Στο φύλλο της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας με ημερομηνία 1/9/2013 η κριτικός θεάτρου Ιωάννα Κλεφτόγιαννη αποτιμούσε το Φεστιβάλ Επιδαύρου χρησιμοποιώντας μελανά χρώματα κι επισήμανε τα εξής:
“Λιγότεροι θεατές καθώς και μειωμένα έσοδα φέτος στο φεστιβάλ Επιδαύρου. Η κρίση και η απουσία μεγάλων ονομάτων ήταν οι αιτίες. Ακόμα και διά γυμνού οφθαλμού ήταν ορατή η πτώση της προσέλευσης στα φετινά Επιδαύρια. Κάτι που όλοι το ανέμεναν. «Η πτώση άγγιξε το 35%-40%», λένε υπάλληλοι των ταμείων του Ελληνικού Φεστιβάλ. «Στην Επίδαυρο μόνο φάνηκε η κρίση», υπογραμμίζει ο πρόεδρός του, Γιώργος Λούκος.
Η μείωση στα έσοδα ξεπερνά το 35%. Μπορεί να υπήρξαν και δελεαστικότατες προσφορές δίπλα στα εισιτήρια των 45 ευρώ, τα οποία ελάχιστοι μπορούσαν να προμηθευτούν φέτος, όπως αυτή των 10 ευρώ της εισόδου μαζί με την aller retour μεταφορά από και προς το Ξυλόκαστρο και των πάμφθηνων, σχεδόν συμβολικών εισιτηρίων των 5 ευρώ για ανέργους, που δυστυχώς κάνανε θραύση, μαζί με τα εισιτήρια για ηλικίες άνω των 65 ετών που φέτος καθιερώθηκαν, αλλά η Επίδαυρος ήταν περισσότερο άδεια παρά γεμάτη αυτό το καλοκαίρι. Ένα sold out όλο κι όλο έκανε. Τη δεύτερη βραδιά του Σαββάτου, στις 13 Ιουλίου, με τον «Πλούτο» του Διόνυση Σαββόπουλου. Ξεπούλησε με 9.000 εισιτήρια.
Τρεις μόνο απ’ τις εννέα παραγωγές έκαναν τα περισσότερα, και αυτό που θα έλεγε κανείς τα καλά, εισιτήρια. Η «Μήδεια» με τον Γιώργο Κιμούλη που «άνοιξε» το θεσμό, για την οποία οι παραγωγοί της καταγράφουν 5.000 και 7.000 εισιτήρια-θεατές αντίστοιχα τις δυο βραδιές, ο Σαββόπουλος που ήταν το φαβορί της Επιδαύρου με 17.000 θεατές και τις δυο ημέρες και το ΚΘΒΕ με την «Ειρήνη», που σκηνοθέτησε ο Σωτήρης Χατζάκης με 10.543 εισιτήρια. Το Εθνικό αποχώρησε από το αρχαίο θέατρο με δυο καλλιτεχνικές νίκες που όμως με οικονομικούς όρους ήταν κατά κράτος ήττες, σημειώνοντας ρεκόρ χαμηλών εισιτηρίων στην πρόσφατη ιστορία της πρώτης κρατικής σκηνής. Γύρω στους 5.500 θεατές είδαν συνολικά τον «Κύκλωπα» του Β. Παπαβασιλείου και γύρω στους 6.000 τις «Τραχίνιες» του Θ. Μοσχόπουλου”.
Φυσικά τα μεγέθη δεν είναι τα ίδια αφού το αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου μπορεί να φιλοξενήσει 13.000 – 15.000 θεατές (οι πληροφορίες δεν είναι απολύτως ακριβείς), ενώ το αρχαίο θέατρο των Φιλίππων έχει χωρητικότητα 3.500 θεατές. Συγκρίσιμα μεγέθη βεβαίως και δε δύναται να είναι οι προϋπολογισμοί των δύο πλέον μακροχρόνιων πολιτιστικών θεσμών της χώρας, αφού το μεν Φεστιβάλ Αθηνών – Επιδαύρου κόστισε περίπου 3.000.000 ευρώ, ενώ ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Καβάλας Θοδωρής Γκόνης υποχρεώθηκε να ετοιμάσει το δίμηνο Φεστιβάλ Φιλίππων – Θάσου με κόστος μόλις 64.000 ευρώ!
ΑΥΞΗΣΗ ΣΕ ΚΑΙΡΟ ΚΡΙΣΗΣ
Χρησιμοποιώντας τη φράση της Ιωάννας Κλεφτόγιαννη μπορούμε κι εμείς να αποφανθούμε ότι ακόμη και δια γυμνού οφθαλμού ήταν ορατή η φετινή αύξηση των θεατών στις εκδηλώσεις, είτε αυτές φιλοξενήθηκαν στους Φιλίππους, είτε σε κάποιον από τους ποικίλους υπόλοιπους χώρους που επιλέχθηκαν. Να θυμίσουμε επίσης ότι συγκεκριμένες εκδηλώσεις είχαν ελεύθερη είσοδο για το κοινό όπως οι αναγνώσεις καβαφικών ποιημάτων από τη Λυδία Φωτοπούλου, το Γιώργο Χρονά, τον Ακύλλα Καραζήση, οι κινηματογραφικές προβολές και το θεατρικό έργο «Εις το φως της ημέρας» που φιλοξενήθηκαν στην Παλιά Μουσική, τα «Πυροτεχνήματα» του Παύλου Λεμοντζή στο Φρούριο, καθώς και αρκετές ακόμη. Γεγονός που σημαίνει ότι στις παραπάνω εκδηλώσεις η προσέλευση του κόσμου δεν ήταν μετρίσιμη.
Απροσδιόριστο είναι το πλήθος των συμμετεχόντων στο βιωματικό εργαστήριο «Memorandum» της Τζένης Αργυρίου με θέμα τα 100χρονα της Καβάλας, το πλήθος των επισκεπτών της εικαστικής εκθέσεως «Ο αόρατος θίασος» που στεγάστηκε στην κατοικία του Μεχμέτ Αλή, αλλά και ο αριθμός όσων επισκέφθηκαν την έκθεση φωτογραφίας με θέμα τη σημερινή πόλη από τον τοπικό Φωτογραφικό Όμιλο που έδωσε ξεχωριστό χρώμα στο Εμπορικό Κέντρο της Καβάλας.
Επειδή λοιπόν οι αριθμοί θεωρούνται πάντοτε οι πλέον αδιάψευστοι μάρτυρες να υπενθυμίσουμε ότι το περσινό 55ο ΦΦΘ είχαν παρακολουθήσει 17.838 θεατές, ενώ τον 56ο θεσμό τίμησαν με την προτίμησή τους 24.682 θεατές. Ανάγοντας τους αριθμούς σε ποσοστά μπορούμε να μιλήσουμε για μία αύξηση που κυμαίνεται από 30% έως 35%. Κοντολογίς, ενόσω η Επίδαυρος «κατηφορίζει», οι Φίλιπποι και το φεστιβάλ τους «ανηφορίζουν» σταδιακά κι ενδόξως! Άξιος συγχαρητηρίων είναι το λιγότερο λοιπόν ο Θοδωρής Γκόνης για κάθε νέα επιτυχία που προσθέτει στον αναγεννημένο θεσμό.
Αναλύοντας τον αριθμό των θεατών ανά ημέρα και ανά παράσταση προκύπτουν τα ακόλουθα στοιχεία:
• Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος «Ειρήνη» ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 1.850
Παρασκευή 5 Ιουλίου (631 άτομα) & Σάββατο 6 Ιουλίου (1.219 άτομα)
• Η Πόλις, Μαρία Χούκλη Θοδωρής Οικονόμου, 7 Ιουλίου ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 198
• ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας «Το τάβλι», Τετάρτη 10 Ιουλίου, ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 269
• Θέατρο Αργώ «Βάκχες» ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 2.133
Σάββατο 13 Ιουλίου (1.007 άτομα) & Κυριακή 14 Ιουλίου (1.126 άτομα )
• 5η Εποχή Τέχνης «Ποιος τη ζωή μου» Μίκης Θεοδωράκης ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 3.723
Παρασκευή 19 Ιουλίου (1.823 άτομα) & Σάββατο 20 Ιουλίου (1.900 άτομα)
• Συναυλία Γιώργος Νταλάρας–Γλυκερία, Τετάρτη 24 Ιουλίου ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 2.112
• Θέατρο Νέου Κόσμου-ΔΗΠΕΘΕ Κέρκυρας «Κοινός Λόγος» ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 745
Πέμπτη 25 Ιουλίου (475 άτομα) & Παρασκευή 26 Ιουλίου (270 άτομα)
• ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης «Αγαμέμνων» ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 1.159
Σάββατο 27 Ιουλίου (514 άτομα) & Κυριακή 28 Ιουλίου (645 άτομα)
• Θέατρο Ακροπόλ–ΔΗΠΕΘΕ Βέροιας «Ο επιθεωρητής», 31 Ιουλίου ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 816
• Θέατρο Βασιλάκου «Μήδεια» ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 1.945
Παρασκευή 2 Αυγούστου (782 άτομα) & Σάββατο 3 Αυγούστου (1.163 άτομα)
• Συναυλία Ευανθία Ρεμπούτσικα, 5 Αυγούστου ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 1.715
• ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας – Αγρινίου «Ελένη», 7 Αυγούστου ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 737
• Θέατρο Ακροπόλ «Πλούτος» ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 2.402
Παρασκευή 9 Αυγούστου (1.098 άτομα) & Σάββατο 10 Αυγούστου (1.304 άτομα)
• ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας – ΦΦΘ «Ο γηραιός πατήρ μου» ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 379
Κυριακή 11 Αυγούστου (179 άτομα) – Δευτέρα 12 Αυγούστου (113 άτομα) – Τρίτη 13 Αυγούστου (87 άτομα)
• Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης «’Έτος Βέρντι», 16 Αυγούστου ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 673
• Εθνικό Θέατρο «Κύκλωπας», 18 Αυγούστου ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 738
• Εθνικό Θέατρο «Τραχίνιες», 24 Αυγούστου ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 876
• ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης «Υπάρχει και φιλότιμο», 29 Αυγούστου ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 800
• Εθνική Όπερα Σόφιας «Ντον Κάρλος», 30 Αυγούστου ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 450
• Μ. Λουντέμη «Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα», 1 Σεπτεμβρίου ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΑΤΩΝ 962
ΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΟ ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ
Εκείνο που πρέπει επίσης να σημειωθεί είναι οι ματαιώσεις που καταγράφηκαν στη διάρκεια του φετινού ΦΦΘ. Συγκεκριμένα ματαιώθηκε η παράσταση «Περλιμπλίν και Μπελίσα» που επρόκειτο να παρουσιαστεί στο Φρούριο στις 18 Ιουλίου, ματαιώθηκε η εμφάνιση της Κρατικής Σχολής Χορού που επρόκειτο να φιλοξενηθεί στο Φρούριο στις 22 Ιουλίου, ματαιώθηκε η θεατρική δράση των «Παραμυθάδων» σε λεωφορείο του ΚΤΕΛ προς Φιλίππους με τίτλο «Επόμενη Στάση…1961» που ήταν προγραμματισμένη εντός του Ιουλίου, ενώ άτυχοι στάθηκαν διοργανωτές και θεατές αφού το ξαφνικό μπουρίνι της 31ης Αυγούστου ματαίωσε τη χορευτική παράσταση «Ζορμπάς ο Έλληνας» από το Εθνικό Μπαλέτο Σόφιας και το αντίτιμο των εισιτηρίων επιστράφηκε. Εάν δεν ανέκυπταν οι παραπάνω διαφοροποιήσεις του αρχικού προγράμματος τότε θα μιλούσαμε για ακόμη μεγαλύτερο αριθμό θεατών.
Αν κάποιοι στην αρχή του καλοκαιριού προέβλεπαν ότι το πιασάρικο όνομα και η γυμνασμένη ημίγυμνη παρουσία του Σάκη Ρουβά στις «Βάκχες» θα στέκονταν η βασική αιτία μιας εμπορικής επιτυχίας, εκ του αποτελέσματος αποδεικνύεται ότι ποντάριζαν σε «κουτσό άλογο». Τελικά η εισπρακτική επιτυχία του φετινού καλοκαιριού ήταν η παράσταση «Ποιος τη ζωή μου», ακολούθησε ο «Πλούτος» του Νιόνιου, ενώ οι «Βάκχες» κόντεψαν να χάσουν ακόμη και την τρίτη θέση από το Γιώργο Νταλάρα μιας και η «υπεροχή» τους μεταφράζεται σε μόλις 21 επιπλέον θεατές!! Κι αυτό παρά το ότι ο Γιώργος Νταλάρας βρίσκεται εμφανώς σε καθοδική πορεία δημοφιλίας, τη στιγμή που η συνταγή των «Βακχών» πέρα από το Σάκη περιείχε και ηχηρά ονόματα όπως η Ρούλα Πατεράκη και ο Δημήτρης Λιγνάδης.
Από την άλλη, φοβερά άτυχη στάθηκε η εξαιρετική παράσταση του ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης «Αγαμέμνων», που διεκδίκησε τη φετινή κορυφή σε επίπεδο αρτιότητας και ερμηνειών. Αδικώντας επί σειρά ετών τον εαυτό της με μετριότατες αποδόσεις, η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη είχε επηρεάσει αρνητικά και ίσως είχε απογοητεύσει πολλούς θεατές. Υπήρξαν καλοί φίλοι οι οποίοι ανοικτά παραδέχθηκαν πως απέφυγαν τη συγκεκριμένη παράσταση φοβούμενοι μια ακόμη ερμηνευτική αποτυχία. Να όμως που έχασαν την ευκαιρία να απολαύσουν επί σκηνής την ερμηνευτική «βασίλισσα» του φετινού 56ου ΦΦΘ!
ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ & ΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ
Μια καινοτομία που περπάτησε ικανοποιητικά αν και βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, είναι και η ηλεκτρονική προπώληση εισιτηρίων, κάτι που έδωσε στους θεατές την ευκαιρία να πληρώσουν σε φθηνότερη τιμή. Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε ότι για τη διήμερη παράσταση των «Βακχών» πωλήθηκαν ηλεκτρονικά 180 εισιτήρια, για τη διήμερη παράσταση «Ποιος τη ζωή μου» πωλήθηκαν ηλεκτρονικά 604 εισιτήρια, για τη διήμερη παράσταση του «Αγαμέμνονα» πωλήθηκαν ηλεκτρονικά 128 εισιτήρια, για την παράσταση «Ο Επιθεωρητής» πωλήθηκαν 200 εισιτήρια, για τη διήμερη παράσταση της «Μήδειας» διατέθηκαν ηλεκτρονικά 301 εισιτήρια, ενώ τη διήμερη παράσταση του «Πλούτου» επέλεξαν ηλεκτρονικά 454 θεατές.
Για μία ακόμη χρονιά και προκειμένου να αξιολογηθεί ο ιστορικός θεσμός της Καβάλας, ο δήμος πραγματοποίησε έρευνα μέσω ερωτηματολογίου. Οι είκοσι ερωτήσεις μπορούσαν είτε να συμπληρωθούν χειρόγραφα πριν την είσοδο των θεατών, είτε να κατατεθούν σε ηλεκτρονική μορφή βάσει συγκεκριμένης φόρμας που είχε ετοιμασθεί. Πέραν των ερωτήσεων σχετικών με το φύλο, την ηλικία, το επίπεδο σπουδών, την επαγγελματική κατάσταση και τον τόπο διανομής των ερωτώμενων, περιλαμβανόταν κι ερωτήσεις σχετικές με τον αριθμό των παραστάσεων που παρακολούθησαν οι θεατές στο παρελθόν, εάν παρακολουθούν παράλληλες εκδηλώσεις σε άλλα σημεία της Καβάλας, εάν το πρόγραμμα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες, τι είδους εκδηλώσεις θα καταστίσουν το θεσμό πιο ενδιαφέροντα, ποια σημεία της οργάνωσης χρήζουν βελτίωσης, εάν οι τιμές των εισιτηρίων είναι ανάλογες της ποιότητας των θεαμάτων, εάν το ΦΦΘ συμβάλει στην τουριστική ανάπτυξη της περιοχής, ζητούνταν βαθμολογία για την εθελοντική συμμετοχή και τελικά δεκτές γινόταν οι προτάσεις βελτίωσης εκ μέρους των θεατών.
Η περσινή «παρθενική» απόπειρα καταγραφής των απόψεων είχε ως αποτέλεσμα τη συμπλήρωση συνολικά 670 ερωτηματολογίων. Η φετινή επανάληψη έτυχε ενθουσιώδους ανταποκρίσεως από τους θεατές οι οποίοι μάλιστα ζητούσαν επιμόνως να δώσουν τις απαντήσεις και να καταθέσουν τις απόψεις τους. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά ότι μόνο τα χειρόγραφα έντυπα ήταν 951, διπλάσια δηλαδή από τα χειρόγραφα του 2012 και το σύνολο των δύο μορφών ξεπέρασε τα 1.000 συμπληρωμένα ερωτηματολόγια.
Τα άτομα που ήταν επιφορτισμένα με την προώθηση των ερωτηματολογίων εισέπραξαν τα ευχαριστήρια των θεατών για το γεγονός ότι επιτέλους κάποιος ζητά και τη δική τους γνώμη. Συμπλήρωναν μάλιστα ότι το 56ο ΦΦΘ ήταν το καλύτερο και πλουσιότερο των τελευταίων ετών, ενώ διευκρίνιζαν ότι εάν η οικονομική τους κατάσταση το επέτρεπε, τότε σαφώς και θα παρακολουθούσαν πολλές περισσότερες παραστάσεις. Δεν έλειψαν βέβαια και ορισμένα σχόλια για την «αλμυρή» τιμή του εισιτηρίου των 20 ευρώ σε συγκεκριμένες όμως παραστάσεις. Πάντως, οι θεατές δε συνάρτησαν τα παράπονα περί υψηλής τιμής με την ποιότητα των παραστάσεων, για τις οποίες επεφύλαξαν θερμές κριτικές, αλλά με το περιεχόμενο του πορτοφολιού τους που διαρκώς μειώνεται λόγω κρίσης.
ΒΟΥΛΑ ΘΑΣΙΤΟΥ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ
