Πέραν των θεσμικών του ιδιοτήτων, ως δημοτικός σύμβουλος και πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Καβάλας, ο δικηγόρος Γιώργος Γραμμένος έχει ασχοληθεί με πολλές υποθέσεις υπερχρεωμένων νοικοκυριών στις τράπεζες λόγω στεγαστικών δανείων. Με αφορμή τις τελευταίες εξελίξεις και το νομοσχέδιο για τα κόκκινα δάνεια, του ζητήσαμε να μας διαφωτίσει για το θέμα. Στη διάρκεια των προηγούμενων ετών, τόσο οι δικηγόροι όσο και οι ενώσεις καταναλωτών πανηγύριζαν, όταν εξασφάλιζαν σε πρώτο βαθμό ευνοϊκές αποφάσεις υπέρ των δανειοληπτών που πληρούσαν τις προϋποθέσεις του νόμου 3869, γνωστού και ως νόμου Κατσέλη.
Ο νέος νόμος Σταθάκη ωστόσο φαίνεται να τροποποιεί το νόμο Κατσέλη. Ρωτήσαμε λοιπόν το Γιώργο Γραμμένο τι θα συμβεί με τους δανειολήπτες που είχαν εξασφαλίσει την πρώτη θετική απόφαση πριν τη συνέχιση της διαδικασίας. Ο κ. Γραμμένος παρατήρησε: «Αυτό είναι και το μεγαλύτερο ζήτημα που υπάρχει επί του παρόντος σε εκκρεμότητα. Δεν μας έχουν διαφωτίσει επαρκώς και δεν έχει ψηφιστεί κάποια διάταξη αναδρομικής ισχύος που να αναφέρεται στις εκκρεμούσες αποφάσεις ή στους δανειολήπτες οι οποίοι βρίσκονται εν αναμονή εκδίκασης των υποθέσεών τους. Εάν η ισχύς του νόμου αρχίσει από τη δημοσίευσή του στο ΦΕΚ, τότε θεωρητικά δε θα πρέπει να αντιμετωπίσουν πρόβλημα όσοι έχουν ήδη ενταχθεί στο νόμο Κατσέλη, ή εκείνοι που είχαν δρομολογήσει τη διαδικασία.
Δυσκολίες θα υπάρξουν με τις υποθέσεις που ακόμη δεν έχουν εξετασθεί πρωτόδικα, διότι το δικαστήριο θα πρέπει να προσαρμόσει τα δεδομένα στις απαιτήσεις του νόμου. Δηλαδή, για τους δανειολήπτες που έχει ήδη εκδοθεί η πρώτη απόφαση δε θα προκύψει πρόβλημα. Διότι, ο δικαστής σε δεύτερο βαθμό οφείλει να εκδικάσει την υπόθεση βάσει των δεδομένων που ίσχυαν κατά την εκδίκαση του πρώτου βαθμού. Κοντολογίς, ο δικαστής στο εφετείο ελέγχει απλά εάν εφαρμόστηκαν ορθώς οι διατάξεις του νόμου κατά την πρώτη εκδίκαση.
Το πρόβλημα ωστόσο εστιάζεται στο γεγονός ότι σημειώθηκε σοβαρή εξαπάτηση μ’ αυτό το θέμα, αφού επί της ουσίας καταργούν σε μεγάλο βαθμό το νόμο Κατσέλη για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Όλα όσα ακούγονται για την υποτιθέμενη προστασία του 60% των περιπτώσεων είναι ένα τεράστιο ψέμα. Ο νόμος Κατσέλη είχε διπλή εφαρμογή, προστατεύοντας αφενός την πρώτη κατοικία και αναγνωρίζοντας αφετέρου στο δανειολήπτη τη δυνατότητα να πληρώνει στην τράπεζα μια δόση, η οποία θα του επέτρεπε να συντηρείται αξιοπρεπώς. Αυτό ωστόσο καταργείται. Η προστασία της πρώτης κατοικίας θα ισχύει έως το 2018, κάτι παράδοξο αφού η προστασία που παρείχε ο νόμος Κατσέλη ίσχυε εσαεί, εφόσον πληρούνταν οι προϋποθέσεις κι εφόσον ο δανειολήπτης τηρούσε τις διατάξεις».
Αρκετοί πολίτες κατάφεραν να ενταχθούν στο νόμο Κατσέλη και να βρουν προστασία. Ο κ. Γραμμένος ξεκαθάρισε ότι κανένας δικαστής δεν έβαλε χαριστικά κάποιον πολίτη στο νόμο χωρίς να πληροί τις αυστηρές προϋποθέσεις ένταξης. Μπορεί να ήταν πολλοί εκείνοι που εντάχθηκαν στο νόμο, ομοίως πολλοί όμως ήταν και όσοι κατέθεσαν αιτήσεις αλλά λόγω απορριπτικών αποφάσεων δεν κατάφεραν να ευεργετηθούν. Στο ερώτημα, τι θα κάνουν τώρα αυτοί οι πολίτες που δεν κατάφεραν να εκμεταλλευθούν το νόμο Κατσέλη και βρίσκονται «στον αέρα», ο κ. Γραμμένος μας απάντησε αφοπλιστικά: «Ο Θεός να βάλει το χέρι του»!
Παραθέτοντας τη σκληρή αλήθεια, ο κ. Γραμμένος διευκρίνισε ότι εάν οι τράπεζες θελήσουν να προχωρήσουν τη διαδικασία των πλειστηριασμών, τότε μοιραία οι δανειολήπτες θα χάσουν τα σπίτια τους. Άρα, εναπόκειται στην καλή θέληση κάθε τράπεζας το τι θα πράξει για καθένα ακίνητο. Μπορεί όμως αυτή η κατάσταση να χαρακτηρισθεί ως «προστασία πρώτης κατοικίας», αναρωτήθηκε ο κ. Γραμμένος. Συμπλήρωσε δε ότι βάσει των διατάξεων του νέου νόμου, η τράπεζα είναι εκείνη που θα εκτιμήσει εάν ο δανειολήπτης είναι συνεργάσιμος και ποιο είναι το ύψος της δόσης που μπορεί να καταβάλει, ακόμη και την εμπορική αξία του ακινήτου. Επομένως, ο νέος νόμος ανοίγει τους ασκούς του Αιόλου και δίνει στις τράπεζες τη δυνατότητα να αποφασίζουν αν θα χρησιμοποιήσουν τις καινούργιες διατάξεις και σε ποιο βαθμό θα τις χρησιμοποιήσουν.
Γ. Γραμμένος για τους πλειστηριασμούς: Τεράστιο ψέμα η προστασία 1ης κατοικίας του νέου νόμου
