Με απόφαση της γενικής γραμματείας αναστήλωσης νεότερων μνημείων, υπηρεσία του υπουργείου πολιτισμού, που εδρεύει στην Ξάνθη, εγκρίνονται εργασίες για την άρση ετοιμοροπίας και επικινδυνότητας του διατηρητέου κτηρίου που βρίσκεται ανάμεσα στην οδό Δαμιανού και την οδό Κασσάνδρου, δηλαδή το συγκρότημα των Καπναποθηκών που κατέσχεσε από τη «Θεμελιοδομή» η τράπεζα ALPHA, ειδική εκκαθαρίστρια της εταιρίας υπεύθυνη για τα ακίνητα, είναι θυγατρική της Τράπεζας, η «ALPHA Αστικά Ακίνητα».
Σύμφωνα με την απόφαση εγκρίνονται πολλές εργασίες για την προστασία των καπναποθηκών, την απομάκρυνση προϊόντων κατάρρευσης, τον έλεγχο των κτηρίων και την επισκευή τους, αλλά και μέτρα προστασίας και των διερχόμενων και των περιοίκων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι όλα ξεκίνησαν μετά από έγγραφο της πολεοδομίας Καβάλας τον Ιανουάριο του 2014. Συγκροτήθηκε η προβλεπόμενη από το νόμο επιτροπή του άρθρου 41, κατέληξε στις απαραίτητες προτάσεις που εγκρίθηκαν από την υπηρεσία.
Με λίγα λόγια η διαδικασία που ολοκληρώθηκε αυτές τις ημέρες, είναι μία διαδικασία που άρχισε πριν από ενάμιση περίπου χρόνο. Θυμίζουμε ότι στις 10 Ιουλίου του 2015 – πρόσφατα δηλαδή – το ακίνητο υπέστη κι άλλη ζημιά από κακοκαιρία που έπληξε την πόλη της Καβάλας.
Με την ίδια απόφαση που υπογράφει ο προϊστάμενος της υπηρεσίας ορίζονται οι εργασίες που πρέπει να γίνουν, για τις οποίες πρέπει νωρίτερα να εκδοθεί οικοδομική άδεια. Η απόφαση περιγράφει αναλυτικά αυτό που πρέπει να γίνει, με χρήματα της εταιρίας που ανέλαβε την εκκαθάριση της «Θεμελιοδομής», προβλέπονται τα εξής:
Η διατήρηση και προστασία του συνόλου του μνημείου.
Η κατά το δυνατόν επισκευή του εναπομένοντος κυρίου φορέα της στέγης σε συνδυασμό με την αποκατάσταση (αναδόμηση) του τμήματος που έχει ήδη καταρρεύσει, καθώς η αποκατάσταση του διαφράγματος της στέγης αποτελεί έναν από τους κυριότερους και κατάλληλους τρόπους διάσωσης και προστασίας του μνημείου.
Η λήψη των παρακάτω ήπιων μέτρων για την προστασία του μνημείου, την άρση της επικινδυνότητας και την αποτελεσματική προστασία των περί αυτό προσώπων και πραγμάτων, ως εξής:
Απομάκρυνση προϊόντων κατάρρευσης και χαλαρών υλικών από το εσωτερικό του κτηρίου.
Εφαρμογή τοπικών εσωτερικών υποστυλώσεων/αντιστηρίξεων των ξύλινων στοιχείων του εναπομείναντος φέροντα οργανισμού της στέγης, και των ξύλινων φορέων των πατωμάτων. Συνδυαστικά με την μέθοδο των υποστυλώσεων προτείνονται και τοπικές ανακτήσεις/ενισχύσεις των ενδιάμεσων διαχωριστικών τοιχοποιιών, οι οποίες φέρουν τμήμα των φορτίων της στέγης.
Ανακατασκευή του φέροντος οργανισμού της στέγης, στο τμήμα το οποίο έχει καταρρεύσει, με διατήρηση της μορφολογίας και της κατασκευαστικής τεχνικής του αρχικού φορέα.
Άμεσος έλεγχος και επισκευή στέγης (φέρων οργανισμός, επικεράμωση), στο τμήμα στο οποίο παρουσιάζεται βύθιση. Θα πρέπει να γίνει επιστάμενος έλεγχος και αξιολόγηση των υφιστάμενων τμημάτων του κυρίως φέροντος οργανισμού ώστε να διατηρηθούν και να αποκατασταθούν κατάλληλα τα υγιή μέλη με παράλληλη συμπλήρωση-ανακατασκευή των στοιχείων που έχουν αστοχήσει και έχουν απολέσει τη φέρουσα ικανότητά τους.
Κατά τις εργασίες αποκατάστασης και επισκευής της στέγης, ο φορέας θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ενιαία ώστε να εξασφαλισθεί ικανοποιητική διαφραγματική λειτουργία στο επίπεδο της στέψης των λιθοδομών.
Κατασκευή τελικής προστατευτικής στρώσης επιστέγασης συνολικά για το κτήριο με μόνιμο τρόπο (όμοια κεραμίδια με τα υφιστάμενα) είτε με προσωρινό τρόπο στα υπό ανάκτηση τμήματα (π.χ. κατάλληλα στερεωμένη μεμβράνη πολυαιθυλενίου, σε
προσωρινό πέτσωμα), προκειμένου να απομακρύνονται άμεσα και αποτελεσματικά τα όμβρια ύδατα.
Τοποθέτηση συστήματος απορροής ομβρίων υδάτων με υδρορροές και κατακόρυφους συλλεκτήριους αγωγούς (ντερέδες) για την απομάκρυνση των ομβρίων υδάτων από τις επιφάνειες και την βάση του κτηρίου.
Στερέωση-συντήρηση υφιστάμενου διακόσμου, επί των επιχρισμάτων των όψεων, των περιθυρωμάτων που διαμορφώνονται από επίχρισμα και του γοτθικού αετώματος της πρόσοψης με χρήση κατάλληλων υλικών. Για την επιλογή των υλικών επέμβασης θα πρέπει να προηγηθεί εργαστηριακή εξέταση επί δειγμάτων επιχρισμάτων του διακόσμου.
Κλείσιμο ανοιγμάτων παραθύρων με μόνιμο τρόπο (αντικατάσταση των θραυσμένων υαλοπινάκων) ή προσωρινά (με χρήση πολυκαρβονικών φύλλων).
Επικάλυψη με επίχρισμα από υδράσβεστο και ποζολάνη των κιονίσκων που βρίσκονται στο στηθαίο του μνημείου.
Συμπλήρωση μέχρι την βάση του κτηρίου και επαναστερέωση του υπάρχοντος πλέγματος.
Επανέλεγχος της υφιστάμενης υποστύλωσης του εξώστη.
Ειδικότερα, και μετά τον καλό εσωτερικό καθαρισμό του κτηρίου και την εφαρμογή των εσωτερικών υποστυλώσεων προτείνεται η διενέργεια διερευνητικών τομών τοιχογραφικού διακόσμου σε όλους τους χώρους, προκειμένου να διαπιστωθεί η έκτασή του, η κατάσταση διατήρησής του και τα απαραίτητα μέτρα επεμβάσεων.
Περαιτέρω διερεύνηση του διακόσμου εντός του μνημείου στη φάση ανάδειξης και επανάχρησης.
Ως μέτρα προστασίας, που αφορούν στη συγκράτηση των επιχρισμάτων και του πλαστικού διακόσμου του κτιρίου, προτείνεται μια συγκεκριμένη μεθοδολογία, που θα διασφαλίσει την ακεραιότητα του έργου. Για τη συγκράτηση των τμημάτων του εξωτερικού διακόσμου, στον οποίο εντοπίζονται απώλεια μηχανικής αντοχής, ρωγμές έως και τμηματική κατάρρευση, προτείνεται αρχικά επικόλληση πανιών και περαιτέρω ενίσχυση με την εφαρμογή στεφανώματος και πλήρωση των κενών μεταξύ τοιχοποιίας και διακόσμου με έκχυση ενέματος.
Επιπρόσθετα, για την προστασία των διερχομένων και των περιοίκων, λαμβάνοντας υπόψη ότι το κτήριο βρίσκεται σε μια αρκετά πολυσύχναστη οδό και δεδομένου ότι θα ληφθούν τα παραπάνω μέτρα που εξασφαλίζουν την στερέωση του κτηρίου προτείνεται η λήψη των παρακάτω μέτρων ασφαλείας:
1. Η τοποθέτηση προειδοποιητικών πινακίδων, πλαστικού φωσφορίζοντος πλέγματος και ταινίας σήμανσης κατά το μήκος των οδών Εθν. Μακαρίου και Δαμιανού.
2. Τοποθέτηση προστατευτικών ασφαλείας ώστε να αποτραπεί η στάθμευση οχημάτων στον άμεσα πλευρικό περιβάλλοντα χώρο, ο οποίος χρησιμοποιείται και ως χώρος στάθμευσης των περιοίκων.
Δ) Τα προτεινόμενα ήπια μέτρα προστασίας (συμπεριλαμβανομένων και των μέτρων προστασίας διερχομένων και περιοίκων), θα πρέπει να υλοποιηθούν από τον ιδιοκτήτη, μετά από μελέτη και με ευθύνη αρμόδιου ιδιώτη μηχανικού επιλογής του/ων φερόμενου/ων ιδιοκτήτη/ων. Για την έναρξη και περάτωση των εργασιών, θα πρέπει να ενημερωθεί η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, ως αρμόδια υπηρεσία. Ειδικότερα, για την περάτωση των εργασιών θα πρέπει να υποβληθεί τεχνική έκθεση εκτελεσθέντων εργασιών και σχετική φωτογραφική τεκμηρίωση.
