Η Ευρωπαϊκή Ένωση φοβάται μια νέα κρίση περί του φυσικού αερίου, συνεχίζει να πιέζει την χώρα μας να εξασφαλίσει επιπλέον αποθηκευτικούς χώρους. Από το 2011 η Ενεργειακή Αιγαίου κατέθεσε την πιο λογική πρόταση επί του θέματος, αυτή της αξιοποίησης του κοιτάσματος Νότια Καβάλα. Παρά τις υποσχέσεις των Κυβερνήσεων η πρόταση είναι σταματημένη. Τώρα Μανιάτης και Βενιζέλος δίνουν προβάδισμα στο πλωτό LNG κι όχι στο φιλικό με το περιβάλλον πρόγραμμα αξιοποίησης μιας φυσικής αποθήκης φυσικού αερίου.
Η Ενεργειακή έχει υποβάλει στην Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας από τον Ιούλιο του 2011 μία ολοκληρωμένη μελέτη για την μετατροπή του κοιτάσματος φυσικού αερίου στη Νότια Καβάλα, το οποίο βαίνει προς εξάντληση, σε χώρο αποθήκευσης φυσικού αερίου. Το συγκεκριμένο project συνιστά επένδυση της τάξης των 350 – 400 εκατ. ευρώ και αναφέρεται στην προοπτική αποθήκευσης 0,5 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου καθώς και ημερήσιας παροχής με 7 εκατ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να καλύψει περισσότερο από την μισή τρέχουσα κατανάλωση της χώρας και να δημιουργήσει αποθέματα ασφαλείας τα οποία η Ελλάδα δεν διαθέτει, καθώς οι αποθήκες του ΔΕΣΦΑ μπορούν εκ των πραγμάτων να καλύψουν τις ανάγκες μόνο για μία εβδομάδα περίπου, αν χρειαστεί. Επιπλέον, η δημιουργία μιας τέτοιας υποδομής λειτουργεί σαφώς υπέρ του ανταγωνισμού, καθώς προμηθευτές μπορούν να διοχετεύουν αέριο στην αποθήκη και αυτό να είναι διαθέσιμο για τους ίδιους καθώς και για άλλους μεγάλους καταναλωτές, σε μια εξέλιξη που μειώνει την εξάρτηση από τη Ρωσία (σήμερα καλύπτει το 70% της ελληνικής κατανάλωσης) αλλά και μπορεί να δημιουργήσει συνθήκες υποχώρησης των τιμών. Το ρεπορτάζ (της ιστοσελίδας capital.gr) είναι προχθεσινό, αναφέρεται στις επαφές που είχε στις Βρυξέλες ο Πρωθυπουργός με τον επίτροπο της Ε.Ε. σε θέματα ενέργειας: “Κλείνει το μάτι” στην ελληνική πλευρά η Κομισιόν ότι είναι θέμα χρόνου να ολοκληρωθεί η μεταβίβαση του ΔΕΣΦΑ στην αζέρικη SOCAR, δια του πλέον αρμόδιου εκπροσώπου της, του Επιτρόπου Ενέργειας Γκίντερ Εντινγκερ.
Κατά τη συνάντηση που είχε χθες στις Βρυξέλλες με τον Ετινγκερ ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, παρουσία του υπουργού Ενέργειας Γιάννη Μανιάτη, ο Γερμανός αξιωματούχος των Βρυξελλών, άφησε να εννοηθεί ότι η Κομισιόν θα δώσει σύντομα το πράσινο φως για την ολοκλήρωση της πώλησης του ΔΕΣΦΑ στη SOCAR.
Θυμίζουμε ότι η αρχική πρόταση της Κομισιόν να υπογραφεί διακρατική συμφωνία με το Αζερμπαιτζάν με την οποία το Μπακού θα δεσμεύεται ότι θα τηρήσει τις υποχρεώσεις του 3ου ενεργειακού πακέτου, “έφαγε πόρτα” στο Συμβούλιο της Ευρωπαικής Ενωσης, με τις Βρυξέλλες να εξετάζουν πλέον εναλλακτικά σενάρια.
Τέτοια θα μπορούσαν να είναι από το να υπογραφεί ένα είδος διακρατικής συμφωνίας Ευρωπαϊκής Ένωσης- Αζερμπαϊτζάν που δεν θα απαιτεί όμως έγκριση από τα 28 Κοινοβούλια, μέχρι να υπάρξει ένα μνημόνιο συνεννόησης μεταξύ Αθήνας- Μπακού ή ακόμη και μεταξύ ΡΑΕ- SOCAR, ιδέες που είχε αρχικά προτείνει η ελληνική πλευρά στην Γενική Διεύθυνση Ενέργειας της Κομισιόν, χωρίς όμως να γίνουν αποδεκτές.
Πέραν του ΔΕΣΦΑ, στη συνάντηση Σαμαρά-Ετινγκερ κυριάρχησαν οι εξελίξεις γύρω από την Ουκρανία αναφορικά με την ομαλή τροφοδοσία της ΕΕ με φυσικό αέριο, το ψυχροπολεμικό κλίμα που διαμορφώνεται εξαιτίας της συνεχιζόμενης διένεξης Μόσχας-Κιέβου, αλλά και η ανάδειξη του ρόλου της Ελλάδας ως εναλλακτικού διαδρόμου μεταφοράς φυσικού αερίου από τις χώρες της Κασπίας προς την Ευρώπη, για την απεξάρτησή της απο τη Ρωσία.
Ο Επίτροπος Ενέργειας κατέστησε εξάλλου σαφές, τόσο από όσα δήλωσε για το περιεχόμενο της συνάντησής του με τον κ. Σαμαρά όσο και από τη δέσμη προτάσεων που παρουσίασε χθες το απόγευμα, ότι πρωταρχικός στόχος της Κομισιόν είναι η συνεχής αύξηση των πηγών και των οδών διοχέτευσης του φυσικού αερίου προς τις ευρωπαϊκές χώρες και ότι ο ρόλος της Ελλάδας εν προκειμένω είναι κομβικός.
Στο πλαίσιο αυτό, οι Βρυξέλλες εμφανίζονται πλέον έτοιμες να βοηθήσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να αυξήσει τη ροή φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν, αίροντας τις ενστάσεις που είχαν θέσει σχετικά με την ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ.
Παρουσιάζοντας την ουσία του ευρωπαϊκού προβλήματος, που μετά τις τελευταίες εξελίξεις στην Κριμαία και την Ουκρανία είναι εξαιρετικά οξυμένο, ο Ετιγκερ επεσήμανε ότι η Gazprom είναι ο βασικός εξαγωγέας φυσικού αερίου στην Ευρώπη και ότι σε πολλές χώρες μέλη της ΕΕ έχει δεσπόζουσα θέση.
Μπροστά στον κίνδυνο να υπάρξουν, λόγω της κρίσης στην Ουκρανία, διακοπές της ροής αερίου προς την ΕΕ τον ερχόμενο χειμώνα, ο Ετιγκερ ανέφερε ότι είναι πρωταρχικής σημασίας ζήτημα η αποθήκευση εντός των επόμενων μηνών επαρκών ποσοτήτων φυσικού αερίου για ένα έτος.Στο μεταξύ, όπως ανακοίνωσε ο κ. Ετινγκερ, μέσα στον Ιούνιο θα γίνει εισήγηση στους αρχηγούς των κρατών και κυβερνήσεων μέτρων για την ολοκλήρωση της αγοράς του αερίου στην Ευρώπη.
Μείζονος σημασίας εξέλιξη θα είναι, συμφώνα με τον Γερμανό Επίτροπο, η σύσταση ενός πανευρωπαϊκού οργανισμού ο οποίος θα διαπραγματεύεται τις τιμές αγοράς του αερίου για λογαριασμό του συνόλου των χωρών της ΕΕ.
Αγοράζοντας “χονδρικής” η Gazprom δεν θα έχει πλέον το δικαίωμα να καθορίζει τις τιμές ανάλογα με το βαθμό εξάρτησης της κάθε χώρας από το ρωσικό αέριο, όπως ανέφερε ο Ετιγκερ, τονίζοντας ταυτοχρόνως ότι η Κομισιόν έχει κάθε λόγο να ευνοεί τη διενέργεια ρωσικών επενδύσεων στον ευρωπαϊκό ενεργειακό τομέα, μόνο όμως εφόσον αυτές είναι συμβατές προς την κοινοτική νομοθεσία που αφορα στην παραγωγή και διανομή του αερίου.
Στη συνάντηση συζητήθηκαν επίσης οι εξελίξεις γύρω από τους αγωγούς ελληνικού ενδιαφέροντος, δηλ. του TAP και του ελληνοβουλγαρικού IGB. Στο επίκεντρο των συζητήσεων, στις οποίες συμμετείχε και ο υπουργός Ενέργειας Γιάννης Μανιατης, βρέθηκε η διασύνδεση των διαφόρων ευρωπαϊκών δικτύων, ιδιαίτερα αυτών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία) με τις χώρες της Ομάδας Visegrad καθώς και οι έρευνες για τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ. Σε δηλώσεις του προς τους δημοσιογράφους ο Γερμανός Επίτροπος υπογράμμισε τον σημαντικό ρόλο της Ελλάδας για την υλοποίηση των ενεργειακών πολιτικών της ΕΕ τονίζοντας ότι κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον Α. Σαμαρά συζητήθηκαν και θέματα που αφορούν στον Νότιο διάδρομο φυσικού αερίου, ο οποίος θα μεταφέρει αέριο από το Αζερμπαϊτζάν προς την Ελλάδα.
