Το καθιερωμένο καλοκαιρινό μπουρίνι φέτος αποφάσισε να πλήξει την παράσταση της «Ηλέκτρας» το βράδυ της Παρασκευής, με αποτέλεσμα το κοινό να παρακολουθήσει μία μόλις ώρα από το έργο, πριν τραπεί σε άτακτη φυγή προκειμένου να σωθεί από τη νεροποντή. Ομολογουμένως, το φετινό μπουρίνι άργησε ελαφρώς, αν θυμηθούμε ότι οι περσινοί «τυχεροί» ήταν οι συντελεστές της παράστασης «Θεσμοφοριάζουσες» που είχε διακοπεί την 1η Αυγούστου περίπου στα τριάντα λεπτά, εξαιτίας της βροχόπτωσης που είχε σημειωθεί. Ο καιρός της Παρασκευής είχε προειδοποιήσει νωρίτερα πάντως, αφού μια ψιχάλα προϊδέασε τους θεατές ότι μάλλον το βράδυ δε θα εξελίσσονταν ομαλά.
Ευθύνες όμως φέρουν και οι υπεύθυνοι της περιοδείας, που δεν άρχισαν την παράσταση στην ώρα της, δηλαδή στις 9:00 όπως τουλάχιστον αναγράφουν σταθερά στις τελευταίες σελίδες τους τα έντυπα προγράμματα του Φεστιβάλ Φιλίππων. Αν η «Ηλέκτρα» είχε αρχίσει κανονικά ίσως και ο κόσμος να κατάφερνε να παρακολουθήσει σχεδόν στο σύνολό του το έργο και να μην έχανε σημαντικές σκηνές της υπόθεσης. Καλό θα ήταν βέβαια οι υπεύθυνοι να σέβονται τους τυπικούς θεατρόφιλους, οι οποίοι ξεκινούν εγκαίρως από τα σπίτια τους, φτάνουν εγκαίρως στους Φιλίππους, στήνονται όρθιοι αρκετή ώρα στην ουρά της αυλόπορτας, εισέρχονται κανονικά και βρίσκουν τη θέση τους. Αυτοί οι άνθρωποι σε τίποτε δε φταίνε να ταλαιπωρούνται είτε με καθυστέρηση 45 λεπτών όπως συνέβη πρόσφατα στην «Αντιγόνη», είτε με καθυστέρηση 30 λεπτών όπως συνέβη το βράδυ της Παρασκευής.
Προφανώς επειδή υπήρχαν δύο προγραμματισμένες παραστάσεις στους Φιλίππους, για την Παρασκευή 21 και το Σάββατο 22 Αυγούστου, ο κόσμος της πρώτης βραδιάς ήταν λιγότερος από το πλήθος που παρακολούθησε την «Αντιγόνη». Είτε έτσι είτε αλλιώς, τα φώτα κάποια στιγμή έσβησαν και άρχισε να εξελίσσεται η υπόθεση της «Ηλέκτρα» του Ευριπίδη. Η διευκρίνιση είναι απαραίτητη αφού υπάρχει και δεύτερη αρχαία τραγωδία με τον ίδιο τίτλο που όμως γράφτηκε από το Σοφοκλή.
«ΗΛΕΚΤΡΑ», ΜΙΑ ΑΝΤΡΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ!
H σκηνοθεσία του Σπύρου Ευαγγελάτου ήταν σύμφωνη με τη φιλολογική ερμηνεία του ευριπίδειου έργου, καθώς ο ίδιος είναι βαθύς γνώστης και ερμηνευτής του αρχαίου δράματος. Η σκηνοθεσία του ήταν παραδοσιακή, χωρίς μοντερνιστικά ευφυολογήματα, αλλά και χωρίς αποκαλυπτικές στιγμές και κορυφώσεις. Αν θα έπρεπε να τη χαρακτηρίσω με μία λέξη, αυτή θα ήταν «κλασικούρα», χωρίς απαραίτητα ο χαρακτηρισμός να είναι αρνητικός. Ίσως το σφάλμα να ήταν προσωπικό μιας και περίμενα το κάτι περισσότερο από τον ιδρυτή του «Αμφι-θεάτρου», που στη μακρά του πορεία έχει μεταξύ άλλων σκηνοθετήσει όλες τις τραγωδίες του Αισχύλου, 5 τραγωδίες του Σοφοκλή, 14 του Ευριπίδη, 6 κωμωδίες του Αριστοφάνη και 1 του Μενάνδρου.
Το αφαιρετικό σκηνικό, μεταλλικό στο σύνολό του, είχε την υπογραφή του Γιώργου Πάτσα. Ομοίως και τα κοστούμια που διέφεραν μεταξύ τους «χρονολογικά». Ρακένδυτος ο Γεωργός σύζυγος της πρωταγωνίστριας και ο γέροντας Παιδαγωγός. Η Ηλέκτρα μαυροφορεμένη με ένα μισοσκισμένο δίκτυ και κοντοκομένη κόμη. Καλοντυμένοι ο Ορέστης και ο Πυλάδης, ο δε γυναικείος χορός φορούσε άσπρα πανωφόρια – μαύρες μακριές φούστες και μπλούζες, ενώ κατά την κίνησή τους φαινόταν κι ένα επιπλέον κόκκινο ύφασμα κάτω από τη φούστα.
Παρά το γεγονός ότι δεν καταφέραμε να παρακολουθήσουμε ολόκληρη την παράσταση, με αποτέλεσμα να χάσουμε τη σκηνή «αναμέτρησης» μεταξύ της Ηλέκτρας και της Κλυταιμνήστρας, αλλά και τη σκηνή της εμφάνισης των Διόσκουρων οι οποίοι υποτίθεται ότι «δικαιώνουν» το φόνο της αδελφής τους προσφέροντας ψυχική γαλήνη στους δύο μητροκτόνους, φάνηκε πως και η «Ηλέκτρα» ήταν μια «αντρική υπόθεση».
Οι κύριοι του θιάσου, όπως ο Ορέστης – Θανάσης Κουρλαμπάς, ο Παιδαγωγός – Γιάννης Βόλγης, ο Αγγελιοφόρος – Θοδωρής Κατσαφάδος και ο Γεωργός – Γιώργος Ψυχογιός σήκωσαν το βάρος στις πλάτες τους. Το ρόλο του Πυλάδη που ανέλαβε ο Νίκος Ιωαννίδης μοιραία θα τον αγνοήσουμε, μιας και σε κάθε ανέβασμα αποτελεί μια καλοφτιαγμένη «γλάστρα» που ελάχιστες ατάκες καλείται να αποδώσει. Θα ήταν κρίμα να αδικήσουμε την Κλυταιμνήστρα – Μαρίνα Ψάλτη που δεν προλάβαμε να παρακολουθήσουμε, αλλά δυστυχώς για τη Μαρίνα Ασλάνογλου ο συγκεκριμένος ρόλος θα έπρεπε να έρθει αρκετά χρόνια αργότερα. Τα ίδια συζητούσαμε και για την Αντιγόνη της Ιωάννας Παππά. Η νεανική ηλικία των δύο γυναικών δεν επιτρέπει το χειρισμό των αντίστοιχων ρόλο με την εμπειρία που απαιτούν οι ηρωίδες.
ΚΑΘΕ ΡΟΛΟΣ ΑΠΑΙΤΕΙ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ ΤΟΥ
Όταν ο Θέμης Μουμουλίδης είχε αναθέσει στην Καρυοφυλλιά Καραμπέτη να ερμηνεύσει την Ηλέκτρα για λογαριασμό του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας το 2003, εκείνη είχε ήδη συμπληρώσει τα 45 της χρόνια και διέθετε μια θεατρική καριέρα περίπου είκοσι ετών που τη βοήθησε να πλάσει μια εξαιρετική πρωταγωνίστρια. Το ρόλο της Ηλέκτρας έχουν στο πέρασμα του χρόνου ερμηνεύσει θεατρίνες όπως η Ελένη Χατζηαργύρη, η Αντιγόνη Βαλάκου, η Ειρήνη Παππά, η Λήδα Τασοπούλου, η Λυδία Κονιόρδου αλλά σίγουρα όχι στα μικράτα τους. Μπορεί η 37χρονη Μαρίνα Ασλάνογλου να είναι μια εντυπωσιακή και ταλαντούχα γυναικεία παρουσία με αξιοπρόσεκτο μέταλλο φωνής, αλλά εκείνο που επέλεξε να αποδώσει ήταν το μένος της εκδικήτριας κόρης, στερώντας το κοινό από τη βαθιά συναισθηματική πτυχή της τραγικής ηρωίδας. Συμπέρασμα; Κάθε ηλικία έχει τη χάρη της και κάθε ρόλος απαιτεί τη μαγκιά του.
Βεβαίως στην παράσταση συμμετείχε και ο χορός, οι χωριατοπούλες της Αργολίδας, που δυστυχώς για τα δικά μου γούστα στάθηκε ανεπαρκής κυρίως εξαιτίας της «άτσαλης» κίνησής του. Μια κίνηση που σήκωσε σύννεφο σκόνης την οποία παραδοσιακά κατάπιαν αγόγγυστα οι θεατές, διότι η συγκεκριμένη παραγωγή δημιουργήθηκε για κλειστό χώρο, κάνοντας την πρεμιέρα της στις 12 Ιουνίου στο Θέατρο Badminton ανοίγοντας τον «Κύκλο Αρχαίου Δράματος». Ανεπαρκής για τα αυτιά μου όμως αποδείχθηκε και η μουσική του Γιάννη Αναστασόπουλου. Σε κάθε περίπτωση πάντως δε λησμονώ ότι το θέαμα που παρακολούθησα δεν ήταν ολοκληρωμένο κι ίσως μετά το τέλος να είχα διαμορφώσει μια ελαφρώς διαφορετική άποψη. Η οποία όμως στα βασικά σημεία της παράστασης μάλλον θα ταυτίζονταν με τα γραφόμενα που προηγήθηκαν.
Αφού λοιπόν ο καιρός αποφάσισε να μας στερήσει την απόλαυση της ολοκληρωμένης παράστασης και η παρασκευάτικη βρόχα που έπιπτε στρέιτ θρού μας έκανε μούσκεμα μέχρι το κόκκαλο, ας κρατήσουμε τη φωτεινή πλευρά της ζωής και τη δροσιά που νιώσαμε ως βάλσαμο αυτό το καυτό καλοκαίρι. Εμείς για αλλού ξεκινήσαμε κι αλλού η ζωή μας πήγε. Συγκεκριμένα, εμείς για «Ηλέκτρα» ξεκινήσαμε κι όμως στο τέλος της βραδιάς αναγκαστήκαμε να στεγνώσουμε τα βρεγμένα ρούχα και τα λασπωμένα παπούτσια μας. Αναγκαστήκαμε επίσης να αναζητήσουμε κάποια σάχλα στα βοθροκάναλα της χαζοτηλεόρασης, προκειμένου να νανουριστούμε και να παραδοθούμε στην αγκαλιά ενός δροσερού Μορφέα. Ευχόμαστε ωστόσο να είχαν καλύτεροι τύχη όσοι επέλεξαν να βρεθούν στο θέατρο των Φιλίππων το βράδυ του Σαββάτου και να κατάφεραν να παραμείνουν στις θέσεις τους ατάραχοι μέχρι το τέλος.
ΒΟΥΛΑ ΘΑΣΙΤΟΥ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ