Εδώ και 20 χρόνια η Έκθεση του Επιμελητηρίου Καβάλας είναι –πέρα απ’ όλα τα άλλα- και μια πρώτης τάξεως αφορμή. Αφορμή για απολογισμό όσων έγιναν. Αφορμή για ιεράρχηση και προγραμματισμό όσων πρέπει να γίνουν. Αφορμή για μια αναλυτική συζήτηση περί των παλαιών και των νέων στόχων. Αυτή η παράλληλη με την Έκθεση διαδικασία εξελίσσεται πριν, μετά και στο τέλος της διοργάνωσης. Αυτό το βασικό χαρακτηριστικό φέτος υπήρχε μεν, πολύ αδυνατισμένο δε. Αυτή η αλλαγή δεν είναι καλό και αισιόδοξο μήνυμα. Έγινε δε με πρωτοβουλία του διοργανωτή, χωρίς ίσως ούτε αυτός να το αντιληφθεί.
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος αναφέρθηκε την Παρασκευή στην ομιλία του- κατά την τελετή των εγκαινίων- στην «κόπωση λόγω της συνεχιζόμενης λιτότητας». Άθελα του ίσως εξήγησε την προαναφερθείσα παρατήρηση, περιέγραψε άριστα τους λόγους για τους οποίους έχουμε (ως Καβάλα) υποχωρήσει. Δεν πιέζουμε, δεν διεκδικούμε. Αγωνιζόμαστε για όσο το δυνατό λιγότερες απώλειες. Αυτό δυστυχώς μας είναι αρκετό.
Ο Άγγελος Τσατσούλης είχε την ευκαιρία να διαψεύσει όλες αυτές τις –δικαιολογημένες- υποψίες. Αυτούς τους υπαρκτούς συμβιβασμούς. Αδιανόητους για μέχρι πριν από λίγα χρόνια. Η ομιλία του όμως (την Παρασκευή στο Εκθεσιακό) ήταν μια ομιλία πλήρους επιβεβαίωσης της ήττας που όλοι μας υπεστήκαμε. Χάσαμε, δεν πρέπει να το κρύβουμε. Χάσαμε από τα μέτρα και τις πολιτικές τους. Από τις αδικίες και τα αδιέξοδα που δημιούργησαν. Τώρα, κινούμαστε άβολα , βρισκόμαστε σε τεντωμένο σχοινί, προσποιούμαστε τους καμπόσους. Απειλούμε με κινητοποιήσεις μόνο για χάρη των ΕΟΖ…
Δεν ήταν καλή η ομιλία του κ. Προέδρου. Ήταν ένα χλιαρό και άνοστο πράγμα, το οποίο παρέλειψε να σημειώσει διάφορα σοβαρά προβλήματα και καταστάσεις. Ξέρουμε τι φταίει. Η κόπωση από την συνεχή λιτότητα. Άλλοι λένε ότι φταίνε οι διαρκείς συμβιβασμοί. Ίσως είναι κι αυτός ένας λόγος. Σίγουρα πάντως δεν είναι αυτό που από λάθος διαφάνηκε πίσω από τα λόγια του Προέδρου: Μια απόλυτη συμφωνία με τη πολιτική του μνημονίου…
«Εκτός από Μνημόνιο χρειάζεται και προοπτική» είπε ο Άγγελος Τσατσούλης. Με αυτή του την φράση απέδειξε σύντομα αλλά και περίτρανα την ήττα του επιχειρηματικού και επαγγελματικού κόσμου. Ο οποίος έως πρόσφατα –και καλά έκανε- δεν δέχονταν τα Μνημόνια. Αυτά τα συγκεκριμένα Μνημόνια. Τώρα τα θεωρεί αναπόφευκτα. Διαπιστώνει ότι δεν μπορεί να τα γλιτώσει. Οπότε, θα έρθουν που θα έρθουν τα νέα μέτρα ας βάλουμε και ολίγη προοπτική. Μπας και χρυσώσουμε το χάπι…
Κάποια πράγματα έπρεπε να ειπωθούν από τον Πρόεδρο του Επιμελητηρίου το απόγευμα της Παρασκευής. Αλλά ο Άγγελος δεν τα είπε: Είναι απαράδεκτο να συλλαμβάνονται και να οδηγούνται στο αυτόφωρο επιχειρηματίες ή και επαγγελματίες, επειδή χρωστούν. Είναι απαράδεκτο ενώ τους χρωστά πολύ περισσότερα το Κράτος, να τους εκθέτουν με αυτό τον τρόπο. Δείτε τι γίνεται τελευταία με τους εργολάβους της Καβάλας. Η στάση πληρωμών από πλευράς του δημοσίου τους «χαντάκωσε» για τα καλά. Όλους. Και σα να μην έφθανε αυτό, τους συλλαμβάνουν για χρέη…
Ο Άγγελος Τσατσούλης δεν είπε τίποτα για το αστείο, το ανέκδοτο της μείωσης των εισφορών του ΟΑΕΕ. Μια πολύ μικρή μείωση, έτσι για να βγούμε από την υποχρέωση. Δεν ζήτησε γενναίες ευκαιρίες με ρύθμιση χρεών, τόσο προς το κράτος όσο και προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Έκανε ελάχιστη κριτική στις τράπεζες, μια απλή αναφορά στο παρεμπόριο και μετά άρχισε να μοιράζει ευχαριστίες. Όσο για τις διεκδικήσεις, τις περιόρισε σε 5 μόνο ζητήματα. Με πρώτο φυσικά αυτό το περιβόητο θέμα της ρύθμισης των δανείων που έχουν την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου.
Λίγες μέρες πριν ο Παναγιώτης Αρσονιάδης ανακοίνωσε σε συνέντευξη τύπου στην Ομοσπονδία το τέλος της επιχειρηματικότητας. Επί σειρά ετών επαγγελματίες ετοιμάζονται να διακόψουν την δραστηριότητας τους, ώστε να γίνουν υπάλληλοι ενός συνεταιρισμού. Όμοιος του οποίου δεν υπάρχει στην Ελλάδα. Σε αυτό το σημείο φθάσαμε. Ψάχνουμε τρόπους να γυρίσουμε στο μηδέν προκειμένου να αποφύγουμε το μείον μηδέν…
Φέτος η Έκθεση του Επιμελητηρίου έχει συγκεκριμένη κατεύθυνση. Ενεργειακή. Αυτό ήταν φυσικό να γίνει αφού όλοι ψάχνουν φθηνό τρόπο για να ζεσταθούν. Περιοδεύοντας στα περίπτερα καταλάβαμε ένα πράγμα. Οι τιμές σε αυτές τις εναλλακτικές μορφές θέρμανσης άλλαξαν. Ανέβηκαν προς τα πάνω. Τυχεροί όσοι νωρίς (πέρσι και πρόπερσι) τις εμπιστεύτηκαν. Τώρα τα πέλετ, τα ενεργειακά τζάκια, οι εναλλακτικοί λέβητες και οι ξυλόσομπες έγιναν (εκτός όλων των άλλων) μόδα. Η οποία πάντα πληρώνεται με κατιτίς παραπάνω από το φυσιολογικό.
Η Έκθεση ήταν και παραμένει μια γιορτή. Γιορτή της Καβάλας και του εμπορικού της κόσμου. Γιορτή των καταναλωτών, που πάλι φέτος σπεύδουν να την επισκεφθούν. Αυτή όμως η γιορτή χρόνο με το χρόνο αλλάζει. Επηρεάζεται από το σκοτεινό περιβάλλον στο οποίο άπαντες είμαστε εγκλωβισμένοι. Προκύπτει λοιπόν ένα ακόμη δίλημμα: Και τώρα τι κάνουμε; Ή ζητάμε και προοπτική (εκτός από το Μνημόνιο, που το έχουμε σίγουρο) ή συνεχίζουμε σε υψηλό τόνο τις διαμαρτυρίες μας αφού τα περισσότερα που αποφάσισαν και αποφασίζουν είναι άδικα και πρόχειρα. Προχθές ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου επέλεξε τον πρώτο δρόμο. Έκανε την πρώτη επιλογή. Τον καταλαβαίνουμε. Όμως τόσο καιρό που ήμασταν πειθαρχημένοι πολίτες σε μια πορεία προς το …εκτελεστικό απόσπασμα, τι καταφέραμε; Απολύτως τίποτα.
Κανονικά το επόμενο μάθημα πρέπει να το πάρουν μαζί όλοι, μα όλοι οι τοπικοί παράγοντες. Αφού λοιπόν εγκαινίασαν την Έκθεση, αφού έλυσαν το πρόβλημα με τα δρομολόγια των μαθητών, αφού έσωσαν τον ΑΟΚ, ας πάνε μια βόλτα στο δικαστήριο. Σε μια από τις συνηθισμένες συνεδριάσεις του Μονομελούς ή του Τριμελούς. Αν έχουν υπομονή ας κάτσουν (αργά το μεσημέρι) και στο Αυτόφωρο. Εκεί θα τους δουν όλους. Όλοι κατηγορούμενοι. Άλλος χρωστά στο ΤΕΒΕ, άλλος στην εφορία, άλλος στην τράπεζα κτλ Ένας ένας όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες- επιχειρηματίες περνάνε από το δικαστήριο. Το οποίο παρά την κατανόηση που δείχνει, δεν μπορεί παρά να τους καταδικάσει.
Εκεί, στις αίθουσες των δικαστηρίων, χτυπά η καρδιά της αγοράς και της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Εκεί βρίσκονται σχεδόν κάθε μέρα δεκάδες υπάλληλοι των Δ.Ο.Υ. προκειμένου να καταθέσουν μάρτυρες κατηγορίας. Εκεί οδήγησαν την χώρα. Όλοι να είναι κατηγορούμενοι λόγω χρεών. Αυτό το πράγμα έπρεπε σαφώς να αναφερθεί στην τελετή εγκαινίων της Έκθεσης. Δεν αναφέρθηκε. Κόπωση; Συμβιβασμός; Φόβος ότι είναι αληθινό το δίλημμα «ευρώ ή χάος της δραχμής»; Σίγουρα κάποιος λόγος υπάρχει (ή πολλοί μαζί). Άλλωστε πάντα αυτό γίνεται. Πάντα κάτι ανακύπτει και μας αναγκάζει να αποφύγουμε να πούμε την αλήθεια ή να μην την πούμε όλη όπως αξίζει.
Και κάτι άλλο, σοβαρό κι αυτό. Έκθεση σημαίνει Έκθεση. Οι πωλήσεις από τα περίπτερα απαγορεύονται. Ας το υπενθυμίσουν οι διοργανωτές στους εκθέτες γιατί ειδικά την Παρασκευή κάποιοι το παράκαναν. Δεν είναι δυνατόν η Έκθεση να μετατρέπεται σιωπηρά σε λαϊκή αγορά. Είναι λόγος ακόμη και για ποινή… θανατικής καταδίκης. Κι όμως υπήρξαν ανόητοι που πουλούσαν μικροαντικείμενα. Κι άλλοι ανόητοι επισκέπτες που τα αγόραζαν χωρίς να ζητούν απόδειξη! Δεν αξίζει να επεκταθούμε. Είμαστε σίγουροι ότι αυτή η παραφωνία ήδη διορθώθηκε.