Ομιλία του Συντονιστή Κοινωνικών Υποθέσεων της Νέας Δημοκρατίας, Βουλευτή Καβάλας, Νίκου Παναγιωτόπουλου, στην Ολομέλεια της Βουλής επί του νομοσχεδίου του Υπουργείου Εργασίας «Ενιαίο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλειας – Μεταρρύθμιση ασφαλιστικού-συνταξιοδοτικού συστήματος – Ρυθμίσεις φορολογίας εισοδήματος και τυχερών παιγνίων»
Θέλω να πω ότι δεν βρίσκω παράλογο το ότι ο προλαλήσας εκλεκτός συνάδελφος μνημονεύει το βασικό εκφραστή του θεάτρου του παραλόγου, δηλαδή τον Μπρέχτ, για να δικαιολογήσει αυτά που νομοθετεί σήμερα.
Θα αντιπαρέλθω όλες τις συνηθισμένες πλέον παρατυπίες στη νομοθετική διαδικασία -ο Κανονισμός της Βουλής πλέον κάνει μόνο για πρες παπιέ- ή το βολικό σιωπητήριο της ΕΣΗΕΑ που δεν δίνει τη δυνατότητα στα συστημικά μέσα να ενημερώσουν το κοινό, που πραγματικά αγωνιά για αυτά που νομοθετούνται αυτή τη στιγμή.
Δεν μπορώ να αντιπαρέλθω, όμως, τις επαναλαμβανόμενες μομφές του Υπουργού Εργασίας προς την Αξιωματική Αντιπολίτευση για δημαγωγία και υποκρισία. Έχει φύγει ο κ. Κατρούγκαλος. Ελπίζω να παρακολουθεί από κάπου αυτή τη στιγμή.
Είμαστε εμείς, κύριε Υπουργέ, δημαγωγοί και εσείς ειλικρινείς, που βρίσκεστε τώρα στα υπουργικά έδρανα να νομοθετείτε αυτά που νομοθετείτε, επειδή πριν από δυο χρόνια μεταξύ άλλων υποσχεθήκατε και καταβολή δέκατης τρίτης σύνταξης; Εσείς δεν δημαγωγήσατε καθόλου δηλαδή και δημαγωγούμε εμείς τώρα;
Είμαστε εμείς, κύριε Υπουργέ, υποκριτές και εσείς ειλικρινείς, εσείς προσωπικά, που ως δικηγόρος και ελεύθερος επαγγελματίες τον Απρίλιο του 2014 –όχι πολύ παλιά- καταθέτατε αίτηση ακύρωσης στο Συμβούλιο της Επικρατείας επί υπουργικής απόφασης που προσδιόριζε τον τρόπο υπολογισμού εφάπαξ σε συνταξιούχους του δημοσίου, σε μια πολύ ηπιότερη μεταρρύθμιση από αυτές που φέρνετε σήμερα;
Εσείς, δηλαδή δεν έχετε κανένα στοιχείο υποκρισίας τώρα που ως Υπουργός έρχεστε και επιβάλλετε πολύ σκληρότερες, δραματικότερες μεταρρυθμίσεις σε αυτό τον τομέα;
Και για του λόγου το αληθές καταθέτω στα Πρακτικά την τελευταία σελίδα του δικογράφου που φέρει φαρδιά-πλατιά την υπογραφή του Υπουργού. Εκλάβετέ την ως πραγματικό πιστοποιητικό υποκρισίας.
(Στο σημείο αυτό ο Βουλευτής κ. Νίκος Παναγιωτόπουλος καταθέτει για τα Πρακτικά το προαναφερθέν δικόγραφο, το οποίο βρίσκεται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)
Κυρίες και κύριοι, ομολογουμένως έκανα μια πολύ δύσκολη προσπάθεια για να βρω κάπου μέσα στο νομοσχέδιο μια κοινωνική ομάδα, μια τάξη που κερδίζει. Κερδίζουν άραγε οι νέοι ασφαλισμένοι; Κερδίζουν άραγε οι παλιοί εργαζόμενοι, που πλέον το μόνο κίνητρο που έχουν είναι να φύγουν στη σύνταξη; Κερδίζουν οι αγρότες στους οποίους προσωπικά ο Πρωθυπουργός υποσχέθηκε, μεταξύ άλλων, ότι θα διατηρήσει τον ΟΓΑ, μέσα σε τσίπουρα και χαλαρή ατμόσφαιρα στο Μαξίμου;
Κερδίζουν οι μισθωτοί; Κερδίζουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες; Ας μην μιλήσουμε καλύτερα γι’ αυτούς. Κερδίζουν οι επιστήμονες αυτοαπασχολούμενοι γιατροί, δικηγόροι και μηχανικοί, που, για λόγους επιβίωσης πλέον, θα εισφοροδιαφεύγουν συστηματικά; Κερδίζουν οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι ένστολοι στα εφάπαξ που θα πάρουν από εδώ και πέρα για παράδειγμα; Κερδίζουν τα άτομα με ειδικές ανάγκες, τα άτομα που φέρουν διάφορες μορφές αναπηρίας, μια τόσο δυνατή είναι η «κόκκινη» γραμμή σας; Κερδίζουν οι χήρες; Κερδίζουν οι χαμηλοσυνταξιούχοι, για τους οποίους τόσο κόπτεσθε, που χάνουν το ΕΚΑΣ;
Όλοι χάνουν, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Όλοι. Είτε λόγω μείωσης συντάξεων, είτε λόγω μείωσης εφάπαξ και μερισμάτων, είτε λόγω αύξησης εισφορών. Είτε αμέσως, είτε αργότερα, είτε λιγότερο, είτε περισσότερο, όλοι χάνουν. Και κάποιοι μάλιστα νιώθουν ότι εξοντώνονται. Πρόκειται για τα πλέον παραγωγικά στοιχεία της οικονομίας και της κοινωνίας που, όπως είπα, για να επιβιώσουν, θα οδηγηθούν σε συστηματική εισφοροδιαφυγή.
Στην πορεία, όμως, αυτές οι συμπεριφορές θα οδηγήσουν σε νέα ελλείμματα στο ασφαλιστικό σύστημα, έστω στο ένα ταμείο το οποίο σκοπεύετε να δημιουργήσετε, αν και εγώ δεν ξέρω πώς, δεδομένων όλων των θεσμικών, λογιστικών και νομοθετικών διευθετήσεων που πρέπει να γίνουν σε ελάχιστο χρόνο.
Τα νέα ελλείμματα θα οδηγήσουν με μαθηματική βεβαιότητα σε νέα μέτρα. Αναρωτιέμαι μήπως αυτός είναι ο λόγος που οι δανειστές –ίσως επειδή και αυτοί δεν πιστεύουν ότι θα τελεσφορήσουν αυτά τα μέτρα- τώρα σας επιβάλλουν την ψήφιση του λεγόμενου «προληπτικού πακέτου μέτρων».
Εν κατακλείδι, όποιος σήμερα αναδιανέμει ελλείμματα, αύριο διανέμει περικοπές. Εσείς αυτό κάνετε και το βαφτίζετε «βιώσιμη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος». Ούτε βιώσιμη είναι ούτε μεταρρύθμιση είναι. Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο αρχιτεκτονικής σε ένα έργο ισοπεδωτικής κατεδάφισης.
Το ασφαλιστικό σας δεν είναι παρά μία δημοσιονομικής φύσεως παρέμβαση, για να καλυφθεί ο λογαριασμός της δικής σας διαχειριστικής ανεπάρκειας, που ανέρχεται σε 3,1 δισεκατομμύρια ευρώ στον χρόνο αυτόν. Όχι ότι το σύστημα δεν είχε προβλήματα και παθογένειες και προηγουμένως. Ο εκτροχιασμός, όμως, έγινε στον χρόνο.
Στηρίζεται, βεβαίως, στη βασική ρύθμιση του άρθρου 11 του ν. 3863/2010, σύμφωνα με την οποία το κράτος οφείλει να μην ξεπερνάει για την καταβολή δαπάνης για συντάξεις κύριες και επικουρικές το 15,5% του ΑΕΠ. Αυτή είναι η βασική σας παραδοχή. Άρα, συνεχίζετε στη βάση αυτή τη νομοθέτησή σας.
Στην ουσία είναι επιβολή φόρων με κοινωνικοασφαλιστικό μανδύα. Μόνο έτσι μπορεί να ερμηνευθεί η εισφορά που προσδιορίζεται σε ποσοστό επί του εισοδήματος. Φόρος είναι στην ουσία και σε συνδυασμό με τις άλλες υψηλές φορολογικές επιβαρύνσεις, χωρίς να μιλήσω για τους έμμεσους φόρους που έρχονται, οδηγούν στο να δοθεί στην ουσία στο κράτος το 60%, περίπου, του εισοδήματος των πολιτών. Όχι το 80%. Υποθέτω, όμως, κύριοι συνάδελφοι, ότι δεν είναι και λίγο να δίνεις πάνω από το μισό αυτού που βγάζεις στο κράτος, επειδή το κράτος συντηρεί αυτόν τον υψηλό δείκτη δαπανών.
Βέβαια, υπάρχει και η αναπόφευκτη εισφορά στην αυξημένη κοινωνική ευαισθησία σας, να προστατευθούν οι αδύναμοι έναντι των προνομιούχων. Άλλο ένα παραμύθι εδώ.
Στην προσέγγισή σας ταυτίζετε τις υψηλές συντάξεις με τους προνομιούχους και τις χαμηλές με τους μη προνομιούχους, για τους οποίους «μεριμνάτε». Βγάζω απέξω τη «μέριμνά» σας για το ΕΚΑΣ.
Στην πραγματικότητα, οι υψηλές συντάξεις μπορούν κάλλιστα να συνδέονται με τις υψηλές εισφορές που καταβλήθηκαν ή πολλά χρόνια ασφάλισης, δηλαδή πολλή και σκληρή δουλειά, ενώ οι χαμηλές συντάξεις μπορεί να συνδέονται και με περιπτώσεις πρόωρης συνταξιοδότησης –οι παλιές στρεβλώσεις του συστήματος, τις οποίες, όταν κάποιος κάποια στιγμή προσπαθούσε να μεταρρυθμίσει, εσείς δεν συνδράματε, μάλλον απέναντι ήσασταν διαχρονικά ως Αντιπολίτευση-, μπορεί να συνδέονται με περιπτώσεις λίγων ετών ασφάλισης, ακόμα και με περιπτώσεις άδηλης απασχόλησης.
Κοιτάξτε, να το ξεκαθαρίσουμε: Εμείς δεν ήρθαμε εδώ για να παρουσιάσουμε τη δική μας μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού. Εσείς νομοθετείτε. Δικό σας νομοσχέδιο συζητούμε. Επ’ αυτών τοποθετούμαστε. Όταν έρθει η ώρα, θα έχουμε πραγματικά πολλά να πούμε. Έχουμε άλλωστε ήδη ξεκινήσει μια μεγάλη ανοιχτή συζήτηση όχι μόνο για μια πραγματικά βιώσιμη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού, αλλά για ένα λειτουργικό κοινωνικό κράτος και μάλιστα ένα νέο μοντέλο ενεργητικού κοινωνικού κράτους.
Απαντήσεις σε βασικά ερωτήματα. Πώς θα συνεχίσει το σύστημα να καταβάλλει συντάξεις; Πώς θα κατανεμηθεί το εισόδημα ανάμεσα σε αυτούς που παράγουν και δίνουν εισφορές στο σύστημα και σε αυτούς που δεν παράγουν, αλλά έχουν αποκτήσει δικαίωμα μέσω συνταξιοδότησής τους; Αρκούν, άραγε, οι παραμετρικές αλλαγές στο σύστημα, για παράδειγμα ο τρόπος υπολογισμού συντάξεων, εισφορών, χρόνοι κ.λπ. ή πρέπει να εξεταστεί και η αλλαγή του παραδείγματος ή μέρος της αλλαγής σε αυτούς;
Ξέρουμε τις διεθνείς τάσεις και προς τα πού οδηγούν, σε ποιους πυλώνες. Μπορεί να εξεταστεί το ασφαλιστικό αποκλειστικά με ασφαλιστικά εργαλεία ή πρέπει να εξεταστεί στα πλαίσια μιας συνολικότερης πολιτικής για την οικονομία; Υπάρχουν και εξυπηρετούνται θεμελιώδεις αρχές ισότητας, ανταποδοτικότητας, αλληλεγγύης των γενεών και η συνέργεια στους τρεις πυλώνες; Υπάρχει κοινωνική συναίνεση; Προφανώς, όχι.
Υπάρχουν βασικά κείμενα πολιτικής, όπως ο ευρωπαϊκός πυλώνας των κοινωνικών δικαιωμάτων και οι σημαντικές πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, από τη συζήτηση των οποίων εσείς απουσιάζετε. Υπάρχει, όντως, το στοιχείο της αναλογιστικής μελέτης που μας το δημοσιοποιήσατε μόλις δύο ημέρες πριν από τη συζήτηση στην Ολομέλεια;
Και τέλος, απαντάτε στο ερώτημα της μεγαλύτερης μεταρρύθμισης με την παραδοχή ότι το ασφαλιστικό συνδέεται άμεσα με την συνολική πορεία της οικονομίας κι επομένως, ότι η μεγάλη πρόκλησή της είναι η επαναφορά της οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης;
Διότι το ασφαλιστικό στηρίζει την απασχόληση. Η απασχόληση ενισχύεται μέσα από την ανάπτυξη. Η ανάπτυξη θα προκύψει μόνο από την απελευθέρωση των δημιουργικών δυνάμεων της ιδιωτικής οικονομίας και της επιχειρηματικότητας και με αυτούς δεν τα έχετε πολύ καλά.
Δεν μπορείτε να φέρετε σε πέρας αυτή τη δουλειά.
Φρονώ ότι εμείς μπορούμε καλύτερα. Δεν ξέρω πότε ακριβώς θα κληθούμε να το αποδείξουμε. Γνωρίζω, όμως, ότι η ώρα θα έρθει. Αν έρθει συντομότερα ή αργότερα, δεν έχει σημασία. Γεγονός είναι ότι, όταν θα έρθει, θα έχει να κάνει μόνο με το μέγεθος της ζημιάς που θα κληθούμε να διαχειριστούμε.
