Την ευκαιρία να μετέχουν και οι καβαλιώτες στο φετινό εορτασμό των διακοσίων ετών από τη γέννηση του Τζουζέπε Βέρντι είχαν το βράδυ της τελευταίας Παρασκευής του Αυγούστου, παρακολουθώντας τη μεγαλύτερη σε διάρκεια και κορυφαία κατά πολλούς όπερα του συνθέτη «Ντον Κάρλο» από την Εθνική Όπερα της Σόφιας. Ένα διεθνώς αναγνωρισμένο οργανισμό που εντάχθηκε στο πρόγραμμα του 56ου ΦΦΘ και έδωσε το δικό του παρόν με μια παραγωγή, η οποία άνετα θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως υπερθέαμα.
Μπορεί το κοινό να μην ήταν πολυπληθές, αφού η όπερα ως είδος τέχνης είναι αρκετά ιδιαίτερο και ίσως δυσκολονόητο. Ωστόσο, η ορχήστρα του αρχαίου θεάτρου των Φιλίππων πλημμύρησε από μουσικούς και λυρικούς καλλιτέχνες, τα μάτια χόρτασαν από την εικόνα των πολύχρωμων κουστουμιών εποχής και τα αυτιά γαλήνεψαν από τους ήχους του Ιταλού συνθέτη, εκ των διασημότερων του είδους. Η τρίωρη οπερετική παράσταση με το εικοσάλεπτο ενδιάμεσο διάλειμμα, αφηγήθηκε στους θεατές την ιστορία ενός παθιασμένου έρωτα που χάνεται λόγω οικογενειακών και πολιτικών συνθηκών.
ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΗ Η ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ
Στην σκηνή των Φιλίππων είχε τοποθετηθεί ένα τεράστιο πανό το οποίο απεικόνιζε ένα αρχαίο θέατρο, κάτω από το πανό και πίσω από το μαύρο ταμπλό βρισκόταν η πολυπληθής ορχήστρα του οργανισμού, ενώ στο κέντρο είχαν τοποθετηθεί χιαστί δύο κεκλιμένοι διάδρομοι. Με τη βοήθεια σκηνικών στοιχείων όπως δέντρα, γραφεία, θρόνοι, κρεβάτια φυλακής δόθηκε το πλαίσιο της υποθέσεως, με τη βοήθεια των πλουσιότατων κι αμέτρητων κοστουμιών εποχής σκιαγραφήθηκε η κοινωνικής διαστρωμάτωση, ενώ με τη βοήθεια των καλλιτεχνών το κοινό έγινε κοινωνός της απέλπιδας ερωτικής σχέσης του Δον Κάρλο και της Ισπανίδας βασίλισσας Ελισάβετ Βαλουά. Η πιο εντυπωσιακό στιγμή του έργου ήταν σαφώς εκείνη που εξελίχθηκε λίγα λεπτά πριν από το διάλειμμα, όταν στις άκρες των δύο διαδρόμων άναψε φωτιά, που φυσικά έσβησε άμεσα από τους τεχνικούς με τη βοήθεια πυροσβεστήρων.
Προς εξυπηρέτηση και καλύτερη κατανόηση της πλοκής, είχαν τοποθετηθεί σε ψηλό σημείο δύο προτζέκτορες στα δύο ακριανά διαζώματα όπου και προβαλλόταν υπότιτλοι στην ελληνική και αγγλική γλώσσα. Επίσης, στην άκρη του κέντρου της σκηνής είχαν τοποθετηθεί δύο δέκτες πλάσμα κι εκεί προβαλλόταν η εικόνα του μαέστρου, τον οποίον βιντεοσκοπούσε μια κάμερα ευρισκόμενη ανάμεσα στους μουσικούς της ορχήστρας. Όλες αυτές οι επιμέρους λεπτομέρειες μαρτυρούσαν ότι η εμφάνιση της Εθνικής Όπερας Σόφιας είχε μελετηθεί σε βάθος και είχε προετοιμασθεί κατάλληλα, κάτι διόλου παράξενο αφού σε όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού ο διευθυντής του οργανισμού επισκέφθηκε πολλές φορές το αρχαίο θέατρο των Φιλίππων.
Η σκηνοθεσία της όπερας ανήκε στο διευθυντή της Εθνικής Όπερας και Μπαλέτου της Σόφιας Πλάμεν Καρτάλοφ, την ορχήστρα διεύθυνε ο Σβέτοσλαβ Μπορίσοφ, τα σκηνικά υπέγραφε ο Λιουμπομίρ Ιορντανόφ, τα εξαιρετικά κοστούμια σχεδίασε η Ντανιέλα Ιορντανόβα. Τους κορυφαίους ρόλους σύμφωνα με τη διανομή ερμήνευσαν: Σβετοζάρ Ράνγκελοφ – Φίλιππος Β’, Βασιλιάς της Ισπανίας, Ντανιέλ Νταμιάνοφ – Ντον Κάρλος, Σβίλεν Νικόλοφ – Μαρκήσιος Ροντρίγκο Πόζα, Πέταρ Μπούτσκοφ – Μέγας Ιεροεξεταστής, Ραστοστίνα Νικολάεβα – Ελισάβετ Βαλουά, Βασίλισσα της Ισπανίας, Ντανιέλα Ντιάκοβα – Πριγκίπισσα Έμπολι.
ΚΑΛΟΔΕΧΟΥΜΕΝΕΣ ΑΝΑΛΟΓΕΣ ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ
Ο «Ντον Κάρλο» είναι η μεγαλύτερη σε χρονική διάρκεια όπερα του Τζουζέπε Βέρντι, εκείνη που έχει υποστεί τις περισσότερες διασκευές, αλλά κι εκείνη που παραμένει η πλέον εντυπωσιακή. Η ελευθερία του ατόμου, οι ταραγμένες οικογενειακές σχέσεις μέσα από την αδυναμία επικοινωνίας πατέρα και γιου, η σύγκρουση μεταξύ του πολιτικού κόσμου και της ιδιωτικής ζωής, ο ανταγωνισμός μεταξύ εκκλησίας και κράτους με φόντο τη δραστηριότητα της ισπανικής Ιεράς Εξέτασης, καθώς και γενικότερα η πολυπλοκότητα των ανθρωπίνων σχέσεων είναι μερικά από τα ενδιαφέροντα θέματα που θίγει και διαπραγματεύεται ανά τους αιώνες η όπερα «Ντον Κάρλο».
Η προσήλωση με την οποία το κοινό παρακολούθησε το οπερετικό υπερθέαμα και η απόδοση των λυρικών καλλιτεχνών είχαν ως επιστέγασμα το θερμό και παρατεταμένο χειροκρότημα, καθώς τα μεγαλόφωνα «μπράβο» που ακούγονταν από κάθε γωνιά του αρχαίου θεάτρου. Το κοινό δε τσιγκουνεύτηκε την επιβράβευση κι έτσι το τέλος της μακράς χρονικής προσπάθειας άφησε τους μεν θεατές πλήρως ικανοποιημένους, τους δε συντελεστές κουρασμένους αλλά και χαμογελαστούς. Ανάλογες εμπειρίες επομένως μάλλον καλοδεχούμενες θα είναι από τους καβαλιώτες και στο μέλλον, γεγονός που θα πρέπει να διαχειριστούν οι διοργανωτές του θεσμού.
ΒΟΥΛΑ ΘΑΣΙΤΟΥ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ
