Στον αιώνα του περιβάλλοντος, στην εποχή των φυκών-
Διεθνώς καταξιωμένοι επιστήμονες συζητούν με νέους επιστήμονες, συμβούλους επιχειρήσεων & υδατοκαλλιεργητές για τις δυνατότητες ανάπτυξης καινοτόμων μεθόδων υδατοκαλλιέργειας για την παραγωγή νέων προϊόντων φιλικών προς το περιβάλλον, με παράλληλη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας
Πρόκειται να διοργανωθεί στο ΙΝΑΛΕ, από 15 μέχρι 19 Φεβρουαρίου 2016, διεθνές «Εργαστήριο και Σχολείο Πρακτικής Άσκησης» με θέμα την καλλιέργεια των μακροφυκών (Workshop & Training School on seaweed cultivation). Η εκδήλωση οργανώνεται στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Δράσης COST «PHYCOMORPH» (http://www.phycomorph.org/), με υπεύθυνους τον Δρ. Σωτήρη Ορφανίδη, Ερευνητή ΙΝΑΛΕ του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και τον Δρ. Χρήστο Κατσαρό, Καθηγητή του Τμήματος Βιολογίας του ΕΚΠΑ.
Αντικείμενα της εκδήλωσης αποτελούν η έρευνα και οι εφαρμογές στον τομέα της «Καλλιέργειας Μακροφυκών». Ιδιαίτερο αντικείμενο αποτελεί η συμβολή στην «Ανάπτυξη νέων τεχνολογικών εργαλείων» βασισμένων στις αρχές της Αναπτυξιακής Βιολογίας τους και η μεταφορά των υπαρχόντων στην υδατοκαλλιέργεια ειδών με εμπορική αξία, με έμφαση στην «Ολοκληρωμένη Πολυτροφική Υδατοκαλλιέργεια» (Integrated Multitrophic Aquaculture, IMTA).
Στο Εργαστήριο και στο Σχολείο Πρακτικής Άσκησης πρόκειται να διδάξουν διεθνώς καταξιωμένοι Ερευνητές και Καθηγητές Πανεπιστημίων, ενώ πρόκειται να παρακολουθήσουν νεαροί Ερευνητές από ολόκληρη την Ευρώπη και βέβαια από την Ελλάδα. Στην εκδήλωση θα προσκληθούν να συμμετάσχουν και εκπρόσωποι Ελληνικών Εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της Υδατοκαλλιέργειας και επιθυμούν την επέκταση των δραστηριοτήτων τους στα μακροφύκη. Συνολικά αναμένεται να συμμετάσχουν στην εκδήλωση περίπου 40 άτομα. Επισυνάπτεται το πρόγραμμα της εκδήλωσης.
Με εκτίμηση,
Σωτήρης Ορφανίδης
Τακτικός Ερευνητής ΙΝΑΛΕ (ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ)
ΥΓ. Κάποιες χρήσιμες πληροφορίες για την σημασία των μακροφυκών
«Δεκαπέντε (15) εκ. τόνοι νωπής βιομάζας μακροφυκών (φύκη ορατά με γυμνό μάτι) αξίας περίπου 7,5 δισ. € παράγονται, κατά κύριο λόγο μέσω της καλλιέργειας περισσότερων των διακοσίων ειδών, διεθνώς το χρόνο. Η ετήσια αξία των προϊόντων διατροφής από φύκη υπολογίζεται στα 6-7,5 δισ. € .
Βιολογικά εκχυλίσματα από μακροφύκη βρίσκουν πολλές εφαρμογές στην φαρμακοβιομηχανία, στη βιοτεχνολογία, στη συντήρηση τροφών και ποτών, στην υφαντουργία και στις χρωστικές εκτύπωσης. Εξαιτίας του ιδιαίτερου οικονομικού ενδιαφέροντος για τη χώρα μας, αναφέρουμε ότι τα φυκοκολλοειδή καραγεννάνη και αλγινικά οξέα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη σταθεροποίηση των κρασιών χωρίς να επηρεάζουν τη σύνθεση των τανινών τους.
Στη διεθνή αγορά υπάρχουν σήμερα πολλά προϊόντα που περιέχουν εκχυλίσματα μακροφυκών: οδοντόκρεμες, αφροί ξυρίσματος, παγωτά, τυριά, μπύρες, αφρόλουτρα. Προϊόντα με μακροφύκη που αφορούν τη φροντίδα προσώπου και σώματος, όπως άλατα μπάνιου, σαμπουάν, αφρόλουτρα, σαπούνια κτλ. χρησιμοποιούνται ευρέως για λόγους θεραπευτικούς και αισθητικής στα κέντρα θαλασσοθεραπείας, ευεξίας & χαλάρωσης, γνωστά και ως SPA.
Η προσθήκη μακροφυκών στη δίαιτα των ανθρώπων προσθέτει ιοδίνη, μέταλλα και βιταμίνες που βοηθούν στη γρήγορη ανάπτυξη των παιδιών και στις έγκυες γυναίκες, ακόμα και σε κοινωνίες με ισόρροπη κάλυψη των διατροφικών τους αναγκών. Βέβαια, υπάρχει και άλλος τρόπος προσθήκης αυτών των στοιχείων στην ανθρώπινη διατροφή μέσω των ήδη διαδεδομένων τροφών. Δηλαδή, η χρησιμοποίηση των μακροφυκών στις ζωοτροφές και στα λιπάσματα των φυτών που παράγουν εδώδιμα προϊόντα.
Η δυνατότητα των μακροφυκών να αξιοποιούν άλατα του αζώτου και του φωσφόρου που περιέχονται στα απόβλητα της ιχθυοκαλλιέργειας για την αύξηση της βιομάζας τους, καθώς η δυνατότητά τους να βιορροφούν βαρέα μέταλλα, όπως του χαλκού, καδμίου, μόλυβδου κτλ. έδωσε τη δυνατότητα να αξιοποιηθούν αυτά σε συστήματα ολοκληρωμένης υδατοκαλλιέργειας (ΙΜΤΑ) και σε συστήματα βιολογικού καθαρισμού. Σε ένα πρόσφατο Ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα με αντικείμενο την καινοτόμα αξιοποίηση της βιομάζας των μακροφυκών των συστημάτων ΙΜΤΑ προέκειψε ότι 5 από τα 26 είδη που καλλιεργήθηκαν έδειξαν έντονη αντιβακτηριακή δράση εναντίον ιχθυοπαθογενών βακτηρίων και έτσι ενδυνάμει μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην προστασία από αρρώστιες των καλλιεργούμενων ψαριών. Μάλιστα, η χρησιμοποίηση των μακροφυκών ως βιοφίλτρων σε κλειστά κυκλώματα υδατοκαλλιέργειας προφέρουν ένα επιπλέον κέρδος μια και συμβάλλουν στη βελτίωση της υγείας των ψαριών και έτσι στην αποφυγή θανάτων.
Το ενδιαφέρον για διατροφή με μακροφύκη δεν περιορίζεται μόνο στον άνθρωπο, αλλά επεκτείνεται και στα ζώα. Για παράδειγμα, η καλλιέργεια φυτοφάγων ζωικών οργανισμών, όπως ο κοινός αχινός και το αυτί της θάλασσας (Haliotis), απαιτούν διατροφή με μακροφύκη. Επιπλέον, μεγάλο ενδιαφέρον υπάρχει για αντικατάσταση μέρους των ζωικών πρωτεϊνών στις ιχθυοτροφές με φυτικές πρωτεΐνες.