Είναι ιδιαίτερα συχνό το φαινόμενο, άνθρωποι οι οποίοι αντιδρούν έντονα όταν νιώθουν άγχος, να μιλούν πολύ γρήγορα, δυνατά, χρησιμοποιώντας υπερβολικές εκφράσεις, ή απλά να γελούν πολύ, δίχως ιδιαίτερα εμφανή για τους άλλους λόγο. Ιδιαίτερα οι εμφανίζοντες χαμηλή αυτοεκτίμηση άνθρωποι, παρουσιάζουνε νευρικότητα και μια έντονη ανάγκη να συμμετέχουν σε πολλές συζητήσεις ή και δραστηριότητες, έστω και αν δεν έχουν πολλά να πουν σχετικά με το εκάστοτε θέμα. Ο λόγος βέβαια που συμβαίνει αυτό, σχετίζεται με το γεγονός ότι οι άνθρωποι με χαμηλή εκτίμηση του εαυτού τους, νιώθουν πολύ περισσότερο από κάθε άλλον την ανάγκη αναγνώρισης και αποδοχής, την ανάγκη να νιώσουν ότι γίνονται αποδεκτοί από ένα περιβάλλον και ταιριάζουν σε αυτό. Κατά τη διάρκεια λοιπόν της έντονης και αγχωμένης τους αντίδρασης, μιλούν υπερβολικά στο σημείο ίσως να μονοπωλήσουν στη συζήτηση, επιχειρώντας με κάθε τρόπο να προσελκύσουν την προσοχή και το ενδιαφέρον των υπολοίπων. Όμως η υπερβολική και έκδηλη ανασφάλεια των ανθρώπων με χαμηλή αυτοεκτίμηση, με τη συνεπακόλουθη ανάγκη τους να προσελκύσουν την προσοχή, τους οδηγεί στο να εκφράζονται απότομα, έντονα και συχνά στη λάθος στιγμή. Δε διαθέτουν όμως την ικανότητα να αντιληφθούν και να κατανοήσουν πλήρως την κατεύθυνση στην οποία οδηγείται η κουβέντα, προκαλώντας άθελά τους αρνητικά σχόλια από τους συνομιλητές τους.
Νιώθουν τόσο έντονα την ανάγκη της ενεργούς συμμετοχής και της έλκυσης προσοχής, ώστε συχνά διακόπτουν ή καλύπτουν τους συνομιλητές τους. Επιπροσθέτως, αποτελούν ιδιαίτερα κακούς ακροατές, διότι νιώθουν έντονα την ανάγκη να βρίσκονται διαρκώς στο επίκεντρο της προσοχής.
Σε πλήρη αντίθεση με τους ήρεμα αντιδρώντες ανθρώπους, οι έντονα αντιδρώντες, συχνά προσπαθούνε να εκφραστούν ή να ελκύσουν την προσοχή των άλλων έντονα μεν, με μη λεκτικό τρόπο δε, φορώντας για παράδειγμα ρούχα σε έντονους χρωματικούς συνδυασμούς. Όπως βέβαια πολλές από τις πράξεις των ατόμων με χαμηλή αυτοεκτίμηση, έτσι και αυτή, δεν έχει συνήθως θετικά αποτελέσματα, ιδίως στους ενήλικες. Οι ανωτέρω συμπεριφορές, καλλιεργούν μια κατάσταση η οποία θα οδηγήσει πιθανότατα σε αποδοκιμασία από τους άλλους. Μια αποδοκιμασία την οποία όταν το άτομο βιώσει, νιώθει το πικρό αίσθημα της απόρριψης.
Ιδιαίτερα σύνηθες αποτέλεσμα αυτής της απόρριψης, είναι η εκφράσεις αντίδρασης, δυσαρέσκειας ακόμα και προσβολών από το άτομο που βιώνει την απόρριψη.
Λόγω του ότι συχνά νιώθουν την περιφρόνηση των ανθρώπων του στενού και ευρύτερου περιβάλλοντός τους, ιδιαίτερα όταν δεν καταφέρνουν να τραβήξουν την προσοχή, γίνονται αγενείς, οξύθυμοι και συχνά προσβάλουν τους συντρόφους τους.
Είναι πολύ συχνό το φαινόμενο, όταν νιώθουν πληγωμένοι ή αδικημένοι δικαίως ή αδίκως, να ξεσπούν με ιδιαίτερη ένταση, καθώς είναι απόλυτα πεπεισμένοι ότι όσα αυτοί πρεσβεύουν είναι σωστά. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που οι άνθρωποι αυτοί διατηρούν συνήθως θυελλώδεις σχέσεις, εκτός αν ο σύντροφός τους χαρακτηρίζεται από παθητικότητα και υποχωρητικότητα.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ Α. ΚΑΓΙΑΜΠΗΣ
Μ.Α. ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΝΤΙΑΝΑΠΟΛΗΣ
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ «Η ΓΑΛΗΝΗ»
ΜΕΛΟΣ E.A.P. INTERNATIONAL