Γράφει ο Αλέξης Καζαντζίδης
Ορισμένοι μπορεί να έχετε δει το φιλμ «Η θάλασσα μέσα του», πολύ περισσότεροι πια παρακολουθούμε ή μάλλον βιώνουμε, την τραγωδία «η ξεφτίλα μέσα μας»…
Πολλά ειπώθηκαν για την τραγωδία ανθρώπων στο Φαρμακονήσι. Τις δηλώσεις του υπουργού Ναυτιλίας, κ. Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη. Πολλά θα μπορούσε να πει κάποιος και για τις δηλώσεις του κ. Σίμου Κεδίκογλου όσον αφορά τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τον ρόλο του ως κυβερνητικός εκπρόσωπος. Όλα αυτά τα αφήνουμε κατά μέρος.
Κατ’ αρχήν, μιλάμε για τη θάλασσα. Αυτή που μας καθορίζει. Θαλασσινός λαός γαρ. Δεν υπάρχει Έλληνας που να μη γνωρίζει το «Θάλαττα, θάλαττα». Από την κάθοδο των Μυρίων έως τον διωγμό των Ελλήνων της Μικράς Ασίας έχουμε μια διαφορετική προσέγγιση στο πετσί μας για την αλμύρα.
Σήμερα η Μεσόγειος φλέγεται. Είτε μας αρέσει είτε όχι. Όπως φλεγόταν ο Μισισιπής. Από άκρο σε άκρο. Μία θάλασσα που ήταν (και είναι;) λίκνο πολιτισμών, συνολικά. Και εάν αυτή η Μεσόγειος ένωνε αντί να χώριζε θα ήταν πολλά πράγματα διαφορετικά.
Η Μεσόγειος ζει πλέον με ένα τεράστιο αγκάθι στην πλάτη. Ανθρώπινο, πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό και ηθικό: να μη ζει ο καθένας στον τόπο του, στο σπίτι του, ειρηνικά, με τους δικούς του, με το σχολείο και την εργασία του. Και σε αυτή τη γη υπάρχει, τον καιρό μας, μπόλικος πλούτος και πρόοδος για να μπορεί να ζει ο καθένας εκεί που θα θέλει. Μαζί με τους ανθρώπους που θα επιλέγει να ζει.
Η εικόνα είναι πλέον άλλη σήμερα: ξεκινάς από τα βάθη της Ασίας, το Αφγανιστάν, τις ξέρες πέτρες και τα βουνά, έχεις περπατήσεις χιλιόμετρα, έχεις μαζέψει χρήματα, κάνοντας ενδεχομένως τον δούλο ή τον σκύλο για χάρη του λαθρέμπορα, αλλά δεν έχεις δει θάλασσα ποτέ στη ζωή σου παραπάνω από… νερό σε ένα ποτήρι.
Και έχεις έρθεις έως εδώ για σωτηρία και αντικρίζεις το Αιγαίο και μάλιστα, αφρισμένο. Σε έχουν πετάξει σε μία βάρκα, σου έχουν πει να την σκίσεις, για να βουλιάξεις και να σε σώσουνε(;). Βλέπεις τη θάλασσα κατά πάνω σου σαν τέρας, πράγμα που δεν το ξέρεις. Δεν γνωρίζεις καν τι σημαίνει η έννοια «κολυμπώ» και την ίδια ώρα σου λένε έφτασες, είσαι εδώ.
Και ύστερα από έγκλημα ή από ατύχημα, χάνεις γυναίκα και παιδιά. Και εσύ πείθεσαι να νομίζεις ότι σώθηκες. Επειδή υπάρχει άγραφος και γραμμένος νόμος της θάλασσας που τον τηρούν ακόμη και οι πειρατές: να περισυλλέγονται οι άνθρωποι απ’ τη θάλασσα, οι ναυαγοί κι όσοι κινδυνεύουν απ’ αυτήν.
Αυτό λέγεται προσφυγιά. Αυτή η φυγή που κάνει να διαφέρει η λέξη έξοδος από τον διωγμό. Το πέταμα των ανθρώπων στο νερό για να σωθούν. Σε μία θάλασσα που μυρίζει αίμα και μπαρούτι. Οι Ρωμιοί το ξέρουν πολύ καλά. Και ας μην το λησμονούμε. Για να έχουμε κάθε δικαίωμα αυτή την θάλασσα να την κοιτάμε κατάματα…