Ήταν παρόντες από την αρχή μέχρι το τέλος σε κάθε συνέντευξη τύπου, σε κάθε εκδήλωση και σε κάθε σημείο, χωρίς να υπολογίζουν χρόνο και κόπο. Οργανώθηκαν σε ομάδες, μοίρασαν υπηρεσίες και πόστα, καλωσόρισαν χιλιάδες θεατών και τους βοήθησαν σε κάθε τους ανάγκη. Αντιμετώπισαν ευγενικούς κι εριστικούς ανθρώπους, ακόμη και αγενέστατα πλάσματα που ανάγκασαν μερικούς να κλάψουν. Ξεχώριζαν όλο το καλοκαίρι φορώντας τις χαρακτηριστικές λευκές μπλούζες και τα διακριτικά ταμπελάκια τους.
Πολλοί έγιναν φίλοι μας και σχολιάζαμε παρέα τις παραστάσεις και τις κριτικές. Στήριξαν το θεσμό του Φεστιβάλ Φιλίππων – Θάσου με μεράκι και διάθεση προσφοράς. Τόσης προσφοράς που ίσως ποτέ δε θα μάθουν οι θεατές οι οποίοι περνούσαν δίπλα τους. Ήταν οι εθελοντές του ΦΦΘ και είναι τα παιδιά της διπλανής πόρτας, ή ακόμη και τα δικά μας παιδιά. Κι αυτό το κείμενο αποτελεί τη δική τους κλεφτή ματιά στα τεκταινόμενα του φετινού καλοκαιριού.
Ζητήσαμε μια συλλογή απόψεων για τα όσα βίωσαν ως υποστηρικτές και οι εθελοντές μοιράστηκαν αρχικά μ’ εμάς και τώρα με όλους εσάς τα ευτράπελα, τα ευχάριστα και τα δυσάρεστα που προέκυψαν από τη δράση τους. Η πρώτη διαπίστωση αφορούσε στο γεγονός ότι δυστυχώς μερίδα του κόσμου δεν είναι αρκετά ώριμη κι έτσι δεν ανέχεται τις συστάσεις, προερχόμενες από νεαρά άτομα που μπορεί να έχουν και την ηλικία των παιδιών τους. Την ιδιαιτερότητα αυτή δυσκολεύονταν να ξεπεράσουν οι θεατές, αποδεχόμενοι το γεγονός ότι οι εθελοντές βρίσκονταν εκεί προφυλάσσοντας την ομαλή διεξαγωγή του φεστιβάλ. Μη ρωτήσετε εμάς γιατί. Αναρωτηθείτε εσείς για τους λόγους.
ΔΥΟ ΠΡΟΚΛΗΤΙΚΟΙ ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ
Εντύπωση προκάλεσε στους εθελοντές το γεγονός ότι εκείνοι που ουσιαστικά θα έπρεπε να διευκολύνουν το έργο τους, ήταν εκείνοι που αρκετές φορές δυσχέραιναν την αποστολή τους. Μια ομάδα που εξαρχής δεν ανέχονταν οποιαδήποτε παρατήρηση από τους εθελοντές ήταν για παράδειγμα οι διασώστες. Έπρεπε να ξεπεραστεί η επιμονή τους να κάθονται στα σκαλοπάτια του αρχαίου θεάτρου, εμποδίζοντας τη διέλευση του κοινού. Η λεπτομέρεια στην πορεία διευθετήθηκε, αν και ζήτημα προκάλεσε συγκεκριμένος διασώστης όταν του επισημάνθηκε πως το κάπνισμα δεν επιτρέπεται εντός του χώρου, οπότε κι εκείνος απάντησε ότι θα καπνίσει έτσι κι αλλιώς, σβήνοντας τελικά το αποτσίγαρο πάνω στο μάρμαρο του μνημείου. Κι αυτό προφανώς αποτελεί ένδειξη της προσωπικής κουλτούρας και της παιδείας του διασώστη. Καταδικαστέοι δεν είναι συνολικά οι διασώστες, αλλά υπήρξαν δύο άτομα που διατηρούσαν πάντα προκλητική κι εριστική συμπεριφορά.
Η ΚΥΡΙΑ ΤΗΣ ΠΙΣΩ ΠΟΡΤΑΣ
Σε γενικότερο επίπεδο όμως όλοι οι εκπρόσωποι οργάνων και φορέων που προσέρχονταν για τη διευκόλυνση διεξαγωγής μιας παραστάσεως, όπως για παράδειγμα τα όργανα της τάξης, στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων. Ορισμένοι μάλιστα ήταν τόσο συνεργάσιμοι ώστε δε δίσταζαν να δέχονται ευχαρίστως τις εκκλήσεις για βοήθεια εκ μέρους των εθελοντών. Όργανο της τάξης επιστρατεύθηκε για την αντιμετώπιση περιστατικού σχετιζόμενου με κυρία, η οποία είχε εισέλθει παράνομα στο θέατρο όχι από την πόρτα αλλά από τον πίσω δρόμο που οδηγεί στο τελευταίο διάζωμα του χώρου.
Η παρουσία της ηλικιωμένης κυρίας έγινε άμεσα αντιληπτή από τους εθελοντές που την πλησίασαν και ρώτησαν από πού μπήκε. Με απόλυτα φυσικό τρόπο η κυρία εξήγησε ότι ήρθε από την πίσω πλευρά όπως ακριβώς κάνει κάθε χρόνο, προκειμένου να παρακολουθήσει ανέξοδα τις παραστάσεις. Οι εθελοντές διευκρίνισαν ότι η κυρία δε δικαιούνταν να βρίσκεται άνευ εισιτηρίου στις κερκίδες και της ζήτησαν να απομακρυνθεί. Η απάντηση που έλαβαν ήταν πως κάθε καλοκαίρι αρκετοί κάτοικοι των Κρηνίδων έτσι μπαίνουν στο θέατρο κι άρα όλοι τους γνωρίζουν. Στη συνέχεια τονίστηκε στην κυρία ότι θα πρέπει οπωσδήποτε να συνοδευτεί από το όργανο της τάξης εκτός θεάτρου κι εκείνη ζήτησε αυτό να μη συμβεί περνώντας μέσα από τον κόσμο, αλλά να εξέλθει από την πίσω πλευρά έτσι ακριβώς όπως εισήλθε.
Η ΠΟΡΤΟΚΑΛΑΔΑ ΚΑΙ Η ΜΠΥΡΑ
Μια κυρία είχε ως πρωταγωνίστρια και το επόμενο επεισόδιο που καταγράφουμε. Επρόκειτο για μία κυρία καλοντυμένη στην τρίχα η οποία φωτογραφιζόταν στο χώρο του θεάτρου ως αρχαία θεά. Όταν ήρθε η στιγμή να ανέβει στα σκαλοπάτια κρατώντας το χυμό της στο χέρι, δέχθηκε την παρατήρηση της εθελόντριας ότι τρόφιμα και ροφήματα δεν επιτρέπονται εντός του μνημείου. Η κυρία απάντησε ότι η συσκευασία ήταν ακόμη κλειστή κι ότι σκόπευε να τον κρατήσει έτσι κι αλλιώς. Τον ήπιε μάλιστα όσο πιο επιδεικτικά μπορούσε προσπαθώντας να προκαλέσει ή ακόμη και να εξοργίσει του εθελοντές.
Παρόμοιο περιστατικό συνέβη και με κύριο θεατή στον αυλόγυρο του θεάτρου, ο οποίος θέλησε να εισέλθει κρατώντας μπουκάλια με νερό και μία μπύρα. Στην παρατήρηση ότι δεν επιτρέπονται τα ποτά μέσα στο θέατρο ο κύριος εκνευρίστηκε αστραπιαία, άνοιξε νευριασμένος τη συσκευασία λερώνοντας τα ρούχα του κι άδειασε όλο το περιεχόμενο μέσα στον κάδο απορριμμάτων κοιτάζοντας με μισό μάτι τον εθελοντή που του είχε μιλήσει.
«ΤΡΑΒΑ ΝΑ ΠΙΕΙΣ ΤΟ ΓΑΛΑ ΣΟΥ»!
Σε αρκετές περιπτώσεις η αγένεια ορισμένων θεατών έθιξε τόσο την ευαισθησία των εθελοντών ώστε τους οδήγησε στα άκρα. Κάποιοι νεαρότατοι εθελοντές έφτασαν στα όριά τους ως δέκτες ειρωνικών κι εριστικών σχολίων, με αποτέλεσμα να ζητήσουν αλλαγή του πόστου τους, ή ακόμη και να δακρύσουν από παράπονο για τη συμπεριφορά που εισέπρατταν. Οι ανθεκτικότεροι πάντως αναγκάστηκαν να καταπιούν πολλά ειρωνικά και προκλητικά σχόλια εις βάρος τους, προκειμένου να μη δημιουργήσουν επεισόδια και να μη διαταράξουν την ομαλή διεξαγωγή της παραστάσεως.
Πως θα μπορούσε να αντιδράσει ψύχραιμα και να μην πικραθεί μια εθελόντρια που έκανε παρατήρηση σε αγενή θεατή ότι δεν επιτρέπεται να τρώει και να πίνει εντός του θεάτρου και εισέπραξε την απάντηση: «Το ξέρετε ότι είναι ανήθικο κι ανέντιμο να παρακολουθείτε οτιδήποτε κάνω;» Στη δε επανάληψη της παρατήρησης εκ μέρους της εθελόντριας, ο «πολιτισμένος κύριος» της απάντησε: «Άντε κοριτσάκι μου τράβα να πιεις το γάλα της μανούλας σου»!!
Επίσης, τι θα έπρεπε να απαντήσει εθελόντρια σε κυρία, στην οποία εξήγησαν ότι θα έπρεπε να κινηθεί από τη σκάλα κι όχι μέσα από την ορχήστρα προκειμένου να αναζητήσει θέση λαμβάνοντας την απάντηση: «Άκου κορίτσι μου, εμείς πληρώνουμε 18 ευρώ για το εισιτήριο. Αν πληρώναμε 8 ευρώ τότε θα μπορούσατε κι εσείς να μας κάνετε παρατηρήσεις». Λες και υπάρχουν κατηγορίες παρατηρήσεων βάσει «ταρίφας» και τιμής εισιτηρίου!!
ΤΟ ΕΝΟΧΛΗΤΙΚΟ ΦΛΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΓΙΑΟΥΡΤΑΚΙ
Εδώ και χρόνια έχει καταργηθεί η ύπαρξη «επίσημων θεωρείων» έτσι οι θεατές ανάλογα με την ώρα εισόδου μπορούν να επιλέγουν ελεύθερα όποια θέση επιθυμούν. Φέτος ωστόσο συγκεκριμένη κυρία μπήκε φουριόζα στο χώρο και φαινόταν απόλυτα προετοιμασμένη για καυγά. Ρωτώντας λοιπόν: «Ποιες είναι οι θέσεις των επισήμων;» έλαβε την απάντηση ότι δεν ισχύει πλέον κάτι ανάλογο στο αρχαίο θέατρο. Άμεσα ηρέμησε η κυρία, η οποία προφανώς περίμενε να τις υποδειχθούν οι επίμαχες θέσεις ώστε να κατευθυνθεί εκεί και να στήσει ένα περιποιημένο καυγά.
Αντιδράσεις υπήρξαν και στην παρατήρηση ότι δεν επιτρέπεται η φωτογράφιση και κυρίως με φλας στη διάρκεια των εκδηλώσεων. Στη συναυλία του Γιώργου Νταλάρα για παράδειγμα, συγκεκριμένος νεαρός με ύφος εκατό καρδιναλίων είχε λάβει επίκαιρη θέση και «πυροβολούσε» επαναλαμβανόμενα την εξέδρα χρησιμοποιώντας φλας. Ακόμη και μετά τη σχετική παρατήρηση, ο νεαρός συνέχισε να αγνοεί τον εθελοντή και μάλιστα σε ανύποπτη στιγμή φωτογράφησε ακόμη και τον ίδιο τον εθελοντή, στραβώνοντάς τον κυριολεκτικά με το φλας του.
Σε άλλη περίπτωση, τριαντάρα αιθέρια ύπαρξη αποφάσισε να φάει μέσα στο θέατρο το γιαουρτάκι της και μάλιστα μία από εκείνες τις συσκευασίες που περιέχουν δημητριακά. Κατόπιν της καθιερωμένης παρατηρήσεως η κυρία φυσικά αγνόησε επιδεικτικά τον εθελοντή, πριν ανοίξει το στόμα της και κατεβάσει με μία μπουκιά το περιεχόμενο. Το συγκεκριμένο περιστατικό κυκλοφόρησε στην εθελοντική ομάδα με τον τίτλο «Ρυζόμπαλες» κι έγινε ανέκδοτο.
ΥΠΗΡΧΑΝ ΚΑΙ ΟΙ ΕΥΓΕΝΙΚΟΙ
Ενόσω το φεστιβάλ βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη, οι εθελοντές «ψυχογραφούσαν» το κοινό και διαπίστωναν ότι οι θεατές των αρχαίων τραγωδιών ήταν πιο ήρεμοι, πιο ευγενικοί, πιο εκπαιδευμένοι. Αντιθέτως, σε πιο ελαφρά θεάματα οι προσερχόμενοι θεατές ήταν πιο ανήσυχοι, πιο ατίθασοι, πιο προκλητικοί κι εριστικοί.
Βεβαίως και υπήρξαν ευγενικότατοι θεατές οι οποίοι όχι απλά δεχόταν τις συστάσεις αλλά κι επιπλέον ένιωθαν αμήχανοι για το «λάθος» τους κι έσπευδαν να ζητήσουν συγνώμη.
Τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα ήταν εκείνων των θεατών που επιχειρούσαν να διασχίσουν κατά μήκος την ορχήστρα, περνώντας ακόμη και μέσα από τα σκηνικά. Στις αστραπιαίες αντιδράσεις των εθελοντών οι περισσότεροι συνέρχονταν και ζητώντας συγνώμη συνέχιζαν να κινούνται κυκλικά. Βρέθηκαν μάλιστα συγκεκριμένοι τακτικοί θεατές που μετά τις πρώτες παραστάσεις κι αφού είχαν διαπιστώσει τα δεδομένα εντός του θεάτρου, έσπευδαν και οι ίδιοι να κάνουν συστάσεις στους υπολοίπους.
Δύο ώριμες κυρίες για παράδειγμα που έτρωγαν καθισμένες στη θέση τους ξηρούς καρπούς, μόλις αντιλήφθηκαν ότι τις πλησίαζε η εθελόντρια προκειμένου να επαναλάβει την καθιερωμένη απαγόρευση και κατανοώντας ότι έκαναν κάτι ανάρμοστο, βιάστηκαν να μαζέψουν τα σακουλάκια στις τσάντες τους και να ζητήσουν αυθόρμητα συγνώμη, κοντεύοντας ακόμη και να πνιγούν από τη βιασύνη τους.
ΠΗΓΑΙΝΑΝ ΜΕ ΑΥΤΟΜΑΤΟ ΠΙΛΟΤΟ
Παρά τα ευτράπελα ή ακόμη και τα τραγελαφικά που βίωσαν οι εθελοντές καθ’ όλη τη διάρκεια του φεστιβάλ, διατήρησαν την αίσθηση αναγνώρισης εκ μέρους της συντριπτικής πλειοψηφίας των θεατών. Κάνοντας επομένως τον προσωπικό τους «απολογισμό δράσης» η ζυγαριά έγειρε προς τη θετική κατεύθυνση. Οι εθελοντές απέκτησαν αυτοπεποίθηση και βασιζόμενοι στις αντιδράσεις του κόσμου συνειδητοποίησαν το πόσο σημαντικός ήταν τελικά ο ρόλος τους. Έφτασαν στιγμές που εξ ανάγκης οι επικεφαλείς της οργανωτικής ομάδας του δήμου και του ΔΗΠΕΘΕ απουσίαζαν, ωστόσο οι εθελοντές βρισκόταν πανέτοιμοι στις θέσεις τους, διεκπεραίωναν άψογα τα καθήκοντά τους κι εκτελούσαν αυτομάτως τους δικούς τους ρόλους.
«Κουτσομπολεύοντας» πίσω από την πλάτη τους μάθαμε ότι επρόκειτο για ευσυνείδητα κι άκρως ευγενικά άτομα, με ήθος, ακαδημαϊκή μόρφωση και καλλιεργημένο πνεύμα, με πλούσιες ιδέες κι ανοικτούς ορίζοντες παρά το νεαρό της ηλικίας τους. Εξειδίκευση απέκτησαν στις θέσεις τους πολλοί εθελοντές και το κυριότερο είναι πως σύμφωνα με τα λεγόμενά τους έμειναν απολύτως ικανοποιημένοι από τη συνεργασία τους με τους θεσμικούς φορείς – διοργανωτές του φεστιβάλ.
Ειδική μνεία αξίζουν και οι εθελοντές από τις Κρηνίδες που δήλωναν παρόντες πάντοτε εξαιτίας της εντοπιότητας και του γεγονότος ότι δεν επιβαρύνονταν με τη μεταφορά. Οι εθελοντές λοιπόν των Κρηνίδων όχι μόνο ήταν διαθέσιμοι διαρκώς αλλά κι επιπλέον αξιοποιούνταν με τον καλύτερο τρόπο, αφού βρισκόταν στην αγαπημένο τους τόπο.
ΜΙΑ 100ΜΕΛΗΣ ΟΜΑΔΑ
147 αιτήσεις συμμετοχής εθελοντών έλαβαν οι διοργανωτές κατά τη φάση της προετοιμασίας και η επιλογή βασίστηκε είτε στην πρότερη θητεία που είχαν κάποιοι εξ αυτών, είτε στην προσωπική συζήτηση που επιδίωξαν όταν ήρθαν σε επαφή για να συζητήσουν δια ζώσης. Έτσι συστήθηκαν δύο ομάδες των 40 ατόμων έκαστη προκειμένου να εργάζονται εκ περιτροπής σε κάθε παράσταση. Το σύστημα αποδείχθηκε λειτουργικό για όλους, ενώ δημιουργήθηκε και εικοσαμελής αναπληρωματική ομάδα που συνέβαλε καλύπτοντας τα όποια κενά ανέκυπταν εκτάκτως.
Η λαχτάρα με την οποία όλοι οι εθελοντές ζητούσαν τη διαρκή αξιοποίησή τους, ενίοτε άφηνε άφωνους τους διοργανωτές. Ακόμη κι όταν η μετακίνηση γίνονταν αξεπέραστο εμπόδιο, οι εθελοντές επιστράτευαν κάθε μέσο προκειμένου να βρεθούν στο πόστο τους πάση θυσία και να βοηθήσουν όπου κι αν κρίνονταν αναγκαίο. Έστω κι αν αυτό σήμαινε ότι θα έπρεπε να χρηματοδοτήσουν από την τσέπη τους την μεταφορά τους με τα υπεραστικά λεωφορεία. Φυσικά όλο αυτό το εθελοντικό οικοδόμημα που λειτούργησε αρμονικά βασίστηκε στην καλή διάθεση, στο πνεύμα προσφοράς και στην αμοιβαία εμπιστοσύνη που καλλιεργήθηκε.
Δυνατές σχέσεις φιλίας όμως δημιουργήθηκαν και στο εσωτερικό της εθελοντικής παρέας, που πλέον θυμίζει περισσότερο ένα δίκτυο διαθέσιμο να καλύψει και να στηρίξει οποιαδήποτε διοργάνωση είτε του δήμου Καβάλας, είτε άλλων τοπικών φορέων. Εξάλλου, ας μη λησμονούμε ότι η Νεολαία Εθελοντισμού και Ανάπτυξης Καβάλας έλαβε το διεθνές βραβείο Pro Arte 2012 της Ιταλικής Δημοκρατίας, της Ιταλικής Πρεσβείας και του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου.
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥΣ ΙΘΑΚΗ
Είναι κάτι περισσότερο από σίγουρο, ότι η μαγεία της υποκριτικής τέχνης, τα συναισθήματα που γεννά ο χώρος του αρχαίου θεάτρου, η μακρόχρονη ιστορία και το κύρος του φεστιβάλ έγιναν πόλοι έλξης του ενδιαφέροντος για καθένα από τους εθελοντές. Το γεγονός ότι είχαν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με τους ηθοποιούς των θεατρικών σχημάτων και να τους εξυπηρετήσουν στα όποια αιτήματά τους, είχαν τη δυνατότητα να προσεγγίσουν παρουσίες που ίσως και να αποτελούν τα είδωλά τους γεννούσε ακόμη μεγαλύτερη λαχτάρα για συμμετοχή κι εθελοντική προσφορά.
Υπήρξαν περιπτώσεις ηθοποιών που κατά το παρελθόν φιλοξενήθηκαν αρκετές φορές στους Φιλίππους και δημιούργησαν φιλικές σχέσεις με εθελοντές που υπηρετούν το θεσμό επί πενταετία. Είναι χαρακτηριστικό ότι ανταλλάσουν φωτογραφίες, αυτόγραφα, δώρα, λουλούδια, κάτι που αποδεικνύει ότι όταν οι ηθοποιοί βγάζουν το κουστούμι της παράστασης γίνονται προσεγγίσιμοι και φιλικοί με τα νεαρά παιδιά δίπλα τους. Στα ουράνια πέταξε από τη χαρά της συγκεκριμένη εθελόντρια την οποία προθυμοποιήθηκε να μεταφέρει στην Καβάλα θίασος παραστάσεως, με το δικό του μεταφορικό μέσο.
Ένα υπέροχο ταξίδι έζησε κοντολογίς κάθε εθελοντής αναζητώντας τη δική του Ιθάκη. Αυτό το υπέροχο ταξίδι το οφείλουν εν μέρει και στον καλλιτεχνικό διευθυντή ΦΦΘ και ΔΗΠΕΘΕ Θοδωρή Γκόνη, ο οποίος πίστεψε στις ευεργετικές εθελοντικές παρουσίες και ενεργοποίησε περαιτέρω αυτό το ανθρώπινο δυναμικό στη διάρκεια των δύο τελευταίων ετών. Ο δε αριθμός των προσφορών βαίνει αυξανόμενος κάθε χρόνο κι αυτό αν μη τι άλλο μόνο θετικό μήνυμα στέλνει προς όλες τις κατευθύνσεις. Ακόμη και προς εκείνους που επιλέγουν να αμφιβάλουν, να γκρινιάζουν, να σχολιάζουν, να κριτικάρουν και να καυτηριάζουν την ανιδιοτελή προσφορά η οποία δε βασίζεται σε χρηματικά ανταλλάγματα και προσωπικά οφέλη!
Η δική μας προτροπή προς όλους τους είναι: συνεχίστε να αγαπάτε φανατικά αυτό που κάνετε, συνεχίστε να στηρίζετε με αγάπη σημαντικές διοργανώσεις όπως το ΦΦΘ και πάνω απ’ όλα να είστε σίγουροι ότι οι ευχαριστίες του κόσμου είναι πραγματικές και συνολικές!
ΒΟΥΛΑ ΘΑΣΙΤΟΥ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ
