Η Κοινωφελής Επιχείρηση του Δήμου Παγγαίου στο πλαίσιο της συνέχισης της προσπάθειάς του για καταγραφή και διάδοση της ιστορίας της περιοχής, αποφάσισε τη διεξαγωγή του 2ου Συνεδρίου Τοπικής Ιστορίας Παγγαίου, από 19 μέχρι 21 Οκτωβρίου 2018, στο Αμφιθέατρο «Φρίξος Παπαχρηστίδης» του Δήμου Παγγαίου. Με την πρωτοβουλία αυτή δίνεται η ευκαιρία σε ανθρώπους που έχουν ασχοληθεί και ασχολούνται με την καταγραφή της τοπικής ιστορίας της ευρύτερης περιοχής, να παρουσιάσουν τις εργασίες τους.
Στόχος είναι ο πλούτος των γνώσεων που θα κατατεθεί στο Συνέδριο, να γίνει κτήμα τόσο της νέας γενιάς όσο και όλων των πολιτών του Δήμου και της περιοχής, κατεύθυνση στην οποία κινήθηκε η Οργανωτική Γραμματεία, με τη διανομή των πρακτικών του 1ου Συνεδρίου, σε βιβλιοθήκες, φορείς, σχολικές μονάδες κ.λπ.
Στο πλαίσιο αυτό ζητήθηκε η συνεργασία της Ιεράς Μητροπόλεως Ελευθερουπόλεως, που αιώνες τώρα έχει αποτελέσει το συνδετικό κρίκο της ιστορίας και των κατοίκων της περιοχής. Ως συνδιοργανωτές στηρίζουν το Συνέδριο η Περιφερειακή Ενότητα Καβάλας της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, και η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Αν. Μακεδονίας και Θράκης.
Χορηγοί επικοινωνίας της διοργάνωσης είναι η ΕΡΤ3, η ΕΡΤ Καβάλας, ο «ALPHA Radio 88,6», ο «Μελωδία 88,3», η εφημερίδα «Νέα Εγνατία», και οι ενημερωτικές ιστοσελίδες «kavalapost.gr» και «dramini.gr».
Κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου θα παρουσιαστούν 46 εισηγήσεις από διακεκριμένους πανεπιστημιακούς, επιστήμονες και ερευνητές, από την ευρύτερη περιοχή του Παγγαίου, την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό. Οι εργασίες καλύπτουν το φάσμα της ιστορίας της ευρύτερης περιοχής του Παγγαίου από την αρχαιότητα μέχρι τη σύγχρονη εποχή.
Η παρακολούθηση του Συνεδρίου δεν εμπεριέχει κάποιο κόστος, και με τη λήξη των εργασιών θα χορηγηθούν βεβαιώσεις παρακολούθησης.
Οι εργασίες του συνεδρίου θα μεταδοθούν ζωντανά μέσω διαδικτύου μέσω του ειδικού καναλιού που έχει δημιουργηθεί για το σκοπό αυτό.
Ακολουθεί το αναλυτικό πρόγραμμα του Συνεδρίου:
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 19 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2018
17.00-17.30
ΠΡΟΣΕΛΕΥΣΗ
17.30-18.30
ΕΝΑΡΞΗ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
ΑΓΙΑΣΜΟΣ – ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ
Α’ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΝ:
ΧΑΪΔΩ ΚΟΥΚΟΥΛΗ ΧΡΥΣΑΝΘΑΚΗ, Επίτιμη Έφορος Αρχαιοτήτων
ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΜΕΝΤΙΖΗΣ, Οργανωτικός Γραμματέας Συνεδρίου
18.30-18.45
Η προϊστορική κατοίκηση μεταξύ του όρους Παγγαίου και της ακτογραμμής: παλαιά και νέα δεδομένα των αρχαιολογικών ερευνών
Δημητρία Μαλαμίδου, Δρ. Αρχαιολόγος, Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών
18.45-19.00
Η αρχαιολογική έρευνα στην αρχαία Γαληψό : Ο χώρος και οι άνθρωποι
Χάιδω Κουκούλη-Χρυσανθάκη, Επίτιμη Έφορος Αρχαιοτήτων
19.00-19.15
Πρόσφατα ανασκαφικά δεδομένα για την αρχαία Γαληψό: Το ιερό της Δήμητρας
Πηνελόπη Μάλαμα, Αρχαιολόγος–Προϊσταμένη Τμήματος. Εφορεία Αρχαιοτήτων Καβάλας
19.15-19.30
Μεταλλουργία, θρησκεία και πόλεμος: μια αργολική ασπίδα από το ιερό της Οισύμης
Ιωάννης Χαλαζωνίτης, Μεταδιδακτορικός ερευνητής Wiener-Anspach, στο Centre de Recherchesen Archéologie et Patrimoine, Université Libre de Bruxelles
19.30-19.45
Ανασκαφική έρευνα στη μεταλλουργική θέση Βαλτούδα του όρους Παγγαίου
Μάρκος Βαξεβανόπουλος, Δρ. Γεωλόγος, Διευθυντής Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Βόλου
Δημητρία Μαλαμίδου, Δρ. Αρχαιολόγος, Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών
19.45-20.00
Μια μακρόχρονη, επιστημονική συζήτηση, για τον τρόπο τέλεσης της λατινικής γιορτής των νεκρών «Rosalia», στην ρωμαϊκή αποικία των Φιλίππων και, ειδικότερα, στην περιοχή του Παγγαίου
Θεόδωρος Δ. Λυμπεράκης, Δικηγόρος – Ιστορικός Ερευνητής
20.00-20.15
Η Θρησκευτικότητα της περιοχής του Παγγαίου κατά την πρώτη ιεραποστολική περιοδεία του Αποστόλου Παύλου στην Μακεδονία και τα αίτια μεταστροφής στον Χριστιανισμό
Αρχ. Αμβρόσιος Καρατσιουμπάνης, Ιερέας – Θεολόγος Μ.Α.
20.15-20.30
ΣΥΖΗΤΗΣΗ – ΤΕΛΟΣ 1ης ΜΕΡΑΣ
ΣΑΒΒΑΤΟ 20 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2018
09.30-10.00
ΠΡΟΣΕΛΕΥΣΗ
Β’ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
ΠΡΟΕΔΡΕΥΕΙ:
ΘΕΟΔΩΡΟΣ Δ. ΛΥΜΠΕΡΑΚΗΣ, Δικηγόρος – Ιστορικός Ερευνητής
10.00-10.15
Τα «Γκουλιάρια» του Παλαιοχωρίου Παγγαίου I: Καταγράφοντας τη λαογραφική διάσταση του θρύλου
Αριστείδης Μεντίζης, Δημοσιογράφος CSIJ, Διδάκτωρ των Γραμμάτων, Ιστορικός Ερευνητής
10.15-10.30
Τα Γκουλιάρια του Παλαιοχωρίου Παγγαίου II: Ψάχνοντας στα χνάρια μιας απαγορευμένης Διονυσιακής Τελετουργίας
Αναγνώστης Αγελαράκης, Καθηγητής Αρχαιο-Ανθρωπολογίας και Βιολογικής/Ιατροδικαστικής Ανθρωπολογίας, Πρόεδρος του Τμήματος Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Adelphi της Νέας Υόρκης
10.30-10.45
Φορολογικές υποχρεώσεις και δημογραφικά δεδομένα των οικισμών του όρους Παγγαίου στα χρόνια του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπή
Χρήστος Κυριακόπουλος, Υποψήφιος Διδάκτορας Ιστορίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης
10.45-11.00
Η ποιμαντική ράβδος (1759) του Γερασίμου Ελευθερουπόλεως (1766-1781) από το εκκλησιαστικό μουσείο της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου Αγίου Όρους
Νικόλαος Μ. Μπονόβας, Αρχαιολόγος Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών
11.00-11.15
Πραματευτής κατέβαινε ‘πο ‘να ψηλό μπαΐρι: τα μοτίβα του φόνου και της αναγνώρισης αδελφού από αδελφό σε μία παραλογή από το Παγγαίο και σε άλλα ελληνικά δημοτικά τραγούδια
Ιωάννης Κιορίδης, Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων-Διδάσκων στο Ε.Α.Π., Επιστημονικός συνεργάτης Πανεπιστημίου Σαραγόσα
11.15-11.30
Ανέκδοτα Πατριαρχικά Έγγραφα προς Αρχιερείς της Μητροπόλεως Ελευθερουπόλεως (1887-1928)
Αιμίλιος Δημ. Μαυρουδής, Καθηγητὴς τῆς Ἀρχαίας Ἑλληνικῆς Φιλολογίας, Πρόεδρος τοῦ Τμήματος Φιλολογίας ΑΠΘ
11.30-11.45
Η Ελευθερούπολη εντός των τειχών
Γιάννης Νεστορίδης, Αρχιτέκτων Μηχανικός
11.45-12.00
ΣΥΖΗΤΗΣΗ
12.00-12.30
ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ – ΚΑΦΕΣ
Γ’ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
ΠΡΟΕΔΡΕΥΕΙ:
ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΜΑΛΑΜΑ, Αρχαιολόγος – Προϊσταμένη Τμήματος. Εφορεία Αρχαιοτήτων Καβάλας
12.30-12.45
Παραδοσιακός Οικισμός Ελευθερούπολης. Ιστορία και προοπτική
Ελευθερία Καραγιαννίδου, Αρχιτέκτων μηχανικός
12.45-13.00
Η δράση του Ελασσονίτη κλεφταρματολού Νικοτσάρα στη Μακεδονία και στην περιοχή Παγγαίου – Πράβι
Απόστολος Ποντίκας, Φιλόλογος, Δρ Ιστορίας, Θεολόγος, Δάσκαλος, Πολιτικών Επιστημών, Αρθρογράφος, επιτ Σχολικός Σύμβουλος
13.00-13.15
Εκκλησιαστική αποτύπωση της Επισκοπής Ελευθερουπόλεως προ του Βουλγαρικού σχίσματος. Η Αρχιερατεία Νεοφύτου Παπακωνσταντίνου, του από Ελευθερουπόλεως, Κωνσταντινουπόλεως Οικουμενικού Πατριάρχου (25.11.1867-19.1.1872)
Αρχ. Θωμάς Δ. Ανδρέου, Δρ. Θεολογίας- Δρ. Ιστορίας- Εθνολογίας
13.15-13.30
Εκκλησιαστικά κειμήλια από την Ανατολική Θράκη στον ναό της Παναγίας Φανερωμένης Νέας Ηρακλείτσας
Γεώργιος Χρ. Τσιγάρας, Αναπληρωτής καθηγητής Iστορίας Bυζαντινής και Mεταβυζαντινής Tέχνης
13.30-13.45
Φορητές εικόνες από το Γάνο της Αν. Θράκης στον Ι.Ν. Αγ. Ελευθερίου Ελευθερουπόλεως. Μια πρώτη προσέγγιση
Γεώργιος Κζούνιας, Αρχαιολόγος-Μεταπτυχιακός απόφοιτος του Α.Π.Θ.,
Νικόλαος Θεοδωρίδης, Αρχαιολόγος-Μεταπτυχιακός φοιτητής του Α.Π.Θ.
13.45-14.00
«Έκθεσις του Γενικού Επιθεωρητού των Ελληνικών Σχολείων Δ.Μ.Σάρρου περί Πραβίου(ή Πραβίστης)»,1905
Δήμητρα Χατζηδημητρίου, Φιλόλογος
14.00-14.15
Τα θλιβερά γεγονότα της 25ης Νοεμβρίου 1908 στη Νικήσιανη Παγγαίου
Κωνσταντίνος Χιόνης, Φιλόλογος – Ιστορικός Ερευνητής
14.15-14.30
ΣΥΖΗΤΗΣΗ
14.30-15.30
ΕΛΑΦΡΥ ΓΕΥΜΑ
Δ’ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
ΠΡΟΕΔΡΕΥΕΙ:
ΣΤΡΑΤΟΣ ΔΟΡΔΑΝΑΣ, Επίκουρος Καθηγητής Ιστορίας, Πανεπιστημίου Μακεδονίας
15.30-15.45
Η συμμετοχή στρατιωτικών και πολιτών του Πραβίου και της περιοχής του Παγγαίου κατά και μετά το Κίνημα της 1ης Μαρτίου 1935
Νικόλαος Τσουμπάκης, Ιστορικός Ερευνητής, Πρόεδρος Θρακικής Εστίας Ν. Καβάλας
15.45-16.00
Η ιστορική πορεία του Δήμου Παγγαίου από της ιδρύσεώς του έως σήμερα
Ηλίας Ζιάγκος, Διδάκτωρ Ιστορίας και Θεολογίας
16.00-16.15
Νικόλαος Α. Νικολάου (1888-1939), αιρετός Κοινοτάρχης – Δήμαρχος Πραβίου – Ελευθερουπόλεως: Η προσφορά του στην ανάπτυξη του τόπου και η συμβολή του στην ποιοτική ζωή των συμπολιτών του
Αγγελική Κιουρτσή – Μιχαλοπούλου, Φιλόλογος-Συγγραφέας
16.15-16.30
Η Ελευθερούπολη από το τέλος του Μακεδονικού Αγώνα μέχρι την απελευθέρωση (1908-1913)
Τηλέμαχος Καλομοίρης, Ιστορικός-Νομικός, Διδάκτωρ Ιστορίας Α.Π.Θ
16.30-16.45
Η Ποδογόριανη κατά την βουλγάρικη κατοχή 1916-1918: Το χρονικό της καταστροφής
Μαργαρίτης Σαμαράς, Εκπαιδευτικός
16.45-17.00
Β’ Βουλγαρική Κατοχή (1916-1918) στη Νικήσιανη Παγγαίου
Βασιλική Ευαγ. Μώραλη, Συνταξιούχος Δημοσιογράφος – τέως Δικηγόρος
17.00-17.15
Ο Δήμος Παγγαίου στο επίκεντρο μιας έντονης στρατιωτικής αντιπαράθεσης (1916-1918)
Πασχάλης Παλαβούζης, Διευθυντής 1ου ΕΠΑΛ Καβάλας, Ερευνητής Αεροπορικής-Στρατιωτικής Ιστορίας
17.15-17.30
Η ιστορία του χωριού Αμισιανά (1922-1960)
Μαρία Τσομπανίδου, Καθηγήτρια Φιλόλογος
17.30-17.45
Ο πληθυσμός της Επαρχίας Παγγαίου από το 1913 ως το 1928: μία ιστορική, κοινωνική, οικονομική, πολιτισμική και δημογραφική προσέγγιση
Ευφροσύνη Χρ. Μπόσκου, Εθνολόγος-Ιστορικός, Διπλωματούχος στο Σχεδιασμό, τη Διοίκηση & Πολιτική του Τουρισμού
17.45-18.00
ΣΥΖΗΤΗΣΗ
18.00-18.30
ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ – ΚΑΦΕΣ
Ε’ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
ΠΡΟΕΔΡΕΥΕΙ:
ΚΟΜΝΗΝΟΣ ΑΠΟΤΑΣ, Ιστορικός
18.30-18.45
Περιηγήσεις στο Παγγαίο όρος στις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα – Οι περιγραφές .. από ψηλά
Κωνσταντίνος Π. Παπακοσμάς, Ιστορικός Ερευνητής- π. Αντιπεριφερειάρχης Α.Μ.Θ.
18.45-19.00
Το Ημιγυμνάσιο Παγγαίου (1925-1939): ίδρυση, ονομασία, δομή και λειτουργία του μέσα από το ανέκδοτο Βιβλίο Πράξεων Συλλόγου των Διδασκόντων
Νικόλαος Μιχαλόπουλος, Καθηγητής Θεολόγος (Μ.Α.) – τ. Λυκειάρχης
19.00-19.15
«Καὶ ἐγένετο φῶς!»: Ο εξηλεκτρισμός των οικισμών του Παγγαίου. Το παράδειγμα του Παλαιοχωρίου (1926-1956)
Αριστείδης Μεντίζης, Δημοσιογράφος CSIJ, Διδάκτωρ των Γραμμάτων, Ιστορικός Ερευνητής
19.15-19.30
Η ιστορία του Δημοτικού Σχολείου Αντιφιλίππων. Η εκπαίδευση των προσφύγων μετά την ανταλλαγή των Πληθυσμών
Γεώργιος Καλλινικίδης, Δάσκαλος, Γενικός Γραμματέας Δήμου Παγγαίου
19.30-19.45
Από τη λίμνη των Τεναγών στην πεδιάδα, μέσα από τα αρχεία των εφημερίδων της εποχής
Επιστημονική Ομάδα «Οψόμεθα εις Φιλίππους»
19.45-20.00
Αεροδρόμιο Αμυγδαλεώνα. 80 χρόνια αεροπορικής ιστορίας στη σκιά του Παγγαίου
Χαρίτων Χαρούσης, Σμήναρχος (Ι)
20.00-20.30
ΣΥΖΗΤΗΣΗ – ΤΕΛΟΣ 2ης ΜΕΡΑΣ
ΚΥΡΙΑΚΗ 21 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2018
07.30-10.30
ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ – ΔΟΞΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ ΤΟΥ ΠΑΓΓΑΙΟΥ, ΙΕΡΟΥΡΓΟΥΝΤΟΣ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣ κ.κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣ
11.00-11.30
ΠΡΟΣΕΛΕΥΣΗ
ΣΤ’ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
ΠΡΟΕΔΡΕΥΕΙ:
ΔΗΜΗΤΡΙΑ ΜΑΛΑΜΙΔΟΥ, Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών
11.30-11.45
Τα προβλήματα που έπρεπε να αντιμετωπίσει το Κοινοτικό Συμβούλιο της Ελευθερούπολης το διάστημα 1945-1947 και οι λύσεις που προτάθηκαν
Χριστίνα Βαμβούρη, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Δράμας
Βασίλης Μεσσής, Φιλόλογος – Δρ. Βυζαντινής Αρχαιολογίας ΑΠΘ
11.45-12.00
«Δυστυχῶς μέχρι σήμερον δὲν ἐκρίθησαν κατάλληλοι αἱ συνθῆκαι διὰ τὴν σχετικὴν ἐργασίαν»: η αδυναμία του Μητροπολίτη Ελευθερουπόλεως Σωφρόνιου να παράσχει οργανωμένα συνδρομή στον “Έρανο «Πρόνοια Βορείων Επαρχιών της Ελλάδος»” (1947–1949)
Νίκος Ε. Καραγιαννακίδης, Ιστορικός, υποψήφιος διδάκτωρ, Τμήμα Ιστορίας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο
12.00-12.15
Λοχαγός (ΠΖ) Βασίλειος Νάτσιος (01/01/1921 – 11/08/1949). Η βιογραφία ενός Παγγαιορείτη Ήρωα
Βασίλειος Καλτσογιάννης, Στρατιωτικός – Ερευνητής Τοπικής Ιστορίας
12.15-12.30
Φρίξος Παπαχρηστίδης: οδοιπορικό στο πολυσχιδές έργο του με άξονα την κοινωνική μέριμνα
Αρχ. Απόστολος Καβαλιώτης, Διδάκτωρ Παιδαγωγικού Τμήματος Δημ. Εκπαίδευσης ΕΚΠΑ – Τομέας Ειδικής Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας, Επισκέπτης Καθηγητής Πανεπιστημίου Cambridge
12.30-12.45
Γεώργιος Παπανδρέου: Από τα πεδία των μαχών στην απόταξη. Τρεις σταθμοί στην πορεία του θρυλικού Στρατηγού από την Ελευθερούπολη
Χρήστος Ευαγγελινός, Στρατιωτικός – Ερευνητής Στρατιωτικής Ιστορίας
12.45-13.00
Η οικογένεια Εμμανουηλίδη και η καπνεμπορική της δραστηριότητα στην Ελευθερούπολη
Σαπφώ Αγγελούδη-Ζαρκάδα, Δρ Αρχιτέκτων Α.Π.Θ.
13.00-13.15
Η ΕΣΣΔ “πατάει” στους Αντιφιλίππους: Οι προσπάθειες για την εκμετάλλευση της τύρφης των Τεναγών, στη διάρκεια της δικτατορίας
Αναστάσιος Μαρκουλίδης, Δημοσιογράφος – Επιστήμων Πληροφορικής
13.15-13.30
Οι παλιννοστούντες του Δήμου Παγγαίου
Όλγα Καρελανίδου, Αρχαιολόγος, Ιστορικός
13.30-13.45
Ο εσωτερικός διάκοσμος του Ι.Ν Αγίου Νικολάου Ελευθερουπόλεως, πριν από τις βουλγαρικές δηώσεις της τελευταίας, βουλγαρικής κατοχής και πριν από την καταστροφική πυρκαγιά της Πρωτοχρονιάς του 1971
Θεόδωρος Απ. Βακαλόπουλος, Μελετητής του Υλικού Λαϊκού Ελληνικού Πολιτισμού – Ιστορικός Ερευνητής
13.45-14.00
Ιστορική Ενσυναίσθηση και μουσειοπαιδαγωγική
Βαλεντίνα Σωκράτους, Εμψυχώτρια / Παιδαγωγός, Υπεύθυνη Τμήματος Μουσειοπαιδαγωγικής Εθνολογικού Μουσείου Θράκης
14.00-14.15
ΣΥΖΗΤΗΣΗ
14.15-14.30
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ – ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
