26/12/2024
των Giacomo Marchetti – David Gilbert
Με αφορμή την παρουσίαση της έκδοσης της αυτοβιογραφίας του Ντέιβιντ Γκίλμπερτ, David Gilbert κατά τη διάρκεια του τριημέρου «ένα βουνό βιβλίων στην κοιλάδα που αντιστέκεται» στο Bussoleno (https://www.carmillaonline.com/2017/06/03/la-montagna-resiste-bussoleno-16-17-18-giugno-2017/), φάνηκε χρήσιμο να δημοσιεύσω μια αναθεωρημένη έκδοση της εισαγωγής μου στον τόμο, που μετέφρασα και συνεπιμελήθηκα μαζί με τη Nora Gattiglia, και την πλήρη εκδοχή – εκτός από τις ευχαριστίες – του προλόγου του Gilbert στην ιταλική έκδοση (http://mimesisedizioni.it/amore-e-lotta.html).
“Η κυβέρνηση που έριξε ναπάλμ στο Βιετνάμ, η οποία προμηθεύει τις βόμβες διασποράς που σκοτώνουν αμάχους στο Λίβανο, που εκπαιδεύει βασανιστές στο Ελ Σαλβαδόρ μας αποκαλεί «τρομοκράτες».
Οι κυβερνώντες που έχουν πλουτίσει με γενιές σκλάβων που εργάζονταν και εργαζομένων που κατέστησαν σκλάβοι… μας χαρακτηρίζουν ως «εγκληματίες». Οι αστυνομικές δυνάμεις της Αμερικής που έχουν σκοτώσει 2.000 [ανθρώπους έγχρωμους] τα τελευταία πέντε χρόνια και που διοχετεύουν ναρκωτικά στις κοινότητες μας λένε ότι «δεν σεβόμαστε την ανθρώπινη ζωή’.
“Εμείς δεν είμαστε ούτε τρομοκράτες ούτε εγκληματίες. Είναι ακριβώς επειδή αγαπάμε τη ζωή, επειδή χαιρόμαστε μπροστά στο ανθρώπινο πνεύμα, που γίναμε μαχόμενοι της ελευθερίας ενάντια σε αυτό το ρατσιστικό, ιμπεριαλιστικό και θανατηφόρο σύστημα”.
David Gilbert, δήλωση στο δικαστήριο, 13 Σεπτεμβρίου 1982
Η ιστορία του Ντέιβιντ Γκίλμπερτ και γενικά των Weathermen έγινε γνωστή σε ένα κοινό μη «ειδικών στις εργασίες» χάρη στο ντοκιμαντέρ Weather Underground Organization του Sam Green που βγήκε στις ΗΠΑ το 2002 και προτάθηκε για το Όσκαρ.
Λίγο αργότερα, στις 15 Φεβρουαρίου 2003, σε περισσότερες από 800 πόλεις σε όλο τον κόσμο, εκατομμύρια άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους για να διαδηλώσουν την αντίθεσή τους στην επικείμενη επίθεση κατά του Ιράκ.
Οι «New York Times», στοιχεία και εικόνες στα χέρια, έγραψαν: «Υπάρχουν ακόμη δύο υπερδυνάμεις στον κόσμο: οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και η παγκόσμια κοινή γνώμη».
Παρά την ευρεία κλίμακα των κινητοποιήσεων, η πολεμική μηχανή ηπα δεν σταμάτησε την κούρσα της, και περίπου ένα μήνα αργότερα ξεκίνησε επίσημα ο πόλεμος. Τα στρατεύματα προβλήθηκαν για δεύτερη φορά μέσα σε λίγα χρόνια – μετά το Αφγανιστάν – σε περιβάλλοντα όπου η στρατιωτική επιλογή αποκαλύφθηκε σύντομα ότι ήταν χειρότερη θεραπεία από την ασθένεια που ήθελε να θεραπεύσει, καθιστάμενη – για την Αυτοκρατορία – ένα «τέλμα» όχι πολύ ανόμοιο με αυτό που γνωρίσαμε τον εικοστό αιώνα, πρώτα στην Κορέα και μετά στο Βιετνάμ.
Λίγα χρόνια νωρίτερα ο κύκλος των κινητοποιήσεων ενάντια στη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση που ξεκίνησε από το Σιάτλ στις ΗΠΑ το 1999 είχε τελειώσει τραγικά στη Γένοβα το 2001, καθιστώντας πρωταγωνιστές εκατομμύρια νέους αναμφισβήτητα άτρωτους από την ιδεολογία του «τέλους της ιστορίας» που διαδίδονταν δεξιά και αριστερά από τους νικητές του Ψυχρού Πολέμου και πεπεισμένων ότι δεν ζούσαν στον καλύτερο από όλους τους δυνατούς κόσμους.
Και είναι ακριβώς αυτός ο νέος γαλαξίας βορειοαμερικανών ακτιβιστών που προέρχονται από αυτά τα κινήματα που γνωρίζουν τον Ντέιβιντ μέσω του ντοκιμαντέρ του Γκριν και αρχίζουν να του γράφουν στη φυλακή, κάνοντάς τον να σκεφτεί -μαζί με τις υποδείξεις του γιου του- να δοκιμάσει τις δυνάμεις του στη γραφή της δικής του αυτοβιογραφίας.
Με το ντοκιμαντέρ το ευρύ κοινό ενημερώθηκε για μια πτυχή που αφαιρέθηκε και δεν μεταβολίστηκε από τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης της «μακράς δεκαετίας του Εξήντα» ηπα, ξεπερνώντας τη στερεότυπη και αισθητικοποιημένη εικόνα της «χίπη» πολιτικής αντικουλτούρας εκείνων των χρόνων.
Αυτή είναι η ιστορία της WUO, στρατευμένων οι οποίοι προέρχονται από την πιο ριζοσπαστική πτέρυγα του φοιτητικού κινήματος ηπα, τους Students for a Democratic Society (SDS) που έφτασαν στη στρατηγική του ένοπλου αγώνα, έτσι όπως συνέβαινε σε διαφορετικά πλαίσια και περιβάλλοντα, και με διαφορετική συνέπεια συνοχή σταθερότητα και αποτελέσματα, σε ορισμένες σημαντικές Δυτικές δημοκρατίες.
Από ένα πλευρό του SDS του οποίου το όνομα προέρχεται από έναν στίχο ενός διάσημου τραγουδιού του Bob Dylan, γεννήθηκαν οι Weathermen, οι οποίοι με τις άμεσες ενέργειές τους αγωνίζονταν μέσα στην κοιλιά του θηρίου εναντίον της πολεμοχαρούς πολιτικής της κυβέρνησης ηπα και εναντίον του ρατσιστικού καθεστώτος που ασκείται εντός των συνόρων τους προς τα διάφορα καταπιεσμένα έθνη.
Η δράση των WUO είχε συλληφθεί ως μια υποστήριξη στους ανταρτοπόλεμους που είχαν αναπτυχθεί τότε υπό την παρόρμηση των λαών της Τριηπείρου, ιδιαίτερα του βιετναμέζικου, και ως βοήθεια στους αγώνες που οι διάφορες καταπιεσμένες κοινότητες, ξεκινώντας από την αφρο-αμερικανική αλλά όχι μόνο, είχαν αναπτύξει στο έδαφος ηπα.
Στο ντοκιμαντέρ, ο Ντέιβιντ, ήρεμος, χαμογελαστός και κοφτερός, ήταν ο μόνος από τους «πρώην» συνεντευξιαζόμενους WUO που βρισκόταν μέσα σε μια φυλακή, όπου εξέτιε μια ποινή περίπου συγκρίσιμη με την δική μας ισόβια κάθειρξη λόγω της παράνομης δραστηριότητάς του μετά την εμπειρία στους Weather.
Ο Ντέιβιντ δεν ήταν ο μόνος από το WUO που συνέχισε τη μαχητική του δραστηριότητα μετά το τέλος αυτής της εμπειρίας στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του Eβδομήντα, αλλά είναι σίγουρα ένας από τους λίγους εκείνης της οργάνωσης που ξεκίνησε τη στράτευση του ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1960 στο κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα.
Εβραϊκής καταγωγής, προερχόμενος από οικογένεια καλού βιοτικού επιπέδου και με εμπειρία ως υπόδειγμα μαθητή και αρχηγού προσκόπων πίσω του, ο Ντέιβιντ σύντομα ενεπλάκη στο κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα πρώτα και μετά στο αντιπολεμικό κίνημα, καθιστάμενος ένα από τα σημαντικότερα στελέχη του φοιτητικό κίνημα ικανό να συνδυάζει πρακτική δραστηριότητα και οργανωτικές δεξιότητες με τη συνεχή θεωρητική μελέτη.
Ένα μονοπάτι που θα τον οδηγήσει ακόμη και μετά την έξοδό του από το WUO να συνεχίσει την εμπειρία του, επιστρέφοντας σύντομα στην παράνομη δραστηριότητα για την υποστήριξη του Black Liberation Army σε μια φάση που σίγουρα δεν ήταν απλή για την αφροαμερικανική κοινότητα και τις στρατευμένες εμπειρίες της.
Μια τροχιά ζωής που σίγουρα άλλαξε με τη σύλληψή του τον οκτώβριο του 1981, στην οποία όμως το πολιτικό πάθος δεν σταμάτησε ποτέ ακόμη και στις δύσκολες συνθήκες που συνάντησε μέσα στους τοίχους της φυλακής.
Η κατάστασή του είναι παρόμοια με εκείνη άλλων αιχμαλώτων πολέμου που κρατούνται στις φυλακές ηπα, και γενικότερα με αυτή των πολιτικών αγωνιστών που πληρώνουν με ισόβια κάθειρξη έναν πόλεμο που δεν έχει κηρυχτεί ανοιχτά από το κατεστημένο.
Οι πιο γνωστές φιγούρες στην Ευρώπη αυτών των κρατουμένων είναι ο αφροαμερικανός δημοσιογράφος Abu Mumia Jamal, πρώην αγωνιστής του Κόμματος των Μαύρων Πανθήρων, ο ιθαγενής αμερικανός ακτιβιστής Leonard Peltier, πρώην ηγέτης του Αμερικανικού Ινδιάνικου Κινήματος και ο πορτορικανός κρατούμενος για την ανεξαρτησία Óscar López Rivera, που πρόσφατα αποφυλακίστηκε.
Η Αμερική την οποίαν μας παρέδωσε η διοίκηση του νομπελίστα Ειρήνης Μπαράκ Ομπάμα δεν είναι εκείνη η μεταφυλετική κοινωνία που κάποιοι έσπευσαν να παρουσιάσουν και οι επιλογές του στην εξωτερική πολιτική δεν ήταν ως επί το πλείστον προάγγελος μεγαλύτερης ειρήνης και ασφάλειας για τους κατοίκους της Υδρογείου.
Εκτός από το ότι δεν είχε επιλύσει ούτε στο ελάχιστο με τη στρατιωτική της παρέμβαση τις καταστάσεις εκείνων των εδαφών στις οποίες έδρασε με τα στρατεύματά της, και που συνέχισε την πολιτική της παρέμβασης σε ξένες κυβερνήσεις οι οποίες δεν ευθυγραμμίζονταν με την Ουάσιγκτον, το δημιουργικό χάος made in USA έχει εξαπολύσει δυνάμεις οι οποίες, από το να είναι πιόνια για συγκεκριμένα γεωστρατηγικά συμφέροντα, έχουν αποδειχθεί μεταξύ των σημαντικότερων εμποδίων για την ανάπτυξη της σταθερότητας σε όλο και πιο ευρύτερα περιβάλλοντα.
Αυτός ο τρόπος λειτουργίας–modus operandi έχει προκαλέσει ένα φαινόμενο μπούμερανγκ που δεν είναι δίχως τραγικές συνέπειες ακόμη και για τις σχετικά ασφαλείς ευρωπαϊκές ακροπόλεις, όπως μας δείχνουν σχεδόν καθημερινά τα ειδησεογραφικά γεγονότα της Γηραιάς Ηπείρου.
Είναι οι ίδιες «πιο φωτισμένες» δεξαμενές σκέψης–think tanks που συμμερίζονται τη σημασία των δηλώσεων του σημερινού Ποντίφικα που μιλά ανοιχτά για έναν Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο σε κομμάτια αφού φοβήθηκε το φάντασμά του, αλλά οι δυτικοί διαμορφωτές πολιτικής–policy makers δεν φαίνεται να έχουν αναπτύξει μια στρατηγική εξόδου–exit strategy που να μπορεί να μας βοηθήσει να βγούμε από αυτό το τούνελ, αν όχι να σπρώχνοντας μας με περισσότερη δύναμη κάθε μέρα προς την άβυσσο της κλιμάκωσης μιας πλανητικής σύγκρουσης της οποίας οι ΗΠΑ είναι ένας από τους κύριους άξονες, pivot.
Και αν οι παγκόσμιοι παίκτες–global players ελλείψει ενός κοινού διεθνούς πλαισίου που να λειτουργεί ως εκκαθαριστικό γραφείο για τις δικές τους προστριβές αγωνίζονται αρκετά για να εκτονώσουν αυτήν την τάση προς τον πόλεμο, είναι οι δευτερεύοντες παράγοντες του παγκόσμιου κινδύνου που μπορούν να μετατραπούν σε «τρελαμένες αγκίδες» υπερβαίνοντας αυτό το σημείο μη επιστροφής προς μια πιθανή πολεμική έκρηξη.
Και ενώ ο κόσμος, λόγω του εύρους και της έντασης της σύγκρουσης, έμοιαζε όλο και περισσότερο με ένα γιγάντιο όρυγμα, το αμερικανικό λιβάδι φλεγόταν ξανά: περισσότερα από είκοσι χρόνια μετά τον άγριο ξυλοδαρμό του Rodney King από τους πράκτορες της αστυνομίας του Λος Άντζελες, το καλοκαίρι του 2014 η Βόρεια Αμερική «ανακάλυψε ξανά» το φυλετικό ζήτημα και μια νέα γενιά αφροαμερικανών ακτιβιστών εμφανίστηκε με δύναμη στην πολιτική σκηνή.
Τα προειδοποιητικά σημάδια αυτής της νέας πολιτικής συνείδησης είχαν ήδη εκδηλωθεί μετά τη δολοφονία του Oscar Grant στο Όκλαντ της Καλιφόρνια το 2009 και του Travyon Martin στο Sanford της Φλόριντα το 2012.
Θα είναι η πoλλές φορές βραβευμένη ταινία του Ryan Coogler του 2013: Fruitvale Station που πήρε το όνομά της από τη «στάση» όπου συνέβη η δολοφονία την Πρωτοχρονιά στο Όκλαντ από αστυνομικούς της BART, η οποία θα κάνει γνωστή την ιστορία του Oscar Grant σε ένα ευρύτερο κοινό.
Οι φωτογραφίες ορισμένων διακεκριμένων επαγγελματιών αθλητών – συμπεριλαμβανομένης ολόκληρης της ομάδας μπάσκετ των Μαϊάμι Χιτ – θα συμβάλλουν να αναγκάσουν τα κύρια μέσα ενημέρωσης–mainstream media να καλύψουν το θέμα.
Λαμβάνοντας μέρος στην εκστρατεία ευαισθητοποίησης μετά τη δολοφονία του Travyon Martin, είχαν φωτογραφηθεί με την κουκούλα των φούτερ τους σηκωμένη πάνω από τα κεφάλια τους, κάτι που ήταν το έναυσμα για την υποψία -κατά τα λεγόμενά του- του φρουρού ασφαλείας που τον σκότωσε αφού τον είδε να βγαίνει από έναν εμπορικό χώρο.
Αλλά είναι η εικόνα του σώματος του νεαρού αφροαμερικανού Μάικ Μπράουν διάτρητου με σφαίρες, αν και άοπλου, από τον αστυνομικό Ντάρεν Γουίλσον στο Φέργκιουσον στις 9 αυγούστου 2014 που έχει χτυπήσει το φαντασιακό όχι μόνο των νεαρών αφροαμερικανών της χώρας.
Ενώ η αστυνομία με πολεμικό εξοπλισμό μεταμόρφωσε την πόλη σε θέατρο πολέμου, μια πόλη υπό κατοχή, το σώμα του αγοριού έμεινε ανεξήγητα στο έδαφος για τέσσερις ώρες χωρίς να φτάσει το ασθενοφόρο.
Η προσβολή του σώματος του θύματος, με τους αστυνομικούς οπλισμένους με τουφέκια που κινήθηκαν προς το σημείο της δολοφονίας – όπου η μητέρα είχε τοποθετήσει μερικά τριαντάφυλλα – και έκαναν τους γερμανικούς ποιμενικούς τους να κατουρήσουν πάνω του, σύμφωνα με τη μαρτυρία του Τεφ Πόε-Tef Poe, φέρνει άμεσα στη μνήμη τη χειρότερη περίοδο λιντσαρίσματος στον διαχωριστικό νότο όπου οι αφροαμερικανοί κρεμασμένοι από την Κου Κλουξ Κλαν κρέμονταν σαν τους παράξενους καρπούς-strange fruits του διάσημου τραγουδιού της Κυρίας των Μπλουζ.
Και μετά τη διαχείριση του «φυλετικού καθεστώτος» των συνεπειών του τυφώνα Κατρίνα στη Νέα Ορλεάνη, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακαλύπτουν ξανά τον εαυτό τους ως μια ρατσιστική χώρα στην οποία αστυνομική βία κατά της αφροαμερικανικής κοινότητας, η ανεργία πάνω από το 50% των νεαρών αφροαμερικανών που έχουν ολοκληρώσει τις ανώτερες σπουδές, καθώς και το ποσοστό εγκλεισμού της Μαύρης Κοινότητας, είναι από τους πιο σημαντικούς δείκτες.
Ο μισός φυλακισμένος πληθυσμός στις Πολιτείες-States είναι πράγματι αφροαμερικανικός, το ποσοστό φυλάκισής του είναι έξι φορές υψηλότερο από αυτό των λευκών, επτά αν ληφθεί υπόψη μόνο το ανδρικό στοιχείο, σε ορισμένες πολιτείες το 10% του συνολικού μαύρου πληθυσμού προκύπτει έγκλειστος.
Το ποσοστό φυλάκισης για τους νέους αφρο-αμερικανούς είναι 12.603 ανά 100.000 κατοίκους, σε σύγκριση με 1.666 για τους λευκούς συνομηλίκους τους. Ακόμη και σε ό,τι αφορά την αστυνομική βία, τα στοιχεία είναι κάτι παραπάνω από εύγλωττα: μόνο το 2014 η αστυνομία σκότωσε 1.149 άτομα, 304 εκ των οποίων ήταν αφροαμερικανοί, ίσο με 26%: Οι μαύροι κινδυνεύουν να σκοτωθούν από την αστυνομία σε ποσοστό τριπλάσιο από αυτό των λευκών.
Μα δεν αρκεί: περισσότερα από εκατό εκ των θυμάτων ήταν άοπλα. Μόνο τον μάρτιο του 2015, 36 άνθρωποι σκοτώθηκαν από την αστυνομία, ένας κάθε 21 ώρες, με μια αύξηση 71% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα.
Η ανανεωμένη νεανική «πολιτική συνείδηση» ξεπερνά τα σύνορα της αφρο-αμερικανικής κοινότητας, και περιβάλλει εγκάρσια τους λεγόμενους Millenials, που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν μετά την κατάρρευση της Αυτοκρατορίας του Κακού.
Είναι μια γενιά που βρήκε την πολιτική της έκφραση στο κίνημα Occupy μεταξύ 2011 και 2012, το οποίο ψήφισε μαζικά υπέρ της συνέπειας του «σοσιαλιστή» Bernie Sanders στις προκριματικές εκλογές των δημοκρατικών, παρά το γεγονός ότι, όπως γράφει ο Marco d’ Eramo: «παρουσιαζόταν ως υποψήφιος που δήλωνε πως είναι σοσιαλιστής, και έμοιαζε σαν να ανταγωνίζονταν για τη θέση του δασκάλου πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης λέγοντας πως είναι παιδόφιλος», και το οποίο πυροδότησε τις διαμαρτυρίες κατά του Ντόναλντ Τραμπ.
Η πολιτική έκκληση–appeal για τις «λαϊκιστικές» προτάσεις του αουτσάιντερ του Βερμόντ δεν μπορεί να γίνει κατανοητή χωρίς να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι μια οικονομική κρίση έχει μετατραπεί σε κρίση νομιμότητας για τις ελίτ με πιο αβέβαια αποτελέσματα από ποτέ και με πιθανές πολιτικές αποδόσεις-output εξαιρετικά πολωμένες όχι μόνο σε εκλογικό επίπεδο.
Όπως μας υπενθυμίζει ο Carlo Formenti, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν: «το υψηλότερο ποσοστό ανισότητας στον δυτικό κόσμο. εκατομμύρια θέσεις εργασίας έφυγαν κατά τη διάρκεια της κρίσης, και αυτές που επιστρέφουν με την ανάκαμψη είναι χαμηλής ποιότητας, επισφαλείς και κακοπληρωμένες.
Η μέση διάρκεια ζωής έχει μειωθεί. η βρεφική θνησιμότητα και οι αυτοκτονίες αυξάνονται. οι φυλακές είναι γεμάτες μέχρι απίστευτου σημείου […]· οι εθνοτικές μειονότητες – οι αφροαμερικανοί επί κεφαλής – συνεχίζουν να υπόκεινται σε διακρίσεις».
Για αυτόν τον λόγο η ανάγνωση των σελίδων του Amore e lotta-Αγάπη και αγώνας μας καθοδηγεί να κατανοήσουμε τη σημερινή Αμερική σε αυτό το άρρηκτο κουβάρι κόμπων που ξετυλίγονται στην ιστορία που δεν έκλεισε ενός μακρού Εικοστού αιώνα.
Μια πλούσια ιστορία ανδρών και γυναικών που αγωνιζόμενοι προσπαθούν ακόμη και σήμερα να μεταμορφώσουν τον κόσμο στον οποίο ζουν οπλίζοντας το πνεύμα.
Giacomo Marchetti
Μιχάλης ‘Μίκε’ Μαυρόπουλος contropiano.org
