Μεγάλη αναστάτωση προκάλεσε στην Καβάλα το περιστατικό βανδαλισμού του μνημείου των Καβαλιωτών Εβραίων το Καλοκαίρι του 2017.
Η Αστυνομική Διεύθυνση Καβάλας κατάφερε και εντόπισε τους δράστες που στο τέλος της έρευνας παραδέχθηκαν την πράξη τους και πλήρωσαν για την αποκατάσταση της ζημιάς που προκάλεσαν.
Η υπόθεση απασχόλησε το Τριμελές Καβάλας την περασμένη εβδομάδα. Άπαντες οι κατηγορούμενοι απαλλάχθηκαν λόγω αλλαγής του ποινικού κώδικα. Κι ενώ αρχικά η πράξη τους διώκονταν αυτεπάγγελτα, με την αλλαγή που επήλθε έπρεπε ο Δήμος Καβάλας να κάνει μήνυση σε βάρος τους. Η μήνυση δεν έγινε στην προβλεπόμενη προθεσμία κι έτσι οι κατηγορούμενοι απαλλάχθηκαν μετά από μια σύντομη διαδικασία.
Δύο από τους τέσσερις κατηγορούμενους εκπροσώπησε ο δικηγόρος Μανώλης Βονικάκης. Η δήλωση του στην Πρωινή θυμίζει το περιστατικό. Εξηγεί το τι μεσολάβησε με την αλλαγή του ποινικού κώδικα, καθοριστική στην προκειμένη περίπτωση, ξεκαθαρίζει και τη μετάνοια των πελατών του.
Ο κ. Βονικάκης το πρωί της Παρασκευής δήλωσε στο ραδιόφωνο της Πρωινής:
«Αυτό που έγινε την Πέμπτη στο Τριμελές Καβάλας είναι ότι απαλλάχθηκαν και οι 4 δράστες για λόγους ουσιαστικά εξάλειψης του αξιοποίνου λόγω μη προσήκουσας υποβολής εγκλήσεως από την πλευρά του Δήμου Καβάλας που είναι ο παθών. Νομικά δυστυχώς είναι ο μόνος παθών.
Ξέρετε από την προηγούμενη μέρα που προετοίμαζα την υπερασπιστική γραμμή αυτής της υπόθεσης αισθάνθηκα βαθύτατη θλίψη για τις αδυναμίες του ποινικού μας οπλοστασίου που οδηγεί ακριβώς σε αυτές τις όχι εσφαλμένες δικαστικές αποφάσεις. Η δικαστική απόφαση είναι ορθότατη. Εφάρμοσε το νόμο. Οδηγεί σε αυτούς τους λάθος δρόμους. Στην ατιμωρησία πράξεων που προκαλούν αυτόν τον αποτροπιασμό σε όλους μας δεδομένου του ότι ο βανδαλισμός αυτός δεν πιστεύω ότι νοήμον πολίτης μας δεν θα τον καταδικάσει απερίφραστα.
Βεβαίως ήταν ομολογημένος κι έγινε τον Ιούλιο του 2017. Κάθε δικαστική απόφαση έχει έναν κοινωνικό απόηχο. Πρέπει να αφήνει κάτι στην κοινωνία για να αντιλαμβάνονται και οι πολίτες για ποιόν λόγο η δικαιοσύνη οδηγήθηκε σε αυτήν την κατά τα φαινόμενα, κατά τη κοινή γνώμη, λάθος απόφαση. Κι η απόφαση δεν είναι λάθος. Δυστυχώς. Επαναλαμβάνω, η απόφαση δυστυχώς είναι ορθότατη. Εφάρμοσε το νόμο.
Η πολυνομία, η αλλαγή του ποινικού κώδικα κάθε λίγο με σημαντικές αφορμές. Αλλά αυτή η έλλειψη σταθερότητας στα ποινικά μας νομοθετήματα δημιουργεί αυτά τα κενά. Και τι εννοώ… Το 2017 κι όταν έλαβε χώρα η αξιόποινη πράξη και διενεργήθηκε η αστυνομική προανάκριση, το αδίκημα για το οποίο –κακώς η Εισαγγελία- άσκησε την ποινική δίωξη ήταν το αδίκημα της διακεκριμένης φθοράς ξένης ιδιοκτησίας. Το τότε άρθρο 382.
Κατά τη γνώμη μου έχουμε και εσφαλμένο νομικό χαρακτηρισμό της πράξης. Έπρεπε αμέσως να ασκηθεί ποινική δίωξη για αντιρατσιστικό νόμο. Δεν έγινε κάτι τέτοιο από την Εισαγγελία και είναι παράλειψη της. Ασκήθηκε λοιπόν ποινική δίωξη για διακεκριμένη φθορά ξένης ιδιοκτησίας, η οποία τότε ήταν αυτεπαγγέλτως διωκόμενο αδίκημα. Δηλαδή δεν χρειάζονταν έγκληση προκειμένου να ασκηθεί ποινική δίωξη και να παραπεμφθούν οι δράστες στο ειδώλιο του κατηγορουμένου.
Τον Αύγουστο του 2019 όμως, διότι αυτή η υπόθεση εκδικάστηκε την Πέμπτη 3 Φεβρουαρίου 2022, ψηφίστηκε νέος ποινικός κώδικας. Από το Σεπτέμβρη του 2019 είχε καταργηθεί η διάταξη 382 – διακεκριμένη φθορά ξένης ιδιοκτησίας- πλέον υπάρχει η νέα διάταξη. Το άρθρο 378. Σε αυτή τη νέα διάταξη θα πρέπει, ακόμη και για διακεκριμένες περιπτώσεις φθοράς ξένης ιδιοκτησίας, να ασκείται έγκληση.
Σε αυτές τις περιπτώσεις ο νομοθέτης τότε έδινε τη δυνατότητα 4 μηνών προθεσμία στον παθόντα να καταθέσει έγκληση. Να δηλώσει ότι επιθυμεί τη συνέχιση της δίκης. Ο Δήμος Καβάλας δεν κατέθεσε την έγκληση και δεν πιστεύω ότι το έκανε σκοπίμως. Απλούστατα θεωρώ ότι δεν ενημερώθηκε από τον νομικό σύμβουλο ή από κάποιον τέλος πάντων που θα έπρεπε να ενημερωθεί ώστε να συνεχιστεί η δίκη και να τιμωρηθούν οι δράστες θα έπρεπε να υποβληθεί έγκληση. Κάτι τέτοιο δεν έγινε.
Θα ήθελα με την ευκαιρία να επισημάνω και το τελευταίο. Οι εντολείς μου – δύο εκ των τεσσάρων κατηγορούμενων εκπροσωπούνταν από εμένα- ένα χρόνο μετά την τέλεση της πράξης φρόντισαν να αποκαταστήσουν πλήρως τη ζημία. Να πληρώσουν το μάρμαρο στην κυριολεξία. Να καταβάλουν το χρηματικό ποσό στο Δήμο κι έτσι το μνημείο του ολοκαυτώματος σήμερα να κοσμεί την πόλη μας.
Δεδομένου του ότι ήθελε η υπεράσπιση να απαλλαγούν με εξάλειψη του αξιοποίνου λόγω εμπράκτου μετάνοιας. Στη δίκη εξεπλάγησαν οι συνάδελφοι όταν ως συνήγορος υπεράσπισης δεν ζήτησα την αποβολή της πολιτικής αγωγής, η οποία έγινε από εξαίρετο συνάδελφο των Αθηνών. Εκπρόσωπο της Εβραϊκής Κοινότητας. Ήταν παράτυπη κι έτσι απεβλήθη. Με πρόταση του Εισαγγελέα. Εγώ ηθικά αρνήθηκα.
Επιθυμούσα να παρασταθεί η Εβραϊκή Κοινότητα. Ήθελα να καταδικάσουμε απερίφραστα όλοι αυτήν την ρατσιστική ενέργεια. Οι πελάτες μου, κι είμαι περήφανος για αυτό, και οι δύο όχι μόνο αποκήρυξαν το ανόητο αυτό παρελθόν αλλά κατάλαβαν ότι αυτή ήταν μια μαύρη σελίδα. Αυτά τα παράσιτα, οι ακροδεξιές και ακροαριστερές μιας και τα άκρα δεν έχουν χρώμα, αυτές οι ακραίες απόψεις απλά δηλητηριάζουν και δεν είναι λύση».