Γράφει ο Γιώργος Τσακίρης, στέλεχος των ΑΝ.ΕΛ. Καβάλας
Μία μικρή «ιστορική» αναδρομή στη νομολογία που αφορά τη χωροθέτηση και τον καθορισμό του ύψους των τελών διοδίων επί της Εγνατίας Οδού, μπορεί (κατά τη γνώμη μου) να δώσει τις απαραίτητες απαντήσεις όσον αφορά το πότε αποφασίσθηκε να χωροθετηθεί σταθμός διοδίων στο 476ο χλμ της οδού «πάνω» από την Καβάλα.
Εκτός όμως από αυτό, δημιουργεί και την εύλογη απορία, όπως … με ποιο τρόπο σταθμός διοδίων εμφανίζεται ξαφνικά εκεί που δεν υπήρχε, τη στιγμή που … άλλος εξαφανίζεται, για να … επανεμφανιστεί στη συνέχεια !
Ξεκινώντας από την 1η Αυγούστου του 2000, όταν ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ (τότε) κ. Λαλιώτης, εκδίδει την υπ’ αρ. πρωτοκόλλου ΔΜΕΟ ε/0/919 απόφαση με τίτλο «Έγκριση των θέσεων σταθμών διοδίων επί της Εγνατίας Οδού», διαπιστώνουμε ότι
Α) η απόφαση αυτή επικαλείται μελέτη «Χωροθέτησης σταθμών διοδίων κατά μήκος της Εγνατίας Οδού» η οποία διαβιβάσθηκε στην ΔΜΕΟ με το υπ’ αριθ. 29983/26.11.1999 έγγραφο της «Εγνατία Οδός ΑΕ»
Β) το σύνολο των σταθμών διοδίων επί της οδού, είναι 13, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται, i) ο σταθμός της «Ανάληψης» (ή Προφήτη) έξω από τη Θεσσαλονίκη, ii) ο σταθμός της «Μουσθένης», iii) ένας σταθμός μεταξύ του Ανισόπεδου Κόμβου Χρυσούπολης και του Ανισόπεδου Κόμβου Βανιάνου (ο Α/Κ Βανιάνου είναι η ανατολική είσοδος για την πόλη της Ξάνθης), iv) ο σταθμός του «Ιάσμου» και v) ο σταθμός στη «Μέστη», με τελευταίο αυτόν του «Αρδανίου» μεταξύ Α/Κ ΒΙ.ΠΕ. Αλεξανδρούπολης και Α/Κ Αρδανίου.
Γ) μεταξύ των ως άνω σταθμών, δεν μεσολαβεί κανένας άλλος
Από το 2000, φτάνουμε στο ΦΕΚ Α’ 162 του 2006, στο οποίο υπάρχουν χάρτες με τη χάραξη της Εγνατίας Οδού, αλλά και χάρτης με την ονομασία «Χάρτης Διοδίων» επί του οποίου εμφανώς χωροθετούνται οι σταθμοί διοδίων, έτσι όπως ακριβώς περιγράφονται στην απόφαση του κ. Λαλιώτη από το 2000. Στην περιοχή του Νομού Καβάλας, υπάρχει σταθμός διοδίων στην Δυτική του άκρη (προφανώς ο σταθμός της «Μουσθένης») και ένας δεύτερος στην Ανατολική (προφανώς ο σταθμός που προβλεπόταν στην απόφαση του κ.Λαλιώτη μεταξύ Α/Κ Χρυσούπολης και Α/Κ Βανιάνου)
Στα ΦΕΚ Β’ 2235 του Οκτωβρίου 2011, Β’ 1790 του Ιουνίου 2012, Β’ 2125 του Ιουλίου 2012 και Β’ 2761 του Οκτωβρίου 2014, τα οποία αφορούν τον καθορισμό του ύψους των τελών διοδίων, είναι τα μόνα που αφορούν τα διόδια επί της Εγνατίας Οδού από το 2006 μέχρι και τον Οκτώβριο 2014 (τουλάχιστον σύμφωνα με την δική μου έρευνα), δεν υπάρχει καμία απολύτως αλλαγή ή αναφορά, όσον αφορά κάποια διαφορετική χωροθέτηση των σταθμών διοδίων επί της οδού. Αναφέρονται δε τα διόδια «Ανάληψης» (ή Προφήτη), «Μουσθένης» και «Ιάσμου», με τις αναφορές χωροθέτησής τους μεταξύ δύο Ανισόπεδων Κόμβων (Α/Κ).
Το Νοέμβριο όμως του 2014, με το ΦΕΚ Β’ 3086, δημοσιεύεται η υπ’ αριθμ. 6686 απόφαση των υπουργών Οικονομικών (Γκ. Χαρδούβελης) και Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων (Μ. Χρυσοχοίδης), με τίτλο «Χωροθέτηση σταθμών διοδίων και καθορισμός τελών διοδίων στην Εγνατία Οδό και στους καθέτους άξονες αυτής», σύμφωνα με την οποία :
Α) χωροθετείται ΝΕΟΣ σταθμός διοδίων μεταξύ του Α/Κ Ρεντίνας και Α/Κ Στρυμόνα (με σημείο τοποθέτησης στην Ασπροβάλτα), ένας σταθμός δηλαδή που ΔΕΝ υπήρχε στην απόφαση του κ. Λαλιώτη
Β) μεταφέρεται ο σταθμός διοδίων μεταξύ των Α/Κ Χρυσούπολης και Α/Κ Βανιάνου, και «πηγαίνει» στο 476ο χλμ της οδού, μεταξύ Α/Κ Αγ. Ανδρέα και Α/Κ Χρυσούπολης, στην (εντελώς ακατάλληλη και επικίνδυνη κατά τη γνώμη μου) θέση μεταξύ Αγ. Σίλα και Άσπρων Χωμάτων (όπως αναφέρει το ΦΕΚ)
Γ) παραμένουν οι σταθμοί διοδίων «Ανάληψης» (ή Προφήτη), «Μουσθένης» και «Ιάσμου»
Δ) τελευταίος σταθμός διοδίων, εμφανίζεται αυτός μεταξύ Α/Κ Ανατολικής Κομοτηνής και Α/Κ Αρδανίου, στη Μέστη, και
Ε) ΕΞΑΦΑΝΙΖΕΤΑΙ ο σταθμός διοδίων που προβλεπόταν στην απόφαση του κ. Λαλιώτη, μεταξύ Α/Κ ΒΙ.ΠΕ. Αλεξανδρούπολης και Α/Κ Αρδανίου (!)
Έτσι, με την προσθήκη του νέου σταθμού διοδίων στην Ασπροβάλτα και την … εξαφάνιση αυτού στο Αρδάνιο, ο συνολικός αριθμός των σταθμών επί του κύριου άξονα της οδού, παραμένει στους … 13 !
Και κάπου εδώ, ξεκινούν οι απορίες
Από τη στιγμή που ο κ. Λαλιώτης για να πάρει την απόφασή του το 2000 για τη χωροθέτηση των 13ων σταθμών διοδίων επί του κύριου άξονα της Εγνατίας Οδού, επικαλείται μελέτη η οποία είχε γίνει από την εταιρία, υπάρχει αντίστοιχη μελέτη η οποία να δικαιολογεί α) την ύπαρξη νέου σταθμού στην Ασπροβάλτα, β) τη μετακίνηση του σταθμού που προβλεπόταν στην Ανατολική πλευρά του Νομού Καβάλας, μετά τον Α/Κ Χρυσούπολης, στο 476ο χλμ της οδού, πάνω σχεδόν από την πόλη της Καβάλας, και γ) την εξαφάνιση του σταθμού μεταξύ Α/Κ ΒΙ.ΠΕ. Αλεξανδρούπολης και Α/Κ Αρδανίου ;
Η τελευταία δε απορία γίνεται εντονότερη, καθώς με την έκδοση του ΦΕΚ Β’ 1867 του Μαίου 2017 (με υπογραφές των υπουργών Οικονομικών και Υποδομών & Μεταφορών κ.κ. Τσακαλώτου και Σπίρτζη), ο σταθμός διοδίων μεταξύ Α/Κ ΒΙ.ΠΕ. Αλεξανδρούπολης και Α/Κ Αρδανίου (ω του θαύματος) επανεμφανίζεται (!), αυξάνοντας πλέον των αριθμό των σταθμών διοδίων στον κύριο άξονα της οδού, στους … 14 !!
Πώς λοιπόν είναι δυνατό, επί 14 σχεδόν χρόνια, από τον Αύγουστο του 2000, όταν ο κ. Λαλιώτης εξέδιδε την υπ’ αριθμ.πρωτ. ΔΜΕΟ ε/0/919 απόφασή του, επικαλούμενος μελέτη της εταιρίας «Εγνατία Οδός ΑΕ», μέχρι τον Οκτώβριο του 2014, να υπάρχουν 13 συγκεκριμένοι σταθμοί διοδίων επί του κύριου άξονα της οδού, χωρίς να γίνεται καμία απολύτως αναφορά (σύμφωνα με την δική μου έρευνα) σε άλλη μελέτη η οποία να ανατρέπει την προηγούμενη, να υπάρχουν αυτές οι αλλαγές ;!
Ακόμη κι εάν, σύμφωνα με το Αρ.22 του ν.4233 (ΦΕΚ Α’ 22/2014) προβλέπεται ότι « … οι θέσεις λειτουργίας των σταθμών διοδίων, πραγματοποιείται με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων …», σημαίνει αυτό ότι οι ως άνω υπουργοί, χωρίς προηγούμενη μελέτη, χωρίς να συμβουλευτούν την «Εγνατία Οδό ΑΕ», χωρίς εισήγηση από κάποιον άλλο αρμόδιο φορέα, μπορούν να αποφασίζουν κατά το δοκούν, το «πού» θα χωροθετηθούν σταθμοί διοδίων σ’ έναν αυτοκινητόδρομο, η περιοχή επιρροής και εξυπηρέτησης του οποίου συγκεντρώνει (εκτός των άλλων) :
- Το 36% του συνολικού πληθυσμού της χώρας
- Το 33% του συνολικού ακαθάριστου εθνικού προϊόντος
- Στον πρωτογενή τομέα, το 54% της συνολικής γεωργικής γης της χώρας και το 65% της αρδευόμενης έκτασης
- Στο δευτερογενή τομέα, το 41% της συνολικής απασχόλησης στη βιομηχανία-βιοτεχνία της χώρας και
- Το 51% της εξορυκτικής δραστηριότητας της χώρας
σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα της «Εγνατία Οδός ΑΕ» ;
Πέρα λοιπόν από κομματικές τοποθετήσεις και μακριά από πολιτικές αντιπαραθέσεις, η κοινή προσπάθεια και ο κοινός αγώνας για την αποτροπή δημιουργίας σταθμού διοδίων στο εντελώς ακατάλληλο (και επικίνδυνο κατά τη γνώμη μου) 476ο χλμ της Εγνατίας Οδού, σημείο το οποίο θα δημιουργήσει τεράστια και δυσεπίλυτα προβλήματα στην πόλη της Καβάλας, λόγω της πιθανής εκτροπής και εξόδου από την Εγνατία Οδό σημαντικού αριθμού οχημάτων και δη βαρέων φορτηγών από τον Ανισόπεδο Κόμβο του Αγ. Σίλα, με προφανή σκοπό την αποφυγή της καταβολής τελών διοδίων στον ως άνω σταθμό, με αποτέλεσμα να επιβαρυνθεί υπέρμετρα, τόσο το ήδη έντονο κυκλοφοριακό πρόβλημα στην πόλη της Καβάλας, όσο και η ατμοσφαιρική (αλλά και αυτή της ηχορύπανσης) επιβάρυνση της πόλης, θα συνεχιστεί.
Ειρηνικά και μαζικά, όπως άλλωστε το έχουμε αποδείξει και κατά το (σχετικά) πρόσφατο παρελθόν.