Είμαι Θεσσαλονικιός και μια ζωή ψηφίζω στη Θεσσαλονίκη. Στην Καβάλα εργάζομαι απ’ το 1975. Έχω πάρει ενεργό μέρος στη ζωή της πόλης, κυρίως μέσω της δουλειάς μου, συντήρηση και προστασία των μνημείων. Συνεργάστηκα με όλους σχεδόν τουσ δημάρχους, πιο ουσιαστικά με τον αείμνηστο Δημ. Λολίδη και αργότερα με τον κ.Στάθη Εριφυλλίδη. Στην Παναγία γνώρισα τον Θ. Μουριάδη και εδώ και 20 περίπου χρόνια με συνδέουν με αυτόν δεσμοί φιλίας. Το ήθος και η ακεραιότητά του νομίζω ότι δεν μπορούν να αμφισβητηθούν από κανένα. Θέλω να τονίσω την εργατικότητα και την αποτελεσματικότητά του. Τον παρακολούθησα στα χρόνια που διετέλεσε αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών. Επιπλέον, μεγάλα του προσόντα, για μένα, είναι πως εννοεί ό,τι λέει, σπάνιο θα ‘λεγα προσόν, και η αγάπη του για τα βιβλία. Τα παραπάνω, ώθησαν, εμένα και τη γυναίκα μου Γεωργία Τριανταφυλλίδου, να αποφασίσουμε να μεταφέρουμε τα εκλογικά μας δικαιώματα στην Καβάλα, ώστε να μπορέσουμε να του δείξουμε έμπρακτα την εκτίμησή μας, αλλά και ως μια υποχρέωση απέναντι στην πόλη που μας φιλοξενεί τόσα χρόνια. Του υπόσχομαι ότι θα είμαι δίπλα του όπου με χρειαστεί. Τον ευχαριστώ για την επιμονή του να συμπεριληφθώ στο ψηφοδέλτιό του, όμως οι πολλές υποχρεώσεις μου εκτός Καβάλας και τα ενδιαφέροντά μου δεν θα μου επιτρέπουν, αν εκλεγώ, να συμμετέχω ενεργά στη διοίκηση αλλά ούτε και να παρευρίσκομαι στις συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου.
Άκουσα υποψήφιο δήμαρχο ότι θα φροντίσει για την κατασκευή του μονοπατιού περιμετρικά του παράλιου τείχους της Παναγίας, κάτι που αποτελούσε διακαή πόθο μας, των τεχνικών υπαλλήλων της 12ης Εφορείας βυζ. αρχ/των που αναλάβαμε τη συντήρηση του παράλιου τείχους με χρηματοδότηση της ΕΕ. Να αναφέρω ότι οι Αιγύπτιοι στο ρυμοτομικό τους του 1911 προέβλεπαν δρόμο εσωτερικά και σε επαφή με την ανατολική πλευρά του τείχους, που σήμερα θα επέτρεπε την πρόσβαση αυτοκινήτων πρώτης ανάγκης, πυροσβεστικών, νοσοκομειακών, ταξί. Ένα μεγάλο τμήμα του τείχους, από τα Πετραδάκια ως το Α΄ δημ. σχολείο, δεν συντηρήθηκε γιατί είχε πάρα πολλά σοβαρά προβλήματα που απαιτούν νέα και γενναία χρηματοδότηση για εργασίες συντήρησης και συμπλήρωσης, απαλλοτριώσεων και κατεδαφίσεων κατασκευών επί του τείχους. Μερικά σημεία είναι έτοιμα να καταρρεύσουν. Σημειώνω ότι, μετά από πολύχρονη παρατήρηση, είμαι πεπεισμένος ότι στο ύψος του αντλιοστασίου πάνω και κοντά στο τείχος υπάρχει παλαιοχριστιανικός ναός μεγάλης κλίμακας, όπως μαρτυρεί τεράστιος αμφικίονας που εκτίθεται στη Μουσική και βρέθηκε μέσα στα μπάζα κάτω απ’ το παράλιο τείχος στο αναφερόμενο σημείο. Τόσες διοικήσεις, πάρα τις από τις εφημερίδες οχλήσεις μας, εξέθεσαν τον «πατριωτισμό» τους αφού δεν κατάφεραν να κρατούν καθημερινά ανοιχτή τη Μουσική, για να βλέπουν οι δεκάδες χιλιάδες τουρίστες που περνούν κάθε χρόνο ότι κάτω απ‘ το τζαμί υπάρχει παλαιοχριστιανική εκκλησία σε τρεις φάσεις, διευκολύνοντας τους ξεναγούς της εξ ανατολών γείτονος να αποσιωπούν την ύπαρξή της, ύπαρξη την οποία έκανε πως δεν άκουσε ο Υπουργός Εξωτερικών της γείτονος όταν τον ξεναγούσα προ ετών στη Μουσική. Οι υποψήφιοι λοιπόν ας είναι φειδωλοί στις υποσχέσεις τους για το εν λόγω θέμα, γιατί δίνουν υποσχέσεις που δεν θα τηρήσουν. Ευελπιστώ ότι ο Θ. Μουριάδης, ως τεχνικός και ως κάτοικος της Παναγίας, θα ασχοληθεί με αυτό το έργο, που όχι μόνο θα αναβαθμίσει την Καβάλα, αλλά και θα προστατέψει από πολλούς κινδύνους κατοίκους της Παναγίας. Ας μην το υποσχεθεί όμως. Ας προσπαθήσει να το κάνει. Όσοι γνωρίζουμε το θέμα, είμαστε στη διάθεσή του.
Εδώ και πολλά χρόνια προτείναμε να γίνει η «Μουσική» μικρό μουσείο της βυζαντινής Χριστούπολης, της χιλιόχρονης βυζαντινής πόλης που η ιστορία της σταματά με την κατάληψή της απ’ τους Οθωμανούς το 1391. Υπολείμματα της βυζαντινής πόλης υπάρχουν λίγα. Μερικά τμήματα των τειχών, μερικά μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη ενσωματωμένα στο τείχος που κατασκεύασαν οι Οθωμανοί όταν επανοίκησαν την πόλη μετά το 1520 και άλλα που μαζεύτηκαν κυρίως απ’ τις αυλές των σπιτιών της Παναγίας. Το πιο σημαντικό όμως εύρημα -και από τα πιο σημαντικά στη Β.Ελλάδα των τελευταίων χρόνων λόγω της ιστορικής του σημασίας- είναι η παλαιοχριστιανική με βυζαντινές φάσεις εκκλησία, της Αγ. Παρασκευής κατά προφορική παράδοση, που βρέθηκε στα θεμέλια του τζαμιού της Μουσικής. Η ανασκαφή της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας έδωσε ποικίλα ευρήματα: κεραμική, κοσμήματα, ζωγραφική, αρχιτεκτονικά μέλη. Όλα αυτά τα μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη που βρέθηκαν διάσπαρτα στη συνοικία, μαζί με τα ευρήματα της ανασκαφής, όμως κυρίως η ίδια ανασκαφή, φθάνουν, -συνοδευόμενα μάλιστα από σχέδια αναπαράστασης του βυζαντινού μνημείου και φωτογραφίες της ανασκαφής αλλά και του βυζαντινού τείχους, όπου σώζεται-, για να γίνει ένα ωραίο, εντυπωσιακό και προσοδοφόρο μουσείο της βυζαντινής Χριστούπολης. Η ανασκαφή αναδείχθηκε εξαιρετικά με τη κατασκευή από χάλυβα και άθραυστο γυαλί που έκανε η Εφορεία Βυζ. Αρχαιοτήτων.
Μερικοί κατηγορούν τον πρώην δήμαρχο κ. Εριφυλλίδη επειδή ο Δήμος επί των ημερών του ανέδειξε τη «Μουσική» με την αναστήλωσή της. Μερικοί παλαιότερα επιδίωκαν να γκρεμίσουν το ισλαμικό κτήριο για να γίνει χώρος παρκαρίσματος. Προφανώς πρόκειται για ηλίθιους ή ανθρώπους που ίσως εξυπηρετούν αλλότρια συμφέροντα. Τί θα συνέβαινε αν γκρεμίζαμε τη «Μουσική»; Τι θα λέγαν όλοι; Θα λέγαν ότι εκεί υπήρχε ένα μουσουλμανικό τζαμί που το γκρέμισαν οι Έλληνες. Τι λένε τώρα: Προφανώς την ιστορική αλήθεια: ότι στη θέση του τζαμιού υπήρχε μια χριστιανική εκκλησία, -και παλαιότερα ένα αρχαίο δημόσιο κτήριο που τα μάρμαρά του διαμορφώνουν το προστώο του τζαμιού-, που μετατράπηκε σε τζαμί με την οθωμανική κατάκτηση και που μάλιστα διατηρήθηκε μέχρι το 1900, οπότε κτίστηκε το σημερινό τζαμί, και σώζεται στα θεμέλιά του.
Αυτό το μουσειάκι μπορεί να καταλάβει μόνο τους περιμετρικούς τοίχους του εσωτερικού του τζαμιού και ο υπόλοιπος χώρος να μείνει ελεύθερος, αφενός για να φαίνεται η ανασκαφή, αλλά και για να συνεχίζουν να γίνονται οι ωραίες εκδηλώσεις που συχνά οργανώνονται μέσα στο κτήριο: συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις, παρουσιάσεις βιβλίων, διαλέξεις και άλλα πολλά. Όπου και να πας στην Ευρώπη αλλά και στην Τουρκία καλοπληρώνεις για να δεις τους αρχαιολογικούς χώρους. Δε θα μπορούσε σ’ αυτό το μουσειάκι, που θα είναι κυριολεκτικά ένα κόσμημα (τζαμί αναστηλωμένο υποδειγματικά, ανασκαφή, έκθεση), να μπει εισιτήριο ενός ή δυο ευρώ και να πουλιέται κι ένα βιβλιαράκι με όλα τα στοιχεία του κτηρίου, της ανασκαφής κλπ.; Αυτό τί σημαίνει, υπολογίζοντας τον αριθμό των τουριστών που επισκέπτονται το Κάστρο; 50.000 ευρώ στην πρώτη περίπτωση, 100.000 ευρώ στη δεύτερη. Πιστεύει κανείς ότι δε θα το έδιναν οι περισσότεροι επισκέπτες; Άσε τον ντόρο που θα γινόταν, τη διαφήμιση, την αύξηση του τουρισμού, τις εφημερίδες, τα περιοδικά και εδώ και στο εξωτερικό. Ακόμη, τόσα δωμάτια μένουν αχρησιμοποίητα στον μεντρεσσέ. Πού είναι ένα μικρό βιβλιοπωλείο με κάρτες και βιβλία για την Καβάλα; Πού είναι ένας ξενώνας καλλιτεχνών που μετά τη φιλοξενία να αφήνουν ένα ή δυο έργα τους στο Δήμο; Παράλληλα η «Μουσική» θα ήταν συνέχεια ανοιχτή, πρωί και βράδυ, αφού τα έσοδα θα μπορούσαν να συντηρήσουν εύκολα δυο και τρεις υπαλλήλους και να περισσεύουν λεφτά για καθαριότητα, συντήρηση και οργάνωση εκδηλώσεων, που με τη σειρά τους θα μπορούσαν να αποφέρουν άλλα έσοδα.
Γιατί λοιπόν δε γίνεται τίποτα; Χάθηκαν 500.000. άντε 400, άντε 300, άντε 200.000 ευρώ. Και είναι μόνο τα λεφτά που μετράνε; Θέλουν δηλαδή να λένε στους τουρίστες πως μόνο οι Οθωμανοί υπήρχαν στην Καβάλα; Βλέπουμε ότι δε γίνεται τίποτα. Το να ασχολούμαστε μόνο με μεγάλα έργα πολλών εκατομμυρίων, με το αν θα μπει π.χ. ασανσέρ στο τείχος, μια ιδέα που πάρα πολύ δύσκολα θα εγκριθεί απ’ το Υπουργείο Πολιτισμού, και να αφήνουμε έργα ελάχιστου κόστους και τέτοιας σημασίας, σημαίνει κάτι που μπορεί και σε υποψίες ακόμη να σε βάλει. Όλοι αυτοί πρέπει να ξέρουν ότι η αλήθεια δεν κάνει κακό και ότι όταν λες και ενεργείς χωρίς να ξέρεις, μόνο κακό θα κάνεις στον τόπο σου. «Τί να τους κάνει ένας τόπος τους εχθρούς, όταν έχει τέτοιους υπερασπιστές».
Θα αναφέρω, πρόχειρα και συνοπτικά, έργα χωρίς πολύ μεγάλο κόστος, που μπορούν να αναβαθμίσουν την πόλη και την ποιότητα της ζωής των κατοίκων της:
-Απελευθέρωση απ’ τους καταπατητές, της «Μάνας του νερού» και ανάδειξη του ιστορικού μονοπατιού και των γεφυριών του μετά τον Άγιο Κωνσταντίνο.
-Καθαρισμός της πυκνής βλάστησης στο ανατολικό παράλιο τείχος. Τα χόρτα πάνε να πνίξουν τους λουόμενους που κατηφορίζουν προς τα Πετραδάκια με κίνδυνο απ’ τις οχιές.
-Διάνοιξη, με κατεδάφιση της αυθαίρετης κατασκευής που την κλείνει, της «γερμανικής σκάλας» που απ’ τη δεξαμενή νερού, για τον εφοδιασμό των γερμανικών υδροπλάνων, οδηγεί στη Θ. Πουλίδου.
-Διαμόρφωση της αυλής του 7ου δημ. σχολείου, γιατί και κίνδυνοι για τη σωματική ακεραιότητα μαθητών και επισκεπτών υπάρχει, και το τείχος δεν αναδεικνύεται έχοντας τις επάλξεις του κτισμένες.
-Ανάδειξη, πιθανόν με διεθνή διαγωνισμό, της περιοχής απ’ το σπίτι του Μ. Αλή μέχρι τον Φάρο που διαχρονικά αποτελούσε το σημείο που η Ανατολή συναντούσε τη Δύση.
-Απελευθέρωση της πλατείας του Εργατικού Κέντρου από τους καταπατητές της που επί 10ετίας μεθόδευσαν την ιδιωτικοποίηση του δημόσιου χώρου. Και ανάδειξη της επί Οθωμανών «πλατείας Millet”, δηλ. του Έθνους.
-Να επαναλάβω και σε ένα πάγιο αίτημα που επαναλαμβάνω απ’ τις εφημερίδες σε κάθε προεκλογική δημοτική περίοδο και έπρεπε να αποτελεί μείζον θέμα για τους διοικούντες του Δήμου. Να δεσμευτούν οι υποψήφιοι ότι θα αγοραστεί επειγόντως ή απαλλοτριωθεί και θα παραχωρηθεί στο Ωδείο, που ασφυκτιά από άποψη χώρων, ένα απ’ τα πιο ωραία κτήρια της πόλης: η οικία Κραντονέλλη, δίπλα στο Ωδείο, κηρυγμένη ως διατηρητέο μνημείο, – όπου έζησε τα παιδικά του χρόνια ο Κλέων Κραντονέλλης, από τους σημαντικότερους αρχιτέκτονες της νεότερης Ελλάδας-, κατάφορτου από πληθώρα αρχιτεκτονικών και γλυπτικών στοιχείων, καθώς και περίτεχνων διακοσμητικών αναγλύφων, αντπροσωπευτικό δείγμα του γαλλικού ροκοκό. Αποτελεί μεγάλη ντροπή για την Καβάλα το ότι αυτό το κτήριο κινδυνεύει να κατεδαφιστεί. Σε καμιά πόλη της Ευρώπης και ίσως και της Ελλάδας δε θα συνέβαινε αυτό. Παραμένει επιτακτική η επείγουσα αγορά ή απαλλοτρίωση ή με οποιονδήποτε τρόπο, απόκτηση, επ’ ωφελεία του γειτονικού Δημοτικού Ωδείου.
-Τελειώνοντας, θέτω υπόψη σας μια τολμηρή πρόταση: θέλουν οι Καβαλιώτες μια πραγματικά μεγάλη αναβάθμιση της πόλης τους. Να ανοίξει το μέτωπο τείχους και Καμαρών εκεί που συναντιούνται, με την κατεδάφιση δυο διώροφων νεωτέρων κτηρίων στη διασταύρωση Κουντουριώτου και πλατείας Νικοτσάρα. Υποτίθεται με δίκαιη αποζημίωση ή ανταλλαγή. Η ΕΕ θα υπερθεματίσει σίγουρα τη χρηματοδότηση μιας τέτοιας κίνησης.
Έχω την πεποίθηση, για να μην πω τη βεβαιότητα, ότι ο Θόδωρος Μουριάδης θα λάβει σοβαρά υπόψη του τα παραπάνω. Εύχομαι σ’ αυτόν και στους υποψήφιους του υγεία και κέφι για δουλειά, επαναλαμβάνοντας το πολύ γνωστό περί ομελέτας.
Με φιλικούς χαιρετισμούς
Αργύρης Μπακιρτζής