«Δεν είναι καλό να επιλέγεις ένα παιδί “a la carte”. Σε τελική ανάλυση επιλέγουμε το τέλειο. Και όταν όλοι είναι ίδιοι, τότε είμαστε σε πολλά φτωχότεροι. Ακόμη και τα λουλούδια διαφέρουν, αλλά όλα είναι όμορφα…»
Πάμπλο Πινέδα,
1ος πτυχιούχος Πανεπιστημίου στην Ευρώπη με Σύνδρομο Down
Το σύνδρομο Down είναι η πιο γνωστή γενετική ανωμαλία στους ανθρώπους, και η εμφάνιση της είναι το αποτέλεσμα ενός επιπλέον χρωμοσώματος στο ζευγάρι 21. Τα παιδιά με Down έχουν αργή ανάπτυξη σε σχέση με τους συνομηλίκους τους. Όσον αφορά τα φυσικά τους χαρακτηριστικά κάποια από αυτά είναι η κοντή και πλατιά στη βάση μύτη, το χαρακτηριστικό βλέμμα με μάτια που κλίνουν προς τα πάνω, ο κοντός λαιμός, τα κοντά χέρια και πόδια και οι διαταραχές στο σχήμα των δοντιών. Αναφορικά με τα νοητικά και κοινωνικά τους χαρακτηριστικά, τα άτομα με Down εμφανίζουν νοητική καθυστέρηση σε διάφορους βαθμούς, καρδιακά και γαστρεντερικά προβλήματα, ευαισθησία ή κλίση στον ρυθμό και την μουσική και προβλήματα στον λόγο και την ομιλία. Ωστόσο, έχουν ιδιαίτερα υψηλή κοινωνικότητα, είναι πολύ ευχάριστα, εξωστρεφή, συμπεριφέρονται φιλικά στους γύρω τους, είναι χαρούμενα και αγαπούν ιδιαίτερα τον χορό. Οι έρευνες έχουν δείξει πως όσο περισσότερη εκπαίδευση παρέχεται σε ένα άτομο με σύνδρομο Down, τόσες περισσότερες είναι και οι ευκαιρίες του να αναπτύξει τις ικανότητες του στον ανώτερο δυνατό βαθμό. Κάποιες ιδέες για την ενίσχυση των ατόμων με σύνδρομο Down αναφέρονται παρακάτω:
Κοινωνικός τομέας:
– Ενθαρρύνετε την καθημερινή συναναστροφή με τυπικά αναπτυσσόμενους συνομηλίκους. Μια τέτοια ευκαιρία είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη για τα παιδιά με Down, καθώς εκείνα είναι ικανά να παίρνουν πρότυπα συμπεριφορών και στάσεων από τους συμμαθητές τους.
– Μιλήστε απευθείας στο άτομο με Down και όχι στον συνοδό του, χωρίς να φοβάστε πως δε θα σας καταλάβει ή πως πρέπει να χρησιμοποιήσετε ιδιαίτερες λέξεις.
– Μιλήστε αργά και όσο πιο καθαρά μπορείτε, καθώς πολλά παιδιά με Down υποφέρουν από ακουστική απώλεια, εξαιτίας αναπτυξιακών ατελειών στο αυτί.
Ακαδημαϊκός τομέας:
– Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε, πως τα άτομα με σύνδρομο Down καταλαβαίνουν την γλώσσα καλύτερα απ΄ότι είναι ικανά να την μιλήσουν. Ωστόσο, η ανάγκη ενίσχυσης των ακαδημαϊκών τους δεξιοτήτων παραμένει. Σαν εκπαιδευτικοί θα πρέπει να δίνουμε χρόνο στον μαθητή να επεξεργαστεί τη γλώσσα και να ανταποκριθεί. Οι οδηγίες μας θα πρέπει να δίνονται βαθμιαία, να είναι σταθερές και να ανήκουν όσο το δυνατό περισσότερο στο λεξιλόγιο του παιδιού. Πολύ βοηθητική είναι η ενίσχυση των οδηγιών με εικόνες, διαγράμματα ή αντικείμενα. Επίσης, η ενθάρρυνση του παιδιού να ηγηθεί σε κάποια δραστηριότητα, η παροχή ευκαιριών να μιλήσει στους συμμαθητές του και η εμπλοκή σε ένα παιχνίδι ρόλων, θα αποτελέσει ισχυρό κίνητρο για την γλωσσική ανάπτυξη του μαθητή με Down.
Μια θετική στάση απέναντι στην διαφορετικότητα λύνει από μόνη της κάθε πρόβλημα και προσφέρει μια ευτυχισμένη ζωή για όλους!
Μπότση Ευανθία, Φιλόλογος- μεταπτυχιακή φοιτήτρια Ειδικής Αγωγής
anthoulab@hotmail.com