Εκεί λοιπόν που τα φαινόμενα εκτυλίσσονται περίπου ομαλώς, κατά το υποκειμενικώς όντως, έρχονται στιγμές, όντως και πάλι υποκειμενικώς, τελείως αποκαλυπτικές και απείρου κάλλους. Έχουμε τονίσει κατ’ επανάληψιν, ότι ουδέν πλέον μας εκπλήσσει, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι οι αποκαλύψεις είναι εντός των αναμενόμενων συμβάντων, άλλως η υποκειμενική πραγματικότητα δεν θα τύγχανε οιασδήποτε ανατροπής. Η αποκάλυψη σημαίνει ότι αντιλαμβάνεσαι κάτι το οποίο έως εκείνη τη στιγμή ήταν εκτός της νοητικής και ψυχοσυναισθηματικής εμβέλειας σου. Οπότε εκείνη τη στιγμή αρχίζει να λειτουργεί ένας άλλος καινός τρόπος θεώρησης των καταστάσεων και των ανθρώπων, τις οποίες καταστάσεις τις διαμορφώνουν οι άνθρωποι. Ωστόσο άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου. Εάν ήταν τόσο απλή η εξήγηση, το θέμα δεν θα είχε κανένα ενδιαφέρον, διότι η προηγούμενη ρήση αποτελεί γενίκευση και αφορισμό και δεν υπήρξαμε ποτέ πρεσβευτές ούτε του ενός, ούτε του άλλου. Όταν λοιπόν αποκαλύπτονται ανθρώπινες πτυχές που τις αγνοούσαμε, πέραν της πρώτης ταραχής, διότι ταράσσεσαι, καθώς έρχεσαι αντιμέτωπος με μία ξένη και ανοίκεια εικόνα του άλλου, η οποία δεν υπήρχε διαμορφωμένη έως τότε στη συνείδησή σου, εκείνο που έχει σημασία σε πρώτη φάση, είναι να ελέγξεις τα συναισθήματά και τη συμπεριφορά σου, προκειμένου εσύ να συνεχίσεις φέρεις την εικόνα του όντως δικού σου υποκειμενικού είναι, επί της ουσίας δηλαδή, να διατηρήσεις τη ψυχραιμία σου και να ελαχιστοποιήσεις τη ταραχή και τις συνέπειές της. Όπως παρατηρείς να μεταμορφώνεται μέσω της συμπεριφοράς του, πρακτικώς και λεκτικώς, μπορεί και να αναρωτηθείς εάν όντως ισχύει αυτό το οποίο βλέπεις. Η γρήγορη ευστροφία, όπως από παλαιά διδάσκουμε, το κοινώς λεγόμενον “στροφιλίκι της στιγμής”, είναι η απαραίτητη προυπόθεση προκειμένου να παραμείνεις νηφάλιος και ψύχραιμος, ακόμη και εάν οι συγκεκριμένες συνθήκες δεν ευνοούν αυτή τη στάση.
Μεταξύ της ενάρξεως της λειτουργίας της γρήγορης ευστροφίας και της στάσεως που θα επιλέξεις να κρατήσεις, μεσολαβεί ένας “στιγμιαίος” μετεωρισμός, δηλαδή εμφανίζεται ο κίνδυνος της δικής σου μεταμορφώσεως. Το μέγιστο ευτύχημα είναι ο”στιγμιαίος” μετεωρισμός να κρατήσει ελάχιστα. Η στιγμή ως χρόνος είναι έννοια μη μετρήσιμη, δηλαδή μπορεί να έχει διάρκεια δευτερολέπτων, αλλά και ετών. Στη κλίμακα αυτή, όσο επιμηκύνεται ο χρόνος η στιγμή επέχει θέση οριστικής καταστάσεως και το οριστικό ποτέ δεν είναι παρεμπιπτόντως. Όσο πλησιάζουμε τα δευτερόλεπτα του “στιγμιαίου” μετεωρισμού, τόσο εγγίζουμε το όντως παρεμπιπτόντως, το οποίο και δεν παγιώνεται ως κατάσταση.
Μετά από την όσο το δυνατόν κατάκτηση του “στιγμιαίου” μετεωρισμού, επιβάλλεται η αναζήτηση και η ερμηνεία των λόγων και αιτιών εκείνων, οι οποίοι οδήγησαν στην αποκάλυψη της μεταμορφώσεως του άλλου. Οι λόγοι αυτοί υπήρξαν αφ’ εαυτού τους, δηλαδή προέρχονται από ενδογενείς παράγοντες που λειτούργησαν εκείνη τη στιγμή, προυπήρχαν ή όχι, υπάρχουν εξωτερικοί παράγοντες που επίσης προυπήρχαν ή εμφανίστηκαν εκείνη τη στιγμή και κατά πόσο σε αυτούς μπορούμε να προσμετρήσουμε και τη δική μας παρουσία; Επίσης ένα άλλο στοιχείο που χρήζει μελέτης κι ερμηνείας είναι εάν αυτή η αποκαλυπτική μεταμόρφωση, διευρύνει ή συστέλλει τα προσωπικά όρια του φορέα της αποκαλύψεως. Ακόμη και αυτό που λέμε συνήθως “δεν σε αναγνωρίζω” ή το “βγήκε εκτός εαυτού” δεν είναι ένα αφοριστικό συμπέρασμα, αλλά ενδέχεται να αποκαλύπτει περαιτέρω όρια ή μη, εν γνώση ή εν αγνωσία του φορέα που αποκαλύπτεται.
Η διαχείριση κρισίμων καταστάσεων, όπως και η ανθρώπινη συμπεριφορά, διδάσκεται τόσο στη στρατηγική , όσο και στο management και στις διαπραγματεύσεις. Σε αυτές λοιπόν τις κρίσιμες, αποκαλυπτικές της μεταμορφώσεως, καταστάσεις, απαιτούνται νηφαλιότητα, ψυχραιμία, σύνεση και επιείκεια και πρωτίστως η ικανότητα, προκειμένου να κατανοήσεις, να μπορείς να “μπεις” στη θέση του άλλου. Βεβαίως να κρίνεις κατηγορηματικώς και τελεσιδίκως είναι λάθος, εκείνο που οφείλει κανείς να πράξει είναι να παρακολουθήσει τη διάρκεια της αποκαλύψεως και να μελετήσει την εξέλιξη του φαινομένου, όχι ως κριτής, αλλά ως συμπαθών, με την έννοια του συμπάσχειν, προκειμένου να κατανοήσει και να γνωρίσει.
“Απόγονος της νύχτας (1978)
Το λυγερό και αναίμαχτο νερό ναν το μιμείσαι
στην όποια σου κίνηση στην κάθε σου χειρονομία
για να λαξεύεις έτσι την παιχνιδιάρα μας πραγματικότητα:
την αχαλίνωτη ακινησία
Τα δέντρα που τρομάζουν ολοτρόγυρα
τρέξε ναν τα προλάβεις απ’ την καλοσύνη”
( Νίκος Καρούζος “Τα Ποιήματα Α’ 1961-1978” Γ’Έκδοση “Ίκαρος” 2002 σελ. 323)
Γιώργος Καλεάδης
Πρόεδρος Πυρικαύστου Ελλάδας
οικονομολόγος, συγγραφέας
