01/12/2024
Αυτές τις μέρες σε αρκετές χώρες ξεκινά η παρουσίαση του ντοκιμαντέρ ‘Λαός του Χριστού. Οι καιροί μας’, ‘Gente de Cristo. Nuestros tiempos’, ένα έργο που δημιουργήθηκε από μια ομάδα πολιτών από Ιταλία, Σερβία, Ρωσία και Ουκρανία υπό τη διεύθυνση του σέρβου Jovan Markovic και με την ενεργή συμμετοχή του Emir Kusturica, μιας από τις σημαντικότερες μορφές του σύγχρονου πολιτισμού, τον οποίο ορισμένα ΜΜΕ ανέφεραν λανθασμένα ως διευθυντή του έργου, γράφει ο Oleg Yasinsky.
Αν και η πρεμιέρα είχε ήδη λάβει χώρα στο Βελιγράδι στις 18 Σεπτεμβρίου, αυτή τη στιγμή προβάλλεται σε τηλεοπτικά κανάλια σε διάφορες βαλκανικές χώρες και η παρουσίασή του ετοιμάζεται σε άλλες χώρες της Ευρώπης και της Λατινικής Αμερικής.
Το κεντρικό θέμα αυτής της εργασίας είναι η δίωξη που ασκεί το καθεστώς του Κιέβου κατά της ορθόδοξης ουκρανικής Εκκλησίας. Πρόκειται για μια αφήγηση στη φωνή αρκετών μαρτύρων, σύγχρονων, θυμάτων και αγωνιστών αυτών των ημερών για την πιο αποσιωπημένη τραγωδία από τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης. Θα ήταν ένα σοβαρό λάθος να παρουσιάσουμε αυτό το έργο ως μια απλή καταγγελία για την παραβίαση των δικαιωμάτων των ουκρανών πιστών από την Κυβέρνησή τους, η οποία σίγουρα θα είναι η εξήγηση της παγκόσμιας εξουσίας, όταν η ύπαρξη αυτού του ντοκιμαντέρ δεν μπορεί πλέον να αγνοηθεί όπως τώρα.
Αλλά η ταινία δεν αφορά μόνο την Ουκρανία και την ορθόδοξη Εκκλησία. Οι ιστορίες που αφηγούνται εκεί είναι ο καθρέφτης ενός ολόκληρου κόσμου σπαρασσόμενου από τον τρέχοντα πλανητικό πόλεμο κατά της ανθρωπότητας, όπου το κύριο πεδίο μάχης είναι η καρδιά του καθενός.
Πριν από κάτι περισσότερο από 25 χρόνια, οι πρώτες βόμβες του ΝΑΤΟ έπεφταν σε εκείνη τη χώρα που ήταν ακόμα η Γιουγκοσλαβία. Υπάρχουν πολλές εξηγήσεις και ερμηνείες για ετούτο τον πόλεμο, ο οποίος προφανώς ήταν η αρχή του τέλους του πολύ άνετου και αφελούς μύθου μας για την Ευρώπη και την παράλογη έννοια των «πολιτισμένων χωρών».
Σε έναν κόσμο που από τη μια μέρα στην άλλη γινόταν μονοπολικός και ο υπέροχος πόλος εξουσίας έκανε ό,τι ήθελε, η τραγωδία της Γιουγκοσλαβίας, της πατρίδας του Κουστουρίτσα, ήταν μόνο ο πρόλογος για μια ηπειρωτική καταστροφή που δεν θέλαμε καν να δούμε ούτε να καταλάβουμε κατά αυτό τον τρόπο.
Ίσως λίγοι θα θυμούνται ότι η Γιουγκοσλαβία ήταν ακριβώς ένας από τους ιδρυτές του Κινήματος των Αδεσμεύτων Χωρών το 1961 και στη συνέχεια, τις επόμενες δεκαετίες, αντιπροσώπευε έναν σοσιαλισμό διαφορετικό από το σοβιετικό μοντέλο, ο οποίος από οικονομική άποψη ήταν πολύ πιο ευέλικτος και ελκυστικός.
Μήπως ήταν αυτό το γιουγκοσλαβικό οικονομικό μοντέλο, στα χρόνια της κατάρρευσης της ΕΣΣΔ, κάτι πολύ επικίνδυνο για τη Δύση, ως ένα παράδειγμα εναλλακτικής λύσης που θα μπορούσε ακόμα να σώσει τον σοβιετικό λαό από τον άγριο καπιταλισμό που είχε επιβληθεί στον εαυτό του από έξω; Μήπως ήταν αυτός ο πραγματικός λόγος για τον βομβαρδισμό και τον επακόλουθο διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας;
Τώρα γνωρίζουμε την τεχνογνωσία του εχθρού στη σπορά εθνοτικών και θρησκευτικών συγκρούσεων στα εδάφη που χρειάζεται να διαιρέσει και να κυριαρχήσει. «Με τον πόλεμο, το ΝΑΤΟ ακολούθησε επίσης το σχέδιο να περιθωριοποιήσει τη Ρωσία από τον παγκόσμιο ανταγωνισμό και να στείλει ένα προειδοποιητικό σήμα στην Κίνα», εξηγεί η γερμανίδα κοινωνιολόγος και συγγραφέας Jutta Ditfurth στο ‘Guerra, átomo, pobreza. Lo que dicen, lo que hacen’, »Πόλεμος, άτομο, φτώχεια. Τι λένε, τι κάνουν’‘, το βιβλίο της που εκδόθηκε το 2011 αλλά φαίνεται να έχει γραφτεί τώρα.
Έτσι, ανακατεύοντας γεωγραφίες και μπερδεύοντας τις εποχές, από εκείνα τα γεγονότα εμφανίζεται ξανά ένας νεαρός Τζο Μπάιντεν, ο οποίος το 1999 ήταν ένας από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές του βομβαρδισμού της Γιουγκοσλαβίας από το ΝΑΤΟ.
«Πρότεινα τον βομβαρδισμό του Βελιγραδίου. «Προσφέρθηκα να στείλω πιλότους ηπα και να ανατινάξω όλες τις γέφυρες στον ποταμό Δρίνα», διηγήθηκε τότε περήφανα ο σημερινός πρόεδρος των ΗΠΑ.
Θυμάμαι ότι στα χρόνια της Περεστρόικα, όταν ζούσα ακόμα στην Ουκρανία, για όλους σχεδόν τους φίλους μου στο Κίεβο το όνομα του Εμίρ Κουστουρίτσα αντιπροσώπευε τα καλύτερα του κινηματογράφου και της μουσικής εκείνης της εποχής, ενώ στους καλλιτεχνικούς υποκόσμους της Ουκρανίας το να ακολουθούν τα έργα του ήταν το πιο φυσικό.
Ξέρω ότι πολλοί από αυτούς υπερασπίζονται τώρα αυτό που θεωρούν κυβέρνησή »τους» και «ενάντια στη ρωσική επιθετικότητα». Πώς θα σκεφτούν αυτό το πρόσφατο έργο του Kusturica; Θα έχουν τουλάχιστον την περιέργεια να το δουν;
Το δράμα της Γιουγκοσλαβίας ήταν η πιο προφανής προειδοποίηση για την Ουκρανία, αλλά κανείς δεν ήθελε να στοχαστεί ούτε να δει το προφανές και άβολο. Η οθόνη αποδείχθηκε ισχυρότερη.
Για να καταλάβω τι συνέβη στη συνείδηση και τις καρδιές των πρώην φίλων μου, προσπαθώ να δω τις τελευταίες ταινίες του Εμίρ μέσα από τα μάτια τους. Προσπαθώ και δεν μπορώ. Ίσως για να κοιτάξεις με αυτά τα μάτια πρέπει να έχεις την πληθωρική φαντασία του Κουστουρίτσα.
Το ντοκιμαντέρ »Άνθρωποι του Χριστού. Οι καιροί μας’‘ δείχνει τη δίωξη των ορθοδόξων χριστιανών πιστών στην Ουκρανία, ένα γεγονός που συχνά ερμηνεύεται ως «ο αγώνας της κυβέρνησης του Κιέβου ενάντια στην εκκλησία που ενώνει τον ουκρανικό λαό με τον ρωσικό λαό».
Είναι αλήθεια, όπως ισχύει και η εξήγηση ότι μέσα σε αυτόν τον πόλεμο ενάντια στη μνήμη και τον πολιτισμό του λαού μας, η κύρια εκκλησία των σλαβικών πολιτισμών είναι ένα ισχυρό εμπόδιο που επιδιώκουν να καταστρέψουν. Αλλά δεν είναι όλα.
Προφανώς, η ουσία αυτού του εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας δεν είναι απλώς μια πολιτική προβολή, ο κύριος στρατιωτικός στόχος της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης δύναμης είναι η ανθρώπινη πνευματικότητα, πέρα από τις άπειρες πολιτισμικές διαφορές και τα θρησκευτικά πιστεύω μας.
Αυτός ο πόλεμος είναι ενάντια στο ανθρώπινο πνεύμα, το μόνο στοιχείο που δεν μπορούν να αποκρυπτογραφήσουν ή να εισαγάγουν στα προγραμματιζόμενα μοντέλα προσομοίωσης του μέλλοντος που προετοιμάζουν για εμάς.
Δεν είναι τυχαίο ότι το Κίεβο, ως το σημαντικότερο ιστορικό κέντρο του πολιτισμού των ανατολικών σλαβικών λαών, που για αιώνες έχει ενώσει τη Ρωσία, την Ουκρανία και τη Λευκορωσία, είναι επίσης η καρδιά της πνευματικότητάς τους με το μοναστήρι της κατακόμβης Pechersk Lavra, που κατοικείται με τους πρώτους μοναχούς από το έτος 1051.
Η Λαύρα ήταν ο τόπος ταφής των πρώτων σοφών, αγίων και πολεμιστών του Α’ Σλαβικού Κράτους και γι’ αυτό τέθηκε υπό ένοπλο έλεγχο από τις δυνάμεις του καθεστώτος του Κιέβου, το οποίο ακολουθεί μόνο εντολές ξένων δυνάμεων, για τις οποίες τα ονόματά τους, τα γράμματα και οι αρχαίες πέτρες τους δεν αντιπροσωπεύουν απολύτως τίποτα, πέρα από απειλή.
Όπως ακριβώς οι μοναχοί εκδιώκονται από τα κελιά τους και οι ιερείς ξυλοκοπούνται στους ναούς τους. Με έναν περίεργο και αναπόφευκτο τρόπο, η πρόσφατη γιουγκοσλαβική ιστορία συναντά την τρέχουσα ουκρανική ιστορία, σαν διαδοχικά μέρη της ίδιας τραγωδίας σε μια σκηνή με τα πιο όμορφα φυσικά τοπία στην Ευρώπη, ενώ τα μάτια του κοινού απαγάγονται από τον Τύπο και τα κοινωνικά δίκτυά του.
Το παγκόσμιο σχέδιο για την καταστροφή του ίδιου πνεύματος, του ίδιου που σε άλλες στιγμές της ιστορίας υποδούλωσε λαούς της Αφρικής και κατέστρεψε τους πολιτισμούς της Αμερικής ή γέμισε τους φούρνους του Άουσβιτς με ανθρώπινες στάχτες, είναι το ίδιο που συνεχίζεται τώρα στο δρόμους και τις πλατείες της Ουκρανίας, που εδώ και πολύ καιρό έχει μετατραπεί σε ένα εργαστήριο απανθρωποποίησης.
Όμως αυτό το εγχείρημα δεν τελειώνει μόνο με την παρουσίαση του ντοκιμαντέρ. Η κεντρική ιδέα είναι ότι αυτή είναι μόνο η αρχή για κάτι πολύ ευρύτερο. Οι συγγραφείς του »Άνθρωποι του Χριστού.
Η εποχή μας», μαζί με τον Emir Kusturica, ετοιμάζουν ένα μεγάλο διεθνές συλλογικό έργο, καλώντας ανθρώπους από όλο τον κόσμο να δημιουργήσουν μια πλατφόρμα για διάλογο και ανοιχτή συζήτηση, πολιτισμική, επιστημονική και πνευματική, δημιουργώντας έτσι μια διεθνή κοινότητα για την υπεράσπιση του πολιτισμού μας, της ταυτότητας και ιστορίας.
Μια νέα πρωτοβουλία ελπίδας που πρόκειται να γεννηθεί ανάμεσα στα Βαλκάνια και τους λόφους του ποταμού Δνείπερου, που πριν από περισσότερα από 1.500 χρόνια ήταν το λίκνο του πρώτου σλαβικού πολιτισμού.
Μιχάλης ‘Μίκε’ Μαυρόπουλος Haize Gorriak
