Γράφει ο Μπάμπης Παναγιωτίδης
Το τριήμερο της 16-18 Μαΐου – με το Παλαιό Εορτολόγιο Τετάρτη 3 / Παρασκευή 5 Μαΐου -ξεκινήσαμε μια παρέα- από Καβάλα και Παγγαίο παράλληλα – προκειμένου να επισκεφθούμε το Περιβόλι της Παναγίας μας.
Ο Ανδρέας, ο Παύλος, ο Γιώργος, ο Αλέξανδρος και εγώ φτάσαμε νωρίς το πρωί στην Ουρανούπολη και αφού τακτοποιήσαμε τα διαμονητήριά μας και όλα τα σχετικά, επιβιβαστήκαμε στο καράβι «Αγία Άννα» με προορισμό την Δάφνη.
Έχοντας μαζί και φορτηγό -αυτοκίνητο της εταιρείας του Ανδρέα Σκλαρή- που ήθελε να πραγματοποιήσει μια δωρεά από εδέσματα που παράγει στην Ιερά Παντοκρατορινή Κοινοβιακή Σκήτη του Προφήτου Ηλιού- φτάσαμε 2 ώρες αργότερα στη Δάφνη και από κει πήραμε τον δρόμο για την αγαπημένη μας Σκήτη.
Ιερά Παντοκρατορινή Κοινοβιακή Σκήτη Προφήτου Ηλίου
Φθάνοντας στα γνωστά μέρη δεχθήκαμε αμέσως την ευλογία από το προσκύνημά μας στην θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Δακρυροούσσης που δεσπόζει στο Καθολικό της Ιεράς Σκήτης με το επιβλητικό χρυσοπλουμιστό τέμπλο.
Στη συνέχεια συναντήσαμε τον Γέροντα Φιλήμων που μας καλοδέχτηκε, καθώς και το καλώς ήρθατε που εισπράξαμε από την υπόλοιπη συνοδεία. Ο Πατέρας Σίλας ανέλαβε να μας κατατοπίσει για τα σημεία που θα έπρεπε να ξεφορτωθούν τα εμπορεύματα που είχαμε στο φορτηγό και όλοι μαζί το κάναμε τάχιστα.
Ιερά Πατριαρχική Μεγίστη Μονή Βατοπεδίου
Μετά από λίγη ώρα η παρέα των πέντε, συν τον Πατέρα Δαυίδ καθώς και έναν ακόμη επισκέπτη της Σκήτης κινηθήκαμε οδικώς προς την Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μεγίστη Μονή Βατοπεδίου όπου μετά από 50 λεπτά φθάσαμε έξω από το μεγαλόπρεπες μοναστήρι.
Κατευθυνθήκαμε ταχέως προς το Καθολικό της Ιεράς Μονής όπου συναντήσαμε πολλούς ακόμη ευλαβείς Προσκυνητές και εκτός των Ελλήνων είδαμε πολλούς Ρουμάνους τόσο στο Βατοπέδι όσο και κατά τις επισκέψεις μας σε άλλες Μονές και Σκήτες της Αθωνικής Πολιτείας.
Ο Αρχοντάρης της Μονής μας έκανε μια σύντομη αναδρομή της ιστορίας του Βατοπεδίου ενώ παράλληλα είχαμε την μεγάλη ευλογία να προσκυνήσουμε την Τιμία Ζώνη της Θεοτόκου – το μοναδικό αντικείμενο που σώζεται από την Παναγία μας και το οποίο η ίδια κέντησε.
Στη συνέχεια προσκυνήσαμε την Αγία Κάρα του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, κάτι στη οποία είναι θαυμαστό και άξιο προσοχής και που μπορεί ο καθένας “ιδίοις όμμασι” να ψηλαφήσει είναι η αφθαρσία του δεξιού ωτίου (αυτιού).
Λέμε θαυμαστό γιατί είναι γνωστό ότι το μέρος αυτό του σώματος είναι από τα πρώτα που φθείρονται όταν αυτό υποστεί τον φυσικό θάνατο. Η αφθαρσία αυτή που παρατηρείται ίσως έχει σχέση κάτι το οποίο αναφέρεται στον βίο του Αγίου.
Αναφέρεται εκεί ότι ο μαθητής του Αγίου και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντιπόλεως Άγιος Πρόκλος είδε οφθαλμοφανώς τον Απόστολο Παύλο σκυμμένο στο αυτί του Αγίου να τον καθοδηγεί στην ερμηνεία των επιστολών του.
Στη συνέχεια πήραμε ευλογία, προσκυνώντας κάποιες από τις Θαυματουργές εικόνες της Παναγίας μας που βρίσκονται στη Μονή Βατοπεδίου, όπως την Παντάνασσα, την Βηματάρισσα, την Εσφαγμένη, την Αντιφωνήτρια, την Παραμυθία, την Ελαιοβρύτισσα, και την Πυροβοληθείσα που βρίσκεται στο υπέρθυρο της εξωτερικής πύλης της μονής.
Επιστροφή στη σκήτη Προφήτη Ηλίου – Προσευχή στο μνήμα του Μακαριστού Γέροντος Ιωακείμ
Κατόπιν πήραμε τον δρόμο της επιστροφής για την Ιερά Κοινοβιακή Σκήτη του Προφήτου Ηλιού και κατευθυνθήκαμε προς τα Κοιμητήρια της. Εκεί αναπαύεται από τις 28 Ιουνίου 2021 ο Μακαριστός Γέροντας μας Ιωακείμ Καραχρήστος και κάθε φορά που επισκέπτομαι τον τόπο, αυτονόητη είναι η παρουσία μου στο σημείο. Προσευχηθήκαμε για καλό παράδεισο στον Γέροντα μας και κατηφορίσαμε για το εσωτερικό της Σκήτης, για την τράπεζα.
Το μυστήριο της Ιεράς Εξομολόγησης
Μετά την τράπεζα τόσο ο γράφων όσο και οι υπόλοιποι που ξεκινήσαμε από Καβάλα, συναντήσαμε κατ’ ιδίαν τον Γέροντα Φιλήμων, όπου μετά από τις σκέψεις – απορίες και ότι βάραινε τον καθένα προσωπικά, δεχθήκαμε από τον ίδιο καθήμενοι κάτω από το πετραχήλι του το μυστήριο της Ιεράς εξομολογήσεως. Ακολούθησε ολιγόωρη ξεκούραση και εν συνεχεία πήγαμε στο Παρεκκλήσιο του Αγίου Νικολάου για τον Εσπερινό και το Απόδειπνο.
Εννιαήμερο μνημόσυνο για τον Κωνσταντίνο Ντουμάνη
Το πρωί της δεύτερης ημέρας η καμπάνα χτύπησε στις 04:30. Λίγη ώρα αργότερα βρεθήκαμε στο Παρεκκλήσιο του Αγίου Νικολάου για την τέλεση της πρώτης Ακολουθίας του Όρθρου και της Θείας Λειτουργίας. Παράλληλα τελέστηκαν και τα εννιάμερα για την ανάπαυση της ψυχής του κεκοιμημένου δούλου Κωνσταντίνου Ντουμάνη. Ο γιος του Σπύρος, μαζί με τον θείο του Δημήτρη, τους Πατέρες της Σκήτης και τους Προσκυνητές προσευχήθηκαν για τον εκλιπόντα Κωνσταντίνο, ευχόμενοι καλό παράδεισο.
Προσκύνημα στις Μονές Σταυρονικήτα – Ιβήρων και στο Ιερό Κάθισμα Αγίου Ευσταθίου Μυλοποτάμου
Η δεύτερη ημέρα μας βρήκε να κινούμαστε νοτιοανατολικά της Σκήτης – όπου στην υπάρχουσα παρέα προστέθηκε ο καλός φίλος Σπύρος από την Στενή Ευβοίας – με μεγάλη προσφορά στην Σκήτη μας – με τον θείο του και πρώην πρόεδρο της Κοινότητας Στενής Δημήτρη Γάτο.
Φθάσαμε με το αυτοκίνητο σχετικά γρήγορα (18′) στην Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Σταυρονικήτα που κατατάσσεται 15η στην ιεραρχική τάξη των Αγιορειτικών μονών. Κατέχει τη θαυματουργή εικόνα του Αγίου Νικολάου του Στρειδά, την οποία προσκυνήσαμε.
Ονομάζεται έτσι, όταν καθώς την εβγάλαν από τη θάλασσα που είχε παραμείνει για εκατοντάδες χρόνια αναλλοίωτη, στο μέτωπο του Αγίου ήταν κολλημένο ένα στρείδι, που όταν το έβγαλαν έτρεξε αίμα. Είναι το μικρότερο μοναστήρι του Αγίου Όρους, σε μορφή κάστρου με μία υποτυπώδη αυλή.
Η ιστορία της Μονής αρχίζει το 10ο αιώνα, οπότε λειτουργεί σαν μονύδριο που φέρει την ονομασία Σταυρονικήτα. Μία υπόθεση κάνει λόγο για δύο μοναχούς που την ίδρυσαν, τον Σταύρο και τον Νικήτα. Άλλη υπόθεση – λόγω του γεγονότος ότι σε πολλά έγγραφα του 11ου αιώνα αναφερόταν ως Στραβονικήτα- ότι την ίδρυσε κάποιος μοναχός Νικηφόρος ο Στραβονικήτας.
Κατόπιν προσκλήσεως της Ιεράς Κοινότητος, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Ιερεμίας Α’, το 1540, αναλαμβάνει προσωπικά την ανοικοδόμησή της. Ο ίδιος την εφοδιάζει με όλα τα απαραίτητα προς λειτουργία, την κατατάσσει στα ήδη υπάρχοντα μοναστήρια και την ιστορεί με τις περίφημες τοιχογραφίες του ζωγράφου Θεοφάνους του Κρητός.
Φεύγοντας από το προσκύνημα κατευθυνθήκαμε σε παρακείμενο κελί της Μονής, όπου συναντήσαμε τον Πατέρα Ιερεμία που διατελεί το διακόνημα του ψαρά. Μας φιλοξένησε στο χώρο του κερνώντας λουκούμι και τσίπουρο.
Φύγαμε με τις καλύτερες των εντυπώσεων με προορισμό την Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Ιβήρων, η οποία κατατάσσεται τρίτη (3η) στην ιεραρχική τάξη των Αγιορείτικων Μονών. Η ίδρυση της μονής Ἰβήρων σχετίζεται με την παρουσία στο Άγιον Όρος μελών της μεγάλης ἰβηρικής αριστοκρατικής οικογένειας των Τορνικίων αλλά και με τις πολύτιμες υπηρεσίες που πρόσφεραν στη Βυζαντινή αυτοκρατορία.
Στην Ιερά Μονή των Ιβήρων βρίσκεται η θαυματουργή Εικόνα Πορταΐτισσα, – την οποία ευλαβικά προσκυνήσαμε. Κατά την παράδοση είναι έργο του Ευαγγελιστή Λουκά. Έχει διαστάσεις 137 εκατοστά ύψος και 94 πλάτος, το δε βάρος 96 κιλά, μαζί με τα αναθήματα και τα λοιπά.
Η αυστηρή έκφραση του ιερού προσώπου Της, τονιζόμενη από την επιβλητική, καθηλωτική ματιά Της, προξενεί το δέος. Θεωρείται μια από τις πιο θαυματουργές εικόνες. Η εικόνα αυτή δεν πρέπει να βγει ποτέ εκτός του Άθωνα. Όπως λέει η παράδοση, αν γίνει κάτι τέτοιο, θα σημάνει και το τέλος του Αγίου Όρους.
Δόθηκε το προσωνύμιο τούτο στην Παναγία, επειδή είναι τοποθετημένη η ιερά εικόνα στο παρεκκλήσιο της Μονής Ιβήρων που ευρίσκεται αριστερά της κεντρικής Πύλης. Φεύγοντας από την Μονή Ιβήρων πήραμε τον δρόμο για το Ιερό Κάθισμα του Αγίου Ευσταθίου στον Μυλοπόταμο.
Βλέποντας την τοποθεσία καθώς κοντεύεις σε συμπαρασύρει το κάλλος και η θέση που είναι χτισμένο, λες και πατάει πάνω στη θάλασσα. Βρίσκεται νότια της Ιεράς Μονής των Ιβήρων, 40 λεπτά περίπου με τα πόδια και 8 χιλιόμετρα βορειότερα από τη Μεγίστη Λαύρα, κτισμένο σ’ ένα βράχο που δεσπόζει στη γύρω θαλάσσια περιοχή.
Ως μνημείο αποτελεί αξιόλογο δείγμα οχυρωματικής αρχιτεκτονικής. Το Κάθισμα Αγίου Ευσταθίου ή Μυλοποτάμου υπάγεται στη Μονή Μεγίστης Λαύρας και ιδρύθηκε από τον Άγιο Αθανάσιο τον Αθωνίτη για να χρησιμεύσει σαν τόπος ανάρρωσης μοναχών.
Κατευθυνθήκαμε στο μνήμα του Μακαριστού Πατρός Επιφανίου που εκοιμήθη στις 11 Δεκεμβρίου του 2020, προσευχηθήκαμε υπέρ αναπαύσεως, ευχόμενοι καλό παράδεισο. Ο Επιφάνιος -με καταγωγή από την Νικήσιανη Καβάλας- ήταν ο μοναχός που έκανε γνωστή μέσα από τα βιβλία του στην Ελλάδα και τον κόσμο τη μοναστηριακή μαγειρική και τα μυστικά διατροφής της Αθωνικής Πολιτείας.
Στη συνέχεια προσκυνήσαμε στον μικρό αλλά καλαίσθητο παρεκκλήσιο του Αγίου Ευσταθίου και αργότερα δεχθήκαμε το κέρασμα του Πατέρα Ιωακείμ θαυμάζοντας παράλληλα την όμορφη θέα και την θάλασσα από ψηλά, έχοντας απέναντι μας την Καβάλα, τη Θάσο, την Σαμοθράκη και λίγο από τα παράλια της Μικράς Ασίας με την Ίμβρο και την Τένεδο.
Η κουρά του Πατέρα Εφραίμ
Επιστροφή και πάλι στην Σκήτη μας, όπου φτάσαμε λίγο πριν χτυπήσει το καμπανάκι για την μεσημεριανή τράπεζα. Μετά την ανάπαυση, στις 17:30 χτύπησε η καμπάνα για τον Εσπερινό και κατευθυνθήκαμε προς το Ιερό Παρεκκλήσιο του Αγίου Νικολάου.
Με το πέρας του Εσπερινού και πριν το τέλος του Απόδειπνου παρόντων των αδελφών και των ευλαβών προσυνητών, στην μνήμη του Αγίου Νέου μεγαλομάρτυρος και θαυματουργού Εφραίμ – που εόρταζε εκείνη την ημέρα – ο Γέροντας Φιλήμων τέλεσε την σχετική ακολουθία και έκειρε ρασοφόρο μοναχό με το όνομα Εφραίμ έναν από τους δοκίμους αδελφούς της Συνοδείας.
Ο καθημερινός του αγώνας από το σκοτάδι της αμαρτίας στο ΦΩΣ που χαρίζει ο Αναστάς Κύριος ευχόμεθα όλοι να τον κρατάει ζωντανό ώστε να αξιωθεί να τιμήσει το Αγγελικό σχήμα που από σήμερα φόρεσε. Φως για τους μοναχούς είναι οι Άγγελοι και φως για τους εν τω κόσμω αγωνιζομένους χριστιανούς είναι οι μοναχοί. Ακολοθούσε- ως είθισται- κέρασμα στο Συνοδικό και ευχές προς τον νέο ρασοφόρο μοναχό Εφραίμ με την επευφημία ” ΑΞΙΟΣ ” – ” ΆΞΙΟΣ ” – ” ΆΞΙΟΣ “.
Αποχαιρετισμός – Προσκύνημα στο «Άξιον Εστίν»
Η επόμενη μέρα -τρίτη κατά σειρά- ήταν και η τελευταία της σύντομης παρουσίας μας στο Περιβόλι της ΠΑΝΑΓΊΑΣ μας. Αφού αποχαιρετίσαμε τον Γέροντα μας Φιλήμων – πήραμε την ευχή του – συνομιλήσαμε παράλληλα με μερικούς Πατέρες και αναχωρήσαμε βορειότερα από την Σκήτη με προορισμό τις Καρυές- την πρωτεύουσα του Αγίου Όρους- και το Πρωτάτο, τον καθεδρικό ναό ο οποίος βρίσκεται στο κέντρο των Καρυών στο Άγιο Όρος.
Ο ναός, ο οποίος είναι ο αρχαιότερος σωζόμενος του Αγίου Όρους, είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Είναι περισσότερο γνωστός για τα κειμήλια που φιλοξενεί, όπως η εικόνα της Παναγίας “Άξιον Εστίν”.
Αυτήν την θαυματουργή εικόνα περιμέναμε για να την προσκυνήσουμε, καθώς μόλις την προηγούμενη ημέρα επέστρεψε – ύστερα από 14 ημέρες- στη φυσική της θέση, ευρισκόμενη στην Μητρόπολη Αθηνών όπου την προσκύνησαν χιλιάδες πιστοί όλο το διάστημα της παραμονής της εκεί.
Μεγάλη η ευλογία που πήραμε καθώς και το λαδάκι από το άσβεστο καντήλι της, που απλόχερα μας έδωσε ο Πατέρας Ιωακείμ- με καταγωγή από την Χρυσούπολη Καβάλας και επί σειρά ετών Ιεροκήρυκας του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου στο Μελισσοκομείο Καβάλας.
Στη Δάφνη – Ολιγόλεπτη συνάντηση με τον καθηγούμενο της Ιεράς Μονής Σίμωνος Πέτρας Γέροντα Ελισαίο και τον Πατέρα Ιωαννίκιο
Μπήκαμε πλέον στην τελική ευθεία και στο δρόμο που οδηγεί για την Δάφνη. Επειδή υπήρχε λίγος χρόνος μέχρι την επιβίβαση μας στο φερυ μπόουτ “ΠΑΝΑΓΊΑ ΕΓΓΥΉΤΡΙΑ” ,κινήθηκα προς την μπάρα που υπάρχει στο πίσω μέρος των κτιρίων και ουσιαστικά οδηγεί τους Προσκυνητές προς την Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Σίμωνος Πέτρας.
Είχα την τύχη και χαρά να συναντήσω για λίγο και να πάρω την ευχή από τον Καθηγούμενο της Ιεράς Μονής Σίμωνος Πέτρας Γέροντα Ελισαίο – τον οποίο αφουγκράστηκα προ ολίγων ημερών στην πόλη μας και πιο συγκεκριμένα στην αίθουσα εκδηλώσεων της Χριστιανικής Ένωσης Καβάλας.
Παράλληλα συνάντησα μαζί και τον Πατέρα Ιωαννίκιο με τον οποίο ανταλλάξαμε ορισμένες κουβέντες, υποσχόμενος ότι στην επόμενη επίσκεψη μου στην Αθωνική Πολιτεία να καταφέρουμε να βρεθούμε στο Μοναστήρι τους, μιας και δεν μπορέσαμε αυτή τη φορά. Η Παναγία να μας ευλογεί και να μας έχει γερούς και ικανούς να την τιμάμε και να την επισκεπτόμαστε στο αγαπημένο της Περιβόλι.
