Κείμενο του ξεναγού Γιάννη Κιουρτσόγλου
Μέσα στην πόλη της Καβάλας, το μνημείο με την μεγαλύτερη επισκεψιμότητα είναι το Κάστρο στην παλιά πόλη (χερσόνησος Παναγίας). Ο χώρος ο οποίος τελούσε για δεκαετίες αφύλαχτος, παραμελημένος και μόνιμα ανοιχτός, οπότε και όλα τα παιδιά της γειτονιάς μεγαλώσαμε παίζοντας σε όλη την διάρκεια της παιδικής μας ηλικίας, κάποια στιγμή γνώρισε την μέριμνα και μετά από πρωτοβουλίες κάποιων ανθρώπων, “σουλουπώθηκε” και κατέστη επισκέψιμο μνημείο με το ανάλογο αντίτιμο εισόδου.
Το “Φρούριο” όπως αποκαλείται από τ*ς καβαλιωτ*ς, τελεί υπό την ευθύνη του δήμου Καβάλας (Δημωφελεια), χωρίς να γνωρίζω λεπτομέρειες τι είδους δικαιοδοσία έχει η αρχαιολογική υπηρεσία στα της συντήρησης του. Εκείνο που γνωρίζω και μπορώ να πω με σιγουριά, είναι πως ο επισκέπτης που ανεβαίνει με κόπο να θαυμάσει την θέα, αντικρίζει έναν σχεδόν παρατημένο αρχαιολογικό χώρο.
Αν δεν έχουν την τύχη να συνοδεύονται από έναν/μία ξεναγό, ώστε να καταλάβουν την σημασία της θέσης, την ιστορική συνέχεια και να ακούσει για το μνημείο ως φορέα συλλογικής μνήμης πολλών γενιών, οι επισκέπτες/-ριες θα αρκεστούν να βγάλουν φωτογραφίες, να επισκεφτούν διαφορετικά σημεία μετά από υπόδειξη του ευγενικού φυλακτικού προσωπικού και να αντικρύσουν την απαράδεκτη εικόνα γκρεμισμένων τοίχων του μικρού τεμένους των οθωμανικών χρόνων – συντρίμμια που κόβουν την θέα της υπέροχης δεξαμενής που υπάρχει από κάτω και πολύ φοβάμαι ότι θα την δούμε να καταρρέει από την αμέλειά μας τα επόμενα χρόνια.
Για να μην γίνω προφήτης των χειρότερων, ελπίζω όχι με θύματα επισκέπτες με τα παιδιά τους, οι οποίοι κατά χιλιάδες συρρέουν κάθε χρόνο και τους οποίους αποτρέπει μία ντροπιαστική πλαστική αλυσίδα και πλαστικές ταινίες από το να πλησιάσουν.
Ταυτόχρονα, όλα τα προηγούμενα χρόνια, η “επιτακτική ανάγκη” να τοποθετηθούν στον δημόσιο χώρο της πόλης ανδριάντες διαφόρων μορφών της ιστορίας, τοπικής και εθνικής, εκφράστηκε κυρίως μετά από την συμφωνία των Πρεσπων και αποτελούν την μοναδική ίσως “έγνοια” γλυπτικής τέχνης στο δημόσιο χώρο αυτής της ελληνικής μεγαλούπολης – τα γεγονότα και η ιστορία καταγράφονται και ο χρόνος συνιστά καθαρότερη εξέταση από απόσταση για την εξαγωγή συμπερασμάτων.
Αναμφισβήτητα ντροπή, όμως, αποτελεί το γλυπτό του στρατιώτη των βαλκανικών πολέμων στο κέντρο της πόλης – όχι μόνο γιατί είναι ένα κακό γλυπτό, το οποίο έστεκε στην πόλη παλιότερα αλλά καθαιρέθηκε και πετάχτηκε στην θάλασσα από τους Βούλγαρους κατακτητές στον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, αλλά γιατί ξεκάθαρα και ανεξάρτητα από το κείμενο που απευθύνεται σε αφελείς, το 2016 εμφανίστηκε από το πουθενά στο κέντρο της Καβάλας συνοδευόμενο από πληροφορίες στα ελληνικά, αγγλικά και βουλγαρικά – ανορθόγραφη προχειροδουλειά που θυμίζει αυτόματη μετάφραση του διαδικτύου, αλλά φέρει το λογότυπο του φορέα που είναι ο Δήμος Καβάλας (αλλά όχι την υπογραφή των συντακτών και μεταφραστών).
Για να μην γίνει μεγαλύτερο το κείμενο, θα θέσω ένα απλό ερώτημα δημόσια – γιατί δεν λειτουργεί η μόνιμη έκθεση του δεύτερου ορόφου του αρχαιολογικού μουσείου Καβάλας;
Η επέκταση του κτηρίου με την ολοκληρωμένη πτέρυγα, κοντεύει να φτάσει σε κατάσταση ανάγκης βελτιωτικών παρεμβάσεων, κάποιοι ήμασταν νέοι και γεράσαμε και όμως ακόμη κάτι που θα χρειαζότανε, ένα; δύο; αντε τρία χρόνια, για να γίνουμε large επειδή είμαστε στην Ελλάδα δηλ η επανεκθεση των σπουδαίων αντικειμένων όπως τα διαβάζουμε στους παλιούς οδηγούς ή τα έχουμε δει σε προσωρινές εκθέσεις άλλων μουσείων, ακόμη δεν λέει να ολοκληρωθεί.
Μπορεί κάποιος/κάποια υπεύθυνα να δώσει κάποιες απαντήσεις στα ερωτήματα ή απλά θα πορευτούμε με το μίσος του βαλκανικου εκδικητικού συνδρόμου; Θα παραδώσει κάποιος στις επόμενες γενιές κάτι όμορφο για να γαλουχούνται αυτές με ουσιαστική γνώση που δεν θα οδηγεί στο μίσος αλλά στην αγάπη;
Και τελικά θα μας κάνει το Ωραίο, το Καλό να θυμόμαστε ή μας φτάνει μόνο να θέλουμε σφιχτά χείλη και μισόκλειστα μάτια τυφλωμένων ανθρώπων ποτισμένων με τα συμπλέγματα της προηγούμενης γενιάς;
