Σήμερα (χθες) είναι σε όλο τον κόσμο η Γιορτή του Πατέρα. Είναι μία ημέρα τιμής για τους πατέρες που «έχουν αγκαλιάσει τον ουσιαστικό ρόλο της πατρότητας». Την ημέρα αυτή τονίζουμε την αγάπη μας για τους πατέρες μας καθώς και τις θυσίες που κάνουν για την οικογένεια και την ανατροφή των παιδιών τους.
Τα κοινωνικά δίκτυα γεμίζουν από αναρτήσεις και φωτογραφίες με τον πατέρα των προσώπων που τις αναρτούν. Πρόκειται για έναν από τους δύο σημαντικότερους ανθρώπους στην ζωή μας και μόνο σε περιπτώσεις απώλειας ή ιδιαίτερων συνθηκών (χωρισμοί, κ.λπ.) παίρνουν αυτή την θέση άλλοι άνθρωποι.
Πολλά ερωτήματα μπορούν να διερευνηθούν γύρω από την σχέση πατέρα και παιδιών και ένα από τα βασικότερα σίγουρα είναι η αγάπη του πατέρα προς τα παιδιά πόσο σημαντική είναι; Πόσο σημαντική είναι η ενθάρρυνση του πατέρα προς τα παιδιά και πόσο αυτό καθορίζει την ζωή τους;
Επηρεάζονται τα παιδιά από την γενικότερη συμπεριφορά του πατέρα τους; Αποτελεί πρότυπο σε πολλές περιπτώσεις; Αυτά είναι λίγα από τα ερωτήματα που μπορούν απασχολήσουν όλους μας, αλλά και τους ειδικούς που ασχολούνται με το θέμα.
Θα ήθελα να συνεισφέρω στο θέμα αυτό αναφέροντας λίγα βιογραφικά στοιχεία του Πώλ Ντιράκ (Paul Dirac) Βρετανού θεωρητικού φυσικού που θεωρείται από τους ιδρυτές της κβαντομηχανικής και της κβαντικής ηλεκτροδυναμικής.
Δεν θα αναφερθώ στα επιτεύγματά του στην φυσική, αυτό θα το κάνω σε άλλη ευκαιρία, παρά μόνο στο ότι μοιράστηκε το βραβείο Νόμπελ το 1933 με τον Έρβιν Σρέντινγκερ. Αντίθετα, έχει μεγάλη σύνδεση με την σημερινή ημέρα η σχέση του με τον πατέρα του.
Γεννήθηκε στο Μπρίστολ της Αγγλίας. Ο πατέρας του ήταν Ελβετός και η μητέρα του Αγγλίδα. Ο πατέρας του ήταν διευθυντής του σχολείου που πήγαινε ο Ντιράκ και δίδασκε γαλλικά. Ο Πώλ σε συνέντευξη στον Τομας Κούν και τον Ευγένιο Βίγκνερ την 1η Απριλίου 1962 λέει ότι «δεν είχα καθόλου κοινωνική ζωή ως παιδί».
Στη συνέχεια λέει ότι «έμενα με τους γονείς μου, αλλά κανείς δεν ήρθε ποτέ στο σπίτι μας, εκτός από μερικούς μαθητές του πατέρα μου που ήρθαν από διαλέξεις. Κανείς δεν ήρθε ποτέ για κοινωνικούς σκοπούς».
Επιπλέον, ο Ντιράκ λέει ότι ο πατέρας του του μιλούσε συνέχεια γαλλικά ακόμη και όταν γευμάτιζαν στην τραπεζαρία. Ο Πώλ δεν μπορούσε να απαντήσει στα γαλλικά, οπότε έμενε σιωπηλός. Αυτός ήταν κανόνας που τον επέβαλε ο πατέρας του.
Η μητέρα του και τα άλλα δύο παιδιά έτρωγαν στην κουζίνα μιλώντας αγγλικά! Ο ίδιος λέει ότι θα προτιμούσε να είναι μαζί τους στην κουζίνα. Την σιωπηλή ζωή ο Ντιράκ την υιοθέτησε σε όλη του την ζωή. Ο Αϊνστάιν λέγεται ότι είπε ότι αδυνατούσε να καταλάβει την ισορροπία μεταξύ ιδιοφυΐας και τρέλας του Ντιράκ!
Να τονίσω ότι ο μεγαλύτερος αδελφός του Πώλ Φελιξ αυτοκτόνησε σε ηλικία εικοσιτεσσάρων ετών. Ο Πώλ περιγράφει στην συνέντευξη όσα έμαθαν για το τελευταίο διάστημα της ζωής του αδελφού του. Μάλιστα λέει ότι πιθανά ο Φέλιξ να αισθανόταν αγχωμένος και πιεσμένος για το ότι δεν τα κατάφερνε τόσο καλά όσο εκείνος.
Το σημαντικότερο από την προαναφερθείσα συνέντευξη του Πωλ Ντιράκ είναι όταν λέει ότι «νομίζω ότι και ο πατέρας είχε μια δυστυχισμένη παιδική ηλικία». Δηλαδή, ένας προφανώς δυστυχισμένος άνθρωπος δεν κατάφερε στην ζωή του να ισορροπήσει τα παιδικά του τραύματα και αποκτώντας οικογένεια έγινε ένας «αυστηρός και αυταρχικός πατέρας». Ο Πώλ λέγεται ότι είπε ότι ένοιωσε πιο ελεύθερος όταν πέθανε ο πατέρας του και ότι ήταν πλέον ο εαυτός του.
Είναι σημαντική η παρουσία του πατέρα στην ανατροφή των παιδιών ναι ή όχι; Είναι σημαντικότερη η αγάπη και η ενθάρρυνση προς τα παιδιά από την συνεχή πίεση και αυστηρότητα; Πόσοι/ες και πόσοι/ες δεν επέλεξαν την επιστήμη και το επάγγελμα που «επέβαλε» ο μπαμπάς;
Πόσοι από αυτούς/ές δεν εγκατέλειψαν τα όνειρά τους με αποτέλεσμα να ζήσουν την ζωή κάποιου άλλου; Άρα, ποια είναι η χρυσή τομή μεταξύ της πατρικής συμβουλής, νουθεσίας και της επιβολής της άποψης στα παιδιά μας;
Αυτό νομίζω θα πρέπει να αναζητήσει ένας πατέρας που αγαπάει τα παιδιά του. Την ισορροπία μεταξύ συμβουλής και επιβολής. Για τον σκοπό αυτό το μέσον θα πρέπει να είναι ο διάλογος. Να μην ξεχνάμε και τον Χαλίλ Γκιμπράν που έλεγε ότι «τα παιδιά σας δεν είναι παιδιά σας»!
Στους αξιαγάπητους, στοργικούς και εμπνευσμένους πατέρες!
Βασίλης Τσιάντος
Καθηγητής Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος
Πρόεδρος Δ.Ε. Παραρτήματος Καβάλας Ε.Μ.Ε.
