Δεν είναι καθόλου απίθανο να έχετε ακούσει ή ακόμη και να έχετε παρατηρήσει πως κάποια παιδιά είναι αεικίνητα. Είναι μάλιστα πολύ πιθανό να συμβιώνετε με ένα τέτοιο παιδί στο σπίτι ή την τάξη σας. Τούτο το παιδί δεν είναι ένας «σίφουνας» όπως οι περισσότεροι το ονομάζουν, απλά εμφανίζει μια από τις συχνότερες διαταραχές της παιδικής ηλικίας. Αυτή, είναι η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ) που είναι γνωστή και ως υπερκινητικό σύνδρομο.
Η ΔΕΠ-Υ εμφανίζεται σε ποσοστό 4-10% και είναι συχνότερη στα αγόρια με αναλογία εμφάνισης μεταξύ αγοριών και κοριτσιών 3 προς 1. Αφήνοντας τους αριθμούς και μιλώντας πρακτικά, θα λέγαμε πως σε μια τάξη 30 παιδιών είναι πολύ πιθανό να υπάρχει τουλάχιστον 1 παιδί που παρουσιάζει ΔΕΠ-Υ. Αξίζει να σημειωθεί, πως πρόκειται για μια χρόνια διαταραχή καθώς το 30% με 70% των παιδιών με ΔΕΠ-Υ, συνεχίζουν να παρουσιάζουν δυσκολίες και στην ενήλικη ζωή τους. Η ΔΕΠ-Υ είναι μια πολυπαραγοντική διαταραχή και οι αιτιολογικοί της παράγοντες δεν έχουν διευκρινιστεί επαρκώς μέχρι σήμερα. Ως κύρια συμπτώματα της διαταραχής, ορίζονται η υπερκινητικότητα, η παρορμητικότητα και η διάσπαση της προσοχής. Εξαιτίας των προηγουμένων, τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ αν και έχουν φυσιολογική νοημοσύνη ωστόσο αντιμετωπίζουν δυσκολίες σε πολλούς τομείς της ζωής τους.
Ποιες είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένα παιδί με ΔΕΠ-Υ;
Κάποιες δυσκολίες σχετικές με την προσοχή είναι οι παρακάτω:
- δυσκολεύεται να εστιάσει και να διατηρήσει την προσοχή του σε καθήκοντα μάθησης ή στο παιχνίδι
- πολλές φόρες δείχνει σαν να μην ακούει
- δεν παρακολουθεί με ευκολία οδηγίες ή τις αγνοεί, με αποτέλεσμα να μην ολοκληρώνει μια σχολική εργασία
- κάνει λάθη απροσεξίας, διασπάται εύκολα και ξεχνά καθημερινές δραστηριότητες
Όπως προαναφέραμε, η υπερκινητικότητα είναι το χαρακτηριστικό σύμπτωμα της διαταραχής και εκδηλώνεται συνήθως με τα παρακάτω:
- το παιδί σηκώνεται από την θέση του σε καταστάσεις που επιβάλλεται να είναι καθισμένο, π.χ. στην τάξη
- είναι συνεχώς σε κίνηση, τρέχει, σκαρφαλώνει, κουνάει τα πόδια και τα χέρια του
- δυσκολεύεται να συμμετέχει ήσυχα σε δραστηριότητες και μιλά πολύ και ακατάπαυστα.
Τέλος, ένα παιδί με ΔΕΠ-Υ εμφανίζει και στοιχεία παρορμητικότητας όπως:
- απαντά γρήγορα πριν ο συνομιλητής του ολοκληρώσει την ερώτηση
- δυσκολεύεται να περιμένει την σειρά του
- διακόπτει τους άλλους όταν μιλούν ή παρεμβαίνει σε συζητήσεις χωρίς να του δοθεί ο λόγος.
Τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ εξαιτίας των συμπτωμάτων τους συχνά απορρίπτονται, αγνοούνται και λαμβάνουν ανάρμοστες συμπεριφορές από τους γύρω τους. Μην δίνετε στα παιδιά αρνητικά συναισθήματα. Αντίθετα, στηρίξτε τα και θυμίστε τους πως το να είσαι «σίφουνας» ίσως τελικά βοηθά στη δημιουργικότητα. Ας μην ξεχνάμε, πως εκείνος ο τόσο δημιουργικός παραγωγός που μας πρόσφερε τις πρώτες μας διασκεδαστικές εικόνες στην τηλεόραση, ο Walt Disney, είχε ΔΕΠ-Υ!
Μπότση Ευανθία,
Φιλόλογος-
μεταπτυχιακή φοιτήτρια Ειδικής Αγωγής
anthoulab@hotmail.com
