παρασκευή 13 Οκτωβρίου 2023
Η επικαιρότητα και ο επείγων χαρακτήρας να πάρουμε τον λόγο.
Το πλαίσιο.
Ας προσπαθήσουμε να κάνουμε έναν απολογισμό της κατάστασης, όσο περίπλοκη και λεπτή κι αν είναι: ας ξεκινήσουμε με τη Χαμάς, την παραστρατιωτική πολιτική ομάδα που ελέγχει τη λωρίδα της Γάζας.
Η Χαμάς είναι μια φατρία της παλαιστινιακής αντίστασης με έντονα εθνικιστικό και ομολογιακό χαρακτήρα, θεωρείται η έκφραση της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στη Λωρίδα. Ο τύπος του Ισλάμ που ομολογεί η Χαμάς είναι το λεγόμενο κοινωνικό Ισλάμ, τόσο που το ρίζωμα αυτής της ομάδας στην Παλαιστίνη έγινε αρχικά κυρίως μέσω φιλανθρωπικών ιδρυμάτων που υποστηρίζουν τον πληθυσμό. Αυτό πρέπει να υπογραμμιστεί γιατί η φύση αυτού του Ισλάμ, αν και με συντηρητικά και κάθε άλλο παρά κοσμικά χαρακτηριστικά, είναι πολύ διαφορετική από αυτή των φονταμενταλιστικών ομάδων όπως το ISIS και η Αλ Κάιντα. Χωρίς αμφιβολία, τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανιστεί περισσότερες σοβινιστικές ραβδώσεις στις τακτικές που εφαρμόζει η Χαμάς, οι οποίες πρέπει να εξεταστούν στο πλαίσιο μιας παρατεταμένης γενοκτονίας που διενεργείται από το ισραηλινό κράτος κατά του παλαιστινιακού πληθυσμού. Η Χαμάς είναι η νέμεσις της ισραηλινής κατοχής, που παράγεται από την απομόνωση η οποία υποστηρίζεται και φιμώνεται από ολόκληρη τη Δύση.
Πιο συγκεκριμένα από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες, για να αντιμετωπίσουν την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) και το Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, χρηματοδότησαν σε μεγάλο βαθμό την οργάνωση που συνδέεται με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους σε μια πρώτη φάση. Μια ιστορία που έχετε ήδη δει; Όχι μόνο αυτό, οι ίδιοι οι ισραηλινοί ευνόησαν τη Χαμάς με την ιδέα της αποσταθεροποίησης του παλαιστινιακού πολιτικού πλαισίου.
Επομένως, τα γεγονότα αυτών των ημερών δεν είναι τίποτε άλλο από τα νόμιμα τέκνα της αποικιοκρατίας, των γεωπολιτικών ελιγμών των ΗΠΑ και της αγανάκτησης ενός λαού που γονάτισε από μια κυβέρνηση, αυτή του Ισραήλ, που έχει διαπράξει μια τρομοκρατική και γενοκτονική πολιτική.
Είναι απαραίτητη μια ευρύτερη ανάλυση της διεθνούς δικαιοσύνης στην οποία έχει εισαχθεί το Ισραήλ και να αναγνωριστούν οι αμέτρητες παραβιάσεις που έγιναν με αυτή την έννοια από την κατοχική δύναμη: για παράδειγμα οικισμοί όπως αυτοί στη Δυτική Όχθη θεωρούνται παράνομοι από το διεθνές δίκαιο ακριβώς όπως το τείχος που έχει γίνει διάσημο τις τελευταίες μέρες με την κατεδάφισή του. Αποτελεί μέρος μιας σειράς φυσικών φραγμών που κατασκεύασε το Ισραήλ από το 2002. Αποτελείται από μια εναλλαγή τοίχων και ηλεκτροφόρων περιφράξεων που μόλις πρόσφατα κατεδαφίστηκαν από τις παλαιστινιακές μπουλντόζες.
Αυτή η κατασκευή είχε κηρυχθεί ήδη παράνομη τα πρώτα χρόνια από το Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης, το οποίο το 2003 είχε διατάξει το Ισραήλ να διαλύσει ό,τι είχε ήδη κατασκευάσει και να αποζημιώσει για τυχόν σωματικές και ηθικές ζημιές που προκλήθηκαν από τα έργα. Το Ισραήλ όχι μόνο δεν σταμάτησε το έργο και το δικαιολόγησε στο όνομα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, τη στιγμή που δεν υπήρχε λόγος να σκεφτεί κανείς μια πιθανή παλαιστινιακή επίθεση, αλλά συνέχισε την αποικιακή επέκτασή του.
Η άρνηση να συμμορφωθεί με τις συμφωνίες του Όσλο, που δεν επιβλήθηκαν ποτέ ούτε τις θυμήθηκαν, και οι συνεχείς στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γάζα, από το »Λειωμένο Μολύβι» έως το «Ασπίδα και Βέλος» έχουν δώσει στο Ισραήλ την ψευδαίσθηση ότι έχει αποδυναμώσει την παλαιστινιακή αντίσταση. Οι ισραηλινές κυβερνήσεις έχουν στοιχηματίσει σε μια αργή και κρυφή εθνοκάθαρση με την υπολειπόμενη παρουσία-υπολειμματικότητα της Παλαιστινιακής Αρχής και στην εξομάλυνση των σχέσεων με τις αραβικές χώρες. Η Χαμάς φαινόταν εκμηδενισμένη στη διαχείριση της Λωρίδας της Γάζας και σχεδόν αμφισβητούμενη στην ηγεμονία της από άλλες πιο ριζοσπαστικές ισλαμικές φατρίες. Στην πραγματικότητα, το παλαιστινιακό κίνημα στις διάφορες φατρίες του έχει ξεπεράσει εν μέρει τις εσωτερικές διαιρέσεις τα τελευταία χρόνια ακόμη και ενόψει της ολοένα και πιο διάχυτης βίας από τον αντίπαλο. Το βλέμμα των ισραηλινών δυνάμεων ασφαλείας ήταν στραμμένο στη Δυτική Όχθη ενόψει μιας νέας αναζωπύρωσης της σύγκρουσης.
Η επιχείρηση που υλοποίησε η Χαμάς ήθελε να μας υπενθυμίσει ότι ο παλαιστινιακός λαός εξακολουθεί να υπάρχει και ότι οι λογαριασμοί δεν έχουν κλείσει, τονίζοντας τις αδυναμίες του Ισραήλ και αναγκάζοντας τον κόσμο να εστιάσει ξανά την προσοχή του σε αυτά τα μέρη. Δεν είναι περίεργο που οι ολοένα και πιο απομονωμένοι και εξοργισμένοι Παλαιστίνιοι στρέφονται σε αυτούς που μπορούν να τους δώσουν ελπίδα για μια ρήξη.
Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα σύνθετο πλαίσιο στο οποίο τα μέσα ενημέρωσης ακυρώνουν κάθε ιστορική και πολιτική πολυπλοκότητα.
Όλα αυτά δεν διαγράφουν τα κρίσιμα ζητήματα που μπορεί να προκύψουν για τη Χαμάς, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε να διευρύνουμε το σημείο παρατήρησης. Οι ηγέτες της Χαμάς μίλησαν για μια απάντηση στη βία κατά των πιστών των Ιεροσολύμων και τις συνεχείς επιθέσεις από παλαιστίνιους εποίκους. Στην πραγματικότητα, χίλιοι εκατό παλαιστίνιοι έχουν χάσει τα σπίτια τους στην περιοχή η οποία σύμφωνα με τις συμφωνίες του Όσλο θα έπρεπε να είναι παλαιστινιακή. Λόγω των προστατευόμενων από το Ισραήλ γεωργικών φυλακίων που κλέβουν τη γη και διώχνουν τον πληθυσμό.
Αυτή η κατάσταση προστίθεται στην περικοπή των διεθνών κονδυλίων για τους παλαιστινίους, καθώς ο ΟΗΕ δεν έχει πλέον τη δυνατότητα να καλύψει τις ανάγκες σε τρόφιμα στη Γάζα. Στη λωρίδα υπάρχει όριο ανεργίας 48% και όριο φτώχειας γύρω στο 60%. Το 50% του νερού δεν είναι πόσιμο και συχνά δεν υπάρχει ρεύμα για περισσότερες από 12 ώρες την ημέρα. Χρόνο με το χρόνο, η ισραηλινή κατοχή γίνεται όλο και πιο θανατηφόρα.
Το Ισραήλ είναι η πιο κυνική και ακραία εκδοχή του κοινωνικού (και συχνά εθνοτικού) διαχωρισμού-απομόνωσης πληθυσμού που οργανώνεται μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα.
Ωστόσο, δεν είναι δυνατό να κατανοήσουμε τι συμβαίνει στην Παλαιστίνη χωρίς να λάβουμε υπόψη το διεθνές πλαίσιο και τον πολλαπλασιασμό των γραμμών έντασης: η αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από το Αφγανιστάν ήταν το πρώτο κομμάτι ενός ντόμινο που σαν καταρράκτης ανοίγει ξανά πληγές λιγότερο ή περισσότερο αρχαίες. Το μονοπώλιο της βίας από τον παγκόσμιο χωροφύλακα και τους συμμάχους του αμφισβητείται σήμερα περισσότερο από ποτέ, και οι λαοί που υπόκεινται στην παλαιά και νέα αποικιοκρατία συνειδητοποιούν ότι ανοίγεται ένας χώρος πιθανοτήτων σε αυτό το πλαίσιο, με μερικές φορές πολύ βαρύ κόστος, αλλά ακόμα με περισσότερη ελπίδα από ό,τι πριν από μερικές δεκαετίες. Αυτή η αστάθεια, που θεωρείται ως καπνός στα μάτια από ένα σημαντικό μέρος των δυτικών ελίτ, είναι η ιστορία που επανέρχεται σε τροχιά, με μπερδεμένο, σπασμωδικό και αντιφατικό τρόπο. Αν θέλουμε αυτή η πορεία να μην καταλήξει στην κατεύθυνση της βαρβαρότητας, πρέπει να βγούμε από την ανήμπορη και επικριτική στάση μας και να επιλέξουμε να είμαστε στο πλευρό της πιθανής αλλαγής με τη σωστή κριτική προσοχή, ακόμα κι όταν είναι περίπλοκη και αντιφατική, δοκιμάζοντας το έδαφος διότι θα περάσει και από εδώ η πορεία της ιστορίας, είτε το θέλουμε είτε όχι.
Μιχάλης ‘Μίκης’ Μαυρόπουλος infoaut.org