19/04/2024
16 Aπριλίου 2024
Δεν βιώνουμε απλώς πολλές κρίσεις, βρισκόμαστε τώρα πλέον σε μια τρομακτική κατάσταση πολέμων, γενοκτονιών και εγκλημάτων κατά των λαών, η έκβαση των οποίων είναι απρόβλεπτη αλλά σίγουρα καταστροφική. Ωστόσο, οι κυρίαρχες ελίτ δεν έχουν το θάρρος να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα, δεν αισθάνονται εξευτελισμό ή ντροπή.
Αυτό το σύστημα δημιούργησε και έναν τύπο ατόμου ικανό να δολοφονήσει και να βιάσει χωρίς να νιώθει τύψεις. Πώς μπορεί κάποιος να εξηγήσει μια τέτοια έλλειψη ευαισθησίας; Σε αυτό το άρθρο ο Raúl Zibechi αναλογίζεται γιατί η Γάζα και η Αγιοτσινάπα, το αγροτικό μεξικανικό σχολείο που ήταν το σκηνικό μιας φρικτής σφαγής μαθητών πριν από δέκα χρόνια, massacro di studenti, είναι ανάμεσά μας κάθε μέρα και τι μπορούν να κάνουν τα κινήματα
Οι δασκάλες της μκο Vento di Terra-Άνεμος της Γης παίζουν την μπάλα με τα αγόρια και τα κορίτσια της Γάζας για να προστατευτούν από τη φρίκη (sostienI VdT). Η τρομερή σημερινή κατάσταση, συγκυρία πολέμων, γενοκτονιών και εγκλημάτων κατά των ανθρώπων-λαών μας απειλεί με τον εκφυλισμό της σε γενικευμένες συγκρούσεις, η έκβαση των οποίων είναι απρόβλεπτη αλλά σίγουρα καταστροφική.
Η βαρύτητα αυτού που βιώνουμε μας αναγκάζει να κάνουμε στον εαυτό μας ερωτήσεις που συχνά δεν έχουν απαντήσεις, γιατί είναι δύσκολο να βρούμε επιχειρήματα, και ακόμη κι αν τα βρίσκαμε θα ήταν πολύ καταστροφικά.
Πώς είναι δυνατόν οι δυτικές ελίτ, και ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού, να προχωρούν στα σχέδια κυριαρχίας και καταστροφής τους για να διατηρήσουν την εξουσία, χωρίς να ενδιαφέρονται για τις ζωές άλλων ανθρώπινων όντων ή την επιβίωση του πλανήτη; Πώς φτάσαμε σε αυτή την κατάσταση της απόλυτης και τυφλής αναισθησίας;
Αντιλαμβάνομαι ότι από την κριτική σκέψη και τις αντιστάσεις δεν έχουμε πλήρεις και οριστικές απαντήσεις, πως πρέπει να τις προσεγγίσουμε από διαφορετικές κατ’ ανάγκη μερικές οπτικές γωνίες για να προσπαθήσουμε να βρούμε ένα συνολικό όραμα, μια γενική οπτική, προσθέτοντας μέρη στο ιερογλυφικό της πολυπλοκότητας που συνεπάγεται η πολιτισμική κρίση.
Ο Michael Brenner, καθηγητής διεθνών υποθέσεων στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ, δημοσίευσε το δοκίμιο Ο απολογισμός της Δύσης (The West’s Reckoning, scheerpost.com), στο οποίο πραγματεύεται διάφορες πτυχές της κρίσης που βιώνουμε.
Για την ήττα της Δύσης στην Ουκρανία και τη γενοκτονία των Παλαιστινίων λέει: «Η πρώτη είναι ταπεινωτική, η άλλη είναι ντροπιαστική». Ωστόσο, οι άρχουσες ελίτ δεν αισθάνονται ταπείνωση ούτε ντροπή, αυτά τα συναισθήματα τους είναι ξένα, θαμμένα κάτω από την αλαζονεία και τις βαθιά ριζωμένες ανασφάλειές τους.
υποστηρίζει ότι εκείνοι που κυβερνούν είναι τρομαγμένοι, συμπεριφέρονται σαν σε πανικό και δεν έχουν το θάρρος να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα. Ως αποτέλεσμα, ενεργούν ανεύθυνα, με γκροτέσκες και επικίνδυνες συμπεριφορές, γιατί έχουν αποστασιοποιηθεί, απομακρυνθεί από την πραγματικότητα και έχουν ανοσία στις αλλαγές στον κόσμο.
Υπογραμμίζει επίσης ότι η Δύση οδεύει προς μια συλλογική αυτοκτονία, συνέπεια ενός τριπλού χαρακίρι: ηθικού, οικονομικού και διπλωματικού. Αλλά το πιο σημαντικό ερώτημα-ζήτημα τίθεται όταν προσθέτει πως η αυτοκαταστροφή προκύπτει απουσία οποιουδήποτε μεγάλου τραύματος, εξωτερικού ή εσωτερικού. Πώς μπορεί κανείς να εξηγήσει μια τέτοια έλλειψη ευαισθησίας;
Μηδενισμός και ναρκισσισμός είναι δύο χαρακτηριστικά γνωρίσματα της Δύσης, προσθέτει ο Brenner σε μια επόμενη συνέντευξη, La verdadera razón por la que el Oeste está condenado–Ο αληθινός λόγος για τον οποίο είναι καταδικασμένη η Δύση (https://acortar.link/cshyfe).
Και οι δύο όροι παραπέμπουν σε καταστάσεις στις οποίες σταματάμε να ενεργούμε σύμφωνα με κανόνες και αξίες, γεγονός που οδηγεί τους ανθρώπους και τις ομάδες να αντιδρούν με ανεξέλεγκτο τρόπο, οδηγούμενοι από άμεσες και ιδιότροπες επιθυμίες οι οποίες, ακραία, οδηγούν στην αυτοκαταστροφή.
Οι λόγοι για τους οποίους δεν έχουν αισθήματα ενοχής ή ντροπής είναι σχεδόν ανεξήγητοι για τον Μπρένερ, γιατί τους εμποδίζουν να αλλάξουν τη συμπεριφορά μπροστά σε επικείμενες καταστροφές που θα τους καταστρέψουν.
Ο συγγραφέας προσπαθεί να δώσει μια απάντηση: είναι κάτι που μπορεί να συμβεί μόνο εάν ανήκουμε σε μια κοινωνική ομάδα της οποίας η προσωπική κατάσταση-lo status personale- και η αξία μας εξαρτώνται από το πώς μας βλέπουν οι άλλοι, και αν μας σέβονται.
Το ζήτημα του ανήκειν σε μια κοινότητα παίζει καθοριστικό ρόλο σε αυτή την πραγματικότητα που μας επιβάλλεται. Χωρίς κοινότητα, χωρίς κοινωνικούς δεσμούς χανόμαστε, παραμένουμε στα χέρια των δαιμόνων μας, γιατί είναι το ανήκειν σε μια ανθρώπινη ομάδα που μας λέει ποιοι είμαστε, μας θέτει όρια, αξίες και συμπεριφορές.
Ο καπιταλισμός έχει ειδικευτεί στο να καταστρέφει και να δυσφημεί οτιδήποτε έχει την πιο αόριστη ένδειξη κοινότητας. Διαδίδει την ιδέα ότι κάθε εγγύτητα μας περιορίζει, ότι πρέπει να πετάμε μακριά και στη μοναξιά.
Η απλή λέξη όριο έχει μια πολύ κακή φήμη σε αυτό το γεροντικό στάδιο του καπιταλισμού, τώρα που το σπάσιμο του κοινωνικού δεσμού αποδεικνύεται ζωτικής σημασίας για την επιβίωση του κεφαλαίου. Το απομονωμένο άτομο είναι εύκολη λεία του φόβου που ενσταλάζει το σύστημα για να μας λυγίσει.
Ωστόσο, αυτό το σύστημα έχει δημιουργήσει και πολλαπλασιάσει επίσης έναν τύπο ανθρώπου ικανού να δολοφονήσει και να βιάσει χωρίς να νιώθει τύψεις, όπως βλέπουμε στις συμμορίες ναρκωτικών και παραστρατιωτικές συμμορίες, για να δώσουμε μερικά παραδείγματα.
Άντρες ικανοί για φρικτά εγκλήματα, που χρησιμοποιούν αλυσοπρίονα για να κάνουν κομμάτια τους συνανθρώπους τους, όπως οι κολομβιανοί paracos ή οι μεξικανοί narcos. Gaza και Ayotzinapa (το αγροτικό μεξικανικό σχολείο θέατρο μιας φρικτής σφαγής σπουδαστών πριν από δέκα χρόνια, massacro di studenti, στσ) είναι δυνητικά ανάμεσά μας κάθε μέρα, όλες τις μέρες, επειδή το σύστημα δημιούργησε τους δημιουργούς τους και τους τροφοδοτεί με την ανεστραμμένη κλίμακα αξιών του, στην οποία όλα αξίζουν τον κόπο φτάνει να κερδίσουμε.
Όσον αφορά τα κινήματα, πρέπει να καταλάβουμε ότι η καταπολέμηση του συστήματος και των τερατωδών δραστών γίνεται αδύνατη ελλείψει στέρεων κοινωνικών σχέσεων.
Επομένως, πρέπει να υπερασπιστούμε αυτό που είναι κοινό και κοινοτικό, κρατημένοι σφιχτά στη γη και το περιβάλλον που μας στηρίζει, για να κάνουμε τα εδάφη-τις περιοχές χώρους αντίστασης και δημιουργίας.
Mιχάλης ‘Μίκης’ Μαυρόπουλος Comune-info