Πρόσφατα το Λύκειο Ελληνίδων Καβάλας φιλοξένησε μία πρωτότυπη έκθεση παραδοσιακών φορεσιών σε κούκλες, τις οποίες φιλοτέχνησε με πολύ μεράκι η Ιωσηφίνα Σεχλίδου.
Η εντυπωσιακή συλλογή φορεσιών από όλες τις περιοχές της Ελλάδας που δημιούργησε η Ιωσηφίνα Σεχλίδου μάγεψε μικρούς και μεγάλους. Σαράντα πέντε κούκλες ντυμένες και στολισμένες με πολύ μεράκι και αγάπη από την κ. Σεχλίδου, μας θύμισαν με τον καλύτερο τρόπο την ποικιλία και την ομορφιά της ελληνικής παράδοσης.
Το «Περιοδικό» συνάντησε την κ. Σεχλίδου και την ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη που μας παραχώρησε.
Μέσα από το έργο σας διακρίνουμε την μεγάλη σας αγάπη για την Ελλάδα και τον πολιτισμό της. Τι σημαίνει για εσάς η ενασχόλησή σας με τον ελληνική παράδοση;
Θέλω πρώτα να σας ευχαριστήσω πολύ για τη συνέντευξη, είναι τιμή και χαρά μου.
Αγαπώ την πατρίδα μου, αγαπώ την Ελλάδα γιατί έτσι μεγάλωσα και γαλουχήθηκα από τους γονείς μου. Είναι μια χώρα με πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και διαθέτει από τις πολυτιμότερες παρακαταθήκες των προγόνων μας στη λαϊκή παράδοση, στην παραδοσιακή φορεσιά και στη λαϊκή τέχνη. Μια τέχνη γνήσια του λαού μας που μέσα από αυτήν οι άνθρωποι έχουν εκφράσει τους πόθους τους, τα πιστεύω τους και την εξέλιξή τους μέσα στους αιώνες. Ο σεβασμός στις παραδόσεις, λοιπόν, έγινε και επιθυμία μου να αγκαλιάσω με οποιοδήποτε τρόπο, με στοργή και σεβασμό το παρελθόν και να ασχοληθώ ενεργά βάζοντας κι εγώ ένα μικρό λιθαράκι.
Πότε αρχίσατε να ασχολείστε με την παραδοσιακή ελληνική φορεσιά και ποιο ήταν το ερέθισμα;
Πάντα θαύμαζα τις ελληνικές παραδοσιακές ενδυμασίες, όταν τις έβλεπα σε μουσεία φτιαγμένες από ανθρώπους απλούς με μεράκι, υπομονή, αγάπη, μεγάλη φαντασία, τολμηρούς χρωματισμούς, χίλια δύο στολίδια και κεντήματα. Πριν από δεκαπέντε περίπου χρόνια, όταν ήρθαν στα χέρια μου βιβλία με παραδοσιακές ενδυμασίες, ανακάλυψα το μεγαλείο αυτής της πατρίδας, γιατί μαθαίνοντας για τις φορεσιές μαθαίνεις την Ιστορία του τόπου σου. Ετσι ξεκίνησε ένα ταξίδι στο χρόνο με μελέτη γνώση και δημιουργίες.
Πώς προέκυψε η ιδέα σας να ντύσετε κούκλες με παραδοσιακές φορεσιές;
Οι κούκλες ήταν ένα απωθημένο παιδικό. Πάντα από μικρό κοριτσάκι θυμάμαι να έχω στα χέρια μου βελόνα και κλωστή και να προσπαθώ να φτιάξω ρούχα για τις λιγοστές κούκλες που είχα τότε. Τότε που παιδί της γειτονιάς με το κρυφτό και το κυνηγητό έψαχνα πάντα μια γωνιά για να δημιουργήσω κάτι δικό μου. Ετσι εξελίχθηκα μέσα στο χρόνο με διάφορες τεχνικές και σε μεγαλύτερη ηλικία σκέφτηκα ότι θα μπορούσα σε σύγχρονες κούκλες με βελόνα και κλωστή να αποτυπώσω στοιχεία και σύμβολα από το παρελθόν, για να είναι παρούσα η μνήμη ενεργή και δυναμική.
Τι είδους γνώσεις ή ικανότητες απαιτούνται, για να φτιάξει κάποιος μια παραδοσιακή φορεσιά στο μέγεθος της κούκλας; Ποια είναι η διαδικασία από την αρχή μέχρι το τέλος;
Ολα τα κομμάτια της φορεσιάς είναι ραμμένα και κεντημένα στο χέρι με πολύ λεπτή δουλειά που είναι αρκετά δύσκολη, ώστε να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Χρειάζεται προεργασία, διάβασμα, μελέτη, σωστές πληροφορίες που απαιτούν πολύ χρόνο, εύρεση υλικών και μετά έρχεται η τεχνική ικανότητα, η υπομονή, το μεράκι να φτιάξουν το αποτέλεσμα. Για να φτιάξεις μία σύγχρονη κούκλα με φορεσιά του παρελθόντος απαιτείται να βρεις τον τρόπο ώστε το αποτέλεσμα να είναι όσο το δυνατόν πιο κοντά στην αυθεντική φορεσιά.
Ποιας περιοχής η φορεσιά, σας δυσκόλεψε περισσότερο και για ποιον λόγο;
Είναι δύσκολο να αποδώσεις κομμάτια της φορεσιάς και κεντήματα σε μικρογραφία. Με δυσκόλεψαν αρκετές φορεσιές, ιδίως αυτές που έχουν, όπως προανέφερα, πολλά κεντήματα, όπως αυτή της Μακράς Γέφυρας (Θράκη) της Σαρακατσάνας των Μεσογείων Αττικής, Αστικής Ιωαννίνων, Σκοπέλου κ.α.
Ποια είναι η δική σας αγαπημένη φορεσιά;
Αγαπημένες είναι πολλές και γενικά κάθε φορεσιά έχει ιστορία, έχει ψυχή και τις αγαπώ όλες. Αν πρέπει να διαλέξω μία, αγαπώ λίγο παραπάνω τις φορεσιές της Θράκης και της Μακεδονίας λόγω καταγωγής.
Ποια είναι η σχέση σας με το Λύκειο Ελληνίδων Καβάλας και ποιος είναι κατά τη γνώμη σας ο ρόλος του στην τοπική κοινωνία;
Στο Λύκειο Ελληνίδων Καβάλας ξεκίνησα πριν αρκετά χρόνια, όταν άρχισα να χορεύω παραδοσιακούς χορούς στην ομάδα Κυριών. Κατόπιν έγινα μέλος της Γενικής Συνέλευσης και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου μπαίνοντας στα βαθιά νερά ως έφορος Ιματιοθήκης, έφορος Λαογραφικού Αρχείου και Οικοτεχνίας. Δίδαξα επίσης σε παιδιά στο τμήμα του Λυκείου «Μαθαίνω και αγαπώ την παράδοση». Σήμερα ως β’ αντιπρόεδρος συνεχίζω την προσφορά μου σε ένα μοναδικό θεσμό, όπως είναι πανελληνίως τα Λύκεια των Ελληνίδων. Το Λ.Ε. Καβάλας ιδρύθηκε το 1945 και ο σκοπός του είναι η αναγέννηση, διατήρηση και διάδοση των ελληνικών παραδόσεων με την γνώση των εθίμων, των χορών, της φορεσιάς, αλλά και η στήριξη της σύγχρονης γυναίκας στην περιοχή μας.
Ποιος είναι ο επόμενος στόχος σας, το επόμενο έργο σας;
Στόχος μου είναι να συνεχίσω στο Λύκειο Ελληνίδων Καβάλας με την πρόεδρο, Μαρίνα Φιλιππίδου και όλες τις κυρίες του Δ.Σ. το έργο που έχουμε αναλάβει. Η ενασχόλησή μου με την ελληνική παράδοση με ενέπνευσε, ώστε να ασχοληθώ και με χειροποίητα κοσμήματα, σύγχρονα κοσμήματα και στόχος μου είναι κάποια στιγμή να τα επικοινωνήσω.
Σύντομο Βιογραφικό της κυρίας Σεχλίδου
Κατάγομαι από την Ξάνθη όπου γεννήθηκα και μεγάλωσα, αλλά τα περισσότερα χρόνια της ζωής βρίσκομαι στην Καβάλα. Είμαι παντρεμένη με τον γιατρό Στέλιο Σεχλίδη και έχω δύο αγόρια, τον Παναγιώτη και τον Γιώργο. Εχω κάνει σπουδές παραϊατρικών επαγγελμάτων, χωρίς να έχω εξασκήσει το επάγγελμα. Εχω πάρει μέρος σε πολλά συνέδρια των Λυκείων των Ελληνίδων κι έχω παρακολουθήσει σεμινάρια και διαλέξεις που αφορούν θέματα της ελληνικής παράδοσης. Τώρα, κάνω σπουδές και σεμινάρια πάνω στην Ιστορία της Τέχνης.
* Το Λύκειο Ελληνίδων Καβάλας ιδρύθηκε το 1945 με πρωτοβουλία της Ευαγγελίας Νικολούδη, διδασκάλισσας από τον Λιμένα της Θάσου και τον Σπύρο Θεοδωρίδη, πρόεδρο του Συλλόγου Προσφύγων Ν. Καβάλας. Από τότε μέχρι σήμερα έχει αναπτύξει πολλές φεμινιστικές, εθνικές και πολιτιστικές δραστηριότητες τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό και έχει πραγματοποιήσει αξιόλογο φιλανθρωπικό έργο. Σήμερα στο Λύκειο Ελληνίδων Καβάλας λειτουργούν τμήματα εκμάθησης χορών ενηλίκων και ανηλίκων, θεάτρου και θεατρικού εργαστηρίου για παιδιά, δημιουργικής απασχόλησης, ντεκουπάζ, εκμάθησης λαϊκών και παραδοσιακών οργάνων, σεμιναρίων επικοινωνίας.
Από το 2009 η έδρα του βρίσκεται στο ιδιόκτητο κτίριο, που λειτουργεί ως Κέντρο Βαλκανικής Λαογραφίας, επί των οδών Ευγενίου Ιορδάνου και Αριστείδου. Το κτίριο είναι ένα από τα ιστορικά κτίρια της Καβάλας, καθώς έως το 1942 λειτουργούσε ως σχολείο για τα παιδιά της Ισραηλιτικής Κοινότητας Καβάλας.