La Comuna de París: “madre de todas las rebeldías”
Δημοσιεύτηκε για mujeresylasextaorg
24/07/2021
150 χρόνια μετά την Κομμούνα του Παρισιού, οι απόγονοι των κομουνάρων διαβεβαιώνουν ότι αυτή η εμπειρία εξακολουθεί να ισχύει στα σύγχρονα κοινωνικά κινήματα και στη νεολαία του Παρισιού. Πιστοί σε αυτή την κληρονομιά και πεποίθηση, συμμετέχουν στην ευρωπαϊκή οργάνωση που υποδέχεται τις ζαπατιστικές αντιπροσωπείες
Κείμενο: Daliri Oropeza
Φωτογραφίες: Daliri Oropeza και κολεκτίβες που οργάνωσαν την επιμνημόσυνη εκδήλωση
MONTREUIL, ΓΑΛΛΙΑ
Φτάνοντας στον τοίχο των κομουνάρων του Παρισιού, στο πιο σημαντικό νεκροταφείο της Γαλλίας: το PerèLachaise, η Nathalie τον κοιτάζει σοβαρά και θυμάται ότι εκεί πυροβόλησαν μαζικά 20 χιλιάδες ανθρώπους, ανά δεκάδες. Κοιτάζει σιωπηλή. Εστιάζει. Θυμάται τις εργαζόμενες γυναίκες. Τα στρατεύματα της Εθνικής Φρουράς πυροβόλησαν όλoυς ανεξαιρέτως: εργάτριες, αγρότισσες, κορίτσια, εμπόρους, ηλικιωμένους…
Γι’ αυτή την αυτοκυβέρνηση που άσκησε ο λαός, το 1871, που βαφτίστηκε με αυτό τον τρόπο ως φόρος τιμής στη μορφή διακυβέρνησης που διοίκησε το Παρίσι κατά τη Γαλλική Επανάσταση του 1789, λίγα λέγονται στα σχολεία της Γαλλίας. Είναι μια μικρή σημείωση σε ένα κεφάλαιο στο μάθημα της ιστορίας, όχι πολλά πράγματα, λέει η Nathalie, η οποία θεωρεί τον εαυτό της αναρχική. Ξέρει περισσότερα για αυτή την άλλη ιστορία από τις οικογενειακές αφηγήσεις για τον προπάππου της.
“Δίωκαν, κυνηγούσαν τους εργάτες. Ο παππούς μου ήταν ένας από αυτούς. Εκείνη τη χρονιά, γεννήθηκε το παιδί τους. Δεν ήταν ακόμη η «Ματωμένη Εβδομάδα», αλλά η καταστολή αυξανόταν ήδη ενάντια στην ισχυρή οργάνωση των περιφερειών που δημιούργησε η Κομμούνα. Για να τον γνωρίσει στο νοσοκομείο όταν γεννήθηκε, έπλυνε τα χέρια του. Έπρεπε να διασχίσει μέρος της πόλης και οι φρουροί ήλεγχαν τα χέρια, αν ήταν βρώμικα σε αναγνώριζαν ως εργάτη, και σε τουφέκιζαν. Έτσι γνώρισε το παιδί του και συνόδευσε την προγιαγιά μου», λέει η 33χρονη.
Η Παρισινή Κομμούνα γεννήθηκε σε μια στιγμή αδυναμίας για τη Γαλλία. Αυτό το έθνος έχασε τον πόλεμο εναντίον των Πρώσων και ο Ναπολέων ‘Γ έπεσε αφού πολιόρκησαν την πόλη του Παρισιού για τέσσερις μήνες. Από τις Βερσαλλίες, ο Adolphe Thiers, Αδόλφος Θιέρσος προήδρευσε μιας προσωρινής κυβέρνησης και εκμεταλλεύτηκε τις εκδηλώσεις δυσαρέσκειας των εργαζομένων που βρίσκονταν σε εξέγερση. Ήταν η μεγαλύτερη αντίθεση στη μοναρχία. Η Κομμούνα μετατράπηκε στη μεγαλύτερη διαφοροποίηση με την μπουρζουαζία.
Όταν αυτός ο πολιτικός θέλησε να αφαιρέσει τα όπλα, λοστούς, ραβδιά, τουφέκια και κανόνια από εκείνους που τα είχαν εξασφαλίσει για να υπερασπιστούν το Παρίσι, η Κομμούνα επαναστάτησε και αρνήθηκε να τα παραδώσει. Τα μέλη της εθνικής φρουράς έπρεπε να διαλέξουν μεταξύ της εξουσίας και του λαού. Πολλοί εγκατέλειψαν τους θεσμούς και ξεσηκώθηκαν με την Κομούνα. Αργότερα, αυτοί και οι κομμουνάροι προκήρυξαν εκλογές και σχημάτισαν τη δική τους κυβέρνηση. Δημιούργησαν την εδαφική οργάνωση των 20 περιφερειών, η οποία εξακολουθεί να ισχύει στο Παρίσι.
Κάθε μία από τις 20 περιφέρειες εξέλεξε συμβούλους με καθολική ψηφοφορία. Μαζί, δημιούργησαν το Συμβούλιο της Παρισινής Κομμούνας. Αυτή η εμπειρία άλλαξε, κυρίως, την πολιτική συμμετοχή των γυναικών, τόσο στον αγώνα όσο και στην ψηφοφορία. Άρπαξε επίσης από την εκκλησία τον χάρτη της εκπαίδευσης, έδιωξε τους ιερείς και την κατέστησε λαϊκή, με παραδείγματα όπως αυτό της δασκάλας και μέλους της κομούνας Λουίζ Μισέλ-LouiseMichel.
“Η Κομμούνα είναι το πρότυπο του αγώνα για την πιο βαθιά κοινωνική αλλαγή που υπάρχει. Είναι ένας αγώνας που κέρδισε μια ριζική αλλαγή, γι’ αυτό είναι σύμβολο αντίστασης. Είναι ένας αγώνας που κερδήθηκε, ακόμα κι αν ήταν μόνο για τους δύο μήνες που διήρκησε. Ένωσε κομμουνιστές και αναρχικούς. Είναι παράδειγμα βαθιάς επανάστασης. Τώρα, η ιδέα είναι να αναβιώσουμε, να ζήσουμε ξανά αυτό το μαχητικό πνεύμα, 150 χρόνια απόσταση και με την άφιξη των ζαπατίστας», διαβεβαιώνει η Nathalie, η οποία είναι μέρος αντιφασιστικών κολεκτίβων που υπερασπίζονται τους μετανάστες.
Για να γιορτάσουν το γεγονός, οι αναρχικές συλλογικότητες άνοιξαν μια βιβλιοθήκη με βιβλία για την Κομμούνα και θέματα που σχετίζονται με αυτήν, καθώς και για τη διανομή φυλλαδίων και την έκθεση ιστορικών φωτογραφιών σχετικά με την εμπειρία στην Plaza de laRepública, Πλατεία της Δημοκρατίας.
Όταν το πλήθος ήταν έτοιμο, ξεκίνησαν την πορεία, ερμηνεύοντας τραγούδια και φωνάζοντας συνθήματα, κατευθυνόμενοι προς το νεκροταφείο PerèLachaise. Διέσχισαν το ανατολικό τμήμα της πόλης, μέσω μιας από τις πιο επαναστατημένες συνοικίες: του Μπελβίλ, Belleville.
Ένα από τα πιο εμβληματικά τραγούδια για αυτή την εμπειρία, το οποίο τραγούδησαν κατά την είσοδό τους στο νεκροταφείο, λέει:
“Exceptosoplones y guardias,
solovemosenloscaminos,
ancianostristesconlágrimas,
viudas y huerfanos.
Εκτός από τους κλέφτες και τους φύλακες,
βλέπουμε στους δρόμους μόνο,
λυπημένους γέροντες με δάκρυα,
χήρες και ορφανά.
“París transpira miseria,
los de arriba incluso están temblando,
llegó el tiempo de los juicios de guerra,
los adoquines están llenos de sangre.
Το Παρίσι διαπνέει μιζέρια,
οι παραπάνω ακόμη τρέμουν,
έφτασε η ώρα των πολεμικών αποφάσεων,
τα λιθόστρωτα είναι γεμάτα αίμα.
“Sí, pero la rabia crece.
Los malos días acabarán
y cuidado con la venganza
cuando todos los pobres se levanten”.
Ναι, αλλά ο θυμός μεγαλώνει.
Οι άσχημες μέρες θα τελειώσουν
και προσοχή στην εκδίκηση
όταν ξεσηκωθούν όλοι οι φτωχοί
Η Ella παίρνει μέρος στον συντονισμό που οργάνωσε τον εορτασμό αφιέρωμα.
Είναι περήφανη, γιατί και η γιαγιά της είναι θαμμένη σε αυτό το κοιμητήριο, το οποίο είναι άνω των 217 χρόνων. Ένας μνημειώδης τάφος κατασκευάστηκε επίσης εδώ για τον AdolpheThiers. Είναι παράδοση της οικογένειάς του να περνά για να τον φτύνει.
Το ότι αυτοί που θεωρούν τους εαυτούς τους σήμερα ως αναρχικούς διεκδικούν την κοινοτική παράδοση δεν είναι τυχαίο. Ο Μιχαήλ Μπακούνιν, ένας από τους μεγάλους ιδρυτές αυτής της σχολής σκέψης-δράσης, στοχάζεται στην Κομμούνα του Παρισιού και την έννοια του Κράτους, σχετικά με αυτή την εμπειρία:
“Είμαι ένας υποστηρικτής της Κομμούνας του Παρισιού», επεσήμανε, «η οποία, αφού συνετρίβη, πνίγηκε στο αίμα από τους εκτελεστές της μοναρχικής αντίδρασης και του κλήρου, δεν έπαψε γι’ αυτό τον λόγο να γίνεται πιο ζωντανή, πιο ισχυρή στο φαντασιακό και την καρδιά του προλεταριάτου στην Ευρώπη. είμαι υποστηρικτής της κυρίως επειδή ήταν μια τολμηρή, έντονα εκφρασμένη άρνηση του Κράτους”.
Παρόλο που η οργάνωση του εορτασμού ήταν υπεύθυνη κυρίως για τους ανθρώπους κάποιας ηλικίας, «φύλακες της ιστορικής μνήμης», η Nathalie αναδεικνύει τη συμμετοχή των νέων που πήραν μέρος στην πορεία και διαβεβαιώνει ότι ήταν η πλειοψηφία.
“Το νεκροταφείο ήταν γεμάτο, δεν χωρούσαμε, ήμασταν περισσότεροι από 5 χιλιάδες άνθρωποι», υπολογίζει η Nathalie. Το ρούχο που φορούσε έγραφε «Alassaultduciel» – ή Alcieloporasalto— , ‘Η έφοδος στον ουρανό’, η φράση με την οποία ο KarlMarx, σε μια επιστολή προς τον φίλο του L. Kugelmann, περιέγραψε την ηρωική προσπάθεια των κομμουνάρων να δημιουργήσουν τη δική τους κυβέρνηση. Πιστεύει ότι ο καλύτερος τρόπος για να χαρακτηριστεί αυτό το γεγονός είναι «ελευθεριακός κομμουνισμός», ένα ζήτημα που έχει συζητηθεί μεταξύ των ακτιβιστών.
Ο Μαρξ έγραψε επίσης κατά τη διάρκεια του 1871 ένα βιβλίο για αυτή την εμπειρία αυτονομίας στο βιβλίο Ο Εμφύλιος Πόλεμος στη Γαλλία:
«Στο μανιφέστο τους της 18ης Μαρτίου, εν μέσω αποτυχιών και προδοσιών των κυρίαρχων τάξεων, κατάλαβαν ότι είχε έρθει η ώρα να σωθεί η κατάσταση παίρνοντας τη διεύθυνση των δημόσιων υποθέσεων στα χέρια τους … Το προλεταριάτο … κατάλαβε ότι ήταν επιτακτικό καθήκον του και απόλυτο δικαίωμα να πάρει τη μοίρα στα χέρια του και να εξασφαλίσει τον θρίαμβό του αναλαμβάνοντας την εξουσία».
Όπως το θυμάται ο κομουνάροςEliseoReclus, «η Κομμούνα (…) προετοίμασε για το μέλλον, όχι μέσω των κυβερνώντων της αλλά μέσω των υπερασπιστών της, ένα ιδανικό ανώτερο από αυτό όλων των επαναστάσεων (…), μια νέα κοινωνία στην οποία δεν υπάρχουν δάσκαλοι από γεννήσεως, τίτλο ή πλούτο και δεν υπάρχουν σκλάβοι από καταγωγή, κάστα ή μισθό. Παντού η λέξη «κοινότητα» έγινε κατανοητή με την ευρύτερη έννοια, ως αναφορά σε μια νέα ανθρωπότητα, αποτελούμενη από ελεύθερους και ισότιμους συντρόφους, χωρίς να γνωρίζουν την ύπαρξη παλαιών ορίων, βασισμένη στην αμοιβαία και ειρηνική βοήθεια του ενός προς τον άλλο από το ένα άκρο του κόσμου στο άλλο”.
Ο Βλαντιμίρ, ένας ακτιβιστής που φορά μια μαύρη μπλούζα με την στάμπα της εικόνας της Άντζελα Ντέιβις και στο αριστερό του χέρι έχει ένα τατουάζ με το κομμουνιστικό σύμβολο του σφυροδρέπανου, θυμάται σε μια συνέντευξη ότι οι κομουνάροι κατέλαβαν επίσης τα εργοστάσια που τα αφεντικά εγκατέλειψαν για τον πόλεμο.
Ο Μαρξ εξήγησε ότι «στην Κομμούνα έπρεπε να είναι η πολιτική διαμόρφωση-διάταξη ακόμη και των μικρότερων πόλεων της υπαίθρου και ότι στις αγροτικές περιοχές ο μόνιμος στρατός έπρεπε να αντικατασταθεί από μια λαϊκή πολιτοφυλακή με εξαιρετικά σύντομους χρόνους υπηρεσίας. Οι αγροτικές κοινότητες κάθε τμήματος έπρεπε να διαχειρίζονται τις κοινές τους υποθέσεις μέσω μιας συνέλευσης αντιπροσώπων στην κύρια πόλη του τμήματος, και αυτές οι συνελεύσεις των τμημάτων έπρεπε με τη σειρά τους να στέλνουν εκπροσώπους στην εθνική αντιπροσωπεία στο Παρίσι. οι αντιπρόσωποι έπρεπε να είναι ανακλητοί ανά πάσα στιγμή και να υπόκεινται στην δεσμευτική εντολή των ψηφοφόρων τους”.
“La Comuna de París es lamadre de las rebeldías–Η Κομούνα του Παρισιού είναι η μητέρα των εξεγέρσεων. Ο Μαρξ ήδη έγραψε ότι ήταν η πρώτη κυβέρνηση της εργατικής τάξης. Σε όλους τους αντικαπιταλιστικούς αγώνες η κοινότητα είναι παρούσα, η κομούνα, είναι η βάση αν θέλετε να πάτε στην αρχή, στην ουσία, στον χαρακτήρα της εξέγερσης. Όλα τα προβλήματα προκύπτουν από τις διαφορές μεταξύ πλουσίων και φτωχών. Αυτός ήταν ο εξεγερτικός τρόπος, η εξεγερτική μορφή της Κομμούνας », διαβεβαιώνει ο Βλαντιμίρ, ο οποίος σπουδάζει φιλοσοφία για λογαριασμό του. Αυτό αντανακλάται στον ζαπατισμό.
“Αυτή είναι η ιστορία των εργατών, των φτωχών, γι’ αυτό δεν σας τη μαθαίνουν, αλλά αυτή, όταν την τιμούμε, είναι επίσης ένας αγώνας για την ιστορία», καταλήγει ο Βλαντιμίρ.
Μιχάλης ‘Μίκης’ Μαυρόπουλος
