Το αμιγώς προσφυγικό χωριό μόλις 14 χιλιόμετρα από το κέντρο της Καβάλας που ανήκει πλέον στο Δήμο Καβάλας ήδη από το σχέδιο «Καποδίστριας» του 1997, βιώνει δυστυχώς την πλήρη εγκατάλειψη. Μια εγκατάλειψη που πληγώνει τους περήφανους κατοίκους και ταυτόχρονα είναι αναντίστοιχη με τους κατά καιρούς σχεδιασμούς του Δήμου και της πολιτείας όπως:
– Η ρυμοτόμηση της Άνω Λεύκης και της ευρύτερης περιοχής στο τέλος της δεκαετίας του ’80 με την πολεοδόμηση 629 στρεμμάτων και τη διανομή 500 οικοπέδων σε άστεγους, για πρώτη φορά όχι μόνο σε κατοίκους της περιοχής αλλά και της πόλης της Καβάλας, στην ουσία έμεινε κενό γράμμα διότι δεν συνοδεύτηκε με τα απαραίτητα έργα υποδομής (έστω τα βασικά) ώστε να αποτελέσουν κίνητρο για όσους ήθελαν να εγκατασταθούν.
– Το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο του Δήμου Καβάλας (ΓΠΣ) του 2013 (ΦΕΚ 69/ΤΕΥΧΟΣ ΑΑΠ/11-03-2013) προβλέπει πληθυσμό σχεδιασμού για τη Λεύκη και την Άνω Λεύκη 4.265 κατοίκους. Προς το σκοπό αυτό, πέραν της ρυμοτόμησης του ’90, προβλέπει περαιτέρω εκτάσεις 825 στρεμμάτων για ρυμοτόμηση. Προβλέπει ακόμη μεταξύ άλλων:
- Eιδική μελέτη δημιουργίας και λειτουργίας Κέντρου Πληροφόρησης στον οικισμό της Άνω Λεύκης για τον συντονισμό, την ενημέρωση και την οργάνωση δικτύου εναλλακτικού τουρισμού.
- Ειδική μελέτη εκμετάλλευσης των ερειπωμένων οικισμών στον ορεινό όγκο του Δήμου (Άνω και Κάτω Ανεστιάδα, Ορεινό, Ακόντισμα, Παλιό Χαλκερό, Παλιά Λεύκη) και τη δημιουργία ενός δικτύου σε σχήμα δακτυλίου, πρότυπων οικισμών για ποικίλες χρήσεις.
- Ειδική μελέτη συνοδευτικού δικτύου πεζοπορίας και ποδηλασίας βουνού μεταξύ των οικισμών αυτών.
- Ειδική μελέτη χωροθέτησης για ανάπτυξη πίστας για αγώνες moto−cross, σε ημιορεινές εκτάσεις ανάμεσα στο Χαλκερό και τη Λεύκη.
Και ενώ όλα τα παραπάνω αντί να αποτελέσουν βάση για δράσεις μάλλον αγνοούνται από όλο το φάσμα των αυτοδιοικητικών πρώτου και δεύτερου βαθμού, τα προβλήματα είναι πολλά και ηχηρά:
- Ο δρόμος που συνδέει τη Νέα Καρβάλη με τη Λεύκη, χαρακτηρισμένος ως επαρχιακός, ασφαλτοστρώθηκε για πρώτη φορά μόλις στα τέλη της δεκαετίας του ’80 επί αειμνήστου Προέδρου της Ν.Καρβάλης Κώστα Ιωσηφίδη, επάνω στην χωμάτινη υποδομή που επί δεκαετίες οι κάτοικοι προετοίμαζαν, πότιζαν με τον ιδρώτα τους και συμπύκνωναν με τις ροδιές των κάρων και τις πατημασιές τους, απαλλάσσοντας έτσι την πολιτεία από έξοδα για δημιουργία υποδομής πριν τη ασφαλτόστρωση. Έκτοτε δεν έγινε τίποτε στην κατεύθυνση της βελτίωσης πέραν των σημειακών «μπαλωμάτων». Ο δρόμος έχει κίνηση και είναι εξαιρετικά επικίνδυνος. Χρειάζεται συντήρηση, τεχνικά έργα, διαγραμμίσεις, διάνοιξη τάφρων για απορροή ομβρίων υδάτων κ.α.
- Η εκτέλεση έργων υποδομής για την εξυπηρέτηση των σημερινών και την προσέλκυση μελλοντικών κατοίκων είναι ανύπαρκτη, δίκτυο αποχέτευσης δεν υπάρχει ενώ η τιμή του νερού είναι ίδια με την Καβάλα όπως και οι χρεώσεις για δημοτικά τέλη.
- Ακόμη και η εσωτερική οδοποιία των δύο οικισμών (Άνω και Κάτω Λεύκης) είναι υποτυπώδης, όπως ήταν πριν από δεκαετίες.
- Για το πέτρινο γεφύρι που με ιδιωτική πρωτοβουλία χαρακτηρίστηκε μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού (ΦΕΚ 109, τεύχος ΑΑΠ/25-05-2018), υπάρχουν δεσμεύσεις (συντήρηση, ανάδειξη, αξιοποίηση) που δεν έχουν αναληφθεί.
- Η Κάτω Λεύκη είναι ίσως ο μοναδικός ενεργός οικισμός πανελλαδικά που στερείται ρυμοτομικού σχεδίου, οι κάτοικοι ζουν ακόμη με πρωτόκολλα αποκατάστασης προσφύγων και δεν μπορούν να αξιοποιήσουν τις περιουσίες τους.
- Η πρόσφατη τοποθέτηση στύλων από τη ΔΕΗ (ΑΔΜΗΕ) στον κεντρικό δρόμο Καρβάλης-Λεύκης προκειμένου να γίνει αναβάθμιση δικτύου, δεν συνοδεύτηκε με τοποθέτηση λαμπτήρων φωτισμού, με αποτέλεσμα να επικρατεί σκοτάδι τη νύχτα, ιδιαίτερα μετά την εκκλησία, με ότι αυτό συνεπάγεται (επικινδυνότητα, αντικίνητρο διαμονής κ.λπ.).
Σχεδιασμοί για τη δημιουργία παραμυθούπολης στην πορεία εγκαταλείφθηκαν και ο εορτασμός της πρωτομαγιάς έγινε με δειλά και πρόχειρα βήματα που σύντομα έσβησαν.
Ναι, η Λεύκη τροφοδοτείται πλέον με νερό της Καβάλας, αλλά αυτό δεν αρκεί. Ναι, αξιοποιήθηκε τα προηγούμενα χρόνια και ο προαύλιος χώρος του πρώην Δημοτικού σχολείου από τον Δήμο Καβάλας με τη συμβολή και του δραστήριου πολιτιστικού συλλόγου για πολιτιστικές εκδηλώσεις. Αυτές είναι οι ελάχιστες παρεμβάσεις που έγιναν.
Οι κάτοικοι της Λεύκης, που βίωσαν τους εκβιασμούς των καπνεμπόρων και μεσαζόντων κατά τις φάσεις της καπνοπαραγωγής και καπνοπούλησης μέχρι το τέλος της δεκαετίας του ’60 όντας παραγωγοί άριστης ποιότητας καπνού, με το μεγάλο κύμα μετανάστευσης στις δεκαετίες του 60 και του 70, με τους επιστήμονες που ανέδειξαν (ρεκόρ επιστημόνων ως αναλογία του πληθυσμού σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του Κοσμά Ραμαντάνη), με την ομαδική πράξη αντίστασης κατά της χούντας ένα χρόνο μετά την επιβολή της, πληγώνονται από την αδιαφορία ή την απραξία των διοικήσεων.
Δεν έχουν όμως αποφασίσει να πετάξουν λευκή πετσέτα απέναντι στην αδιαφορία και στα προβλήματα. Και δεν πρόκειται να γίνουν επαίτες. Δεν είναι διεκδικητές παράλογων αιτημάτων, αρκεί να δουν κάποιο φως στις υποχρεώσεις των εκπροσώπων της αυτοδιοίκησης.
Έχουν χρέος να διεκδικήσουν και να αυτό-οργανωθούν, όπως έκαναν και οι πρόγονοι τους όταν ξεριζωμένοι και κατατρεγμένοι από τις πατρογονικές εστίες του Πόντου και της Μικρασίας έφτασαν στην περιοχή και δημιούργησαν εντελώς μόνοι και αβοήθητοι τις νέες τους εστίες.
Καβάλα, 18.11.2024
Θεόδωρος Βασιλειάδης
