Η δυτική απόδραση από το Αφγανιστάν το καλοκαίρι του 2021 και η προοδευτική εκδίωξη της Γαλλίας (και όχι μόνο) από το Σαχέλ ήταν δύο από τα κύρια σημεία αποτυχίας -από στρατιωτική άποψη- της δυτικής ηγεμονίας σε περιβάλλοντα που – εκτός από σύντομες περιόδους – υπήρξαν κεντρικοί άξονες της ιμπεριαλιστικής διακυβέρνησης.
Τα γεγονότα στο Αφγανιστάν και στο Σαχέλ έδειξαν την εγγενή αδυναμία του δυτικού ιμπεριαλισμού στη διατήρηση μιας νεο-αποικιακής δυναμικής με την στρατιωτική κατοχή, την πολιτική υποταγή και την οικονομική εκμετάλλευση αυτών των εδαφών.
Αυτά τα δύο επεισόδια ήταν η πλαστική αναπαράσταση μιας αλλαγής στην ισορροπία δυνάμεων σε παγκόσμιο επίπεδο σε ένα πλαίσιο όπου ο δρόμος της αποσύνδεσης από τις δυτικές παραγωγικές αλυσίδες είναι όλο και πιο εφικτός όπως και η συγκεκριμένη-πραγματική δυνατότητα να μπει κάποιος σε μια διαμόρφωση σχέσεων που παραμερίζει την νεοαποικιακή λογική.
Με την ανάπτυξη της τρέχουσας ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης, αυτή η δυτική παρακμή έχει εμφανιστεί πλήρως, ειδικά μπροστά στην αποφασιστική απάντηση σε περιφερειακή κλίμακα των δυνάμεων της Αντίστασης που δυσκολεύουν όλο και περισσότερο το Ισραήλ και τους συμμάχους του.
Αυτές αποτελούνται από τη Χεζμπολάχ στο Λίβανο, η οποία είχε νικήσει το Ισραήλ το 2006, αφού προηγουμένως το είχε αναγκάσει να αποσυρθεί από το νότο της χώρας το 2000, τη «σιιτική» Αντίσταση στο Ιράκ που στοχεύει συνεχώς αμερικανικές δυνάμεις στη χώρα και τη Συρία, και οι αντάρτες της Υεμένης με ισχυρή στρατιωτική ικανότητα και λαϊκή συναίνεση, που ωρίμασαν αντιστεκόμενοι στον συνασπισμό υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας για χρόνια και μια από τις πιο προηγμένες παραδόσεις αγώνα σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή.
Εάν οι τύχες του σιωνισμού ήταν στενά συνδεδεμένες και από πάντα –σε μια σχέση αμοιβαίας εμπλοκής– με αυτές του ευρωατλαντικού μπλοκ, είναι σαφές ότι είναι απαραίτητο να τοποθετηθεί το πολιτικό νόημα της παλαιστινιακής Αντίστασης στην τρέχουσα ιστορική φάση μέσα σε μια σύγκρουση ευρύτερη και περιφερειακής κλίμακας.
Ένα πλαίσιο στο οποίο συμπλέκονται το λυκόφως της δυτικής ηγεμονίας και η επιβεβαίωση ενός ουσιαστικά πολυπολικού κόσμου: σε μια εικόνα ολοένα μεγαλύτερης τάσης προς τον πόλεμο και την ανικανότητα -εκ μέρους εκείνου που υπήρξε ο χωροφύλακας του Καπιταλιστικού Τρόπου Παραγωγής- να επιλύει διπλωματικά τις συγκρούσεις που κληρονόμησε και βοήθησε να υποκινήσει.
Βρισκόμαστε και σε μια σημαντική μετάβαση, ιστορικής σημασίας, η οποία δεν φαίνεται να διαμορφώνεται «ειρηνικά» σήμερα. Αυτό συμβαίνει σε μια περιοχή όπου η δυτική ηγεμονία έχει αμφισβητηθεί από περιφερειακές δυνάμεις -όπως το Ιράν-, από το τόξο της αντίστασης της λεγόμενης σιιτικής ημισέληνου και από παγκόσμιους γεωπολιτικούς παράγοντες όπως η Ρωσική Ομοσπονδία και η Δημοκρατία του Κινεζικού Λαού. που κατά μια έννοια ηγούνται της λύτρωσης του Παγκόσμιου Νότου στον πολυπολικό κόσμο.
Επιπλέον, ακόμη και χώρες που ήταν ιστορικά πιόνια της δυτικής ηγεμονίας στο χώρο, όπως η Τουρκία – μέλος του ΝΑΤΟ – και η Σαουδική Αραβία, έχουν αρχίσει εδώ και καιρό να σχεδιάζουν το δικό τους αναπτυξιακό μοντέλο και το πλαίσιο των οικονομικο-διπλωματικών τους σχέσεων με πιο αποσυνδεδεμένο τρόπο από τα σχέδια των ΗΠΑ.
Σε αυτή τη δυναμική επιβεβαίωσης μιας τάξης διαφορετικής από αυτή που προδιαγράφουν οι ΗΠΑ, δύο γεγονότα έχουν σημαδέψει ιδιαίτερα τη μοίρα της «Μέσης Ανατολής». Το πρώτο, με χρονολογική σειρά, είναι η επέμβαση της Ρωσίας στη Συρία ενάντια στην εξέγερση των τζιχαντιστών το φθινόπωρο του 2015, η οποία συνέβαλε στην αποτυχία των δυτικών σχεδίων αποσταθεροποίησης στον πόλεμο δι’ αντιπροσώπων κατά της αραβικής χώρας.
Το δεύτερο είναι η αρχή της εξομάλυνσης των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ιράν και Σαουδικής Αραβίας -με ταυτόχρονο άνοιγμα πολιτικο-διπλωματικής λύσης στον πόλεμο στην Υεμένη- χάρη στην κινεζική μεσολάβηση, που έγινε την άνοιξη του περασμένου έτους.
Δεν έχουν λιγότερο αντίκτυπο οι ανεπιτυχείς προσπάθειες να γίνει το Ιράκ ένα δυτικό προτεκτοράτο μετά την εισβολή και την κατοχή του από το 2003, και να καταστρέψουν την Ισλαμική Δημοκρατία, ή τουλάχιστον να αναδείξουν μέσα του μια ηγεσία με μεγαλύτερες τάσεις «σε διάλογο» με τη Δύση.
Πρέπει επίσης να υπογραμμιστεί ο ανανεωμένος πρωταγωνισμός του Αραβικού Συνδέσμου που προωθεί η Αλγερία. Ο ίδιος ο Αραβικός Σύνδεσμος, με πρωτοβουλία του Αλγερίου, είχε θέσει ξανά τον παλαιστινιακό αγώνα στο επίκεντρο της ατζέντας του και στη συνέχεια καλωσόρισε εκ νέου τη Συρία στις τάξεις του, θέτοντας τα θεμέλια για μια μεγαλύτερη αυτονομία των αραβικών αστικών τάξεων σε αντίθεση με τη διαδικασία ομαλοποίησης με την σιωνιστική οντότητα.
Εάν σε στρατιωτικό επίπεδο η ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση έχει λάβει μια περιφερειακή διάσταση – όπως συνέβη, τηρουμένων των αναλογιών, αρκετές φορές από το 1948 και μετά – σε πολιτικό επίπεδο έχει διεθνοποιηθεί με τη δράση της Νότιας Αφρικής στο Διεθνές Δικαστήριο του ΟΗΕ, η οποία υποστηρίζεται από ένα ολοένα διευρυνόμενο φάσμα χωρών και δυνάμεων.
Αυτή η ενέργεια όχι μόνο δικάζει κυριολεκτικά τις ενέργειες του Ισραήλ, αλλά και τις δυτικές συνενοχές μαζί του και αποτελεί μια γροθιά στο στομάχι σε όσους έχουν οριστεί ως εκπρόσωποι και υπερασπιστές των «ανθρωπίνων δικαιωμάτων», αλλά παραμένουν σιωπηλοί και παθητικοί απέναντι στα γενοκτονία.
Η επιχείρηση «Πλημμύρα Al-Aqsa» που διεξήγαγε η Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου επιβεβαίωσε ότι δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη στη Μέση Ανατολή χωρίς την ικανοποίηση των ιστορικών παλαιστινιακών αξιώσεων.
Ταυτόχρονα έφερε στο φως ότι ο μηχανισμός στρατιωτικής κλιμάκωσης στην περιοχή δεν μπορεί να ανατραπεί αν δεν ληφθούν μέτρα στον κύριο φορέα του: το Ισραήλ.
Σε αυτή τη νέα φάση του τερματισμού του αδιεξόδου στη σύγκρουση μεταξύ πολιτικών μπλοκ σε παγκόσμιο επίπεδο και της στρατιωτικοποίησης των διεθνών σχέσεων, η σύγκρουση σε περιφερειακή κλίμακα πρέπει να αναλυθεί και να κατανοηθεί.
Μιχάλης ‘Μίκης’ Μαυρόπουλος contropiano.org
