Ο ψυχίατρος κ. Μιχάλης Σωτηρίου προσέγγισε τα γεγονότα των ημερών από τη δική του πλευρά.
Ο κ. Σωτηρίου είναι διευθυντής του ψυχιατρικού τμήματος του Νοσοκομείου. Θυμάται κάτι παρεμφερές με τον κορωνοϊό, το οποίο έγινε στη χώρα μας το 2003. Τότε ήταν η ανησυχία για έναν άλλο ιό. Ίσως μικρότερη σε σχέση με αυτά που συμβαίνουν σήμερα.
Υπενθυμίζει την οδηγία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, σύμφωνα με την οποία η ενημέρωση για τις εξελίξεις πρέπει να γίνεται με μέτρο.
Η συνέντευξη
Ερώτηση: Μένουμε σπίτι πολλές μέρες αν και η ζωή μας, η καθημερινότητα μας ήταν έτσι δομημένη με πολλές ώρες έξω από αυτό. Ανακύπτει ψυχολογικό θέμα;
Απάντηση: Ήθελα να πω καλημέρα στους ακροατές και αισιοδοξία. Η απομόνωση είναι ένα χρήσιμο εργαλείο, ένα από τα πολλά μέτρα που χρησιμοποιούνται για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας. Αλλά, όπως είναι αναμενόμενο, υπάρχει και κάποια ψυχολογική επιβάρυνση. Γιατί υπάρχει φόβος για την έξαρση της νόσου, άγχος, συναισθήματα ανάμικτα στους ενήλικες και τα παιδιά. Αυτό όχι τόσο άμεσα, θα έλεγα μεσομακροπρόθεσμα, μπορεί να δημιουργήσει ένα ευρύ φάσμα προβλημάτων ψυχικής υγείας. Από συναισθήματα άγχους και θυμού έως διαταραχές ύπνου. Έως την κατάθλιψη, έως την αγχώδη διαταραχή μετά από τραυματικό στρες. Βέβαια δεν υπάρχουν αυτήν την στιγμή συγκεκριμένα στοιχεία για αυτές στην περίπτωση του κορωνοϊού. Επειδή ένας προηγούμενος ιός το 2003 μας είχε επισκεφθεί, τότε είχαν γίνει μελέτες κι είχε παρατηρηθεί (γιατί είναι αντίστοιχες οι συνθήκες) ένα ποσοστό ψυχολογικών προβλημάτων από 10 έως 29% του πληθυσμού. Άσχετα αν ασθένησαν ή όχι. Είναι μια πίεση, ένα στρες μεγάλο. Όχι μόνο η έξαρση του ιού αλλά και η ίδια η απομόνωση. Γιατί το άτομο νιώθει περιορισμένο, ότι έχει χάσει την επαφή με πολλούς ανθρώπους του συγγενικού του και ευρύτερου περιβάλλοντος. Είναι λοιπόν πάρα πολύ πιθανό να υπάρχει οποιαδήποτε ψυχική αναστάτωση που μπορεί να οδηγήσει κάποια στιγμή σε κάποια ελαφρά ή λίγο μεγαλύτερη σε βαρύτητα ψυχική διαταραχή. Βέβαια παίζει μεγάλο ρόλο το πώς περνά το χρόνο της απομόνωσης (της καραντίνας) ο κάθε άνθρωπος. Όπως καταλαβαίνεται κάθε άνθρωπος αρκετά διαφορετικά αντιμετωπίζει τις διάφορες καταστάσεις και τις ξεπερνά. Μερικά πράγματα τα οποία ήδη κάνουν οι περισσότεροι. Δεν είναι δηλαδή ειδικά μέτρα κατά τη διάρκεια της καραντίνας. Χρειάζεται σταθερό πρόγραμμα ύπνου, υγιεινή διατροφή, σωματικές ασκήσεις εντός του σπιτιού και ότι άλλο ανακοινώνουν τόσο οι υπηρεσίες υγείας της χώρας, όσο και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Το θέμα είναι ότι και μετά τη λήξη της καραντίνας, μετά την έξοδο από τους χώρους της καραντίνας μπορούν να δημιουργούνται και να συνεχίζουν ανάμικτα συναισθήματα παράλληλα με την ανακούφιση. Φόβου για την υγεία των αγαπημένων ατόμων, λύπη, θυμός, ματαίωση και καμιά φορά ενοχή γιατί δεν μπορεί να κάνει αυτά που έκανε πρώτα. Παραμελεί για παράδειγμα τα πράγματα, είτε σε επαγγελματικό είτε σε οικογενειακό επίπεδο.
Ερώτηση: Αυτό το διάστημα των μέτρων υπάρχουν στο ψυχιατρικό τμήμα του νοσοκομείου περισσότερη ενόχληση, τηλεφωνήματα κτλ;
Απάντηση: Είπα ήδη ότι τα περισσότερα φανερά προβλήματα ανήκουν στην επόμενη φάση. Σε μια μεσομακροπρόθεσμη χρονική στιγμή. Τώρα υπάρχει η γενική δυσφορία, η κούραση, η απαισιοδοξία, ο φόβος.
Ερώτηση: Άρα στην καθημερινότητα της κλινικής δεν άλλαξε κάτι. Όχι ακόμη.
Απάντηση: Κάτι που να έχει σχέση με τον κορωνοϊό, όχι.
Ερώτηση: Σε σχέση με τα γεγονότα του 2003, τώρα περιμένετε περισσότερα ποσοστά;
Απάντηση: Όταν θα γίνει η έξοδος από τους χώρους της καραντίνας, με όλα τα συναισθήματα και τις σκέψεις που συνοδεύονται, νομίζω τότε θα μπορεί πιο εύκολα να υπάρχει πρόσβαση στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Τότε νομίζω θα εμφανιστεί μεγαλύτερο ποσοστό που να έχει διαταραχθεί και η ψυχολογική τους υγιεινή από τον κορωνοϊό και την απομόνωση.
Ερώτηση: Οι οδηγίες που δώσατε για το πώς περνάμε την ώρα μας στο σπίτι θα έλεγα ότι είναι εντελώς αντίθετες με ότι συμβαίνει. Καταλαβαίνουμε ότι οι περισσότεροι είναι στο διαδίκτυο ή στην τηλεόραση.
Απάντηση: Να σας πω για το θέμα της ενημέρωσης. Η σύσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας είναι να μην βλέπουμε συνέχεια θέματα ενημέρωσης για το τι γίνεται με τον κορωνοϊό. Μια από τις πιο απλές και συγκεκριμένες οδηγίες είναι ότι θα πρέπει το πολύ μία με δύο φορές την ημέρα να ενημερωνόμαστε και βέβαια να αποφεύγουμε τις έκτακτες επικαιρότητες, γράφει χαρακτηριστικά. Η πολύ ενημέρωση για τον κορωνοϊό αυξάνει όπως είναι φυσικό την πίεση προς τον καθένα μας, συν την απώλεια της ελευθερίας που προϋποθέτει η απομόνωση για να μην γίνεται έκθεση στον ιό. Επίσης κάτι που πρέπει να αποφεύγουν όλοι είναι αυτό το άγχος στη διάρκεια της απομόνωσης να προσπαθούν να το ανακουφίσουν με αλκοόλ, κάπνισμα εντός σπιτιού ή άλλα πολλά φάρμακα.
