Αν είσαι μόνιμος κάτοικος της Παναγίας, η καθημερινότητά σου εκτός των προβλημάτων που ταλανίζουν όλες τις λαϊκές οικογένειες, περιλαμβάνει βιώματα και εμπειρίες μιας περιοχής γεμάτης με ιστορικές μνήμες, σοκάκια λιθόστρωτα και σπίτια μιας άλλης εποχής, μνημεία μεγάλης ιστορικής και αρχαιολογικής αξίας, που για συντομία χρόνου δεν χρειάζεται να απαριθμήσουμε, αφού όλοι οι Καβαλιώτες γνωρίζουν.
Περιοχή που κάθε χρόνο επισκέπτονται χιλιάδες τουρίστες από τη χώρα μας και από το εξωτερικό. Το ανάγλυφο της περιοχής, η πυκνή δόμηση, η απίστευτη σε ορισμένες περιπτώσεις θέα, οι μικροί κήποι και αυλές αλλά και εγκαταλειμμένα ακίνητα που συχνά προκαλούν προβλήματα (βλ. καταρρεύσεις, δυσοσμία, εστίες μολύνσεων κ.ο.κ.), η έλλειψη ελεύθερων χώρων, αποτελούν κομμάτια ενός ενιαίου status που για κάποιους κατοίκους αποτέλεσε επιλογή – αφού στάθμισαν τα υπέρ και τα κατά – και για άλλους όχι.
Δεν χρειάζεται να σταθούμε στις ευθύνες των κυβερνήσεων (εδώ βρίσκεται το δάσος, για να μην μείνουμε στο δέντρο) που με τις πολιτικές επιλογές τους έχουν οδηγήσει στην πλήρη εμπορευματοποίηση της γης και κατά επέκταση στην άναρχη δόμηση, στις καταπατήσεις δημοσίων χώρων, στην ασύδοτη δράση εργολάβων που συστηματικά και διαχρονικά επιβάλουν τα εκάστοτε θέλω τους με την κλασική πλέον συνταγή «πρώτα χτίζω και μετά νομιμοποιώ». Άλλωστε ο γράφων δεν διεκδικεί περγαμηνές ειδικού του θέματος.
Η γραφικότητα της Παναγίας, το … «αιώνιο» άλλοθι της απαξίωσης!
Στην περίπτωση της συνοικίας της Παναγίας, το ιστορικό, περιβαλλοντικό και αισθητικό αποτύπωμα που καταγράφεται τόσο με αντικειμενικό τρόπο όσο και υποκειμενικά, δεν μπορεί να αποτελεί το «αιώνιο» άλλοθι για τη χρόνια απαξίωση του δημόσιου χώρου από όλες τις δημοτικές αρχές, για τη συνειδητή μονόπλευρη πολιτική κατεύθυνση όλων των αποφάσεων που την αφορούν και έχουν ως κοινό παρονομαστή την τουριστική αξιοποίηση. Το γεγονός ότι οι κάτοικοι της Παναγίας ζουν δίπλα, πάνω και μέσα στην ιστορική διαδρομή της όμορφης πόλης μας δεν μπορεί να αντισταθμίζει για πάντα τις τραγικές ελλείψεις και παραλείψεις, την υποβάθμιση της καθημερινότητας, της ποιότητας ζωής.
Πολλώ δε μάλλον οι κάτοικοι της Παναγίας δεν θα παραμείνουν για πάντα «ανεκτικοί» στο όνομα της «τουριστικής αξιοποίησης» με όρους «αρπαχτής κονόμας». Ακόμα και όσοι διαμένοντας στη συνοικία, ταυτόχρονα δραστηριοποιούνται επαγγελματικά στον κλάδο (Airbnb, ταβέρνες, μικρομάγαζα) – και αναφερόμαστε σε αυτούς που στη συντριπτική τους πλειοψηφία είτε παλεύουν να επιβιώσουν επαγγελματικά είτε συμπληρώνουν το εισόδημά τους και όχι στους ελάχιστους μεγαλοσχήμονες της σουίτας των 1300 ευρώ, των spa και της πολυτέλειας – διαπιστώνουν κάθε μέρα που περνάει ότι η κατάσταση χειροτερεύει παρά τις κατά καιρούς αντίθετες διακηρύξεις. Γεγονός που τελικά αποβαίνει σε βάρος και της επαγγελματικής τους ενασχόλησης.
Χωρίς μακρόπνοο επιστημονικό σχεδιασμό δεν πάμε πουθενά!
Φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι η κατάσταση μπορεί να βελτιωθεί μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα. Ακριβώς για αυτό το λόγο, χρειάζεται μακρόπνοος σχεδιασμός, καλά μελετημένος, που στον πυρήνα του θα έχει την επίλυση των σημερινών παθογενειών αλλά ταυτόχρονα θα παίρνει υπόψη του και μια σειρά παράγοντες που θα επιδράσουν τα επόμενα χρόνια (τουρισμός, γήρανση πληθυσμού, κλπ). Απαιτείται με λίγα λόγια ολοκληρωμένος και με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον σχεδιασμός και έργα υποδομής αντί για αποσπασματικές παρεμβάσεις, που η μία αναιρεί την χρηστικότητα της άλλης.
Οι αναγκαίες άμεσες παρεμβάσεις και το … ανέκδοτο της «ελεγχόμενης στάθμευσης».
Αυτά που δεν μπορούν να πάρουν αναβολή, αφορούν την ασφάλεια της ζωής, της περιουσίας των κατοίκων αλλά και του συνόλου των ιστορικών και αρχαιολογικών χώρων. Για αυτό, για το φρούριο απαιτείται συνολική μελέτη συντήρησης και όχι αποσπασματική αντιμετώπιση των συνεπειών από την πρόσφατη κατάρρευση τμήματός του. Για αυτό, εδώ και τώρα, πρέπει να εξασφαλιστεί η πλήρης και με κάθε τρόπο προσβασιμότητα σε ασθενοφόρα και πυροσβεστικά οχήματα. Ειδικά για το ζήτημα της πυρασφάλειας χρειάζεται ολοκληρωμένο σχέδιο που θα εξετάζεται και αν χρειαστεί θα αναθεωρείται σε τακτική βάση, ώστε να αντιστοιχίζεται με νέα δεδομένα που προκύπτουν από τις ανθρωπογενείς παρεμβάσεις, σε μια περιοχή που η τουριστική της αξιοποίηση θα παραμείνει και για τα επόμενα πολλά χρόνια το βασικό της χαρακτηριστικό.
Για αυτό, άμεσα χρειάζεται να σταματήσει κάθε συζήτηση, που μόνο ως ανέκδοτο μπορεί να εκληφθεί, για την «ελεγχόμενη στάθμευση», της οποίας τα αποτελέσματά τα ζούμε στο κέντρο της πόλης. Φυσικά οι προηγούμενες δημοτικές αρχές που την «οραματίστηκαν» και η σημερινή που συνεχίζει να την υλοποιεί, πριν την επιβάλουν, δεν δημοσιοποίησαν καμία μελέτη, κανένα στοιχείο που να στηρίζεται σε επιστημονικά δεδομένα και για αυτό και σήμερα η όποια αποτίμηση μπορεί να γίνει μόνο εμπειρικά. Ας αναρωτηθούν λοιπόν οι υποστηρικτές της «ελεγχόμενης στάθμευσης» αφού πρώτα ρωτήσουν τους καβαλιώτες (μόνιμους κατοίκους του κέντρου αλλά και όλους τους δημότες): πόσο βελτιώθηκε τελικά η καθημερινότητα, η προσβασιμότητα των ΑΜΕΑ; Κατά πόσο επήλθε η κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση; Και τελικά μήπως το μόνο αποτέλεσμα ήταν να γεμίσουν τα δημοτικά ταμεία με ένα επιπλέον χαράτσι; Είναι δυνατόν να αντιμετωπίσεις το κυκλοφοριακό πρόβλημα του κέντρου χωρίς να αποκεντρώσεις υπηρεσίες, χωρίς να ενισχύσεις τα ΜΜΜ, χωρίς μείωση της τιμής ή και δωρεάν μετακινήσεις για τις λεγόμενες «ευάλωτες» ομάδες; Χωρίς νέους χώρους πάρκινγκ δωρεάν και όχι ως νέα πεδία επιχειρηματικής εκμετάλλευσης; Χωρίς ελεύθερους χώρους και τόσα άλλα που η Λαϊκή Συσπείρωση επανειλημμένα έχει θέσει στο τραπέζι της συζήτησης και της διεκδίκησης; Πολύ περισσότερο για μια συνοικία όπως η Παναγία, που κυκλοφοριακή συμφόρηση εμφανίζεται όταν η κίνηση στην υπόλοιπη πόλη είναι σαφώς μειωμένη. Όταν απογεύματα Σαββατοκύριακων στην εκκλησία τελούνται γάμοι και βαφτίσεις, όταν τα βράδια γεμίζουν τα μαγαζιά εστίασης, όταν στο φρούριο διεξάγονται πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Και το κερασάκι στην τούρτα!
Δεν υπάρχει κάτοικος της συνοικίας που – ακόμα και όταν η σκληρή πραγματικότητα τσακίζει νεύρα και υπομονή – αντιτίθεται στην αξιοποίηση του ιστορικού τοπίου ως πόλο έλξης επισκεπτών, στις πολιτιστικές και άλλες εκδηλώσεις που προσελκύουν χιλιάδες επισκεπτών. Ο κάτοικος της Παναγίας και κατανοεί τη σημασία και συμμετέχει ενεργά.
Ακόμα και αν αυτό σημαίνει κατά περίπτωση σημαντική ηχητική όχληση σε δύσκολες ώρες (όσοι ζουν κοντά στο φρούριο αντιλαμβάνονται τι εννοούμε). Ακόμα και όταν σημαίνει πως η ανάγκη να δουλέψουν τα μαγαζιά συγκρούεται με την ανάγκη να παρκάρεις το ΙΧ (όχι δίπλα αλλά ακόμα και εκατοντάδες μέτρα μακριά από το σπίτι σου) και σε αναγκάζει σε αναζήτηση λύσης (όχι πάντα σύννομης για να λέμε την πλήρη αλήθεια, που όμως επιφέρει τον κίνδυνο του αντίστοιχου τιμήματος μιας περιποιημένης κλήσης στο παρμπρίζ) μετά από μισή ακόμα και μία ώρα ταλαιπωρίας. Το δικαίωμα να πας φυσιολογική ώρα στο σπίτι σου για να ξεκουραστείς … αναστέλλεται κάποια μεσημέρια ή ακόμα και βράδια Παρασκευής, Σαββάτου και Κυριακής και όχι μόνο!
Ακόμα και όταν βλέπει τα ανεπαρκέστατα δρομολόγια με το τραινάκι να καταλαμβάνονται από τουρίστες ή όταν για μέρες και εντελώς ξαφνικά, χωρίς ειδοποίηση, το τραινάκι βρίσκεται … στο συνεργείο!
Ο κάτοικος της Παναγίας προσαρμόζεται και σέβεται την ανάγκη των εορτασμών κατά το 15Αυγουστο και φροντίζει να απομακρύνει το όχημά του από τη Θ. Πουλίδου για 2 και 3 μέρες. Ή όταν σε μεγάλο μέρος της απαγορεύεται η στάθμευση, όποτε ξένοι και ντόπιοι πολιτικοί επισκέπτονται και διαμένουν στο Ιμαρέτ και μάλιστα αυτό γίνεται αιφνιδιαστικά.
Η κορυφή όμως του παγόβουνου και η απογείωση της λογικής της «ατομικής ευθύνης» στην πιο χυδαία της έκφανση είναι αυτό που συμβαίνει και πάλι αυτές τις μέρες και που για λίγα χρόνια το είχαμε … ξεχάσει ελέω πανδημίας. Για 10 ολόκληρες μέρες (προετοιμασία, διεξαγωγή και αποκατάσταση της περιοχής για το φεστιβάλ cosmopolis) καλούνται οι μόνιμοι κάτοικοι (και οι επισκέπτες) να μην σταθμεύουν σε σημεία και τμήματα της Χερσονήσου της Παναγίας, που το άθροισμα αυτών των θέσεων για στάθμευση αποτελούν το 80% τουλάχιστον του συνόλου. Χωρίς καμία άλλη πρόνοια, πρόβλεψη, μέτρο.
Πάρ΄ το και κάν΄ το ότι καταλαβαίνεις! Και φυσικά δεν μπορείς να το εναποθέσεις στο κέντρο ελέω ελεγχόμενης στάθμευσης. Και φυσικά δεν υπάρχει κάποια συμφωνία με πάρκινγκ που εκμεταλλεύονται ιδιώτες για δωρεάν παραχώρηση για αυτές τις ημέρες. Καμία μέριμνα. Επομένως; Κόψε το κεφάλι σου. Βρες συγγενικό ή φιλικό σπίτι. Παράτησε το σε άλλη συνοικία και έχε πίστη και ελπίδα ότι θα το ξαναβρείς…
Ούτε μία, ούτε δύο, ούτε τρεις … ΔΕΚΑ ΗΜΕΡΕΣ!
Ας απαντήσουν όσοι παίρνουν αυτές τις αποφάσεις ελαφρά τη καρδία: υπάρχει άλλη συνοικία της πόλης που, εκτός όλων των άλλων επιβαρυντικών παραγόντων που μόνο αδρομερώς περιγράψαμε, να υφίσταται τέτοια ταλαιπωρία για ΔΕΚΑ ΗΜΕΡΕΣ; Ας βάλουν τους εαυτούς τους στη θέση των κατοίκων της Παναγίας, ας αναλογιστούν και ας απαντήσουν. Και κυρίως ας δώσουν επιτέλους λύση!
Καταπόδης Βασίλης,
μόνιμος κάτοικος Παναγίας
