Την Δευτέρα 27 Ιανουαρίου στην εκπομπή του Βαγγέλη Ευαγγελίδη στο Ράδιο Πρωινή, μίλησε ο Άλκης Ζοπόγλου. Στην πρώτη του συνέντευξη μετά την αποχώρηση του από το Cosmopolis. Ακολουθούν τα κυριότερα μέρη της.
Η συνέντευξη
Ερ: Πότε δέχεσαι το πρώτο τηλέφωνο από τον Δήμαρχο σχετικά με το Cosmopolis;
Απ: Η πρώτη συζήτηση πρέπει να είχε γίνει αρχές του 2019 και μερικούς μήνες πριν εκλεγεί στις εκλογές του 2019.
Ερ: Και μόλις σου κάνει την πρόταση απαντάς αμέσως θετικά ή ποια είναι η απάντησή σου;
Απ: Έγινε ένας διάλογος για να ακούσουμε ο ένας τον άλλον. Σε δεύτερο χρόνο του έκανα μια παρουσίαση των σκέψεων και ιδεών μου πάντοτε με βάση την εμπειρία που είχα σε παρόμοιες διοργανώσεις. Έγιναν μερικές ακόμη συζητήσεις, συμφώνησε σε αυτό το πλαίσιο υλοποίησης και την δομή που του πρότεινα και έτσι από τον Οκτώβριο του 2019, αρχίσαμε να υλοποιούμε αυτό το καινούργιο μοντέλο.
Ερ: Ποια ήταν η κατάσταση που βρήκες εσύ στο Cosmopolis;
Απ: Είναι αλήθεια πως ήμουν συνηθισμένος σε ένα άλλο μοντέλο διαχείρισης παρόμοιων θεσμών.
Ερ: Τι εννοείς άλλο μοντέλο; Σε σχέση με παρόμοιες διοργανώσεις του εξωτερικού;
Απ: Ο τρόπος που δουλεύουν τα οργανωμένα φεστιβάλ είναι πολύ ξεκάθαρος. Υπάρχει ένα δέντρο που ξεκινά από τον καλλιτεχνικό διευθυντή και από κάτω υπάρχουν οι συνεργάτες του που είναι σε άμεση επικοινωνία μαζί του. Γενικά, υπάρχει προσωπικό που δεν είναι περιστασιακό, αλλά ασχολείται καθ’ όλη την διάρκεια του έτους για την σωστή οργάνωσή του. Εδώ δεν υπήρχε κάτι τέτοιο, ήταν μια διοργάνωση εκ των έσω και υπήρχε μια κατάσταση αναρχίας στον τρόπο διαχείρισης. Θα έλεγα ότι σε θέματα οργάνωσης ήταν στην κυριολεξία σε εμβρυακό επίπεδο. Το σημαντικότερο ήταν ότι ακόμη και όσους συνεργάτες επέλεγα, θα έπρεπε να προσαρμοστούν σε έναν καινούργιο τρόπο δουλειάς τελείως διαφορετικό από πριν και σύμφωνα με τους στόχους που είχαν τεθεί εξ αρχής.
Ερ: Επηρέασε η απόφαση της κυβέρνησης να κλείσει τα νομικά πρόσωπα στην συνέχεια;
Ήταν μια απόφαση κομβικής σημασίας, καθώς παρ’ όλες τις δυσκολίες που είχα αντιμετωπίσει στην Δημωφέλεια είχε βρεθεί ένας κοινός βηματισμός. Ήταν σημαντικό που ο πρόεδρος τότε της κοινωφελούς επιχείρησης ο Τάκης Αγγελίδης, αντιλήφθηκε το concept και εργάστηκε σκληρά μαζί μου για να το υλοποιήσει ξεπερνώντας πολλές από τις δυσκολίες. Με την μετάβαση όμως στον Δήμο δημιουργήθηκαν πολλά προβλήματα τόσο γραφειοκρατικά, κυρίως όμως θέματα επάρκειας προσωπικού.
Απ: Τι έγινε με παρόμοια φεστιβάλ σε άλλους Δήμους στην Ελλάδα. Για παράδειγμα τι συνέβη στον Δήμο Ξάνθης;
Απ: Ειδικά στην Ξάνθη, καθώς συζητάμε με τους ανθρώπους στην αντιδημαρχία πολιτισμού εκεί, δεν υπήρξαν παρόμοια προβλήματα. Όλη αυτή η μετάβαση ξεπεράστηκε πολύ πιο εύκολα και άμεσα. Δεν μπορώ να γνωρίζω από την θέση που είχα, για ποιον λόγο δημιουργήθηκε οικονομικό αδιέξοδο στον Δήμο μας με το θέμα του Cosmopolis που μας έφερε πραγματικά σε δυσάρεστες καταστάσεις.
Ερ: Ποια ήταν η αμοιβή σου ως καλλιτεχνικός διευθυντής;
Απ: Η αμοιβή μου ήταν η μικρότερη δυνατή. Αμειβόμουν όπως ένας νέος υπάλληλος του Δήμου Καβάλας, ανεξάρτητα από τι τιμές παίζουν στον χώρο, που σίγουρα δεν έχουν καμία σχέση με την αμοιβή που έπαιρνα.
Ερ: Πόσο έτοιμος ήταν και είναι ο κόσμος της πόλης και της περιοχής για τις καλλιτεχνικές προτάσεις σου;
Απ: Ο κόσμος ήταν και είναι πανέτοιμος. Αφομοίωσε και αγκάλιασε όλες τις δράσεις που προτείναμε με πολύ καλή διάθεση πάντα. Το πρόβλημα δεν είναι ο κόσμος, αλλού πρέπει να αλλάξουν οι αντιλήψεις αλλού, ώστε να μπορούν τέτοιοι θεσμοί να είναι πραγματοποιήσιμοι.
Ερ: Είμαι πολιτικός αντίπαλος του Θόδωρου Μουριάδη. Θα χτυπήσω τον καλλιτεχνικό διευθυντή ενός θεσμού ώστε να πλήξω τον Δήμαρχο που τον επέλεξε;
Απ: Δεν μπορώ να πω ότι η στάση αυτή κάποιων συμπολιτών μου δεν με απασχολούσε. Είναι σίγουρο ότι ειδικά στην αρχή ήμουν σοκαρισμένος. Σιγά σιγά αποφάσισα να μην ασχολούμαι καθόλου. Είναι βέβαια αλήθεια ότι αυτού του είδους οι πρακτικές και αυτή η γενιά ανθρώπων πρέπει επιτέλους να εξαφανιστεί. Να αφήσει νέους ανθρώπους στο πλαίσιο της αλληλεγγύης και της κατανόησης να διαχειριστούν την τύχη του τόπου και της χώρας. Η κοινωνία και ο κόσμος το περιμένει. Περιμένει νέες αντιλήψεις, καθαρές και όχι προκατειλημμένες.
Ερ: Πότε έφτασες στο σημείο όπου πήρες την απόφαση ότι έπρεπε να παραιτηθείς;
Απ: Καταρχήν θα ήθελα σε αυτό το σημείο να ευχαριστήσω για την υποστήριξη τον Δήμαρχο Καβάλας Θόδωρο Μουριάδη. Ήταν πραγματικά πολύ σημαντική. Επίσης, να ευχαριστήσω κάποιους από τους πολιτικούς του αντιπάλους που βλέποντας το έργο που γίνεται, μου έδωσαν τα συγχαρητήρια τους, ειδικά τα τελευταία χρόνια και μετά την κρίση του κορωνοϊού. Παρόλα αυτά όμως, από ότι φάνηκε, κάποιοι από την παράταξη του Δημάρχου δεν αντιλήφθηκαν προφανώς το έργο που έγινε. Δεν ήμουν εγώ υπεύθυνος να πάρω την απόφαση αν θα προχωρούσε το φεστιβάλ ή όχι. Όλα εξαρτώνται από την χρηματοδότηση και από το ανθρώπινο δυναμικό που υπάρχει ώστε να υλοποιηθεί ένας τέτοιος θεσμός. Όσο υπολείπεται το ανθρώπινο δυναμικό τόσο πρέπει να αυξάνεται η χρηματοδότηση για να καλύπτεται αυτό το κενό. Δεν είναι λογικό λοιπόν να κόβονται και τα δύο. Και τα χρήματα και το προσωπικό. Αυτό οδηγεί σε αδιέξοδο. Σε κάθε περίπτωση από τη πλευρά μου και στην θέση που ήμουν όφειλα να δώσω λύσεις στον άνθρωπο με τον οποίο συνεργαστήκαμε από το ξεκίνημα ήδη, στον Δήμαρχο Θόδωρο Μουριάδη. Από τον Σεπτέμβριο ακόμη, συζητώντας μαζί του και διαπιστώνοντας την αδυναμία επαρκούς χρηματοδότησης του φεστιβάλ, του πρότεινα πολύ συγκεκριμένες λύσεις ώστε ο θεσμός να μην σταματήσει να υπάρχει, καθώς ειλικρινά πιστεύω ότι έχει γίνει πολύ καλή δουλειά μέχρι τώρα και έχει δημιουργηθεί πραγματική υπεραξία σχετικά με το φεστιβάλ Cosmopolis. Προφανώς, αυτές οι λύσεις δεν μπόρεσαν να περάσουν από την ομάδα του Δημάρχου και τελικά δεν έγιναν αποδεκτές. Άρα όταν οι λύσεις που πρότεινα για την βιωσιμότητα του φεστιβάλ δεν γίνονται αποδεκτές και ταυτόχρονα ο ετήσιος προϋπολογισμός μειώνεται δραματικά, χωρίς καν να υφίσταται το κατάλληλο προσωπικό, είναι απόλυτα λογικό να μην μπορώ να συνεχίσω. Αν παρέμενα θα χρεωνόμουν το φεστιβάλ του 2025 χωρίς να έχω την δυνατότητα να το πραγματοποιήσω όπως θα έπρεπε.
Ερ: Ποια είναι η συμβουλή σου για την συνέχεια σε όποιον αναλάβει το φεστιβάλ;
Απ: Δεν νομίζω ότι θα μπορούσα να παροτρύνω κάποιον προς κάποια κατεύθυνση. Θα πρέπει ο ίδιος να αναλάβει την ευθύνη.
Απλά συμβουλευτικά και μόνο θα έλεγα ότι είναι σημαντικό να επιμείνει σε ένα συγκεκριμένο χαρακτήρα και μια ταυτότητα, αποφεύγοντας ένα πολυθεματικό και ασαφή χαρακτήρα για τον θεσμό. Την ίδια στιγμή χαίρομαι γιατί εισπράττουμε πολύ θετικά σχόλια από όλη την Ελλάδα για την δομή του φεστιβάλ. Ειλικρινά πιστεύω ότι αν είχε τις δυνατότητες να λειτουργήσει έξω από τα γραφειοκρατικά γρανάζια του Δήμου, (ήταν μια πρόταση που έκανα άλλωστε στον Δήμαρχο Θόδωρο Μουριάδη βλέποντας ότι αδυνατεί ο Δήμος να χρηματοδοτήσει επαρκώς το φεστιβάλ), ο θεσμός θα απογειωνόταν και θα αποκτούσε ξαφνικά πολλαπλάσια αξία και λάμψη από ότι έχει σήμερα.
Ερ: Μένει κάποια πίκρα από την πενταετή σου παρουσία στο θεσμό ή φεύγεις με χαρά;
Ήταν πράγματι ένα ξεχωριστό κεφάλαιο και η εμπλοκή μου με το φεστιβάλ είχε ιδιαίτερη συναισθηματική αξία διότι απλά είναι ο τόπος μου. Ήθελα πραγματικά να προσφέρω ότι μπορούσα…δεν ξέρω αν τελικά το κατόρθωσα…θα το δείξει ο χρόνος.
Έχω παρόλα αυτά κάποια παράπονα από ανθρώπους που ήταν σε κομβικές θέσεις. Δεν αντιλήφθηκαν καν το νόημα και την ανάγκη ύπαρξης ενός τέτοιου θεσμού ο οποίος άλλαξε ρώτα στο πολιτιστικό γίγνεσθαι δημιουργώντας μια ξεχωριστή δυναμική για τον τόπο, προσελκύοντας νέους ανθρώπους παράλληλα με τους πιο μεγάλους σε ηλικία. Εξαιτίας της εμμονής τους ο θεσμός μένει πίσω.
Γιατί ακόμη και με την υποχρηματοδότηση το φεστιβάλ θα μπορούσε να προχωρήσει με αξιώσεις. Ήταν απόλυτα κατανοητό από την πλευρά μου ότι μπορεί να υπήρχαν προβλήματα στην επαρκή χρηματοδότησή του, γι΄ αυτό και πρότεινα πολύ ξεκάθαρες λύσεις. Πάντοτε άλλωστε πιστεύω ότι υπάρχουν λύσεις στα προβλήματα. Το ότι δεν έγιναν αποδεκτές οι λύσεις που πρότεινα δεν είναι φυσικά δική μου ευθύνη.
Ερ: Πιστεύεις ότι θα γίνει Cosmopolis το 2025;
Απ: Δεν το ξέρω ειλικρινά. Εξαρτάται τι θεωρούμε Cosmopolis? Αν θέλουμε να γυρίσουμε σε ένα μοντέλο δύο ή τριών ημερών μπορεί.
Κάποια στιγμή μια κυρία σημαντικό στέλεχος στο επιτελείο του Δημάρχου μου είπε «κάνε ένα Cosmopolis με δύο συναυλίες». Και της απάντησα: Είναι σωστό και τίμιο να έχεις έναν άνθρωπο στη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή για να σου κάνει δύο εκδηλώσεις ετησίως και να τον πληρώνεις έναν ολόκληρο χρόνο; Με αυτήν την λογική του να μένω σε μια θέση για να παίρνω έναν μισθό κάθε μήνα ώστε τελικά να διοργανώνω δύο εκδηλώσεις τον χρόνο δεν θα μπορούσα ποτέ να συμβιβαστώ.
