Στη σύγχρονη εποχή, η έννοια της βιώσιμης κινητικότητας αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο κάθε συζήτησης που αφορά την ποιότητα ζωής στις πόλεις.
Η πόλη της Καβάλας δεν αποτελεί εξαίρεση, καθώς αντιμετωπίζει καθημερινά το χάος της κυκλοφορίας, την έλλειψη κατάλληλων υποδομών και την ασυνέπεια στην εφαρμογή λύσεων που προωθούν τον σεβασμό σε κάθε μορφή μετακίνησης, είτε πρόκειται για οχήματα, είτε για πεζούς, είτε για ποδηλάτες.
Η βιώσιμη κινητικότητα δεν αφορά απλώς τη διαχείριση της κυκλοφορίας, αλλά την προώθηση των “πράσινων” μορφών μετακίνησης, όπως τα ποδήλατα, τα ηλεκτρικά οχήματα και τα μέσα μαζικής μεταφοράς, με τρόπο που να διασφαλίζει την ομαλή συνύπαρξη όλων των μετακινουμένων.
Με αφορμή την παραπάνω φωτογραφία που δείχνει ένα όχημα παράνομα σταθμευμένο πάνω στη προσφάτως κατασκευασμένη νησίδα στην κεντρική οδό Κουντουριώτου, αντικατοπτρίζει τη δύσκολη καθημερινότητα στους δρόμους.
Η ανάγκη για ένα συνολικό βιώσιμο σχέδιο που θα προωθεί τις “πράσινες” μορφές κινητικότητας και θα εξασφαλίζει τον σεβασμό στους πεζούς, στους ποδηλάτες και στους χρήστες των δημόσιων χώρων είναι πιο επιτακτική από ποτέ.
Η Λανθασμένη Προσέγγιση των Διοικούντων και η Έλλειψη Ολοκληρωμένου Σχεδίου
Δυστυχώς, οι τοπικές αρχές της Καβάλας φαίνεται να αντιμετωπίζουν τα ζητήματα κινητικότητας με αποσπασματικό τρόπο. Τα έργα που επιλέγονται δεν συνδέονται με μια μακροπρόθεσμη στρατηγική, η οποία να στοχεύει στην ουσιαστική λύση του κυκλοφοριακού προβλήματος.
Αντίθετα, δημιουργούν πρόσκαιρα προβλήματα και δυσκολίες στην καθημερινότητα των κατοίκων, χωρίς να βελτιώνουν τις συνθήκες στο μέλλον. Αυτός ο αποσυντονισμός των έργων, χωρίς συνολικό πλάνο και συνέργειες μεταξύ των έργων, δημιουργεί ένα κυκλοφοριακό χάος, χωρίς να προσφέρει πραγματικές λύσεις.
Ένα εύλογο ερώτημα που προκύπτει είναι εάν οι επιλογές των έργων γίνονται με γνώμονα τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών ή εάν ακολουθείται μια διαφορετική στρατηγική, που στοχεύει κυρίως στην απορρόφηση χρηματοδοτήσεων από επιδοτούμενα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Συχνά, παρατηρούμε ότι τα έργα κατασκευάζονται με πλήρης απουσία ποιοτικών χαρακτηριστικών μιας και οι ανάδοχοι δεν ελέγχονται και δεν λογοδοτούν για την ποιότητα του έργου που παραδίδουν και βέβαια ούτε για τον χρόνο αποπεράτωσης τους, όλη η διαδικασία συντελείται χωρίς την απαραίτητη διαφάνεια ή μια ξεκάθαρη προοπτική για το κοινό καλό.
Η αδιαφορία των πολιτών και η έλλειψη ενσυναίσθησης κατά την οδήγηση
Ωστόσο, ένα ακόμα πρόβλημα που επιδεινώνει την κατάσταση στους δρόμους των ελληνικών πόλεων είναι η αδιαφορία των ίδιων των πολιτών απέναντι στα κοινά προβλήματα.
Πολλοί οδηγοί αυτοκινήτων δεν δείχνουν τον απαραίτητο σεβασμό στους άλλους χρήστες του δρόμου, όπως πεζούς, μοτοσικλετιστές ή ποδηλάτες. Το παράνομο παρκάρισμα, είναι ένα απτό παράδειγμα έλλειψης οδηγικής ηθικής και ενσυναίσθησης.
Οι πολίτες φαίνεται να παραμένουν αδιάφοροι μπροστά στα προβλήματα που όλοι μαζί δημιουργούμε με την απροσεξία μας. Οι πράξεις μας στους δρόμους, από το παράνομο παρκάρισμα μέχρι την αδιαφορία για τα σήματα και τους κανόνες, επιδεινώνουν την κυκλοφοριακή συμφόρηση και δημιουργούν επικίνδυνες συνθήκες για όλους τους χρήστες των δημόσιων χώρων.
Η Αλλαγή Νοοτροπίας και οι Λύσεις για μια Καλύτερη Κινητικότητα
Για να υπάρξει πραγματική αλλαγή, απαιτείται μια συνολική αλλαγή προσέγγισης από τη διοίκηση, που πρέπει να στηριχθεί στην επιστημονική γνώση και την ουσιαστική διαβούλευση με τους πολίτες.
Ο σχεδιασμός των έργων που αφορούν την κυκλοφορία πρέπει να γίνεται με τη συνεργασία ειδικών πολεοδόμων και συγκοινωνιολόγων, ώστε να προκύπτουν λύσεις που ανταποκρίνονται στις πραγματικές και μελλοντικές ανάγκες της περιοχής.
Παράλληλα, είναι αναγκαία η ενίσχυση εκπαιδευτικών προγραμμάτων που θα ευαισθητοποιήσουν τους πολίτες για τη σωστή χρήση των δημόσιων χώρων και την καλλιέργεια οδηγικής παιδείας.
Η ενθάρρυνση του διαλόγου με τους πολίτες μέσω δημόσιας διαβούλευσης, καθώς και η χρήση σύγχρονων εργαλείων σχεδιασμού που θα λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες όλων των ομάδων της κοινωνίας, είναι κλειδί για την ουσιαστική βελτίωση της κινητικότητας.
Μια διοίκηση που πραγματικά ενδιαφέρεται για τη λύση του κυκλοφοριακού προβλήματος οφείλει να λαμβάνει αποφάσεις με κριτήρια ποιότητας ζωής και βιώσιμης ανάπτυξης, να προωθεί τη συμμετοχή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων και να αναγνωρίζει την ανάγκη για συνέργειες μεταξύ των έργων που υλοποιούνται.
Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε μια πόλη όπου η κίνηση στους δρόμους δεν θα αποτελεί καθημερινή ταλαιπωρία, αλλά μια ισορροπημένη συνύπαρξη όλων των μορφών μετακίνησης.
Κωνσταντίνος Τιτόπουλος
