Ο κ. Κώστας Κάππας καθηγητής Ιατρικής Φυσικής-Ακτινοφυσικής μάς εξηγεί πως το 5G μπορεί να βελτιώσει τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης προσφέροντας προσωποποιημένες υπηρεσίες με χαμηλό κόστος
Λίγοι γνωρίζουν ότι η ραδιοκυματική ακτινοβολία με την οποία λειτουργεί η κινητή τηλεφωνία, χρησιμοποιείται ήδη από δεκαετίες στην Ιατρική για θεραπευτικούς ή διαγνωστικούς σκοπούς. Εφαρμογές όπως η «μικροκυματική διαθερμία», η «θερμοακουστική ηχογραφία» (προκαλούμενη από μικροκύματα), η ιατρική ηλεκτρομαγνητική απεικόνιση/εντοπισμός όγκων και η ιατρική παρακολούθηση/μέτρηση ζωτικής σημασίας φυσιολογικών λειτουργιών (όπως η αναπνοή και ο καρδιακός ρυθμός) ευρίσκονται στην ίδια φασματική ζώνη με τεχνολογίες όπως η 3G, 4G, 5G και Wi-Fi.
Η έκθεση των ασθενών σε ραδιοκυματική ακτινοβολία πολλαπλάσιας ισχύος από αυτήν της κινητής τηλεφωνίας χωρίς καμία παρενέργεια (ακτινικής φύσης), οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το ανθρώπινο σώμα μπορεί να εκτεθεί με ασφάλεια στην ραδιοκυματική ακτινοβολία της κινητής τηλεφωνίας, όταν τηρούνται πιστά από τους παρόχους τα τεθέντα όρια ασφαλείας από τους Διεθνείς Οργανισμούς.
Επέκταση της τηλεϊατρικής
Η χρήση της 5G τεχνολογίας μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τα δίκτυα επικοινωνίας, υποστηρίζοντας υψηλής ποιότητας βίντεο-συνδιαλέξεις σχεδόν σε πραγματικό χρόνο, για ιατρικές διαβουλεύσεις. Επίσης, οι κλινικές υπηρεσίες ενός παρόχου (π.χ. νοσοκομείο) μπορούν να επεκταθούν πέραν της κεντρικής κτιριακής δομής, παρέχοντας υπηρεσίες σε απομακρυσμένες περιοχές (π.χ. σύνδεση με ασθενή και ιατρό σε αγροτικές περιοχές ή σε ένα μικρό νησί). Με τη χρήση της τεχνολογίας 5G, οι ασθενείς μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ειδικούς (των οποίων τις υπηρεσίες διαφορετικά θα είχαν στερηθεί) και να αντιμετωπίζεται έγκαιρα το πρόβλημά τους.
Επίσης, είναι δυνατή η ασύρματη τηλεχειρουργική (Wireless Tele-Surgery – WTS) – χρησιμοποιώντας φορητή κονσόλα και ρομποτικές πλατφόρμες με βίντεο, ήχο και απτικές δυνατότητες καθώς και η διάθεση ασύρματων ρομπότ υπηρεσίας (Wireless Service Robots – WSR) – ρομπότ συνοδείας ή υπηρεσίας για πάσχοντα και ανήμπορα άτομα.
Απομακρυσμένη παρακολούθηση ασθενών
Η ανάπτυξη δικτύων ασύρματης επικοινωνίας και ασύρματων αισθητήρων σώματος βοήθησε σημαντικά την απομακρυσμένη διάγνωση και παρακολούθηση των ασθενών. Το 5G θα επιτρέψει περισσότερο αξιόπιστες συνδέσεις για την διευκόλυνση της μεταφοράς δεδομένων και την ταχεία λήψη ιατρικών αποφάσεων και για περισσότερους ασθενείς. Αυτό θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην υγειονομική περίθαλψη με τρόπους όπως η μη οχληρή παρακολούθηση των ασθενών, η ταχύτερη απομακρυσμένη πρόσβαση σε ηλεκτρονικά αρχεία υγείας, η υποβοηθούμενη διαβίωση για άτομα με χρόνια προβλήματα, η ποιοτική γήρανση, κ.α..
Επίσης, οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθούν εξ’ αποστάσεως ζωτικά όργανα των ασθενών, συμπεριλαμβανομένης της παροχής φαρμάκων και της προσωποποιημένης κάλυψης, βάσει συλλογής και ανάλυσης δεδομένων, σχεδόν σε πραγματικό χρόνο.
Επαυξημένη και εικονική πραγματικότητα
Το 5G εκμεταλλεύεται την τεχνολογία της Εικονικής Πραγματικότητάς (Virtual Reality – VR) και της Επαυξημένης Πραγματικότητας (Augmented Reality – AR) βελτιώνοντας σημαντικά την εκπαίδευση του υγειονομικού προσωπικού και την φροντίδα των ασθενών (δίνοντας την δυνατότητα στο ιατρικό προσωπικό να προσφέρει λιγότερο επεμβατικές και περισσότερο καινοτόμες θεραπείες). Μεταξύ των πολλών πιθανών εφαρμογών της τεχνολογίας 5G και από τις περισσότερο συναρπαστικές, είναι η προσομοίωση σύνθετων ιατρικών σεναρίων και η παροχή εναλλακτικών θεραπειών για άτομα με σοβαρές ασθένειες.
Μεταφορά μεγάλων αρχείων
Το 5G θα επιτρέψει την ταχύτερη ανταλλαγή πολύ μεγάλου όγκου ιατρικών δεδομένων με υψηλή ασφάλεια μεταξύ ιατρικών συσκευών και μονάδων ακόμη και smartphone, υπηρεσιών cloud και αισθητήρων παρακολούθησης φυσιολογικών παραμέτρων.
Οι δυνατότητες αυτές έχουν σημαντικές εφαρμογές στην εκμετάλλευση της απεικόνισης καθώς η τελευταία είναι κομβική πληροφορία στην διάγνωση, στην χειρουργική, στην ακτινοθεραπεία, στο follow-up του ασθενούς, κ.α. Η προσθήκη ενός δικτύου υψηλής ταχύτητας 5G σε υπάρχουσες αρχιτεκτονικές μπορεί να βοηθήσει ταχύτατα και αξιόπιστα την μεταφορά τεράστιων αρχείων δεδομένων ιατρικών εικόνων (για παράδειγμα, η μονάδα PET της Πυρηνικής Ιατρικής δημιουργεί εξαιρετικά μεγάλα αρχεία – έως 1 gigabyte πληροφοριών ανά ασθενή ανά μελέτη).
Επίσης, λαμβάνοντας υπόψη την αυξανόμενη χρήση στην ιατρική πρακτική της Τεχνητής Νοημοσύνης (Artificial Intelligence – AI) το καταλληλότερο εργαλείο αξιοποίησης της AI είναι η τεχνολογία 5G καθώς οι μεγάλες ποσότητες δεδομένων οι οποίες ανταλλάσσονται σε πραγματικό χρόνο, απαιτούν εξαιρετικά αξιόπιστα και υψηλού εύρους ζώνης δίκτυα.
Αποδομώντας το υπερσυγκεντρωτικό μοντέλο παροχής ιατρικών υπηρεσιών
Το 5G θα επιταχύνει περαιτέρω την τάση της ιατρικής κοινότητος προς παροχή φροντίδας «πιο κοντά στον ασθενή» και έξω από το νοσοκομείο, μέσω π.χ. Κέντρων Επείγουσας Περίθαλψης, κλινών εισόδου, Κέντρων χειρουργικών επεμβάσεων εξωτερικών ασθενών και υγειονομικής περίθαλψης στο σπίτι. Οι εξελίξεις στην ιατρική, στην τεχνολογία, στο αυξανόμενο κόστος της υγειονομικής περίθαλψης, ενθάρρυναν τον πολλαπλασιασμό ανεξάρτητων ή/και δορυφορικών κέντρων. Το 5G θα υποστηρίξει αυτό το αποκεντρωμένο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, βοηθώντας τους παρόχους υγείας να γίνουν περισσότερο αξιόπιστοι και προσιτοί.
*Ο κ. Κώστας Κάππας είναι Καθηγητής Ιατρικής Φυσικής – Ακτινοφυσικής του Πανεπιστημιακού Νoσοκομείου Λάρισας και του Ιατρικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
