του Αντώνη Κόντου
Εφέτος, με “τας ειδούς” του θεριστή βιώνουμε κάπως νωρίς το καύμα και την απειλή απ’ τις θέρμες και “τα σκυλόδοντα του καλοκαιριού” (Γ. Σεφέρης)(καύσων-Καύκασος-καυσία = μακεδονικός πλατύγυρος πίλος για το ηλιακό κάμα)
Εμφανή τα σημάδια της κλιματικής ανισορροπίας με την απόχρωση της ώχρας να κυριαρχεί στο φυσικό πάνθεο -μετά την ολιγόζωη πρασινωπή παρένθεση της άνοιξης-η οποία μεταλλάσσεται σε νεκρική κιτρινίλα .
(Ω, σώμα του καλοκαιριού γυμνό καμένο….. Σώμα του βράχου και ρίγος της καρδιάς. Οδ. Ελύτης )
Ωστόσο, πράσινοι λειμώνες, σκιερά φυλλώματα, πολύανθα λουλουδιάσματα, πολυθόρυβα πετάγματα, κελαρυστά ρείθρα… δύναμη και δρόσος συνθέτουν μια διαφορετική εικόνα αισθητικής πανδαισίας του Ιουνίου, που αποτυπώνεται στο ομώνυμο ποιητικό κείμενο (JUIN) του σημαντικού Γάλλου ποιητή, Leconte de Lisle, εικόνα που δε σχετίζεται με τις κλιματικές συνθήκες που βιώνουμε σήμερα.
Το εννιάστροφο ποίημα γράφτηκε το 1852, απόσπασμά του (πέντε πρώτες στροφές) αναδημοσιεύτηκε στην έγκριτη φιλολογική επιθεώρηση του “Νεολόγου” Κωνσταντινουπόλεως (Ιούλιος 1894) στα γαλλικά- ένδειξη του υψηλού δείκτη γαλλοφωνίας των αποδεκτών τού περιοδικού- αποτελώντας μεταθανάτιο φόρο τιμής για τον ρομαντικό ποιητή και ακαδημαϊκό, πρωτοπόρο σημαντικών ευρωπαϊκών ποιητικών ρευμάτων (παρνασσισμός, συμβολισμός).
JUIN Ιούνιος (απόσπασμα)
Les pres ont une odeur d’ herbe verte et mouillee. Οι λειμώνες αποπνέουν μια οσμή νοτισμένης πρασινάδας
Un fraiss oleil penetre en l’epaisseur des bois: ένας λαμπρός ήλιος διαπερνά τα βαθύσκιωτα δάση
Toute chose e tin celle,et la jeune feuillee κάθε τι λαμποκοπά, και ξυπνούν ταυτόχρονα
Et les nids palpitants s’ eveillent a la fois.τα νέα βλαστάρια και οι φωλιές των φτερωτών.
Lescoursd’eaudiligentsauxpentesdescollines Τα γάργαρα ρυάκια στις πλαγιές των λόφων ρέουν χαρούμενα και καθαρά
Ruisellentclairs et gais, sur la mousse et lethym: πάνω στο βρύο και το θυμάρι,
Ils chantent au milieu des buissons d’aubepines Κελαρύζουν ανάμεσα στους θάμνους της λευκάκανθας
Avec le vent rieur et l’oiseu du matin. μαζί με τον ηχηρό άνεμο και το πρωϊνό κελάηδημα.
. .
Les gazons sont tout pleins de voix harmonieuses Οι πρασινάδες είναι γεμάτες από αρμονικούς ήχους
L’aube fait untapis de perles aux sentiers,η αυγή στρώνει μονοπάτια με μαργαριταρένιο χαλί,
Etl’abeille, quittant les prochainesyeuses, Κι’ η μέλισσα αφήνοντας τους παρακείμενους πρίνους
Suspend son ail d’or aux pales eglantiers. “αιωρεί” το χρυσό πέταγμά της στις ωχρές αγριοτριανταφυλλιές.
Souslessaulesployantslavachelenteetbelle Κάτω από τις κυρτές ιτιές η όμορφη και αργοκίνητη γελάδα
Paitdansl’herbeabodanteauborddestiedeseaux; βόσκει μέσα σε πλούσια πρασινάδα στην όχθη των χλιαρών νερών.
Lejougn’apasencorecourbesoncourebelle,Ο ζυγός δεν έχει αγκαλιάσει ακόμη το ανυπότακτο σβέρκο της,
Une rose vapeur emplit ses blonds neseaux.Ένας ερυθρωπός ατμός γεμίζει τα ανοιχτόχρωμα ρουθούνια της
Etpardelalefleuveauxdeuxrivesfleuries Και από ‘κει το ποτάμι με τις δυο λουλουδιασμένες όχθες
Quiversl’horizonbleucouleatraverslespres ρέει προς το γαλανό ορίζοντα δια μέσου των λειμώνων .
Letaureaumugissant,roifougeuxdesprairies,Ο ταύρος μουκανίζοντας, κυρίαρχος των λειβαδιών όλο θυμό,
Humel’airquil’enivre, etbatsesflancspourpres ρουφάει τον αγέρα που τον μεθάει και εξάπτει τα στιβαρά πλευρά του…
…………………………………………………………………………………………………………….
ελεύθερη μετάφραση από τα γαλλικά: Αντώνης Κόντος
Ίσως, η περιγραφή της φύσης “κατά Ιούνιον” να είναι μία βιωματική ποιητική αναφορά πριν ενάμιση και πλέον αιώνα, που συμβαδίζει με πραγματικές εικόνες και με καθολική συμμετοχή των αισθήσεων, προτού γίνουν εμφανή τα σημάδια της σταδιακής απώλειας του φυσικού παραδείσου.
Ίσως όμως, και να κυριαρχεί η φυσιοκρατική πανδαισία ως έμπνευση στην ποιητική φαρέτρα του Leconte de Lisle με την εξιδανίκευση και ωραιοποίηση της φύσης στο πλαίσιο των αρχαίων προτύπων του (Θεόκριτος, ….) και των ποιητικών “απαιτήσεων” του παρνασσισμού.
Γιατί όμως επιλέγει τον Ιούνιο; Μήπως η άνοιξη καθυστερεί στη Νορμαδία; Όπως και να προσεγγίσουμε-λογικά, ποιητικά– το ερέθισμα της έμπνευσής του, το ειδυλλιακό αποτέλεσμα της περιγραφής αφήνει στο σύγχρονο αναγνώστη μία πικρή διαπίστωση σε σχέση με τον Ιούνιο που βιώνουμε και ίσως, και με κάθε επερχόμενο Ιούνιο.
Καβάλα
21 Ιουνίου 2024
