Ομιλία της Βουλευτή Π.Ε. Καβάλας Αγγελικής Δεληκάρη στην Ολομέλεια της Βουλής κατά τη διάρκεια της συζήτησης του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης «Αντιμετώπιση νέων μορφών βίας κατά των γυναικών – Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1385 – Πρόσθετες ρυθμίσεις στον νόμο περί ενδοοικογενειακής βίας – Αναδιοργάνωση των ιατροδικαστικών υπηρεσιών – Ενίσχυση της λειτουργίας της Eurojust – Μέτρα για την προστασία των ανηλίκων και την καταπολέμηση της εγκληματικότητας – Δικονομικές διατάξεις αρμοδιότητας των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων και άλλες ρυθμίσεις»
Την ανάγκη περαιτέρω αυστηροποίησης της νομοθεσίας που αφορά σε αδικήματα σχετικά με βία κατά των γυναικών και την ενδοοικογενειακή βία επισήμανε κατά την τοποθέτησή της ενώπιον της Ολομέλειας του Κοινοβουλίου η Βουλευτής Π.Ε. Καβάλας της Νέας Δημοκρατίας Αγγελική Δεληκάρη.
Η κυρία Δεληκάρη κατά την ομιλία της στάθηκε στη σημασία της νομοθετικής πρωτοβουλίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης με την ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2024/1385, η οποία δημιουργεί ένα δίχτυ ασφαλείας για τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας και τις γυναίκες, οριοθετεί ζητήματα σχέσεων σε δομές φιλοξενίας («εξ οικείων βία») ενώ παράλληλα με την ηλεκτρονική πλατφόρμα που δημιουργείται τα θύματα μπορούν προχωρούν σε καταγγελίες πολύ πιο εύκολα.
Ακολουθεί η ομιλία της κυρίας Δεληκάρη
Κύριε Πρόεδρε,
Κύριε Υπουργέ,
Κύριε Υφυπουργέ,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
συζητούμε στην Ολομέλεια σήμερα ένα σημαντικό νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Ένα νομοσχέδιο που κινείται στους εξής άξονες:
- αντιμετώπιση νέων μορφών βίας κατά των γυναικών
- πρόσθετες ρυθμίσεις στον νόμο περί ενδοοικογενειακής βίας
- μέτρα για την προστασία των ανηλίκων και καταπολέμηση της εγκληματικότητας
- αναδιοργάνωση των ιατροδικαστικών υπηρεσιών
και, τέλος,
- διάφορες άλλες διατάξεις που ρυθμίζουν ζητήματα των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων και λοιπές ρυθμίσεις αρμοδιότητάς του.
Πρόκειται για ένα σημαντικό και πολυθεματικό νομοσχέδιο, τη συζήτηση και επεξεργασία του οποίου παρακολούθησα με ενδιαφέρον στην αρμόδια Επιτροπή. Πέρα από την έντονη, σε ορισμένες περιπτώσεις, ανταλλαγή απόψεων, ήταν καίριες οι διευκρινήσεις του επισπεύδοντος Υπουργού Γιώργου Φλωρίδη, καθώς και του Υφυπουργού Γιάννη Μπούγα.
Φυσικά απολύτως διαφωτιστικές και οι τοποθετήσεις του εισηγητή της πλειοψηφίας, του φίλου και συνάδελφου Δημήτρη Κούβελα. Ως μη νομικός δεν θα αναλωθώ σε τεχνικά ζητήματα και νομικές λεπτομέρειες που ήδη έχουν αναφερθεί εν πολλοίς από πλέον ειδικούς συναδέλφους.
Το πρώτο μέρος του νομοσχεδίου αφορά την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2024/1385 – Ενίσχυση της Νομοθεσίας για την Ενδοοικογενειακή Βία. Με έμφαση στην πρόληψη, τον ανασχεδιασμό της ποινικής αντιμετώπισης και, τέλος, την προστασία των θυμάτων.
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το άρθρο 4, στο οποίο ορίζονται οι έννοιες της «βίας κατά των γυναικών» και της «εξ οικείων βίας», του «εξαρτώμενου προσώπου» και του «συντρόφου».
Καλύπτονται πρακτικά όλες οι πιθανές εκδοχές σχέσης ανάμεσα στη γυναίκα-θύμα βίας και στον θύτη. Ειδικότερα ως προς το κομμάτι του «συντρόφου», έγινε προσπάθεια ώστε να οριοθετηθεί η έννοια εντός του κύκλου των «de facto» οικογενειακών σχέσεων, όπως ορίζονται από Ευρωπαϊκές Οδηγίες και Συμβάσεις, οι οποίες έχουν κυρωθεί και ενσωματωθεί στο εθνικό μας Δίκαιο.
Πολύ συχνά γινόμαστε κοινωνοί περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας, με θύματα κυρίως γυναίκες και ανήλικα παιδιά. Είναι καθήκον της Πολιτείας να νομοθετήσει ένα αποτελεσματικό πλαίσιο, ένα δίχτυ προστασίας γύρω από τα θύματα.
Να νομοθετήσει κατά τέτοιον τρόπο ώστε οι δυνητικοί θύτες να γνωρίζουν ότι θα τιμωρηθούν αυστηρά. Αυτές οι παραβατικές συμπεριφορές δεν πρέπει να γίνονται και δεν θα γίνονται πλέον ανεκτές.
Το νέο, ψηφιακό περιβάλλον, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δημιουργεί και νέες απειλές. Απέναντι σε ανηλίκους, σε ευάλωτα άτομα, και φυσικά απέναντι σε γυναίκες. Η παρενοχλητική κυβερνοπαρακολούθηση (stalking) είναι μια από αυτές.
Επιπλέον έχουμε την κυβερνοπαρενόχληση και το doxing, άλλες παρόμοιες παραβατικές συμπεριφοράς που προκαλούν φόβο, ή ψυχολογική βλάβη στο θύμα –μεταξύ άλλων.
Με τα άρθρα 7 έως 9 ποινικοποιούνται με αυστηρές ποινές τα παραπάνω, ενώ με το άρθρο 10 δημιουργείται ηλεκτρονική πλατφόρμα προς διευκόλυνση της υποβολής καταγγελιών στις αρμόδιες αρχές.
Το δεύτερο μέρος του νομοσχεδίου περιλαμβάνει διατάξεις για την προστασία ανηλίκων καθώς και για την καταπολέμηση εγκληματικότητας στην οποία εμπλέκονται. Το θεσμικό πλαίσιο αναμορφώνεται ώστε να θεραπεύσει τυχόν υπάρχοντα κενά, αλλά και να εισαχθούν ρυθμίσεις που επιτάσσουν οι τεχνολογικές εξελίξεις, όπως για παράδειγμα μέσω του άρθρου 39, με το οποίο τροποποιείται το άρθρο 339 του Ποινικού Κώδικα.
Ποινικοποιείται, για πρώτη φορά, η παράσυρση ανηλίκου κάτω των 15 ετών σε παρακολούθηση γενετήσιας πράξης μέσω τεχνολογίας επικοινωνιών. Με το τρίτο μέρος του νομοσχεδίου η κυβέρνηση και το Υπουργείο Δικαιοσύνης προχωρούν στην αναδιοργάνωση των ιατροδικαστικών υπηρεσιών.
Εισάγονται νέα εργαλεία, όπως η χρήση πληροφοριακού συστήματος για την εξαγωγή ιατροδικαστικών εκθέσεων με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Καλύπτονται κενά στη στελέχωση των ανωτέρω υπηρεσιών, μέσω ειδικής διαδικασίας πρόσληψης νεκροτόμων.
Άκουσα με προσοχή την τοποθέτηση του Προϊσταμένου των Ιατροδικαστικών Υπηρεσιών το Κράτους, του κ. Καρακούκη και κατανόησα καλύτερα τον καίριο ρόλο του αλλά και τον λόγο για τον οποίον η συγκεκριμένη αναδιοργάνωση είναι επιβεβλημένη.
Το τέταρτο μέρος του νομοσχεδίου περιλαμβάνει τροποποιήσεις στη λειτουργία της Eurojust, ενώ στο πέμπτο μέρος έχουμε ρυθμίσεις, ή καλύτερα αλλαγές, στην καθ’ ύλη και κατά τόπο αρμοδιότητα των διοικητικών δικαστηρίων.
Στόχος των αλλαγών αυτών είναι η αποφόρτιση των Εφετείων, η οποία θα επιφέρει ασφαλώς και ταχύτερη και αποτελεσματικότερη απονομή δικαιοσύνης, πλήρως εναρμονισμένη με τη λογική και άλλων νομοθετικών πρωτοβουλιών του Υπουργείου.
Τέλος, το έκτο μέρος του νομοσχεδίου περιλαμβάνει διάφορες ειδικές διατάξεις που θεραπεύουν συγκεκριμένα ζητήματα που υφίστανται και χρήζουν αντιμετώπισης.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
είμαι πολύ ευαίσθητη, όπως και όλες και όλοι σας, σε ζητήματα ενδοοικογενειακής βίας, στις καταγγελίες για βία κατά των γυναικών, για όλες αυτές τις παραβατικές και νοσηρές συμπεριφορές που παρακολουθούμε μέσα από τους δέκτες μας ή διαβάζουμε στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
Είναι ήδη καιρός η Πολιτεία να γίνει ακόμη αυστηρότερη απέναντι σ’ αυτά τα φαινόμενα, και το παρόν νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης συνιστά μια αναγκαία μεταρρύθμιση στη σωστή κατεύθυνση.
Γι’ αυτό και σας καλώ να το υπερψηφίσετε. Σας ευχαριστώ.
ΑΓΓΕΛΙΚΗ Γ. ΔΕΛΗΚΑΡΗ
Βουλευτής Ν. Καβάλας