“Για εμάς η Ιστορία δεν πρέπει να έχει κοινωνιολογικό χαρακτήρα. Πρέπει να έχει τον χαρακτήρα διαμόρφωσης εθνικής συνείδησης.”
Ακούγοντας εμβρόντητος τη συγκεκριμένη δήλωση της Υπουργού Παιδείας κ. Κεραμέως, ως απόηχος ήχησε στα αυτιά μου η φωνή του “καθηγητή ” μου εν έτει 1968, μεσούσης της Χούντας, φωνή που εφιαλτικά αναπαράχθηκε σχεδόν αυτολεξεί, δυστυχώς από την Υπουργό Παιδείας. Αναγκαία επισήμανση : ο εν λόγω “καθηγητής”, στρατιωτικός στο επάγγελμα, επιστρατεύτηκε από τους Συνταγματάρχες να λειτουργήσει στο εκπαιδευτικό σύστημα της Χούντας ως πομπός μετάδοσης των εθνικών ιδεωδών στη μαθητιώσα νεολαία. Και προτρέχω για να μην πυροβοληθώ από τους καλοθελητές…
Επικαλούμενος τη ρήση του Σολωμού ” Το έθνος πρέπει να θεωρεί εθνικό ό, τι είναι αληθές” θεωρώ ότι η επιστήμη της Ιστορίας, ως κοινωνικό εργαλείο σκοπό έχει να αναζητήσει και να αναδείξει την αλήθεια που θα οδηγήσει στη συλλογική αυτογνωσία, με την έννοια να γνωρίζει η κοινωνία πού πατά και πού πηγαίνει. Είναι διαστροφική η αντίληψη ότι πρέπει η Ιστορία να αποστερηθεί το κοινωνικό της περιεχόμενο. Και αγγίζει τα όρια του τραγικού, κήρυκας αυτής της παραδοξότητας να είναι η Υπουργός Παιδείας, θητεύσασα μάλιστα στο Harvard. Εύλογο το ερώτημα εάν αυτή της η άποψη θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή απ’ τους διακεκριμένους καθηγητές της. Η Ιστορία είναι η κατεξοχήν κοινωνική επιστήμη. Ανοίγει το διάλογο της κοινωνίας με το παρελθόν με ζητούμενο να αποφευχθούν στο εξής τραγικά λάθη της.
Του ολισθήματος της άρσης κατά το πρώτο σκέλος της δήλωσής της, ακολουθεί η επικινδυνότητα της θέσης. Στόχος της εκπαίδευσης, διατείνεται, πρέπει να γίνει η ανάπτυξη της εθνικής συνείδησης.
Όταν ζεις σ’ έναν τόπο με την ποιοτική και ποσοτική διαχρονία του, θα’ ταν τουλάχιστον αφελές να πιστεύεις ότι δεν έχει σμιλευθεί επαρκώς η εθνική σου συνείδηση. Εθνική συνείδηση διαμορφωμένη κατά την προτροπή του εθνικού μας ποιητή. Τα στρογγυλέματα, η αποσιώπηση και οι εθνικιστικές κορώνες μόνο δεινά και δύστηνα προοιωνίζουν.
Τα λάθη της νεότερης ιστορίας μας πολλά θα είχαν να μας διδάξουν : Μικρασιατική καταστροφή, Χούντα και Κυπριακό. Το μεθυστικό όραμα της Υπουργού περί ιεροδιδασκάλων το ζήσαμε στις πιο σκοτεινές στιγμές της Ιστορίας, όπως εισαγωγικά ανέφερα. Τέλος θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι η εθνική συνείδηση δεν καλλιεργείται με τον κατηχητικού ύφους λόγο αλλά έμπρακτα, όταν όλες μας οι πράξεις συντείνουν σε έναν και μόνο στόχο : να ανεβάζουν τον ήλιο του ανθρωπισμού όλο και πιο ψηλά . Γιατί η πεμπτουσία της εθνικής συνείδησης, ήδη από την εποχή του Σωκράτη και στη συνέχεια στον Ευαγγελικό Λόγο βρίσκεται στον ανθρωπισμό. Κάθε άλλη προσέγγιση οδηγεί σε ολισθηρές εθνικιστικές ατραπούς.