Με καθυστέρηση λίγων μόνο ημερών δόθηκε στη δημοσιότητα το αποτέλεσμα της συζήτησης στη διοίκηση της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων της Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης (ΠΕΔ ΑΜΘ) του πορίσματος της Βουλής για τη Θράκη.
Η ειδική συζήτηση έγινε προ 10 ημερών, στη συνεδρίαση της 31ης Γενάρη. Η ΠΕΔ ΑΜΘ ζητά ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα για όλη την Περιφέρεια ΑΜΘ. Ασκεί κριτική στη διαδικασία για τη σύνταξη του πορίσματος.
Η απόφαση της ΠΕΔ ΑΜΘ αναφέρει:
«Η σύσταση της Διακομματικής Επιτροπής για την ανάπτυξη της Θράκης πραγματοποιήθηκε σε μία κρίσιμη συγκυρία. Στα χρόνια προβλήματα της Θράκης και γενικότερα της Περιφέρειας ΑΜ-Θ, η οποία ως ακριτική και παραμεθόριος περιοχή συνεχίζει να υστερεί διαχρονικά σε κρίσιμους αναπτυξιακούς δείκτες (ΑΕΠ, απασχόληση, δημογραφικό, αναλφαβητισμός κ.λπ.), αλλά και να παρουσιάζει δομικά προβλήματα όπως η διάρθρωση και τα αντικίνητρα των παραγωγικών τομέων, η υποστελέχωση του ευρύτερου δημόσιου τομέα στην περιοχή, η ύπαρξη μεγάλου ποσοστού ανθρώπινου δυναμικού με περιορισμένες δεξιότητες, οι ενδοπεριφερειακές ανισότητες, οι συγκρούσεις χρήσεων γης κ.λπ, προστέθηκαν οι επιπτώσεις από δύο διαδοχικές κρίσεις, της οικονομικής και της υγειονομικής (COVID 19).
Ταυτόχρονα, η συγκυρία χαρακτηρίζεται και από την ύπαρξη για την επόμενη επταετία χρηματοδοτικών εργαλείων περίπου 70 δις για τη χώρα προς αξιοποίηση. Η Πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση συμμετείχε, μέσω του συλλογικού της οργάνου δηλ. της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Ανατ. Μακεδονίας-Θράκης (ΠΕΔ ΑΜ-Θ), στη διαβούλευση που πραγματοποιήθηκε για τη διαμόρφωση της σχετικής Έκθεσης της Διακομματικής Επιτροπής και σε συνεργασία με τα μέλη της υπέβαλε την πρότασή της.
Παρά τους ατυχείς χειρισμούς των υπευθύνων της Επιτροπής και την υποβάθμιση εκ μέρους τους του ρόλου της Πρωτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης, ως κατεξοχήν θεσμικού φορέα εκπροσώπησης των τοπικών κοινωνιών, οι Δήμοι και η ΠΕΔ ΑΜ-Θ ανταποκρίθηκαν άμεσα και δημιουργικά. Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για την Ανάπτυξη της Θράκης και την κατάθεση της σχετικής Έκθεσης, η ΠΕΔ ΑΜ-Θ την παρέλαβε μετά από σχετικό αίτημά της, στο οποίο ανταποκρίθηκε άμεσα ο Αξιότιμος Πρόεδρος της Βουλής.
Είναι προφανές ότι η Έκθεση της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για την Ανάπτυξη της Θράκης δεν συνιστά Αναπτυξιακό Πρόγραμμα για την περιοχή της ΑΜ-Θ και επομένως παρέλκει η αναλυτική απαρίθμηση των δράσεων και έργων που δεν συμπεριλαμβάνονται στις ούτως ή άλλως Ενδεικτικές Προτάσεις του Πορίσματος. Η Έκθεση ωστόσο μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο κυρίως όσον αφορά στο Στρατηγικό Πλαίσιο της προσέγγισής της, παρά τις όποιες αδυναμίες και ελλείψεις που αυτή παρουσιάζει.
Ως ιδιαίτερα θετική κρίνεται η πρόταση για τη δημιουργία κοινοβουλευτικού μηχανισμού εποπτείας και ελέγχου της υλοποίησης του Πορίσματος. Θεωρούμε όμως ότι παράλληλα με την διασφάλιση της θεσμικής συνέχειας, θα πρέπει να διασφαλιστεί και η ουσιαστική υλοποίηση των προτάσεων του Πορίσματος με την ανάληψη σχετικών πρωτοβουλιών.
Σε συνέχεια όσων αναφέρθηκαν παραπάνω, θεωρούμε σκόπιμο να υπενθυμίσουμε ορισμένα χαρακτηριστικά της υποβληθείσας πρότασής μας, τα οποία κατά τη γνώμη μας παραμένουν επίκαιρα και πρέπει να ληφθούν υπόψη στη συνέχεια του έργου της Επιτροπής, όπως:
– Η προσέγγιση της ΠΕΔ ΑΜ-Θ για τον Αναπτυξιακό Σχεδιασμό της περιοχής μας είναι τοποκεντρική δηλ. λαμβάνει υπόψη εκτός από τις κατά καιρούς προτάσεις των Δήμων
και τον εγκεκριμένο Χωροταξικό Σχεδιασμό για την ΑΜ-Θ (ΦΕΚ Αρ. Φύλλου 288/08- 10-18, Τεύχος ΑΑΠ). Αυτός ο Σχεδιασμός μας επιβάλλει, με Περιφερειακή συνείδηση,
να θεωρούμε ενιαίο τον χώρο της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης με επίκεντρο την Θράκη ως χώρο της επιχειρούμενης αναπτυξιακής ολοκλήρωσης. Επί πλέον το τοπικό επίπεδο στο οποίο ως Α’ βαθμός έχουμε την αρμοδιότητα, συνδέεται άρρηκτα με τα άλλα επίπεδα μέσα από αυτήν την θεώρηση.
– Σύμφωνα με την προαναφερθείσα προσέγγιση η ΠΕΔ έχει διαμορφώσει μια «δεξαμενή» προτάσεων που συνδέονται και διαμορφώνουν ένα ολοκληρωμένο Αναπτυξιακό πλαίσιο για την ΑΜ-Θ. Το πλαίσιο αυτό, σε συνδυασμό με τις προτάσεις που περιλαμβάνονται στην Έκθεση της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για την Ανάπτυξη της Θράκης, αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία προτείνεται να συγκροτηθεί με πρωτοβουλία των συναρμόδιων Υπουργείων ένα συνεκτικό «Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα για την ΑΜ-Θ (ΕΑΠΑΜ-Θ)» με μετρήσιμους στόχους, χρονοδιάγραμμα και χωρική αναφορά. Η χρηματοδότηση του Προγράμματος αυτού μπορεί να εξασφαλιστεί από πολλαπλές υφιστάμενες Χρηματοδοτικές Πηγές (Ταμείο Ανάκαμψης, ΕΣΠΑ, ΠΔΕ, ΣΔΙΤ κ.λπ.). Επιπλέον η διασφάλιση της υλοποίησης του συνολικού Προγράμματος πρέπει να θωρακισθεί με ένα επιμέρους Πρόγραμμα Υποστήριξης της εφαρμογής του.
– Ο σχεδιασμός του «Ειδικού Αναπτυξιακού Προγράμματος για την ΑΜ-Θ (ΕΑΠΑΜ-Θ)» και ο προγραμματισμός υλοποίησης των δράσεών του, δηλαδή οι διαδικασίες στο πλαίσιο του Αναπτυξιακού Σχεδιασμού και Προγραμματισμού, αγγίζουν τα τρία επίπεδα διοίκησης (Κεντρικό – Περιφερειακό – Τοπικό) και προϋποθέτουν την συνέργειά τους. Η ανάγκη σχεδιασμού και υλοποίησης σύνθετων και διατομεακών δράσεων (π.χ. αναπτυξιακές υποδομές, πολυτροπικές μεταφορές, εκπαίδευση, ασφαλείς και έξυπνες πόλεις κ.λπ.) πρέπει να αξιοποιεί τις αρμοδιότητες των καθ’ ύλην αρμόδιων φορέων, τόσο αυτών που θα χρηματοδοτήσουν, όσο και αυτών που θα εμπλακούν στην υλοποίηση του «Ειδικού Αναπτυξιακού Προγράμματος για την ΑΜ-Θ (ΕΑΠΑΜ-Θ)». Χρειάζεται επιπλέον η συντονισμένη και δημιουργική συμμετοχή και υποστήριξη των Υπουργείων και των εποπτευομένων Φορέων τους, καθώς και ένας διευρυμένος ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στο πλαίσιο αποκέντρωσης αρμοδιοτήτων και πόρων, με έμφαση στο σχεδιασμό και την εφαρμογή τομεακών πολιτικών και στον διατομεακό συντονισμό σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Στην κατεύθυνση αυτή, νέοι αντιπροσωπευτικοί συλλογικοί θεσμοί που είναι αναγκαίοι και εξασφαλίζουν αποτέλεσμα στις διαδικασίες του Αναπτυξιακού Σχεδιασμού και Προγραμματισμού (π.χ. Συλλογικό Όργανο Περιφερειακής Ανάπτυξης ΑΜ-Θ με συμμετοχή εκπροσώπων αρμόδιων φορέων), αλλά και στην υλοποίηση των δράσεων, μπορούν να θεσμοθετηθούν από τα συναρμόδια υπουργεία και να εφαρμοστούν πιλοτικά στην ΑΜ-Θ. Το έλλειμμα που παρατηρείται σήμερα σε σχέση με τη συμμετοχή των θεσμών που έχουν ως πεδίο ευθύνης το Τοπικό επίπεδο, στον Αναπτυξιακό Σχεδιασμό και Προγραμματισμό, πρέπει να αντιμετωπισθεί με άμεσες παρεμβάσεις από την Κυβέρνηση».
*Ο κ. Κυριακίδης Ελ., Δήμαρχος Θάσου, ανέφερε στη συνεδρίαση της 31ης Γενάρη ότι η συγκεκριμένη Έκθεση πέραν του ότι είναι γενικόλογη, δεν μπορεί να νοηθεί ότι συμβάλει στον στρατηγικό σχεδιασμό της Περιφέρειας ΑΜ-Θ καθώς δεν συμπεριλαμβάνονται σε αυτήν οι δύο Νομοί της Ανατολικής Μακεδονίας. Περαιτέρω δε επεσήμανε την ανησυχία του για το ενδεχόμενο υποβάθμισης των Νομών Δράμας και Καβάλας, καλώντας την ΠΕΔ να διασφαλίσει την ικανοποίηση των αναπτυξιακών τους προτεραιοτήτων, στο πλαίσιο των
καταγραφόμενων δυνατοτήτων και των αναπτυξιακών τους αναγκών.
* Ο κ. Γκαράνης Ιωάν., Δήμαρχος Κομοτηνής, επεσήμανε ότι ήταν σοβαρή παράλειψη της Διακομματικής Επιτροπής η μη διενέργεια συγκροτημένου διαλόγου με τους Δήμους και την ΠΕΔ κατά τη φάση της διαβούλευσης. Αναφερόμενος στο κείμενο του Πορίσματος της Επιτροπής διαπίστωσε ότι αποτελεί κυρίως καταγραφή ιδεών, στη δε Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν επιμερίζονται ενέργειες – δράσεις – έργα συνοδευόμενα από τους αντίστοιχους πόρους, στο βαθμό και την ένταση που θα έπρεπε, σύμφωνα και με τις πραγματικές ανάγκες των Δήμων και των φορέων τους. Επίσης τόνισε την ανάγκη χρηματοδότησης σημαντικών επενδύσεων από τον αναπτυξιακό νόμο καθώς και τη σημασία της διασύνδεσης των βιομηχανικών περιοχών με τα λιμάνια της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης.
