Τον περασμένο Μάιο, το περιοδικό Micro Mega διοχέτευσε ένα αδημοσίευτο έργο του Edward W. Said, το οποίο μεταφράστηκε και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στα ιταλικά από την Ingrid Colanicchia, γράφει η Mirca Garuti.
Είναι μια ανοιχτή επιστολή που γράφτηκε το 1989 στους εβραίους συναδέλφους του στις ΗΠΑ, καλώντας τους να πάρουν θέση ενάντια στις καταχρήσεις εξουσίας του Ισραήλ προς τους παλαιστίνιους, αλλά δεν δημοσιεύτηκε μέχρι το 2022, όταν αποκαλύφθηκε στη συνέχεια στο αμερικανικό περιοδικό Jewish Currents.
Αυτές τις μέρες με πυρετώδη αναμονή για πιθανές απαντήσεις από τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ προς την ισραηλινή κυβέρνηση μετά τις στοχευμένες δολοφονίες του Φουάντ Σουκρ-Fuad Shukr (στρατιωτικού ηγέτη της Χεζμπολάχ) και του Ισμαήλ Χανίγιε-Ismail Haniyeh (πολιτικού επικεφαλής της Χαμάς), υπάρχει η έλλειψη ειλικρινούς φωνής που να μπορεί να υπερασπιστεί τους παλαιστίνιους. Η φωνή του Edward W.Said, αμερικανού συγγραφέα παλαιστινιακής καταγωγής, θεωρητικού της λογοτεχνίας, κριτικού και πολύπλευρου διανοούμενου, που έφυγε από τη ζωή το 2003.
36 χρόνια αργότερα, αυτή η επιστολή φαίνεται σχετική, επίκαιρη, και συνεχίζει να προσφέρει στοιχεία για προβληματισμό σχετικά με την κατανόηση των ιστορικών λόγων για αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Παλαιστίνη.
Ο Σαΐντ έγραψε αυτή την επιστολή εν μέσω της πρώτης Ιντιφάντα και αμέσως μετά τη «Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας του Κράτους της Παλαιστίνης» που εγκρίθηκε από το παλαιστινιακό Εθνικό Συμβούλιο τον νοέμβριο του 1988 στο Αλγέρι. Διακήρυξη, στη σύνταξη της οποίας είχε συμμετάσχει και ο ίδιος ο Σαΐντ, γραμμένη από τον μεγάλο ποιητή Μαχμούντ Νταρουίς-Mahmoud Darwish, αναγνώστηκε στη συνέχεια από τον Γιάσερ Αραφάτ κατά τη διάρκεια της τελικής συνόδου του 19ου Παλαιστινιακού Εθνικού Συμβουλίου.
Είναι το πρώτο επίσημο έγγραφο της ΟΑΠ, γεμάτο νόημα, που ανακηρύσσει την Παλαιστίνη ως ανεξάρτητο Κράτος. Επικαλείται τον ηρωισμό και τις θυσίες του παλαιστινιακού λαού, τη φιλοδοξία του για ελευθερία, καθώς και τη μεταφορά ενός μηνύματος ειρήνης σε ολόκληρο τον κόσμο. Στο τέλος της Διακήρυξης, ο Αραφάτ δήλωσε ότι ανέλαβε τον τίτλο του «Προέδρου της Παλαιστίνης».
Ο Said, μέλος του παλαιστινιακού εθνικού Συμβουλίου, σε αυτό το στάδιο υποστηρίζει με τον Αραφάτ, τη διχοτόμηση Ισραήλ-Παλαιστίνης σύμφωνα με τις γραμμές της ανακωχής του 1949, δηλαδή στο 22% της ιστορικής Παλαιστίνης.
Μια θυσία μεγάλου μεγέθους.
Ανοιχτή επιστολή στους εβραίους διανοούμενους των ηνωμένων πολιτειών
«Όταν οι εβραίοι μιλούν για το Ισραήλ ως ένα μέρος για να επιστρέψουν στο σπίτι, θα παραδεχτείτε ότι η λέξη «σπίτι» έχει θανατηφόρο αποτέλεσμα στα αυτιά των παλαιστινίων. Δεν ελαχιστοποιώ αυτό που για τους εβραίους είναι ένα πανάρχαιο πρόβλημα δίωξης, αποξένωσης και εξορίας, αλλά πρέπει επίσης να κατανοήσετε τον πόνο μας που κυριολεκτικά βλέπουμε το σπίτι «μας» να μεταμορφώνεται σε σπίτι, Χώρα κάποιου άλλου, όπως ακριβώς βλέπουμε τους νεκρούς παλαιστίνιους – χτυπημένους από σφαίρες, ξυλοδαρμό, πνιγμένους από το Ισραήλ – να συνεχίζουν να αυξάνονται τα τελευταία πενήντα χρόνια και τώρα ανέρχονται σε χιλιάδες. Μόνο κατά τη διάρκεια της Ιντιφάντα οι νεκροί ξεπέρασαν τα 600 άτομα. Ως εκ τούτου, αυτό που αποφασίστηκε στις συνεδριάσεις του Παλαιστινιακού εθνικού συμβουλίου (Pnc) του Αλγερίου σημαίνει κάτι λιγότερο από εθνικό αυτο-ακρωτηριασμό, ο οποίος έγινε συνειδητά και, θα ήθελα να επιμείνω, θαρραλέα προς το συμφέρον της ειρήνης και ενός ορισμένου μέτρου δικαιοσύνης για ένα στερημένο, πολύ θλιμμένο και πονεμένο έθνος.
Η ξαφνική καταστροφική ρήξη με την οποία μια γη και ένα σπίτι που ήταν κάποτε δικά μας ανακηρύχτηκαν το εβραϊκό Κράτος του Ισραήλ δεν μπορεί να ρευστοποιηθεί με περιφρόνηση, καθώς η οριστικότητά της έχει επηρεάσει κάθε παλαιστίνιο.
Αυτά είναι γεγονότα και απαιτούν μια όχι μικρότερη κατανόηση του παρελθόντος σας που εσείς ως εβραίοι ζητήσατε από τον κόσμο. Δεν λέω ότι τα γεγονότα δεν πρέπει να ερμηνεύονται, απλά λέω ότι δεν πρέπει να χειραγωγούνται. Ωστόσο, δεν νομίζω ότι είναι υπερβολή να πούμε ότι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, η υποστήριξη των εβραίων αμερικανών προς το Ισραήλ από το 1948 και μετά (και κυρίως μετά το 1967) έχει συνδεθεί δεσμευτικά με την απανθρωποποίηση, την απόρριψη και, μετά τα μισά της δεκαετίας του εβδομήντα, με τη δαιμονοποίηση του παλαιστινιακού λαού.
Αυτό που έχει σημασία εδώ είναι η αλήθεια, όχι η εκκαθάριση λογαριασμών».
Ο Σαΐντ θα αλλάξει γνώμη μετά τις Συμφωνίες του Όσλο του 1993, λόγω των οποίων, ο αριθμός των εποικισμών στη Δυτική Όχθη θα υποστεί μια αύξηση εκθετικά, καθιστώντας έτσι αδύνατη την παλαιστινιακή κυριαρχία. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Σαΐντ υποστήριξε αντίθετα τη λύση του δι-εθνικού δημοκρατικού Ενιαίου Κράτους. Όπως υποστήριξε και ο Οτσαλάν για τη λύση του κουρδικού λαού (δες: https://www.retekurdistan.it/2023/10/30/edward-said-e-abdullah-ocalan-hanno-mostrato-che-che-la-soluzione-dei-due-stati-porta-a-violenza-continuativa/)
“Η λειτουργία των συμφωνιών του Όσλο –θα γράψει αργότερα το 2000– είναι εκείνη να εγκλωβίσει τους παλαιστίνιους σε ό,τι έχει απομείνει από τα εδάφη τους, όπως τους τρόφιμους ενός ψυχιατρείου ή μιας φυλακής. Αυτό που προκαλεί έκπληξη δεν είναι η λαϊκή εξέγερση εναντίον αυτού του diktat, αυτής της υπαγόρευσης- διαταγής, αλλά το γεγονός ότι αυτή θα μπορούσε να περάσει ως ειρήνη αντί για την κατάσταση ανέχειας, εγκατάλειψης καταστροφής που στην πραγματικότητα ήταν πάντα”.
“Στην περίοδο μετά το 1948 – συνεχίζει ο Σάιντ στην επιστολή του– δεν θα έπρεπε να έχουμε αναδυθεί μόνο ως «άραβες» δίχως πρόσωπο, δολοφόνοι, εχθροί, υποκείμενοι σε μια ολόκληρη σειρά από μη ελκυστικές παραμορφώσεις, που επαναλαμβάνονται αυτόματα και ασταμάτητα. Ωστόσο, έτσι ακριβώς αναδυθήκαμε. Και ήταν αυτά τα αρνητικά χαρακτηριστικά που επέτρεψαν στους διανοούμενους απολογητές του Ισραήλ να μας αντιπαραβάλουν με τον ισραηλινό φιλελευθερισμό, τη δημοκρατία, τον διαφωτισμό κ.λπ., ώστε να τα αναδείξουν, να τα υπογραμμίσουν. Και, πρέπει να προσθέσω γρήγορα, η απανθρωποποίησή μας ήρθε ως επέκταση της ήδη εντυπωσιακής σειράς μέτρων που έλαβε το Ισραήλ για να διαγράψει μεγάλο μέρος της παρουσίας μας από την γη όπου γεννηθήκαμε. Εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι έχουν μετατραπεί σε πρόσφυγες. Πάνω από 400 παλαιστινιακά χωριά καταστράφηκαν, ατελείωτοι πόλεμοι και μέτρα τιμωρίας τόσο στρατιωτικά όσο και πολιτικά έχουν εφαρμοστεί από το Ισραήλ εναντίον μας.
Μέχρι τα μέσα του 1967 όλη η ιστορική Παλαιστίνη βρισκόταν υπό ισραηλινή κυριαρχία.
“Μετά το 1967, αλλά ειδικά μετά τον πόλεμο του 1973, όταν η Αμερική έγινε ο πυλώνας του Ισραήλ, η ρητορική, ομιλητική και ιδεολογική αναγωγή, η μείωση της παλαιστινιακής εμπειρίας σε μερικά τρομερά κλισέ, κατέστη πιο σημαντική από ποτέ. Τεράστια χρηματικά ποσά και όπλα πήγαν στο Ισραήλ. στον ΟΗΕ κάθε δίκαιη ή άδικη κριτική στο Ισραήλ μπλοκαρίστηκε. Σχεδόν χωρίς εξαίρεση, οι πολιτικοί των ΗΠΑ έχουν μάθει την τέχνη να αγνοούν την αλήθεια – άβολα πράγματα όπως οι βομβαρδισμοί σε στρατόπεδα προσφύγων, η τολμηρά παράνομη συμπεριφορά των ισραηλινών στρατευμάτων προς άοπλους παλαιστίνιους πολίτες, οι απαλλοτριώσεις, οι λογοκρισίες, οι προληπτικές κρατήσεις, οι απελάσεις, τα βασανιστήρια, οι κατεδαφίσεις σπιτιών, οι ατελείωτες δολοφονίες – και ταυτόχρονα ο κατευνασμός των λόμπι με περισσότερη οικονομική βοήθεια και περισσότερους επαίνους προς το Ισραήλ, περισσότερη ανησυχία για το τι είναι «καλό για το Ισραήλ» ανεξάρτητα από το πόσο κακό μπορεί να είναι όχι μόνο για τους παλαιστίνιους αλλά και για τους αμερικανούς των ηνωμένων πολιτειών”.
Τα λόγια του Σαΐντ μας λένε ότι είναι θεμελιώδες να μην παρακολουθούμε σιωπηλά, μάρτυρες της αδικίας που διαπράττεται εναντίον του παλαιστινιακού λαού. Η συνεχιζόμενη αποικιακή γενοκτονία πρέπει να καταγγελθεί. τα οικονομικά συμφέροντα στα οποία βασίζεται η υποστήριξή της· η επιχείρηση όπλων, οι μπίζνες, και η στρατιωτική συμφωνία μεταξύ Ιταλίας και Ισραήλ· να υποστηρίζουμε τις φοιτητικές σε εξέλιξη κινητοποιήσεις· τις δράσεις που προωθούνται από το BDS (Μποϊκοτάζ, Αποεπένδυση, Κυρώσεις)· τα βασανιστήρια στις φυλακές και η διοικητική κράτηση. Αυτό έχει μόνο ένα νόημα: να παρθεί ξεκάθαρη θέση απέναντι στην ισραηλινή κυβέρνηση.
Η τρέχουσα κατάσταση στην Παλαιστίνη, όπως υπογράμμισε και ο Said στην επιστολή του, είναι ολοένα και πιο σοβαρή, βαριά. Το σιωνιστικό χέρι συνθλίβει τον παλαιστινιακό πληθυσμό μέρα με τη μέρα, του κλέβει την αξιοπρέπεια, την ελευθερία, τα σπίτια, ξεριζώνει δέντρα, αρπάζει κομμάτια γης και καταλαμβάνει πόλεις.
Μετά, οι έποικοι καταλαμβάνουν όλο και περισσότερους χώρους, αφαιρώντας τους από τους παλαιστίνιους πολίτες, μετατρέποντάς τους σε παράνομους οικισμούς σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Αλλά όλα παραμένουν υπό σιωπή, το Ισραήλ δεν μπορεί να επικριθεί. Τιμωρία: θεωρείται αντισημιτικός λόγος και υποστήριξη προς τρομοκράτες.
Συνεχίζεται
Μιχάλης ‘Μίκης’ Μαυρόπουλος contropiano.org
