Dark Mode Light Mode

Μια αληθινή, πραγματική Ελληνοτουρκική φιλία: Γράφει ο Παναγιώτης Φώτου

Το καινούργιο AUDI A3 με τις Τούρκικες πινακίδες σταμάτησε δέκα μέτρα μακριά από την πόρτα μου. Εκεί το έφερε το GPS του.

Η απορία της παρουσίας του εμφανής στη γειτονιά μας γιατί δεν υπάρχουν διαμερίσματα που διατίθενται για ενοικίαση, αν και οι Τούρκοι από ότι γνωρίζω προτιμούν τα ξενοδοχεία για την παραμονή τους. Κάποιοι γείτονες έσπευσαν κοντά στους ξένους  για να τους βοηθήσουν να βρουν το χαμένο προορισμό τους.

Έτσι νόμισαν. Εγώ παρακολουθούσα το θέαμα από το μπαλκόνι μου αμέριμνος. Το δικό μου ξάφνιασμα και η ταραχή έγινε, όταν αυτοί που ήταν γύρω τους έδειξαν εμένα και την πόρτα μου για προορισμό τους.

Τους δέχτηκα φανερά ξαφνιασμένος και στην ερώτησή τους αν βρίσκονται στο σπίτι της οικογένειας Φώτου τους απάντησα θετικά με μια όψη γεμάτη απορία την οποία μου την έλυσαν άμεσα.

«Ερχόμαστε από τη Σμύρνη για να συναντήσουμε το φίλο μας τον Γιώργο!». Τις ημέρες εκείνες ο γιος μου που ζει στις ΗΠΑ ήταν πράγματι στην Καβάλα για διακοπές με την οικογένεια του.

Το ζευγάρι που υποδέχτηκα ήταν δύο νέοι άνθρωποι με χαρακτηριστικά που δεν έδειχναν Ασιάτικη καταγωγή. Του άνδρα τα μαλλιά ήταν γκρίζα μ’ έναν τόνο προς το αρχικό ξανθό τους και τα μάτια του είχαν ένα χαρακτηριστικό πρασινογάλαζο χρώμα που το βλέμμα τους σε προδιάθετε να τον εμπιστευθείς.

Η γυναίκα και αυτή γαλανομάτα με βαμμένα –μάλλον- ξανθά μαλλιά. Το πεσκέσι τους ένα μπουκάλι ρακί που το ερωτηματικό στο μάτι μου παίρνοντας το από μουσουλμάνο, το έπιασε ο άλλος και είπε χαμογελώντας «Είμαστε Αλεβήτες».

[Από τη Βικιπαίδεια ξεσήκωσα μερικές ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τον Αλεβισμό που νομίζω ότι αξίζει τον κόπο να τις γνωρίζει κανείς, όπως ότι οι   Αλεβήτες πίνουν κρασί, πιστεύουν στην Αγία Τριάδα και στο «αγαπάτε αλλήλους» αλλά δεν είναι χριστιανοί.

Η θρησκευτική τους λειτουργία περιλαμβάνει τραγούδι, μουσική και μικρόφωνο, δεν είναι όμως ευαγγελιστές. Πιστεύουν στον Αλλάχ αλλά ερμηνεύουν το Κοράνι αλληγορικά και όχι κατά γράμμα.

Δεν πείθονται ότι μετά θάνατο τους περιμένουν τα ουρί του Παραδείσου αλλά ούτε και η κόλαση. Ζουν Αλεβήτες και στην Ελλάδα (στη Θράκη) αλλά μόλις που τους γνωρίζουμε.

Καταπιέζονται και τρομοκρατούνται  στη χώρα μας από έμμισθους του Τουρκικού προξενείου της Κομοτηνής. Οι Αλεβίτες-μπεκτασήδες πρόσφατα απέκτησαν το θάρρος να απαιτήσουν τα δικαιώματά τους, ως η μεγαλύτερη θρησκευτική μειονότητα της Τουρκίας.

Η λατρεία τους λαμβάνει χώρα περισσότερο σε οίκους συναθροίσεων (Τεκέδες) παρά σε τζαμιά. Στις τελετές τους έχουν μουσική και χορό υπό τους ήχους μπαγλαμά. Δεν κάνουν προσκύνημα στη Μέκκα (χατζ) ούτε νηστεύουν στο Ραμαζάνι, ενώ οι γυναίκες τους δεν φορούν μαντήλα

.[3] Οι Αλεβήτες καταναλώνουν οινοπνευματώδη ποτά στην καθημερινότητά τους, πράγμα που θεωρείται απαγορευμένο για τους περισσότερους άλλους μουσουλμάνους. Βασικά χαρακτηριστικά του Αλεβισμού είναι: Αγάπη και σεβασμός για όλους τους ανθρώπους.

(«Το σημαντικό δεν είναι η θρησκεία, αλλά το να είσαι ανθρώπινο ον»). Ανεκτικότητα απέναντι σε άλλες θρησκείες κι εθνικές ομάδες («αν πληγώσεις κάποιον, οι τελετουργικές προσευχές που έχεις κάνει δεν αξίζουν τίποτα»).

Σεβασμός για τους εργαζομένους («η υψηλότερη πράξη λατρείας είναι να εργάζεσαι»). Ισότητα ανδρών και γυναικών. Τα δυο φύλα προσεύχονται δίπλα-δίπλα και ασκείται μονογαμία}.

Ο άνδρας ήταν οικονομολόγος και η γνωριμία του με τον γιό μου έγινε στην Αμερική, όπου τον είχε στείλει το Τούρκικο Κράτος για μετεκπαίδευση. Κοινό τους χόμπι η αγάπη για τη μουσική και ιδιαίτερα αυτής με τις ανατολίτικες ρίζες.

Συνέπεσε να βρεθούν σε μια ομάδα που συγκρότησε μια καθηγήτρια μουσικής με στόχο την μετάδοση της μουσικής της Ανατολής και των Βαλκανίων. Συνδετικός δεσμός τα έγχορδα όργανα που έπαιζε ο Γιώργος ερασιτεχνικά και ιδιαίτερα ο μπαγλαμάς που για τον Οσμάν ήταν εθνικό του όργανο και ήθελε να το μάθει.

Έτσι κτίστηκε η φιλία τους που έκανε τον άνθρωπο αυτόν να κάνει το ταξίδι από τη Σμύρνη στην Καβάλα με μοναδικό σκοπό να συναντήσει και να δει το φίλο του. Ο Γιώργος τη στιγμή εκείνη απουσίαζε και έτσι τις πρώτες κουβέντες ήμουν υποχρεωμένος να ανταλλάξω εγώ με τους φιλοξενούμενους μας.

Γλώσσα συνεννόησης τα Αγγλικά, αδιέξοδο στο θέμα της αρχής με τα χαμόγελα και από τις δυο μεριές να δείχνουν την αμηχανία μας. Μου ήρθε ξαφνικά στο νου κάτι άσχετο και το ξεφούρνισα.

«Ξέρετε και εμένα η μητέρα μου είχε γεννηθεί στην Τουρκία, στον Πόντο!», από την άλλη μεριά η ερώτηση «Από ποιο μέρος του Πόντου και εμάς η καταγωγή μας από τον Πόντο είναι».

«Από την Οινόη ήταν η μητέρα μου απ’ ένα προάστιο τις Δύο Μούσες». Κοιτάχτηκαν μεταξύ τους με απορία, το Οινόη τους φάνηκε άγνωστο μέρος. Έψαχναν να το ταυτίσουν με κάποιο γνωστό σ’ αυτούς μέρος αλλά μάταια.

Τελικά με κοίταξαν με απογοήτευσης και μου είπαν «Ξέρετε δεν το γνωρίζουμε τον τόπο, οι δικές μας οικογένειές κατάγονται από την Ούνιε και το χωριό μας είναι λίγο έξω από την πόλη, είναι το Ντισμεσε».

Όταν τα είδαμε τα μέρη αυτά στο χάρτη ξαφνιαστήκαμε και οι τρείς μας γιατί τα μέρη αυτά ταυτίζονταν απολύτως. Ήταν η ίδια πόλη και το ίδιο χωρίο. Το άλλο δε που μου είπε και με συγκλόνισε ήταν ότι κατάγονταν από τη μεγάλη οικογένεια των Τσακίρογλου και εμένα τον παππού μου τον έλεγαν Τσακίρη Παναγιώτη Ευθυμιανίδη είχε πρασινογάλαζα μάτια και ξανθά μαλλιά! Τον ρώτησα αν έκανε και αυτός την έρευνα του DNA, όπως έκανε ο Γιώργος, γέλασε όλο νόημα και δεν μου απάντησε.

Παναγιώτης Φώτου

Προηγούμενο άρθρο

Ο αφόρητος επαρχιωτισμός και η ακατάσχετη Επιδαυρίλα του ΚΘΒΕ

Επόμενο άρθρο

Συνάντηση Γιάννη Πασχαλίδη με την Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων