Τα ξημερώματα της 4ης Μαρτίου του 1943, μια μέρα σαν και σήμερα, πριν ακριβώς 76 χρόνια, οι Βούλγαροι κατακτητές της Καβάλας, συγκέντρωσαν τους 1484 Καβαλιώτες Εβραίους -την μεγαλύτερη μετά τη Θεσσαλονίκη Εβραϊκή κοινότητα της Βόρειας Ελλάδας- μπροστά στο Καπνεργοστάσιο της Κομέρσιαλ, απέναντι από το σημερινό κατάστημα «Καραγιάννη» στην οδό Βενιζέλου, τους μετέφεραν με καμιόνια στη Δράμα και από εκεί με τρένο σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στην πόλη Τρεμπλίνκα της Πολωνίας όπου οι Γερμανοί Ναζί τους οδήγησαν σε θαλάμους αερίων για να βρουν τραγικό θάνατο. Δεν γλύτωσε κανείς.
Η Εβραϊκή κοινότητα της Καβάλας, με βαθιά ριζωμένη την ελληνική εθνική συνείδηση, ήταν εξαιρετικά δραστήρια, με σχολεία, συλλόγους, λατρευτικό χώρο και τα μέλη της ήταν διασπαρμένα σε όλα τα κοινωνικά στρώματα της πόλης. Ήταν άλλωστε οι πρώτοι που κατοίκησαν στην Καβάλα 650 περίπου χρόνια νωρίτερα, όταν τους έφεραν σαν αιχμαλώτους και τους εγκατέστησαν εδώ οι Οθωμανοί από την Ουγγαρία.
Το δημοσίευμα από την Καβαλιώτικη εφημερίδα «ΚΗΡΥΞ» του 1926, καταδεικνύει ακριβώς την αλήθεια των όσων προαναφέραμε.
Ας αφιερώσουμε στην μνήμη τους μια ευχή να αναπαύει ο θεός την ψυχή τους κι ας παλέψουμε ο καθένας με τις δυνάμεις του ενάντια στον φασισμό, τον ρατσισμό, την ξενοφοβία και την μισαλλοδοξία.
Θ.Θ.
Μια μαύρη επέτειος, μια αποτρόπαια πράξη, ένα όνειδος για το ανθρώπινο γένος
