Ακόμη και οι απόψεις των ειδικών, ακόμη κι αυτές διίστανται. Υπάρχει η λεγόμενη σύγχυση περί του τι είναι «νεοφιλελευθερισμός». Καταγράφονται αντικρουόμενες αναλύσεις, διαφορετικές προσεγγίσεις. Για τον απλό πολίτη ο «νεοφιλελευθερισμός» είναι ένα πρόβλημα. Σοβαρό και σημαντικό. Πρόβλημα που οι κοινωνίες δεν μπορούν ούτε να λύσουν, ούτε να ξεπεράσουν.
Στην Ελλάδα των μνημονίων «νεοφιλελευθερισμός» είναι αυτό που ζούμε. Είναι τα μνημόνια. Το κράτος θα μαζέψει όπως κι απ’ όπου μπορεί τα χρήματα που χρειάζεται, «τσακίζει» τους πολίτες και τους επαγγελματίες αρκεί να πετύχει τον στόχο του. Παλιά στόχος ήταν να πληρώνονται οι δόσεις προς τους δανειστές. Τελευταία πρέπει να υπάρχει και πλεόνασμα. Το πώς επιτυγχάνεται το υψηλό πλεόνασμα είναι «νεοφιλελευθερισμός».
Προχθές σε κεντρικό σημείο της πόλης σφραγίστηκε επί διήμερο κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος. Θα του επιβληθεί και πρόστιμο. Ο επαγγελματίας φέρεται να μην εξέδιδε αποδείξεις. Το συνεργείο του ελέγχου εντόπισε την παράβαση κι ο πέλεκυς έπεσε βαρύς. Ήταν Κυριακή των Βαΐων- παραμονές Πάσχα- αλλά αυτό για τον «νεοφιλελευθερισμό» δεν έχει καμία σημασία.
Ο επαγγελματίας εκτέθηκε στην κοινωνία, σχολιάστηκε από όλους εμάς τους γνωστούς κουτσομπόληδες. Η ποινή που του επέβαλλε το σύστημα είναι όντως παραδειγματική. Είναι αυστηρή αλλά δεν είναι καθόλου δίκαιη. Ποιος όμως να υπερασπιστεί τον μικρομεσαίο όταν το σύστημα έχει επικρατήσει κατά κράτος σε σχέση με το κοινωνικό σύνολο; Όποιος τολμήσει να πει δύο ή περισσότερες κουβέντες (έστω συμπαράστασης) κινδυνεύει να είναι ο επόμενος στόχος.
Στο άλλο κλασικό παράδειγμα «νεοφιλελευθερισμού», τοπικού μάλιστα, ο πρώην πρόεδρος της ΔΕΥΑΚ υπερασπίζεται την πολιτική αύξησης της τιμής του νερού εξηγώντας ότι διαφορετικά τα νούμερα της επιχείρησης δεν βγαίνουν. Κι αφού δεν βγαίνουν, ας κάνουμε το εύκολο. Να αυξήσουμε την τιμή. Στην ίδια ομιλία που ονομάστηκε «λογοδοσία», ασκήθηκε κριτική στην κοινωνική πολιτική της επιχείρησης. Η οποία ακόμη κι αν υπάρχει, πρέπει να είναι διαφορετική. Να κοστίζει πολύ λιγότερο στη ΔΕΥΑΚ.
Δεν γνωρίζουμε αν το έκανε επίτηδες ή αν του ξέφυγε. Υπάρχει ωστόσο μια μεγάλη δικαιολογία, μια κοινοτική οδηγία. Σύμφωνα με την οποία η κάθε ΔΕΥΑ οφείλει να ορθολογίσει τα τιμολόγια της. Ο ορθολογισμός σημαίνει –στο λεξικό του «νεοφιλελευθερισμού- αύξηση. Κι όποιον πάρει ο χάρος….
Σε αυτήν την ελληνική πραγματικότητα αναζητείται ο άλλος δρόμος. Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι αν τέτοιος υπάρχει, μόνο αυτή μπορεί να τον βρει. Να τον περπατήσει. Εξηγεί το πλεονέκτημα της, στην Αριστερή της αφετηρία. Κάποτε έπειθε. Τώρα όχι. Η πολιτική που ακολουθεί είναι συστημική, ισχύει αυτό που συχνά ισχυρίζεται η αντιπολίτευση: Μόνο μια τέτοια κυβέρνηση μπορούσε «αναίμακτα» να συνεχίσει ότι άρχισαν οι κακοί προηγούμενοι.
Θέμα μας είναι η αντίδραση των πολιτών, η στάση τους σε σχέση με κάτι ακραίο. Τόσο ακραίο, όσο και η Χρυσή Αυγή. Κάποτε γέμιζαν οι πλατείες. Διαδηλωτές, αγανακτισμένοι, μούντζωναν το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ. Η αλλαγή δεδομένων το 2015 αποδείχθηκε μόνο λόγια. Οι πολίτες απογοητεύτηκαν, το … έριξαν στο Survivor. Που και που βλέπουν (και ξεχνιούνται) τα γκολ του Ροντάλντο. Πέραν τούτου, ουδέν.
Τις προάλλες ανακοίνωσαν την αποχώρηση τους από την ΛΑ.Ε. στελέχη του κόμματος από τη Θράκη. Αποδυνάμωσαν κι άλλο μια φωνή που χωρίς να πείθει, συνέχιζε να διαδηλώνει. Να καταγγέλλει, να διαφωνεί. Συγκεντρώνονταν έξω από τα γραφεία των συμβολαιογράφων μπας και σταματήσει τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς. Όπου υπάρχει μια άλλη άποψη, γρήγορα αυτή εξαφανίζεται. Άλλοτε συμπτωματικά κι άλλοτε οργανωμένα. Αισθανόμαστε να έχουμε αντίπαλο τη …Novartis. Κατά συνέπεια, είμαστε από χέρι χαμένοι.
Μέσα σε όλα αυτά, ήρθε η εορτή του Πάσχα. Κάποτε στις μεγάλες γιορτές των Ελλήνων φούντωνε η ελπίδα. Ανακαλύπταμε την αισιοδοξία. Δηλώναμε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε την προσπάθεια. Να νικήσουμε την αδικία, τα μέτρα κατά δικαίων και αδίκων. Τώρα που το μνημόνιο ρίζωσε για τα καλά, οι γιορτές έχασαν αυτή την πλευρά τους. Ένας ολόκληρος κόσμος μοιάζει να το πήρε απόφαση. Το ποτάμι της λιτότητας δεν γυρίζει πίσω. Νόμος είναι η κοινωνική αδικία. Εγκεκριμένος με ευρεία πλειοψηφία στο ελληνικό κοινοβούλιο. Ευρώπη δε θέλαμε;
Κάποια στιγμή μετά το Πάσχα θα έρθει η ώρα των εκλογών. Τον ακούμε προσεκτικά τον Μακάριο Λαζαρίδη. Διαφημίζει κάθε μέρα το σενάριο σωτηρίας της χώρας από την Κυβέρνηση Μητσοτάκη! Είναι δυνατόν να μας σώσει μια πολιτική- γνήσιο τέκνο του «νεοφιλελευθερισμού»; «Εμπιστευτείτε εμάς, εμείς ξέρουμε καλύτερα τα μνημόνια» μοιάζει να μας λέει ο σύμβουλος επικοινωνίας του Κ. Μητσοτάκη. Οι πολίτες αδιαφορούν, από ευγένεια και μόνο συνομιλούν μαζί του. Το ίδιο θα έκαναν με οποιοδήποτε άλλον παρουσίαζε, διαφήμιζε αυτήν την… λύση.
Πάσχα του 2018. Διαφορετικό. Η ελπίδα φαίνεται πως πέθανε. Κι ήταν η τελευταία. Θα αρχίσουμε κι αυτήν την φορά από το μηδέν. Υπό αντίξοες συνθήκες. Όποιος μιλήσει, θα τον «επισκεφθεί» το ΣΔΟΕ. Όποιος αργήσει να πληρώσει θα του κατασχεθεί ο λογαριασμός. Όποιος ξεχάσει το λογαριασμό της ΔΕΗ (που είναι λογαριασμός πολλών άλλων και όχι μόνο της ΔΕΗ), θα του κοπεί το ρεύμα. Ίσως και το νερό. Οι πολίτες γίνονται στρατιώτες. Που υπακούουν σε συγκεκριμένες άνωθεν εντολές. Θέλουν δε θέλουν. Αρκεί να είναι προσεκτικοί. Να μην περάσουν στα εχθρικά εδάφη. Σε μια τέτοια περίπτωση, τους περιμένουν ακόμη χειρότερα!
Πάνω στην ώρα η Καβαλίτσα μας αντιλαμβάνεται τη νέα αδικία που υφίσταται, τούτη την φορά από μια αεροπορική εταιρία. Πραγματοποιείται σύσκεψη, συγκροτείται επιτροπή με συγκεκριμένη αποστολή. Η εταιρία μαθαίνει τα νέα, υπόσχεται δώρο δύο επιπλέον αεροπορικές πτήσεις. Τα πανηγύρια μας άρχισαν αμέσως μετά…
Βιαζόμαστε να ξεμπερδεύουμε και με αυτήν την εκκρεμότητα. Πρόθυμα φορούμε τα ρούχα του νικητή κι ας είμαστε χαμένοι. Κανονικά, όσο πιο κανονικά γίνεται, έπρεπε ήδη να έχουμε συντάξει τη σχετική καταγγελία. Την οποία είχαμε χρέος να απευθύνουμε στην αρμόδια επιτροπή. Αυτή του ανταγωνισμού. Κάποτε, ίδια απόφαση ανακοίνωσε η Θασιακή Ένωση και για τα δρομολόγια στη γραμμή του Πρίνου. Η προσφυγή της δεν έγινε ποτέ.
Με παρακάλια κανείς δεν πήρε αυτό που δικαιούται. Οι δημόσιες σχέσεις έχουν τα όρια τους κι εμείς δεν θα τολμήσουμε να τα ξεπεράσουμε ποτέ. Τελικά, ουδείς είναι για τα δύσκολα. Στο τέλος αυτής της άνισης αναμέτρησης (μια κοινωνία με μια πανίσχυρη αεροπορική εταιρία) πάλι θα βρεθούμε μπροστά σε γνωστές μας καταστάσεις. Ένας ακόμη συμβιβασμός είναι προ των πυλών.
Ο Δήμος Παγγαίου πρόσθεσε πρώτος γλάστρες σε κολώνες φωτισμού. Το ότι ο Δήμος Καβάλας τον αντέγραψε, δεν έχει καμία μα καμία σημασία. Είναι όντως κάτι ωραίο, θα δούμε πόσο θα αντέξει στο χρόνο. Γιατί δυστυχώς κι αυτά τα άνθη κάποιος πρέπει να τα περιποιείται. Χθες η κ. Τσανάκα παραδέχθηκε ότι προσωπικό στον Δήμο Καβάλας δεν υπάρχει. Το… έφαγε ο «νεοφιλελευθερισμός». Μαζί με πολλά άλλα.
Σήμερα Μεγάλη Παρασκευή. Λίγα 24ωρα πριν από την Ανάσταση. Η Καβάλα κοιτά στις εισόδους της. Περιμένει αυτούς που έρχονται, αδιαφορεί για όσους φεύγουν. Ο τουρισμός. Ο Πασχαλινός τουρισμός. Με αυτόν κάτι μπορεί να αλλάξει. Θα έρθουν άραγε; Κι αν έρθουν θα ξοδέψουν; Θα βγουν στην αγορά; Απορίες κι ακόμη μεγαλύτερες αγωνίες.
Οι μέρες της γιορτής και της αργίας θα περάσουν κι αυτές πολύ γρήγορα. Η προσεχής Τρίτη δεν είναι καθόλου μακριά. Η καθημερινότητα σύντομα θα επανέλθει δριμύτερη. Με ότι αυτό συνεπάγεται. Ας έχουμε τουλάχιστον το βασικότερο. Την υγειά μας.
Αλλά κι αυτό τον ενοχλεί τον «νεοφιλελευθερισμό». Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του οι ασθενείς πρέπει να είναι αρκετοί. Σταθερά πάνω από ένα συγκεκριμένο όριο. Μόνο με αρρώστους, νοσηλευόμενους, όσους ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή και θεραπεία θα ευημερεί ο βασικός του βραχίονας. Αυτός που με μια λέξη θα μπορούσαμε να περιγράψουμε: Novartis.