Χάρις στην τεχνολογία έμαθα αμέσως τη θλιβερή είδηση της αποδημίας του, αν και βρισκόμουν πολύ μακριά, στην βλάχικη σκιά του Νυμφαίου. Κι από τότε, για μέρες τον πενθώ σαν αληθινό συγγενή και σαν πνευματικό πατέρα, αναπολώντας όλες τις στιγμές των σαράντα χρόνων της γνωριμίας μας.
Τον γνώρισα το 1977 στο πρώτο ιστορικό συνέδριο της Καβάλας, το οποίο συνδιοργάνωσε με το ΙΜΧΑ. Ήταν νέος, επιβλητικός, μορφωμένος, ευγενής, άξιος συνομιλητής των σπουδαίων ιστορικών της εποχής, και εξαιρετικός εισηγητής ανακοίνωσης για την παιδεία της πόλης μας.
Έκτοτε είχαμε μία μακρά πολυεπίπεδη συνεργασία. Ήταν πάντα πανέξυπνος, πνεύμα ελεύθερο, Χιώτης γαρ, με απόψεις ενδιαφέρουσες, ανοικτός σε κάθε πρόταση που την υιοθετούσε αμέσως. Και πολύ ανθρώπινος. Με συγκίνησε πολύ το 1985, Μάη μήνα, όταν ήλθε χαρούμενος στο χωριό μου το Ραχώνι για να με παντρέψει και να με συμβουλεύσει με τόσο μεστά λόγια, ορθός στην Ωραία Πύλη, σα να τον βλέπω τώρα. Μια άλλη φορά θυμάμαι πόσο με είχε αγγίξει όταν ήλθε στο κτήμα μας στη Θάσο, και μαγεύτηκε από τις ελιές και τις σκιές τους, όπως ακριβώς κι εγώ. Γιατί την αγαπούσε πολύ τη Θάσο, ίσως αντικαθιστούσε εν μέρει το αγαπημένο του νησί……
Μέρες τώρα, σκέπτομαι το πόσο γενναία αντιμετώπισε μόνος χωρίς συγγενείς, μακριά από την αγαπημένη του Χίο την ασθένεια του, πόσο προετοιμάστηκε για το τέλος, προσπαθώντας να μην αφήσει εκκρεμότητες. Κι ενώ ο ίδιος δοκιμαζόταν, μπορούσε να δακρύζει και με τις δικές μας αρρώστιες. Πόσο με συγκίνησε…
Παρακολουθώντας από μακριά στο διαδίκτυο, τις σκηνές του προσκυνήματος του σκηνώματος του στον Ι.Ν. του Αποστόλου Παύλου ξαναθυμάμαι τη μεγάλη προσπάθεια για την αποκατάσταση του μεγαλειώδους ναού το 2011, με αφορμή την επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Ήταν Μ. Παρασκευή, ο ναός γεμάτος σκαλωσιές, βαμμένη η νότια κεραία και εγώ μουδιασμένη να περιμένω στο τέλος τη γνώμη του. Το θυμάμαι να μου λέει προχώρα κι εγώ να πετώ…
Τον θαύμασα πολλές φορές. Για το ψηφιδωτό δάπεδο του Βαπτιστηρίου που το εμπνεύστηκε και το σχεδίασε σχεδόν μόνος, για το υψηλό επίπεδο φιλοξενίας του Οικουμενικού Πατριάρχη, που νομίζω ότι θα είναι αξεπέραστο, για την πρωτοποριακή ιδέα του Τραπεζιού της Αγάπης, για την εξυπνάδα να αναγνωρίσει και να συνεχίσει με ταπεινότητα, το έργο του προκατόχου του Αλεξάνδρου, για την αποπεράτωση του γηροκομείου της Καβάλας σε χρόνο ρεκόρ, για την εξαιρετική δράση του στην Αφρική, για τη λειτουργία του γηροκομείου Χρυσούπολης.
Τον συμπόνεσα ομοίως πολλές φορές. Όταν τον έβλεπα λουσμένο στους προβολείς της δημοσιότητας, και μετά νοερά μοναχό, στην κατοικία που έκτισε ο Χρυσόστομος, με τις ανέσεις του 1957, χωρίς συγγενείς και τις χαρές των απλών σαν και μας ανθρώπων.
Γιατί η ζωή η δική του ήταν περίπλοκη, καθώς βρισκόταν σε μία εξαιρετική θεσμική θέση. Αντεπεξήλθε με επιτυχία σε όλα τα δύσκολα πόστα, πάντα με σεβασμό στους θεσμούς, ισορροπιστής, διπλωμάτης, οικονόμος, πιστός στο Φανάρι, στο ισχυρό κέντρο της Ορθοδοξίας. Οι ευθύνες και η αίσθηση του καθήκοντος τον οδηγούσαν να είναι πολλές φορές αυστηρός και σκληρός μαζί μας, όμως πολύ περισσότερο ήταν με τον εαυτό του. Τον οποίο ταλαιπωρούσε πολύ, καθώς ακόμη και τα τελευταία χρόνια, με την κλονισμένη υγεία, ήταν πάντα ορθός στις πολύωρες τελετές, και ενεργός και πάντα πρώτος στους αγώνες και τις διεκδικήσεις της πόλης μας.
Ίσως δεν είναι τυχαίο, το γεγονός που εντόπισα τελευταία, μελετώντας τον Ι.Ν του Αποστόλου Παύλου. Η ανέγερση του ναού (1905-1925) και η επιλογή της τυπολογίας του οφείλονται στον επίσης Χιώτη μητροπολίτη Ξάνθης και Περιθεωρίου Ιωακείμ Σγουρό (1864-1912), στον οποίο υπαγόταν τότε η Καβάλα. Ο Ιωακείμ, υπήρξε ένας εξίσου ικανός μητροπολίτης που κατά το Μακεδονικό αγώνα, εμπνεύστηκε τον περικαλλή βυζαντινό ναό, στον οποίο στις 15 Ιουνίου 1974, ενθρονίστηκε ο μακαριστός μητροπολίτης μας και στον οποίο τελέστηκε και η εξόδιος ακολουθία του, με τοποτηρητή της μητρόπολης μας πάλι τον μητροπολίτη Ξάνθης και Περιθεωρίου. Εκπλήξεις που μας επιφυλάσσει η ζωή…..
Η ζωή που ευτυχώς συνεχίζεται και θα μας χαρίσει σύντομα ένα νέο μητροπολίτη Φιλίππων Νεαπόλεως και Θάσου, τον τέταρτο στη διαδοχή. Μακάρι να συνεχίσει το έργο του προκατόχου του με την ίδια επιτυχία που συνέχισε ο μακαριστός Προκόπιος το έργο του Χρυσοστόμου και του Αλεξάνδρου. Από τα ορεινά του Αγίου Σίλα νοητά θα μας επιτηρεί όλους. Εμείς θα τον θυμόμαστε πάντα ως ένα ιεράρχη που έθεσε υψηλούς στόχους και τους πραγματοποίησε όλους.
ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ 3ου ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΦΙΛΙΠΠΩΝ ΝΕΑΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΘΑΣΟΥ ΚΥΡΟΥ ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ (1939-2017)
Σαπφώ Αγγελούδη-Ζαρκάδα
