ΓΙΑΝΝΗΣ Γ. ΒΑΡΔΑΒΟΥΛΙΑΣ, Χαλκίτης, θεολόγος, συνταξιούχος Γυμνασιάρχης (1934-2022)
Γεννήθηκε το 1934 στο Θεολόγο της Θάσου. Γονείς του ήταν ο Γεώργιος Βαρδαβούλιας και η Ελένη Καπνηρού που δυστυχώς πέθανε 27 χρονών. Ουσιαστικά τον μεγάλωσε η ηρωίδα μητρική γιαγιά του Μαρούδα που συμπαραστάθηκε πολύ και στον γαμπρό της, που ως κομμουνιστής αντιμετώπισε πολλές διώξεις. Το 1946 ο Γιάννης φοίτησε στο Γυμνάσιο της πόλης μας και βίωσε την ειρωνεία εκπαιδευτικού, γιατί μιλούσε «Θασίτικα». Πληγώθηκε πολύ γι αυτό, τόσο που δεν το ξεπέρασε ποτέ και ασυναίσθητα αυτοχρήστηκε υπερασπιστής της θεολογίτικης ντοπολαλιάς…. Τα χρόνια πέρασαν και η πολιτική υπέρβαση έγινε, όταν με τη μεσολάβηση του μητροπολίτη Καβάλας Χρυσοστόμου, στον Οικουμενικό Πατριάρχη Αθηναγόρα, το παιδί του Βαρδαβούλια, σπούδασε Θεολογία στην περίφημη Σχολή της Χάλκης! Εκεί Χαλκίτης πλέον, είχε συμμαθητή τον σημερινό Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, με τον οποίο συνδέθηκε με βαθιά φιλία.
To 1964 o πατέρας του μετά την παύση του δημάρχου Κωνσταντίνου Τσολάκη, ορίστηκε ως δημαρχεύων Καβάλας, το διάστημα 03/11/1964-23/11/1964. Τον επόμενο χρόνο πέθανε. Μετά την αποφοίτησή του από τη Χάλκη, ο Γιάννης διορίστηκε ως θεολόγος καθηγητής στο δημόσιο και υπηρέτησε σε πολλά σχολεία, διαπρέποντας και ολοκληρώνοντας την σταδιοδρομία του ως γυμνασιάρχης.
Παράλληλα ανέπτυξε και συγγραφική δράση με αντικείμενο τη Θάσο. Ξεκίνησε με τη δημοσίευση στον 3ο τόμο των Θασιακών (1986): «Χαρακτηριστικές λέξεις, παροιμίες και γλώσσα της Θάσου», όπου μας εξήγησε με παραστατικό τρόπο την έννοια πολλών θασίτικων εκφράσεων, παράλληλα όμως περιέγραψε με ανεπανάληπτο τρόπο τη ζωή του νησιού την εποχή της αυτοκατανάλωσης και μας γνώρισε την αλληλοβοήθεια που χαρακτήριζε την τότε θασίτικη κοινωνία.
Συνέχισε με το «Γλωσσικό ιδίωμα του Θεολόγου, ένα σύντομο γλωσσάρι» που δημοσίευσε στους 4ο (1987), 5ο (1988) και 8ο (1992-93) τόμους των Θασιακών. Με πολύ φροντίδα ασχολήθηκε με την ετοιμολογία της κάθε θεολογίτικης λέξης, παραθέτοντας την ερμηνεία τους. Μ αυτό το γλωσσάρι πιστεύω πλέον να πήρε έστω και αργά την «εκδίκηση του!»
Στον 7ο τόμο των Θασιακών (1990-1991),παρουσίασε το έργο του, «Τοπωνύμια της περιοχής Θεολόγου Θάσου», για το οποίο του χρωστώ μεγάλη ευγνωμοσύνη, καθώς με βοήθησε πάρα πολύ στην ταύτισητων αγιορείτικων μετοχίων στην περιοχή του Θεολόγου, αλλά και στη μελέτη των μελισσουργών του νησιού.
Στον 9ο τόμο των Θασιακών (1996), παρουσίασε «Το γενεαλογικό δένδρο και το αρχείο της (θεολογίτικης) οικογένειας Θεμελή», ενώ στον 14ο,(2009), το «Δημήτριος Χατζηγιαξής, ή Δημητρούδης»
Στον 15ο τόμο των Θασιακών (2009-2010), ασχολήθηκε με ιστορικό θέμα παρουσιασμένο στη θεολογίτικη ντοπολαλιά. Η δημοσίευση του «Η επιστράτευση των νέων κατά την περίοδο της Βουλγαρικής κατοχής (1941-44)» μας έδωσε πολλές άγνωστες πληροφορίες της απάνθρωπης μεταχείρισης των «Ντουρντουβάκηδων» μέσα από τις προσωπικές μαρτυρίες συγχωριανών του που με αμεσότητα και ειλικρίνεια μας μετέφεραν στα βουλγάρικα βουνά της Στάρα Πλάνινα, όπου ρακένδυτοι και νηστικοί έσπαζαν πέτρες για να φτιάξουν το δρόμο Βουλγαρίας-Ρουμανίας…
Το 2020 ξεκίνησε τη συγγραφή βιβλίων. Το δίτομο βιβλίο του: «Ένα παιδί μαθαίνει τη ζωή μεγαλώνοντας στο Θεολόγο Θάσου (Βουλγαρική κατοχή 1941-44)», καταγράφει με γλαφυρότητα και αμεσότητα τις παιδικές επώδυνες αναμνήσεις του αλλά και πολλών συγχωριανών του κατά τη σκληρή βουλγαρική κατοχή του νησιού.
Το επόμενο έτος, το 2021, κυκλοφόρησε το νέο δίτομο του: Ο Θεολόγος Θάσου. Παροιμίες, Παροιμιακές φράσεις (Μεταφορές), ξαφνιάζοντας μας με την παραγωγικότητά του.
Για φέτος κάτι πάλι ετοίμαζε. Δυστυχώς τον πρόλαβε ο θάνατος. Καιρός να αναπαυθεί, προσέφερε ακούραστος τόσα πολλά στο νησί μας.
Θα τον θυμάμαι πάντα με σεβασμό, αγάπη και ευγνωμοσύνη. Καλό ταξίδι κύριε Γιάννη, αναπαύσου εν ειρήνη. Όλοι εμείς οι περί τη Θασιακή Ένωση, την έρευνα της ιστορίας του νησιού μας θα την συνεχίσουμε!
Σαπφώ Αγγελούδη-Ζαρκάδα
