Πολυάριθμοι φάκελοι πιστοποιούν τα σημεία σύγκλισης μεταξύ Ρωσίας, Κίνας και Ιράν.
Αξίζει να θυμηθούμε τον έντονο σχεσιακό ιστό και την οικονομική και στρατιωτική συνεργασία που έχει αναπτυχθεί μεταξύ αυτών των Χωρών, που επισφραγίζεται από το πλαίσιο της ευρασιατικής πρωτοβουλίας του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης με ένα πολυμερές και διαρθρωμένο μοντέλο, όπου τα κοινά συμφέροντα δεν συγκρούονται ωστόσο με τις ιδιαιτερότητες κάθε μεμονωμένης κρατικής οντότητας.
Παρά την περίπλοκη διάρθρωση συμφερόντων και πολιτισμών, είναι εφικτή η δημιουργία ενός κοινού μετώπου ενάντια στην ιμπεριαλιστική προέλαση;
Απολύτως. Ο χώρος αυτονομίας που δημιούργησε η Κίνα συνδέεται με αυτόν που δημιούργησε η Ρωσία. Η τελευταία αναθέτει υπεργολαβικά την παραγωγή όπλων σε Κράτη όπως το Ιράν μοιραζόμενη διπλώματα ευρεσιτεχνίας και τεχνογνωσία, know-how, επιτρέποντας έτσι στο Ιράν να εξοπλιστεί με προηγμένα στρατιωτικά μέσα. Μετά, η Κίνα διατηρεί μια αδιάλλακτη στάση στον οικονομικό πόλεμο-economic warfare, παρέχοντας οικονομική υποστήριξη στο Ιράν ώστε να διασφαλίσει πως θα καταφέρει να αντιμετωπίσει τα εμπόδια που θέτουν οι διεθνείς κυρώσεις. Ο χώρος αυτονομίας που δημιουργείται επιτρέπει στα συμφέροντα αυτών των Χωρών να διασταυρώνονται παραγωγικά στην αντιπαράθεση με την αυτοκρατορία, παρόλο που στην πραγματικότητα δεν υπάρχει μια συγκεκριμένη ατζέντα με προκαθορισμένα σημεία δράσης.
Η άνοδος αυτών των κοινωνικοπολιτικών σχηματισμών με χώρους αυτονομίας που οι ίδιοι δημιουργούν και προεδρεύουν είναι πολύ μεγάλης σημασίας. Μπορεί η συνύπαρξη ετερογένειας, διαφορών σε αξίες, πολιτισμούς και παραδόσεις μέσα στην πολυπολικότητά της να έχει μια αντιιμπεριαλιστική αποτελεσματικότητα;
Υπάρχει μια φιλοσοφική συνιστώσα του ζητήματος στην ένταση μεταξύ καθολικού και ιδιαίτερου. Είναι δυνατόν να προωθηθεί ένα οικουμενικό σχέδιο ευημερίας, ισότητας και δικαιοσύνης, αναγνωρίζοντας παράλληλα μέσα του την ετερογένεια των διαφόρων ιστορικών και κοινωνικοπολιτικών σχηματισμών που συμβάλλουν σε αυτό, που συνεισφέρουν. Εκ των πραγμάτων, αν θέλετε, είναι το ίδιο το πνεύμα των μεγάλων διεθνών οργανισμών. Κάτω από τον ιμπεριαλισμό αυτό δεν συμβαίνει γιατί συγκεκριμένοι σχηματισμοί δεν αναγνωρίζονται εκτός εάν υποταχθεί η ενσωμάτωση τους σε ακολουθία μιας «δημοκρατίας» επιβεβλημένης με βόμβες. Αλλά και η αλαζονεία, η αίσθηση ανωτερότητας ενός συγκεκριμένου δυτικού μαρξισμού δεν βοηθάει. Θα ήταν απαραίτητο να ενωθούμε γύρω από ορισμένες αξίες σεβόμενοι την ετερογένεια και τις διάφορες ιστορικές και περιφερειακές τροχιές. Υπό αυτή την έννοια, η Παλαιστίνη προσφέρει ένα παράδειγμα με μεγάλη σαφήνεια σε όλες τις προοδευτικές δυνάμεις του κόσμου: βρισκόμαστε σε μια ιστορική στιγμή όπου πρέπει πραγματικά να αναγνωρίσουμε ότι οι δυνάμεις που διεξάγουν, που οδηγούν μπροστά μια αντίσταση που κινητοποιεί το Ισλάμ είναι συγκεκριμένα προοδευτικές και μάχονται για την Εθνική Απελευθέρωση. Ο ίδιος ο Φιντέλ Κάστρο, σε μια από τις συνεντεύξεις του, υπογράμμισε πώς οι σοσιαλιστές είχαν υποτιμήσει τις δυνάμεις του έθνους και της θρησκείας που δεν μπορούν a priori να αγνοηθούν λόγω θεωρητικών επιταγών: η αναγκαιότητα, η υλική αναδιαμόρφωση ενός σοσιαλισμού σε αυτά τα εδάφη δεν μπορεί να μην λάβει υπόψη την ομπρέλα του Ισλάμ. Και τα δύο πράγματα πρέπει να συμβούν μαζί, και διότι ο κίνδυνος θα ήταν αυτός της εγκαθίδρυσης ισλαμικών Κρατών αστικού χαρακτήρα.
Στο σύγχρονο σενάριο, τι αντιπροσωπεύει το Ισραήλ για τους ιμπεριαλιστικούς στόχους των ΗΠΑ;
Στη Μέση Ανατολή, η σιωνιστική οντότητα-Ισραήλ είναι το στρατιωτικό προκεχωρημένο φυλάκιο των Ηπα στην περιοχή. Η ισραηλινή οικονομία και ο στρατιωτικός μηχανισμός υποστηρίχθηκαν από την αμερικανική χρηματοδότηση με περίπου 260 δισεκατομμύρια δολάρια που πληρώθηκαν μεταξύ 1943 και 2023, όπως αποδεικνύεται από μια ανάλυση που πραγματοποιήθηκε από το ίδιο το Κογκρέσο των ΗΠΑ. Και αυτό δεν λαμβάνει υπόψη τα διάφορα δάνεια σταθερά με την πάροδο του χρόνου και τις εγγυήσεις επί αυτών που συγκεντρώθηκαν και επεκτάθηκαν στο Ισραήλ, και αξίζουν επιπλέον εκατομμύρια και πρόσθετα στρατιωτικά πακέτα. Αρκεί να σκεφτούμε ότι μόνο ο Ομπάμα, πρώην πρόεδρος που θεωρείται από τους πιο φιλελεύθερους στον ρόλο, παρείχε στο Ισραήλ ένα από τα μεγαλύτερα πακέτα χρηματοδότησης περίπου 38 εκατομμυρίων. Ως εκ τούτου, το Ισραήλ είναι, χωρίς αμφιβολία, ένα στρατιωτικό προκεχωρημένο φυλάκιο. Ποια είναι η λειτουργία του; Προφανώς, όχι εκείνη να φτάσει σε χώρες όπου να επαναφέρει τον λόγο του Μεσσία. Ωστόσο, η ουσία του έργου, του σχεδίου του είναι θεμελιώδης: να ελέγχει τη ροή και την πρόσβαση στο πετρέλαιο όχι τόσο για χάρη του ίδιου του πετρελαίου ως εμπορεύματος, αλλά για να διασφαλίσει ότι τα έσοδα που προέρχονται από το πετρέλαιο δεν συμβάλλουν στην ανίχνευση πολιτικών και εδαφικών μονοπατιών που αποσπώνται από τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Το Ισραήλ ήταν και είναι θεμελιώδες για την καταστροφή των προοδευτικών σχεδίων εσωτερικών στην περιοχή, όπως συνέβη την εποχή των διεκδικήσεων που προωθούσε ο αραβικός σοσιαλισμός και, τώρα, με τις ενέργειες του Άξονα της Αντίστασης.
Από αυτή την άποψη, η 7η Οκτωβρίου ανέδειξε μια σταθερή συνοχή μεταξύ των διαφόρων παλαιστινιακών φατριών τόσο στη θεωρητική προσέγγιση όσο και στην αντιστασιακή πρακτική. Πώς επιτυγχάνεται μια τέτοια συμφωνία μεταξύ δυνάμεων όπως η Χαμάς και η Ισλαμική Τζιχάντ που αναφέρονται στις ρητά θρησκευτικές αξίες του Ισλάμ με εκείνες, για παράδειγμα, όπως το Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης μαρξιστικής παράδοσης;
Στο επίπεδο της θεωρητικής προσέγγισης και της ιστορικο-υλιστικής ανάλυσης, πρέπει αμέσως να ειπωθεί ότι, κατά την αξιολόγηση του λεγόμενου Νότου του κόσμου, πρέπει να γκρεμιστεί η τυπική αλαζονεία του δυτικού μαρξισμού που λέει «τώρα εμείς θα σας εξηγήσουμε τι είναι ο σοσιαλισμός». Θεμελιώδης για τη συνοχή της παλαιστινιακής αντίστασης είναι η ετερογενής φύση της και η ιστορία επάνω στην οποία βασίζεται, που αξίζει να θυμηθούμε, έστω και εν συντομία. Ο κομμουνισμός είχε παίξει έναν καθοριστικό ρόλο στον αγώνα κατά του ναζισμού. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, με το κύμα αποαποικιοποίησης στην Αφρική και την Ασία, πολλές αποικίες πέτυχαν την ανεξαρτησία τους τουλάχιστον σε επίσημο-τυπικό επίπεδο. Στην αραβική περιοχή, η Αίγυπτος υπό την ηγεσία του Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ προώθησε την επανάσταση του ’53 που επέμενε στην απαραίτητη ενότητα και αυτονομία της ίδιας της περιοχής από την αμερικανική κυριαρχία. Αυτός ο σχεδιασμός απαιτούσε την αδιάλλακτη απελευθέρωση της Παλαιστίνης, δίχως συμβιβασμούς. Στο ιδεολογικό εγχείρημα του παναραβισμού που συμφιλίωνε κοσμικές, θρησκευτικές, σοσιαλιστικές και αραβικές ταυτιστικές συνιστώσες, η απελευθέρωση της Παλαιστίνης ήταν κεντρικής σημασίας. Το Ισραήλ λοιπόν προσδιορίστηκε ως στρατιωτικό φυλάκιο της βρετανικής αποικιοκρατίας πρώτα και μετά του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Με τα χρόνια, με κυρώσεις, ένοπλες συγκρούσεις, χρηματοδότηση αντιδραστικών ισλαμικών αντιπολιτευτικών ομάδων, ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός υιοθέτησε όλα εκείνα τα μέτρα που στόχευαν στην ήττα του παναραβικού σχεδίου, και τα κατάφερε. Και έτσι οι άρχουσες τάξεις του Ιράκ, της Συρίας, της Λιβύης, της Αιγύπτου συνετρίβησαν με τη βία ή σταδιακά αποκήρυξαν την επαναστατική πορεία, μετατράπηκαν σε τάξεις compradore-αγοραστών-παραγγελιοδοτών, γαντζωμένες στο αμερικανικό σχέδιο. Σκεφτείτε μόνο τη φιγούρα του Σαντάτ με την υπογραφή των συμφωνιών του Καμπ Ντέιβιντ που έθεσαν τα θεμέλια για τη σταδιακή εξομάλυνση του Ισραήλ στην περιοχή. Φυσικά η ήττα του παναραβισμού επιταχύνθηκε από την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, τόσο που διαδόθηκε η περίφημη θεωρία του Φουκουγιάμα για το τέλος της ιστορίας με την επιβεβαίωση-επικράτηση της φιλελεύθερης τάξης..
Αυτό θα άφηνε να υποδηλωθεί ότι το ενιαίο πνεύμα που τροφοδότησε τον νασερικό παναραβισμό μπορεί να αναπαραχθεί στη δράση ενός συνεκτικού Άξονα Αντίστασης;
Ο Άξονας γεννιέται και από την ίδια τη βία που προκαλεί η αποικιοκρατία στην περιοχή. Εν τω μεταξύ, πρέπει να θυμόμαστε την ιρανική επανάσταση του 1979 με ένα Ιράν που παραμένει ακλόνητο παρά τις κυρώσεις, χάρη και στην οικονομική υποστήριξη της Κίνας. Η ισραηλινή εισβολή στον Λίβανο το 1982 ήταν καθοριστική για τη γέννηση της Χεζμπολάχ, ενώ η Χαμάς γεννήθηκε από την αποτυχία του σχεδίου της PLO που μετατράπηκε σε μια μπουρζουαζία, το δεξί χέρι της ισραηλινής κατοχής. Η Χαμάς εγκαινιάζει έτσι ένα νέο σχέδιο που μιλάει στις μάζες, σε έναν εγκαταλελειμμένο κοινωνικό ιστό. Κερδίζει τις παλαιστινιακές εκλογές του 2005, αλλά στη συνέχεια υποβιβάζεται να δρα στη Λωρίδα της Γάζας. Η Υεμένη από την πλευρά της υπήρξε αντικείμενο συνεχών καταστροφών ξεκινώντας από τον λεγόμενο διεθνή πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, επομένως από το 2003 έως τον πόλεμο του 2014 που διεξήχθη από τη Σαουδική Αραβία με την πολιτική και οικονομική υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών. Και πάλι το 2003 υπήρξε η καταστροφή του Ιράκ, όπου λαμβάνει μετά χώρα μια σημαντική εσωτερική δυναμική με τη σιιτική συνιστώσα σταδιακά πιο σημαντική από τις σουνιτικές κοινότητες. Και από το 2013 υπήρξε η καταστροφή της Συρίας. Σε αυτόν τον αστερισμό των γεγονότων, ο Άξονας της Αντίστασης διαμορφώνεται κινητοποιώντας το πολιτικό Ισλάμ της περιοχής γύρω από τη σιιτική παράδοση με τη συμφωνία μεταξύ του Ιράν και της Χεζμπολάχ. Αν και ξεκινά από θρησκευτικές αιτιάσεις, προοδεύει στη συνέχεια μια πολιτική στρατηγική με ένα πραγματικό σχέδιο εθνικής απελευθέρωσης του Λιβάνου και με την πάροδο του χρόνου άλλοι παράγοντες που τηρούν ένα συνολικό σχέδιο εθνικής απελευθέρωσης με μια συγκεκριμένη στρατηγική που βασίζεται στην περιφερειακή αλληλεγγύη σχετίζονται με αυτήν την προσέγγιση. Η ίδια η Χαμάς είναι ένα σχέδιο που έχει εξελιχθεί σημαντικά με την πάροδο του χρόνου: αρκεί να θυμόμαστε ότι το 2011 καταδίκασε το «καθεστώς» του Άσαντ στη Συρία υποστηρίζοντας τα κινήματα διαμαρτυρίας. Σήμερα γινόμαστε μάρτυρες μιας βαθιάς πολιτικής αλλαγής στην οποία τόσο η Χαμάς, η Ισλαμική Τζιχάντ όσο και το Λαϊκό Μέτωπο συγκλίνουν, αναδιαμορφώνοντας όχι μόνο τη στρατιωτική αλλά και την πολιτική και ιδεολογική κατεύθυνση, οδηγώντας τους να συμμαχήσουν με τους διάφορους κοινωνικοπολιτικούς σχηματισμούς που αποτελούν τον άξονα της Αντίστασης.
Συνεχίζεται…
Μιχάλης ‘Μίκης’ Μαυρόπουλος Comune–info
