«Το Μεταναστευτικό μεταβάλλεται πρωτίστως σε ζήτημα ασφάλειας και δευτερευόντως μεταχείρισης των ροών με όρους ανθρωπιστικούς» λέει ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου και μιλάει για την αλλαγή πολιτικής σε Ελλάδα και ΕΕ.
Τη ριζική αλλαγή φιλοσοφίας στην αντιμετώπιση και διαχείριση του Μεταναστευτικού σε Ευρώπη και Ελλάδα εξηγεί στο «Βήμα» ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής και Ασύλου Νίκος Παναγιωτόπουλος.
Πώς αντιμετωπίζει το υπουργείο την αύξηση 22% των ροών στη χώρα το 2024 σε σύγκριση με το 2023;
«Ήρθαν γύρω στις 56.000 συνολικά. Λόγω των γεωπολιτικών συγκυριών, οι ροές αναμένεται να αυξηθούν κι άλλο. Η κύρια είσοδος στη χώρα είναι πλέον τα Δωδεκάνησα. Το ζήτημα παραμένουν οι οργανωμένοι διακινητές από τα τουρκικά παράλια, οι οποίοι με ταχύπλοα, υπό οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες, χωρίς δισταγμό, θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές».
Ειδικότερα τις αυξημένες ροές στην Κρήτη πώς θα τις διαχειριστείτε;
«Ενώ οι ροές στο Βορειοανατολικό Αιγαίο έχουν μηδενιστεί, η Κρήτη, ο λεγόμενος Νότιος Διάδρομος, είναι ένα σημείο που προκαλεί ανησυχία. Φαίνεται ότι δημιουργήθηκε το 2024 από τη Λιβύη προς την Κρήτη, με πρώτη στάση τη Γαύδο, και εξυπηρετεί αιγύπτιους λαθρομετανάστες.
Αυτό που σκεφτόμαστε είναι να δημιουργήσουμε έναν ειδικό χώρο φύλαξης, και όχι μια δομή, σε τοποθεσία που θα μας υποδειχθεί στην Κρήτη ώστε όσοι εισέρχονται παράνομα στην ελληνική επικράτεια, με πρώτο σταθμό την Κρήτη, να φυλάσσονται εκεί από την Ελληνική Αστυνομία έως ότου μεταφερθούν στην ενδοχώρα».
«Καταπέλτης» ήταν για το Λιμενικό Σώμα το πρόσφατο πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη για το πολύνεκρο ναυάγιο στην Πύλο το 2023. Παράλληλα, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέδωσε την πρώτη καταδίκη εναντίον της Ελλάδας (7.1.25) για τη «συστηματική πρακτική» των επαναπροωθήσεων.
«Παρά τις καταγγελίες, οι λιμενικές αρχές διασώζουν, σε πολλές περιπτώσεις, αυτούς που κινδυνεύουν στη θάλασσα. Ατυχήματα όμως θα γίνονται όταν ο διακινητής οδηγεί ένα ταχύπλοο με 40 μίλια σε τρικυμία. Η Πύλος ωστόσο είναι ένα σοβαρότατο δυστύχημα και προφανώς πρέπει να διερευνηθούν τα αίτια και να δούμε αν υπάρχουν ευθύνες ή όχι.
Αλλά δεν μπορούμε να δείχνουμε διαρκώς με το δάχτυλο το Λιμενικό ως υπεύθυνο. Το φως των ερευνών πρέπει να πέσει στα εγκληματικά δίκτυα των διακινητών. Θα μου επιτρέψετε όμως να επανέλθω στην αύξηση των ροών. Καταλαβαίνω ότι η τάση είναι να υπολογίζουμε καθημερινά τους αριθμούς των εισερχομένων. Όμως, αυτή τη στιγμή, παρά την αύξηση των ροών, οι φιλοξενούμενοι στις δομές είναι λιγότεροι από όσοι πριν από δύο μήνες: 26.000 από 28.000».
Αυτό τι σημαίνει;
«Ότι αρκετοί, αφού λάβουν ταξιδιωτικά έγγραφα, διοχετεύονται σε άλλες χώρες, προς τον τελικό ευρωπαϊκό προορισμό τους. Το σύστημα υποδοχής, ταυτοποίησης, παροχής ασύλου λειτουργεί. Επίσης, γίνονται και επιστροφές. Είμαστε στην τέταρτη θέση στην Ευρώπη στις επιστροφές απορριφθέντων αιτούντων άσυλο».
Την περασμένη Τρίτη είχατε 40 επιστροφές. «Δέκα υπηκόων Γεωργίας και τριάντα Πακιστάν στις χώρες καταγωγής τους, καθώς απορρίφθηκαν τελεσίδικα τα αιτήματα ασύλου που είχαν υποβάλει. Ολα αυτά συμβαίνουν παρά το γεγονός ότι η Τουρκία αρνείται να δεχτεί επιστροφές από την Ελλάδα από το 2019, στο πλαίσιο της συμφωνίας της με την ΕΕ.
Το ζήτημα των επιστροφών αποτελεί «αγκάθι». Δεν θέλουμε να γίνονται επιστροφές μόνο προς την Ελλάδα. Αναφέρονται οι Ευρωπαίοι σε δευτερογενείς ροές. Τους εξήγησα ότι όσους επιστρέφουν στην Ελλάδα θα τους ξαναβρούν σε έναν μήνα στα πόδια τους. Θα δημιουργηθούν τριτογενείς ροές. Δεν λύνεται το πρόβλημα στέλνοντας στην Ελλάδα 10.000 άτομα παραπάνω. Η αλλαγή στάσης από χώρες όπως η Γερμανία ασφαλώς περιπλέκει περαιτέρω το πρόβλημα».
Η δομή στη Βάστρια της Λέσβου δεν έχει λειτουργήσει παρά τις πιέσεις της ΕΕ. Τι συμβαίνει;
«Πρέπει να γίνουν τεχνικής φύσεως παρεμβάσεις για να λειτουργήσει μέσα στο 2025. Είναι ο λόγος της μετάβασής μου στη Λέσβο».
Η κυβέρνηση θα ολοκληρώσει τον φράχτη στον Έβρο με ευρωπαϊκά χρήματα;
«Ο φράχτης θα επεκταθεί είτε τον χρηματοδοτήσει η Ευρώπη είτε όχι. Πρόθεση της κυβέρνησης είναι να τον επεκτείνει. Δεκαπέντε χιλιόμετρα είναι υπό διεκπεραίωση. Υπάρχει, πάντως, βάσιμη πιθανότητα τα κεφάλαια να δοθούν από την ΕΕ, αφού την αυξημένη προτεραιότητα στην ασφάλεια των συνόρων και στην εξωτερική φύλαξή τους έθεσε και η πολωνική προεδρία στο άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Εσωτερικών και Μετανάστευσης στη Βαρσοβία.
Το Μεταναστευτικό μεταβάλλεται σε πρόβλημα πρωτίστως ασφάλειας για τα ευρωπαϊκά κράτη και δευτερευόντως μεταχείρισης των ροών με όρους ανθρωπιστικούς, όπως ίσχυε πριν από μερικά χρόνια. Οι Πολωνοί, επειδή έχουν τεράστιο ζήτημα με την ασφάλεια των συνόρων τους, καταλαβαίνουν.
Οι ευρωπαϊκές χώρες πλέον συμφωνούν ότι πρέπει να αντιμετωπιστούν με νέο πρίσμα οι επιστροφές, το άσυλο και η ασφάλεια των συνόρων. Χρειάζεται κοινή ευρωπαϊκή προσέγγιση για τον περιορισμό των ροών και στο πλαίσιο του αποτρεπτικού μηνύματος που πρέπει να εκπέμψει η Ευρώπη ενωμένη».
Υπάρχουν πιέσεις από εργοδοτικούς φορείς για την κάλυψη θέσεων εργασίας από μετανάστες;
«Σύμφωνα με την πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου που εξέδωσε το υπουργείο Εργασίας και υποστήριξε το υπουργείο Μετανάστευσης προσφάτως, υπάρχουν επείγουσες ανάγκες της ελληνικής οικονομίας, ειδικά στους τομείς της πρωτογενούς παραγωγής, των κατασκευών και του τουρισμού – περί τις 90.000 θέσεις εργασίας από αλλοδαπούς με νόμιμη άδεια εργασίας στη χώρα το 2025.
Εκτιμώ ότι θα προέλθουν από τρίτες χώρες που στο παρελθόν είχαν καλύψει ανάγκες της ελληνικής οικονομίας, όπως η Αίγυπτος, οι Φιλιππίνες, το Πακιστάν, το Μπανγκλαντές κ.ά. Σήμερα το υπουργείο επικεντρώνεται στη διαπραγμάτευση και την υπογραφή διμερών συμφωνιών με χώρες υψηλού ενδιαφέροντος, όπως η Ινδία, το Βιετνάμ και οι Φιλιππίνες, εκτός από τις υφιστάμενες διμερείς συμφωνίες με την Αίγυπτο και το Μπανγκλαντές, τις οποίες προσπαθούμε να βελτιώσουμε ώστε να γίνουν πιο αποτελεσματικές ως προς τον αριθμό των ατόμων που έρχονται νόμιμα να εργαστούν στη χώρα».
Υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στις άδειες παραμονής – τον Δεκέμβριο ανέρχονταν στις 280.000.
«Υπάρχουν όντως μεγάλες καθυστερήσεις που οφείλονται στον αυξημένο αριθμό των αιτήσεων και στις γραφειοκρατικές δυσλειτουργίες σε όλο το φάσμα της διοίκησης, δεδομένου ότι εμπλέκονται πολλά υπουργεία – Εξωτερικών για τις θεωρήσεις, Εσωτερικών για τις άδειες διαμονής, Εργασίας για τις άδειες εργασίας, Μετανάστευσης για τη διεκπεραίωση των εκκρεμοτήτων και για την έκδοση διαφόρων ειδών αδειών (φοιτητικές, για στελέχη επιχειρήσεων, για ανθρωπιστικούς λόγους κ.ο.κ.)».
Μόλις αναλάβατε το υπουργείο Μετανάστευσης, τον Ιούλιο του 2024, επιδιώξατε να λύσετε το ζήτημα των συσσωρευμένων χρεών. Έχουν ληφθεί μέτρα;
«Τα οικονομικά ήταν προτεραιότητα όταν ανέλαβα. Υπήρχαν καθυστερήσεις στις πληρωμές. Καταφέραμε να ξεπληρώσουμε μεγάλο μέρος των χρεών του παρελθόντος, αλλά, κυρίως, να ανακτήσουμε την αξιοπιστία μας σε όλους τους αντισυμβαλλόμενους. Υπάρχουν ακόμα εκκρεμότητες, αλλά πλέον σταδιακά εξοφλούνται. Τον περασμένο Δεκέμβριο λύσαμε το πρόβλημα της διερμηνείας, που μπλόκαρε την Υπηρεσία Ασύλου επειδή η αρμόδια MΚO ήταν απλήρωτη επί μήνες. Ο αγώνας είναι συνεχής».
πηγή: tovima.gr – Ιωάννα Κλεφτόγιαννη
