13/10/2021
La guerra fantasma nel cuore dell’ Europa, Ο πόλεμος φάντασμα στην καρδιά της Ευρώπης, της Sara Reginella, Εκδόσεις-Edizioni Exòrma, Collana Scritti Traversi, 2021, σελ 314 € 16,50
του Nico Maccentelli
Η σύγκρουση στο Donbass, μεταξύ των ουκρανικών δυνάμεων και των αποσχιστικών δημοκρατιών, έχει γίνει εδώ και αρκετό καιρό αντικείμενο διαμάχης που περιλαμβάνει ακόμη και το στρατόπεδο του αντικαπιταλιστικού ανταγωνισμού.
Αλλά στην πραγματικότητα λίγα ή τίποτα δεν είναι γνωστά για αυτόν τον πόλεμο και οι μόνες πληροφορίες, ή μάλλον η παραπληροφόρηση, προέρχεται από τα επίσημα μέσα ενημέρωσης, τα οποία δίνουν στην Ουκρανία μια εικόνα δημοκρατικής χώρας, όταν αντιθέτως δεν είναι.
Και υπάρχει μια ολόκληρη αφήγηση που περιγράφει την πραγματικότητα και το γεωπολιτικό πλαίσιο που δεν φθάνει στο ευρύ κοινό, και τα μόνα αξιόπιστα νέα προέρχονται από ενώσεις που υποστηρίζουν τους πληθυσμούς του Donbass.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το να μπορώ να κάνω την ανασκόπηση του Donbass, ο πόλεμος φάντασμα στην καρδιά της Ευρώπης της SaraReginella είναι για μένα ευχαρίστηση, διότι βοηθά να σκιστεί ένα πέπλο υποκρισίας που καλύπτει τη βασανισμένη γη και τους ανθρώπους της.
Εκείνο το πέπλο που εξαλείφει την πρωταρχική ανάγκη να απελευθερωθούν οι άνθρωποι από ένα καθεστώς που δεν έχει τίποτα δημοκρατικό. Επιπλέον, ποτέ ένας τίτλος δεν ήταν τόσο εύστοχος: ο πόλεμος φάντασμα.
Ένας πόλεμος που τοποθετείται στην Ευρώπη, με μια Ευρωπαϊκή Ένωση που προοδευτικά επεκτείνεται προς τα ανατολικά, μετά την κατάρρευση του σοβιετικού μπλοκ και που επιδιώκει να δώσει μια εικόνα προόδου και δημοκρατίας, κρύβοντας τους ρεβανσισμούς του προπολεμικού ναζιστικού φασισμού κάτω από το χαλί, και την καταπίεση προς τις ρωσικές κοινότητες, ακριβώς από την Ουκρανία έως τις Βαλτικές χώρες.
Αλλά στην Ουκρανία γίνεται πόλεμος, όμως η διαδεδομένη αφήγηση βλέπει μια «νόμιμη» κυβέρνηση, την ουκρανική, να στερείται μιας περιοχής που ήταν πάντα πλούσια σε βιομηχανίες και μεταποιητικές δραστηριότητες και μια Ρωσία που στα παρασκήνια πυροδοτεί τη φωτιά της σύγκρουσης.
Σίγουρα μια ανεστραμμένη πραγματικότητα που η Reginella σε ένα ταξίδι Οδύσσειας επαναφέρει στην πραγματική της ανθρώπινη και πολιτική ουσία με μια τεκμηρίωση της καθημερινότητας. Αλλά πάνω απ’ όλα βάζει στο επίκεντρο, πέρα από τα διάφορα παιχνίδια των πλευρών, αυτό που σε κάθε ιστορικό γεγονός είναι κεντρικό για τη χειραφέτηση και την κοινωνική δικαιοσύνη, δηλαδή την αυτοδιάθεση των λαών.
Ο πόλεμος στο Donbass γράφει η Sara Reginella στο εξαιρετικό ρεπορτάζ της, δεν είναι παρά μια πολεμική επίθεση των ναζί στην εξουσία στην Ουκρανία από το 2014. Ναζί οπαδοί του Stepan Bandera, του συνεργάτη της ναζιστικής Γερμανίας, ο οποίος με τα χρήματα της CIA και των ΗΠΑ-ΕΕ, δεν έκαναν τίποτα άλλο παρά μόνο να ξεκαθαρίζουν τη χώρα από τους Ρώσους, να θέτουν εκτός νόμου κόμματα όπως το κομμουνιστικό, να διώκουν εγκληματικά τους αντιπάλους, να χρησιμοποιήσουν ναζιστικές παραστρατιωτικές συμμορίες όπως η Pravy Sektor για όλα αυτά.
Το δημοψήφισμα στην Κριμαία, δημοψήφισμα που την επέστρεψε στη ρωσική μητρική κατοικία, και η απόσχιση των δύο δημοκρατιών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, Donetsk e Lugansk, ήταν άμεση συνέπεια αυτής της εγκληματικής και αντιδραστικής απόκλισης, που καλύφθηκε από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και υποστηρίχθηκε από τις ΗΠΑ.
– Λοιπόν υπάρχει πράγματι ο πόλεμος στην Ουκρανία; – με ρώτησαν όσοι είχαν μπερδέψει την Ντονέτσκ με τη Δαμασκό.
Η Reginella συνδυάζει επιδέξια τις επίκαιρες πολιτικές ενδείξεις-εξελίξεις με τις πολλές ιστορίες των απλών καθημερινών ανθρώπων εκείνης της περιοχής, περιγράφοντας τις καθημερινές συνθήκες που βιώνει ένας πληθυσμός που έχει επιλέξει την ανεξαρτησία του, και ο οποίος για τον λόγο αυτό υποβάλλεται σε μια άγρια επίθεση από έναν καλά οπλισμένο στρατό και εκπαιδευμένο από τη Δύση.
Η αξία του βιβλίου Ντoνμπάς, ο πόλεμος φάντασμα στην καρδιά της Ευρώπης έγκειται ακριβώς στην σχεδόν παζολινική περιγραφή των χαρακτήρων που συνδέονται στενά με τη γη και τις παραδόσεις τους, όπου ο αντι-ναζισμός μεταξύ των γενεών είναι το κυρίαρχο χαρακτηριστικό, ξεκινώντας από τους ηλικιωμένους που πολέμησαν στη σοβιετική Αντίσταση εναντίον των στρατευμάτων του Χίτλερ, μέχρι τους νέους που ζουν με σεβασμό και σε απόλυτη ιδανική συνέχεια αυτό το σύνολο αξιών που μεταδόθηκε από τις προηγούμενες γενιές. Απόλυτα συνειδητοποιημένοι ότι ο απελευθερωτικός αγώνας από τους καταπιεστές του Κιέβου περνάει ακριβώς από αυτές τις βασικές αξίες.
Η πραγματικότητα που περιγράφει η SaraReginella δεν αφήνει καμία αμφιβολία. Οι ηλικιωμένοι του Donbass που είδαν τον Ιερό Πόλεμο ενάντια στα γερμανικά στρατεύματα, καθώς και το αγόρι που συνοδεύει την πρωταγωνίστρια και συγγραφέα σαν ένας Βιργίλιος στην περιοχή όπου όλα είναι πιθανά και η ζωή αξίζει λιγότερο από τίποτα, και στη συνέχεια η SvetlanaTopalova, στιλίστρια η οποία παρά την κατάσταση δημιουργεί ρούχα ως ύμνο στη ζωή ενός ολόκληρου λαού, όλοι έχουν τον κοινό παρονομαστή του αντιφασισμού. Γνωρίζουν ότι αν υποχωρήσουν, απέναντι στον ολοκληρωτισμό που αρέσει στις Βρυξέλλες και στον υπόλοιπο υποκριτικό κόσμο, τους περιμένει ακριβώς αυτό που βίωσαν οι ευρωπαϊκοί λαοί πριν από 80 χρόνια.
Να πάμε να το εξηγήσουμε στους δικούς μας δημοκράτες, είναι άχρηστο. Είναι ανώφελο να το εξηγήσουμε στους διάφορους Pittellas και στη LiaQuartapelle, οι οποίοι μιλούν για τον ουκρανικό ναζισμό σαν να επρόκειτο για ένα σημάδι πολιτισμού: σημεία των καιρών, μιας ηλιθιότητας στην υπηρεσία των χειρότερων σκοπών. Ή ίσως είναι πιο σωστό να μιλάμε για κακή πίστη.
Στις δημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, υπάρχει μια ανθρωπότητα που υφίσταται μια τραγική διατομή της ναζιστικής καταπίεσης. Σαν μια ρωγμή στην ιστορία που μας κάνει να καταλάβουμε πόσο κοντά είναι η αντιδραστική δικτατορία στις δυτικές δημοκρατίες, οι οποίες σήμερα εξισώνουν, με την ψήφο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τον ναζισμό με τον κομμουνισμό. Που σήμερα θέτουν τα θεμέλια για έναν άλλο ολοκληρωτισμό που διαγράφει την ταξική πάλη και κάθε ώθηση σε ένα σοσιαλιστικό σύστημα από μια επίσημη αφήγηση, από μια πολιτιστική επικράτηση στην οποία ο φιλελεύθερος φιλελευθερισμός (συγχωρέστε μου τον πλεονασμό) και ο εθνικισμός ταυτότητας είναι συμπληρωματικοί ο ένας του άλλου, από τον Μακρόν στον Όρμπαν. Η κυριαρχία του κεφαλαίου ενάντια στις προλεταριακές τάξεις.
Γι’ αυτό η Αντίστασή τους, το ενωτικό πνεύμα των ανθρώπων που αγωνίζονται είναι επίσης ένα μήνυμα για όσους σκοπεύουν να αντισταθούν εδώ στο τίποτα που προχωρά, στους επικοινωνιακούς βομβαρδισμούς που παραδίδουν την ιθαγένεια με τα δικαιώματά της στη δικτατορία της κατανάλωσης, στην εμπορευματοποίηση των δικαιωμάτων, στη διάκριση που τονίζεται από την εγκληματική διαχείριση της πανδημίας του Covid.
Στη γραφή της Reginella δεν υπάρχει καθόλου το συναίσθημα του οίκτου και συμπόνιας, αλλά η επίγνωση αυτής της επίμονης βαθιάς αξιοπρέπειας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το Donbass, ο πόλεμος φάντασμα στην καρδιά της Ευρώπης, είναι μια πραγματική καταγγελία ενάντια στα εγκλήματα του σύγχρονου πολέμου, ο οποίος σήμερα διεξάγεται μεταξύ ψεύτικων τρομοκρατικών σημαιών και μη επανδρωμένων αεροσκαφών, κυρώσεων και αποκλεισμών όπως αυτού κατά της Κούβας, ουσιαστικά και με δειλό τρόπο, και αηδιαστικό εναντίον των αμάχων.
Τέλος, θα ήθελα να κάνω έναν τελευταίο στοχασμό και να σταθώ σε ένα απόσπασμα που με εντυπωσίασε ιδιαίτερα: το μανιφέστο του AleksejMozgovoj, διοικητή της Ταξιαρχίας Prizrak, μιας στρατιωτικής οργάνωσης ισχυρής σοσιαλιστικής έμπνευσης, επαναστατική μαρξιστική, που έγινε πρωταγωνίστρια της σθεναρής ένοπλης αντίστασης στις τρομοκρατικές επιθέσεις του ουκρανικού στρατού και των νεοναζιστικών συμμοριών του όπως το τάγμα Azov. Τα λόγια του Mozgovoy είναι κάτι παραπάνω από εύγλωττα. Γράφει η Reginella:
“Ο Dobryj μου δείχνει στο κινητό το βίντεο του μανιφέστου για το χτίσιμο μιας σοσιαλιστικής Novorossija στο οποίο ο Mozgovoy, από το γραφείο του, λίγους μήνες πριν από την επίθεση εναντίον του, είχε δηλώσει: – Είμαστε έτοιμοι να απελευθερώσουμε τη χώρα για να χτίσουμε μια νέα κοινωνία στην οποία οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα στην αυτοδιάθεση. Στόχος μας είναι να εκδιώξουμε τους ολιγάρχες που κατέστρεψαν την οικονομία και τη χώρα στο όνομα των δικών τους συμφερόντων, ξεχνώντας ότι στην πραγματικότητα όλα ανήκουν στον λαό. Πρέπει να οικοδομήσουμε μια κοινωνία με ίσες συνθήκες και δυνατότητες για όλα τα στρώματα του πληθυσμού. – Στη συνέχεια ο Mozgovoj είχε καλέσει τον κόσμο στα όπλα. – Απευθυνόμαστε σε όλους τους ανθρώπους που γνωρίζουν τι είναι ο φασισμός, από τους παππούδες στους πατεράδες, να συμμετάσχουν στον αγώνα, να ενωθούν στις μάχες! Απευθυνόμαστε σε όλους τους σλάβους, είμαστε ενωμένοι και μαχόμαστε για τη θρησκεία, την παράδοση, την ιστορία και το ανίκητο πνεύμα μας! – Μόνο μέσω των βιντεοσκοπημένων εικόνων και των ομιλιών είμαι σε θέση να αναδημιουργήσω τη μορφή του σκοτωμένου διοικητή. – Στόχος μας είναι να εγγυηθούμε ιατρική περίθαλψη και δωρεάν εκπαίδευση για όλους, για κάθε άτομο, όχι για τους μοναδικούς εκλεκτούς, ούτε για μια ελίτ! Θέλουμε να εγγυηθούμε στους συνταξιούχους ένα αξιοπρεπές γήρας, γιατί κάθε άτομο είναι σημαντικό για εμάς!
Το σχέδιο του Mozgovoy προέβλεπε επίσης την δημιουργία μιας σειράς δημόσιων συλλογικών αγροκτημάτων για να εξασφαλίσει την ικανοποίηση των αναγκών σε τρόφιμα. Το πρώτο, σε λειτουργία όσο ήταν ακόμα ζωντανός, προμήθευε το εστιατόριο των φτωχών στην πόλη Alchevsk.
Στο βίντεο, ο διοικητής υποδεικνύει στους ανθρώπους την κατεύθυνση: – Η αρχή ότι όλα τα περιουσιακά στοιχεία και οι ορυκτοί πόροι ανήκουν στο λαό είναι αναμφισβήτητη για εμάς, δεν διαπραγματεύεται. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θα εξαλειφθεί το εγκληματικό σχέδιο βάση του οποίου επιτρέπεται σε ιδιωτικές εταιρείες ενέργειας που ανήκουν σε ολιγάρχες να χρεώνουν παράλογες τιμές. Οι τιμές για τις κοινοτικές υπηρεσίες θα ρυθμιστούν και θα παραμείνουν σταθερές. Όλα τα πολυτελή σπίτια και τα παλάτια που χτίστηκαν με κλεμμένα χρήματα θα επιστραφούν στο κράτος και θα γίνουν σπίτια για παιδιά, άτομα με ειδικές ανάγκες, και θα πρέπει να ανήκουν στους ανθρώπους επειδή χτίστηκαν με έξοδα του κράτους και τα έξοδα του κράτους είναι χρήματα των ανθρώπων. Ήρθε η ώρα να θυμηθούμε ότι είμαστε ένας λαός, και ο λαός, οι άνθρωποι αντιπροσωπεύουν τη εξουσία! Πιστέψτε με, όλα αυτά είναι δυνατά, αρκεί να το επιθυμούμε, και όλα αυτά θα συμβούν!”
Ο Mozgovoj, πρέπει να θυμόμαστε, δολοφονήθηκε το 2015 σε μια επίθεση. Αλλά τα λόγια του δεν μπορούν να μην θυμίζουν τις ελπίδες, τις προσδοκίες της παρτιζάνικης γενιάς μας που ήδη προσέβλεπε σε μια απελευθερωμένη Ιταλία. Μια ελπίδα που μας ένωσε στην Ευρώπη (και όχι μόνο) για σχεδόν ογδόντα χρόνια.
Και αυτό είναι το πραγματικό νόημα των κοινωνικών μας κατακτήσεων, από το Κίεβο έως τη Λισαβόνα, [και την Αθήνα], τις οποίες χάνουμε βήμα βήμα σε μια ήπειρο που έχει βιώσει τις θηριωδίες της ναζιστικής πανούκλας, η οποία με τη νίκη και τη λύτρωση είχε ανακαλύψει εκ νέου ένα ιδανικό αδελφοσύνης και κοινωνικής δικαιοσύνης με τις λαϊκές Αντιστάσεις, και που σήμερα αντιμετωπίζει και πάλι τη σιδερένια φτέρνα παλιών και νέων αγοραίων ολοκληρωτισμών. Παλιών όσο ο πόλεμος και ο φασισμός, αγοραίων όσο ο επίπεδος, μονότονος και αδίστακτος κόσμος του νεοφιλελευθερισμού.
Μιχάλης ‘Μίκης’ Μαυρόπουλος
