Το φυλακισμένο κάστρο
Τα τελευταία περίπου δύο χρόνια πραγματοποιούνται εργασίες αποκατάστασης του εξωτερικού Κάστρου στην περιοχή κοντά στις Καμάρες. Η ιστορία αυτή ξεκινάει με την απαλλοτρίωση του οικοπέδου Κρέη (1500 τ.μ. περίπου), η οποία πραγματοποιήθηκε το Φεβρουάριο του 2000 από το Υπουργείο Οικονομικών υπέρ του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων ώστε να γίνει η ανάδειξη της περιοχής του παλαιού υδραγωγείου (Καμάρες) και του Κάστρου.
Με την απαλλοτρίωση αυτήν πιστεύαμε όλοι ότι θα απαλλοτριωθούν και οι υπόλοιπες ιδιοκτησίες, οι οποίες αφορούν τέσσερα μαγαζιά συνολικά περίπου 100 τ.μ. και η ιδιοκτησία με κτίσμα400 τ.μ..
Έτσι θα μπορούσε η Καβάλα να αποκτήσει ένα ακόμη σημαντικό τα το σημείο αναφοράς: έναν ελεύθερο χώρο περίπου 2000 τ.μ. όπου θα δέσποζαν το επιβλητικό Κάστρο με την κρυμμένη Πύλη (η οποία ήταν έως τώρα καλυμμένη από τα εργαστήρια που υπήρχαν), ο Πύργος και οι Καμάρες. Ο χώρος αυτός δε,θα επικοινωνούσε μέσω της αναστυλωμένης Πύλης και με την οδό Δερβενακίων.
Τόσο το Κάστρο με τον Πύργο όσο και η πύλη ήδη αποκαθίστανται και αναδεικνύονται, με αποτέλεσμα να αναβαθμίζουν ολόκληρη την περιοχή. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι πράγματι γίνεται πολύ σοβαρή δουλειά, και αξίζουν συγχαρητήρια στους τεχνίτες και στους επιβλέποντες του έργου.
Όταν ξεκίνησαν τα έργα, είχαμε αρχικά χαρεί γιατί είχαν γκρεμίσει το πρώην καφενείο του Λάκη Πεπονίδη και το εργαστήριο του Σταύρου Κολοζώφ, που αποτελεί τη μισή περίπου της συνολικής πρόσοψης του οικοπέδου Κρέη μέχρι της Καμάρες, με αποτέλεσμα ο χώρος να είχε αρχίσει πλέον να έχει ελεύθερη πρόσοψη προς την Λ. Κατσώνη και να είναι ορατή όλη η καλή δουλειά της αναστήλωσης του Κάστρου, του Πύργου και της Πύλης.
Παρόλα αυτά, μετά από λίγο καιρό, και προς έκπληξή μας, άρχισαν να τα ξανακτίζουν τις παλιές προσόψεις και να αποκλείουν έτσι την ορατότητα του χώρου από την οδό Λ. Κατσώνη. Σημειώνεται εδώ ότι η επίβλεψη της κατασκευής αυτής είναι υπό την τεχνική υπηρεσία του Δήμου Καβάλας, όπως επίσης σε αυτόν ανήκει και η εκμετάλλευση των δυο ξεχωριστών κτισμάτων που δημιουργούνται.
Τα νέα αυτά κτίσματα δεν έχουν καμία ομοιότητα με τα παλιά κτίσματα που γκρεμίστηκαν, με εξαίρεση την πρόσοψή τους επί της Λ. Κατσώνη, όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες. Ούτε μπετόν υπήρχε, ούτε βεράντες, ούτε κολώνες, ούτε δύο όροφοι στην πλευρά που βλέπει εσωτερικά το Κάστρο. Ενδιαφέρον έχει ότι για τα συγκεκριμένα κτίρια ανατέθηκαν δύο μελέτες, η μια από τον Δήμο Καβάλας και η άλλη από την Εφορία Αρχαιοτήτων Καβάλας κατά την περίοδο των μνημονίων (2010-2011) σκορπώντας τα χρήματα του Ελληνικού Λαού.
Προσπάθησα,και ακόμα προσπαθώ,να καταλάβω την λογική αυτής της παρέμβασης και των καταστημάτων που δημιούργησαν. Αλήθεια τι θα προσφέρει ένα ακόμη μπαρ στην πόλη μας. Ανάπτυξη;Έσοδα στο Δήμο μας;Έναν θαμμένο χώρο αναψυχής; Τι θα προσφέρει σας ρωτώ;
Με τα νέα κτίσματα το μόνο που καταφέρατε οι εμπλεκόμενοι φορείς (Δήμος Καβάλας και Εφορία Αρχαιοτήτων Καβάλας)ήταν να εκμηδενίσετε την πολύ σοβαρή δουλειά της αναστύλωσης και να κρύψετε κυριολεκτικά το Κάστρο που δεν φαίνεται πλέον από πουθενά.
Εύγε σας. Καταφέρατε το ακατόρθωτο: να φυλακίσετε ένα κάστρο και να αποκτήσει η πόλη ένα νέο το πόσημο: το ΦΥΛΑΚΙΣΜΕΝΟ ΚΑΣΤΡΟ.
Το κατόρθωμα σας αυτό, να φυλακίσετε ένα κάστρο,είναι μοναδικό και ταυτόχρονα πολύ λυπηρό.
Η ιστορία αυτή όμως δεν τελειώνει εδώ. Μέσα στο κέντρο του χώρου του οικοπέδου Κρέη η Εφορία Αρχαιοτήτων Καβάλας έχτισε τα εργαστήρια της, που όπως λένε τους είναι απαραίτητα.Όπως βλέπουμε, στην οπτική προς την Πύλη, τα νέα εργαστήρια δεσπόζουν.
Σήμερα η υπηρεσία αυτή διαθέτει πιο πολλά εργαστήρια από τους υπαλλήλους της.Πρόσφατα, τους δόθηκε η καπναποθήκη του Κούφλερ, επίσης για να δημιουργήσουν εργαστήρια.Τα χρήματα που ξοδεύτηκαν για τα δύο αυτά κτίσματα θα μπορούσαν να δοθούν για την απαλλοτρίωση όλων των κτισμάτων και των διόδων προς την οδό Δερβενακίων και την οδό Κουντουριώτη, ώστε το αναδειχτεί ο χώρος όπως θα άρμοζε.
Αυτό ήταν που θα έπρεπε μόνο να λύσετε. Ένας τρόπος, υποθέτοντας ότι τα εργαστήρια και τα μαγαζιά σας είναι απαραίτητα, θα ήταν να χτιστούν αυτά στις πίσω όψεις των οικοδομών, ταυτόχρονα κρύβοντας την ασχήμια και ελευθερώνοντας το οικόπεδο και τη θέας των μνημείων που αναδείχτηκαν. Και αυτό είναι μόνο μια λογική πρώτη σκέψη, χωρίς κοστοβόρες και πολυετείς μελέτες.
Αντί αυτών, έχετε δημιουργήσει ένα νέο περίκλειστο χώρο, μια μάντρα, που θα πρέπει για ευνόητους λογούς να αστυνομεύεται για λόγους ασφαλείας, κοστίζοντας επιπλέον προσωπικό στους Καβαλιώτες.
Δεν θα πρέπει για λόγους διαφάνειας να μάθουμε εμείς οι πολίτες αν το σκεπτικό της απόφασης απαλλοτρίωσης του οικοπέδου Κρέη συνάδει με την φυλάκιση του κάστρου και αν ο προϋπολογισμός των 691.795,75 ευρώ πέτυχε τον στόχο του για την Βελτίωση της ελκυστικότητας των αστικών κέντρων, όπως λέει η ταμπέλα του εργοταξίου;
Παρόλα αυτά, μετά από λίγο καιρό, και προς έκπληξή μας, άρχισαν να τα ξανακτίζουν τις παλιές προσόψεις και να αποκλείουν έτσι την ορατότητα του χώρου από την οδό Λ. Κατσώνη. Σημειώνεται εδώ ότι η επίβλεψη της κατασκευής αυτής είναι υπό την τεχνική υπηρεσία του Δήμου Καβάλας, όπως επίσης σε αυτόν ανήκει και η εκμετάλλευση των δυο ξεχωριστών κτισμάτων που δημιουργούνται.
Τα νέα αυτά κτίσματα δεν έχουν καμία ομοιότητα με τα παλιά κτίσματα που γκρεμίστηκαν, με εξαίρεση την πρόσοψή τους επί της Λ. Κατσώνη, όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες. Ούτε μπετόν υπήρχε, ούτε βεράντες, ούτε κολώνες, ούτε δύο όροφοι στην πλευρά που βλέπει εσωτερικά το Κάστρο.
Ενδιαφέρον έχει ότι για τα συγκεκριμένα κτίρια ανατέθηκαν δύο μελέτες, η μια από τον Δήμο Καβάλας και η άλλη από την Εφορία Αρχαιοτήτων Καβάλας κατά την περίοδο των μνημονίων (2010-2011) σκορπώντας τα χρήματα του Ελληνικού Λαού.
Το μόνο πρόβλημα που θα έμενε να επιλυθεί στην περιοχή θα ήταν η κάλυψη της ακαλαίσθητης όψης του πίσω μέρους των οικοδομών που βρίσκονται στην οδό Κουντουριώτη και στην οδό Λ. Κατσώνη και βλέπουν τον χώρο του οικοπέδου Κρέη, όπως φαίνεται και στην εικόνα.
Αυτό ήταν που θα έπρεπε μόνο να λύσετε. Ένας τρόπος, υποθέτοντας ότι τα εργαστήρια και τα μαγαζιά σας είναι απαραίτητα, θα ήταν να χτιστούν αυτά στις πίσω όψεις των οικοδομών, ταυτόχρονα κρύβοντας την ασχήμια και ελευθερώνοντας το οικόπεδο και τη θέας των μνημείων που αναδείχτηκαν. Και αυτό είναι μόνο μια λογική πρώτη σκέψη, χωρίς κοστοβόρες και πολυετείς μελέτες.
Αντί αυτών, έχετε δημιουργήσει ένα νέο περίκλειστο χώρο, μια μάντρα, που θα πρέπει για ευνόητους λογούς να αστυνομεύεται για λόγους ασφαλείας, κοστίζοντας επιπλέον προσωπικό στους Καβαλιώτες.
Δεν θα πρέπει για λόγους διαφάνειας να μάθουμε εμείς οι πολίτες αν το σκεπτικό της απόφασης απαλλοτρίωσης του οικοπέδου Κρέη συνάδει με την φυλάκιση του κάστρου και αν ο προϋπολογισμός των 691.795,75 ευρώ πέτυχε τον στόχο του για την Βελτίωση της ελκυστικότητας των αστικών κέντρων, όπως λέει η ταμπέλα του εργοταξίου;
Στους σύγχρονους σχεδιασμούς των πόλεων είναι σημαντική η δημιουργία ελεύθερων χώρων.
Θέλουμε ελεύθερους χώρους ειδικά στο πνιγμένο κέντρο της πόλης μας.
Θέλουμε να αναδειχτούν τα μνημεία μας.
Για τους λόγους αυτούς θα πρέπει να γκρεμιστούν άμεσα τα νέα κτίσματα και να απελευθερωθεί το Κάστρο!Ειδάλλως, θα μείνουν εκεί για δεκαετίες, διαιωνίζοντας τις λάθος αποφάσεις σας και κληροδοτώντας μια μάντρα στις μελλοντικές γενιές.
Να θυμάστε όταν αποφασίζετε: Η Καβάλα ανήκει στους πολίτες της και στα παιδιά της.
Μέχρι πότε νομίζετε ότι θα είμαστε ανενεργοί και ανεκτικοί πολίτες στην ανικανότητάς ή στις ηθελημένες κακοτοπιές σας;
Καλώ τους συμπολίτες μου να επισκεφτούν το νέο τοπόσημο της πόλης και να βγάλουν μόνοι τους τα συμπεράσματα τους. Τους καλώ επίσης να συνδράμουν στην ονομασία του νέου χώρου: το Φυλακισμένο Κάστρο ή το Βυζαντινό Μαντρί.
Ιωάννης Βύζικας
Υποσημείωση:
Σε τυχαία συνάντηση με ιδιοκτήτη του ακινήτου των 400 τ.μ. της περιοχής αυτής και μετά από την συζήτηση που είχαμε προέκυψε ότι διατίθεται να δώσει την ιδιοκτησία του με τιμή που θα καθοριστεί από πιστοποιημένο εκτιμητή. Όπως μου ανέφερε έχει υποβάλει αίτημα στις αρμόδιες υπηρεσίες. Αναμένω!
* Ο Γιάννης Βύζικας είναι πρώην Δημοτικός Σύμβουλος Καβάλας
