Γράφει από το Παρίσι ο Μιχάλης Μαυρόπουλος
Καλό μήνα, καλή εβδομάδα και χαράς ευαγγέλια για τους ένθερμους και αμετανόητους οπαδούς της χειμερινής ώρας (60 λεπτά το ρολόι πίσω και λίγο περισσότερος πρωινός ύπνος). Παραδόξως, τα ινστιτούτα δημοσκοπήσεων αποφεύγουν να δημοσιεύσουν τα κατά ή υπέρ αποτελέσματα των ερευνών τους επί του θέματος. Πάντως απ’ ότι φαίνεται και ακούεται, οι νέοι εικοσάρηδες και τριαντάρηδες τάσσονται υπέρ της θερινής (1 ώρα μπροστά). Αυτό όμως δεν εμπόδισε τους αδημονούντες να υποδεχθούν όπως πρέπει την χειμερινή, πριν ακόμα αυτή μπει σε εφαρμογή. Κινητοποιήθηκαν ενθουσιωδώς υπέρ αυτής:επιθεώρησαν τα ρολόγια του γραφείου τους, τα οικιακά ξυπνητήρια, τα εκκρεμή αναρτώμενα σε εμφανή σημεία των δωματίων, τα της τελευταίας μόδας και πανάκριβα της χειρός, τα κοιμώμενα και σπανίως συμβουλεύσιμα, επιδεικτικώς εξελθόντα από την τσέπη του γιλέκου των παλαιοτέρων, τα αιωρούμενα από το θηλυκωτήρι της ζώνης των ως επί το πλείστον νέων και πάει λέγοντας. Δεν θα επεκταθώ στους επιφορτισμένους με την αλλαγή της ώρας στα υπάρχοντα ρολόγια των δημοσίων χώρων, πλατειών, εκκλησιών, σιδηροδρομικών σταθμών, αεροδρομίων, και κεντρικώνοδικών αρτηριών που λίγο πριν κτυπήσει η ώρα μεσάνυκτα άρχισαν την δουλειά τους. Στα χρόνια ‘75—‘80,επισκεπτόμουν νυχτιάτικα μερικές πλατείες των Παρισίων για να τους δώ ανεβασμένους στην σκάλα τους να μετακινούν επιμελώς και με μεγάλη προσοχή τους ωροδείκτες.
Είχα γνωρίσει στο παρελθόν Γάλλους που αγωνίζονταν με πείσμα αλλά και με επιχειρήματα για την διατήρηση όλο τον χρόνο της χειμερινής ώρας. Μερικοί εξ αυτών για να ισχυροποιήσουν τα εναντίον της «θερινής»ώρας επιχειρήματά τους, επικαλούνται τα σουβενίρ των γονιών ή και των παππούδων τους για να υπενθυμίσουν στους νεώτερους ότι η Γαλλία προπολεμικώς είχε την δική ώρα της αλλά με την άφιξη το 1940 των ναζί απεδέχθη την προώθηση κατά μια (1) ώρα του ωρολογίου της για να προσαρμοσθεί με εκείνη της Γερμανίας. Αυτή η απόφαση της τότε κατοχικής κυβερνήσεως δεν μηδενίστηκε ποτέ και το Παρίσι διατηρεί πάντα την ώρα του Βερολίνου.
Εν πάση περιπτώσει, οι θιασώτες της «χειμερινής» δεν τα βάζουν κάτω. Δεν είναι λογικό, λένε, να βλέπουμε στις 20 η ώρα το βραδινό δελτίο ειδήσεων όταν ακόμα ο ήλιος δεν έχει εξαφανισθεί από τον ορίζοντα.Και είναι πιο παλαβό ακόμα να δειπνούμε, τουλάχιστον εδώ στην Γαλλία, ειδικά στο Παρίσι,στις 8:30 το βράδυ που οι τελευταίες αχτίδες του ήλιου μας φωτίζουν ακόμα. Στις παρατηρήσεις των οπαδών της «θερινής» ότι αυτό μας επιτρέπει να παραμένουμε όσο μπορούμε πιο αργάστους δρόμους, στα μπιστρό και τα θεάματα, οι «χειμερινοί» απαντούν: Πιθανό, αλλά όταν πάει κανείς στο κρεβάτι μετά τα μεσάνυκτα πώς είναι δυνατό να ξυπνήσει,τέλη Οκτωβρίου, πριν καλά-καλά φέξει και να μην μεταβεί ολίγον τι κατσούφης στη δουλειά του; Με μια ώρα παραπάνω ύπνου το «μοτεράκι» του οργανισμού παίρνει μπρός πιο εύκολα, δηλώνουν βασισμένοι στην προσωπική τους εμπειρία.
Άλλος κλάδος πολιτών επωφελούμενος της μιας (1)ώρας πίσω αλλαγής είναι οι μαθητές του γυμνασίου (collège) 11-14 ετών και του λυκείου 14—18 ετών αφού από σήμερα θα μπορούν να ξυπνούν αργότερα, διότι μέχρι το τέλος Οκτωβρίου άρχιζαν στις 8 το πρωί, ώρα που στην παρισινή περιοχή επικρατεί, ακόμη σκοτάδι ιδίως εάν ο καιρός είναι συννεφιασμένος. Βγαίνοντας να αγοράσω την εφημερίδα πρωί–πρωί, όταν η επικαιρότητα ήταν άκρως ενδιαφέρουσα, διεπίστωνα ότι πολλοί μαθητές αυτής της ηλικίας, αγουροξυπνημένοι, σιωπηλοί έσερναν τα πόδια τους μέχρι να φτάσουν στην πόρτα του στο σχολείου τους.
Οι ταχυδρομικοί διανομείς είναι και αυτοί επίσης κερδισμένοι με την αλλαγή, διότι δεν θα υποχρεούνται να ξυπνούν από τα μαύρα χαράματα για να ταξινομήσουν γράμματα και αντικείμενα προς διανομή. Πάντως, οι περισσότερο επωφεληθέντες είναι οι οδοκαθαριστές που συνήθως πουρνό—πουρνό,μαζεύουν τους κάδους απορριμμάτων και τους αδειάζουν στο αδηφάγο στόμα—φαγάνα των δημοτικών κλειστών φορτηγών καθαριότητος.
Υπάρχει όμως και μια κατηγορία εργαζομένων, οι κτηνοτρόφοι, οι οποίοι αντιτάσσονται σε κάθε αλλαγή ώρας, είτε αυτή είναι θερινή είτε χειμερινή. Ανατρέχοντας στον ειδικευμένο αγροτικό Τύπο, μαθαίνει κανείς ότι τα ζώα, πρωτίστως οι αγελάδες, έχουν τις απαράβατες συνήθειές τους: μασουλούν το χόρτο τους την τάδε ώρα, συνήθως μόλις ξυπνήσουν, μετά θέλουν να βγούν από τον σταύλο με χαρακτηριστικά μουγκρίσματα, εν συνεχεία βόσκουν στο λιβάδι, αργότερα ξεδιψούν στην γούρνα και, τέλος,ξαναμπαίνουν με τάξη στον σταύλο. Εάν διαταραχθεί αυτός ο κύκλος, τότε τα ζώα γίνονται νευρικά «κατεβάζουν», λένε οι κτηνοτρόφοι, ολιγότερο γάλα και τελικώς αδυνατίζουν. Γι΄ αυτόν τον λόγο οι αγρότες που εκτρέφουν ζώα εναντιώνονται σε κάθε αλλαγή ώρας που αφορά όχι μόνο τα ζωντανά τους αλλά και αυτούς.
Στην Γαλλία, η αλλαγή της ώρας έλαβε χώρα το 1973 με πρόταση του τότε πρωθυπουργού της δεξιάς Μεσμέρ, κατόπιν της κρίσεως του πετρελαίου που η τιμή του είχε εκτιναχθεί στα ύψη. Από τότε κάθε χρόνο η αλλαγή της ώρας είτε σε θερινή είτε σε χειμερινή, αποτελεί θέμα εντόνων συζητήσεων.Οι «θερινοί» υπερασπίζονται την μόνιμη καθιέρωση της εν αντιθέσει με τους «χειμερινούς» οι οποίοι τους προσάπτουν ότι η προώθηση ημερησίως κατά μία ώρα (από Μάρτιο μέχρι Οκτώβριο) συνεργεί στην αύξηση κατά 5% των καρδιακών παθήσεων, ιδίως του εμφράγματος ενώ η κατά μία (1) ώρα οπισθοχώρησή διαρκούντων των μηνών (Νοέμβριος μέχρι τον Απρίλιο)μειώνει τις εν λόγω παθήσεις κατά 2,5%. Τέλος, οι της «χειμερινής» επικαλούνται την γνώμη των ειδικών ότι και τα προσωρινώς συμβαίνοντα εγκεφαλικά επεισόδια οφείλονται όταν η «θερινή» αντικαθιστά την «χειμερινή». Όπως φαίνεται οι Γάλλοι προσελκύονται ιδιαιτέρως από τις διαιρέσεις παντός είδους. Κοινωνικώς υπάρχουν οι καθαρώς δεξιοί,οι αορίστως αριστεροί, οι κεντροδεξιοί μακρονιστές, οι σοσιαλδημοκρατίζοντες του Μελανσόν (ομού με τους ημιερυθρούς κομμουνιστές), οι εξωπραγματικοί αριστεριστές,οι αιθεροβάμονες οικολόγοι. Άπαντες εκδηλώνονται και ανταλλάσσουν επιχειρήματα που ξεχνιούνται την επομένη της αλλαγής της ώρας, και αυτό διαρκεί εδώ και μισό αιώνα…
